Grip Ve H1n1 Gribi (Domuz Gribi) Hakkında Bilgiler

**Prof. Dr. Sinsi** · 10-11-2012

Giriş
Grip, kolayca bulaşan ve sonu ölümle neticelenebilecek kadar tehlikeli bir hastalıktır

Pek çok kişi tehlikeli grip hastalığını, soğuk algınlığı ile karıştırmaktadır

Gribe bağlı komplikasyonlar ve ölüm, küçük çocuklar, yaşlılar veya kronik bir hastalığı olan bireylerde daha sık görülmektedir

Grip sebebiyle dünyada 250

000 ile 500

000 arası ölüm vakası görülmektedir[1]

Bu ölümlerin %90’ından fazlası 65 yaş ve üzerindeki kişilerde görülmektedir

Zaman zaman uluslararası düzeyde, mevsimsel grip haricinde salgınlar da (grip pandemisi) baş göstermektedir

Kayıtlara geçmiş olan ilk büyük salgın 1580 yılında görülmüş ve 1918-1919 yıllarında görülen “İspanyol Gribi” dünyada tahminen 40-50 milyon kişinin ölümüne sebep olmuştur

Aşı ve antibiyotiklerin gelişimi ile 1957-1958 yıllarında iki dalga halinde görülen “Asya Gribi”nde ölüm vaka sayısı 2 milyon kişiye inmiştir

Günümüzde seyahatlerin kolaylaşması ve artışı, herhangi bir grip salgınını korkunç boyutlara taşıyabilecek ilk sebeptir

Belirli aralıklarla salgınların dünya üzerinde görülmesi, beklenen grip salgınına yönelik bir takım önlemler alınmasını gerekli kılmaktadır

[1] Dünya Sağlık Örgütü verileri
Dökümanın Amacı
Bu dökümanın amacı, pandemik (tüm insanlığı etkileyen) bir grip salgını öncesinde ve sırasında alınacak önlemleri tarif etmektir

Pandemi Nedir?
Grip pandemisi, insanların bağışıklığı olmayan yeni bir grip virüsünün ortaya çıkmasıyla gerçekleşir

Grip hastalığına “influenza” olarak adlandırılan virüs sebep olur

Bu virüsün 3 ana tipi mevcuttur : A, B ve C

Bu virüsler genellikle yapıları sebebiyle birbirlerinden farklıdırlar

A ve B tipi virüsler insanlardaki gribin ana sorumlusudur

Influenza B daha hafif hastalığa sebep olur ve sadece insanları ve özellikle küçük çocukları etkiler

Bunun yanı sıra influenza A ise tüm yaş gruplarında orta ve ciddi boyutlarda hastalığa sebep olur ve insanların yanı sıra hayvanlarda da enfeksiyona sebep olur

Pandemiye sebep olan virüsler influenza virüsünün A tipli virüsüdür

Özetle, bir virüsün pandemiye sebebiyet vermesi için;
• Influenza tip A olması,
• İnsanların yeni karşılaştıkları ve bağışıklıklarının olmadığı, veya az olduğu bir tip olması,
• Mevsimsel gribe oranla daha yüksek ölüm ve hastaneye yatış oranlarına sebep olması,
• Dünya üzerinde çok hızlı bir şekilde dolaşıyor olması gerekmektedir

I Hijyen ve Korunma Yöntemleri
11 Doğru El Yıkama
Influenza virüsü, burnunu silen, öksüren, hapşıran veya konuşan enfekte kişilerle yakın temas ve el sıkışma veya virüsün bulaşmış olduğu yüzeylere dokunma yoluyla bulaşır

Sık el yıkama alışkanlığı salgınların önlenmesini tümüyle engellemese dahi hem kolayca alınacak bir yöntem, hem de kişiyi virüsten korumak için etkili bir uygulamadır

Eller aşağıdaki durumlarda mutlaka yıkanmalıdır:
• Yemek hazırlamadan önce
• Yemek yemeden önce ve yemek yedikten sonra
• Tuvalete her gidişte
• Burun silindikten sonra
• Öksürdükten veya hapşırdıktan sonra
• Öksüren veya hapşıran bir kişi ile temastan sonra
• Ortak kullanılan asansör düğmeleri, masalar, trabzanlar, kapı kolları gibi yüzeylere temas sonrasında
• Enfekte olduğundan şüphe edilen kişi ile temas sonrasında
Elerinizin temizliğinden emin değilseniz, yüzünüze, özellikle ağız, burun ve gözlere değmekten kaçınınız

Ellerin yıkama mümkün değilse; susuz temizleme amacıyla hazırlanmış, alkol bazlı el temizleme losyonu da kullanılabilir

12 Maskeler
Solunum yoluyla bulaşan bir hastalık olan influenzanın bir salgın halinde baş göstermesi durumunda, ağız ve burun yoluyla virüs kolayca insan vücuduna girip hastalık yapabilir

Sorumlu virüsün vücuda girişini engellemek ve yayılımını azaltmak için fiziksel bir engel kullanmak gerekli olabilir

Maskeler, solunum yollarını korumada önemli bir araçtır

Piyasada çeşitleri olan bu maskelerden pandemi durumunda faydası olacak maskeyi belirlemek, virüsün vücuda girişini önlemek açısından özel önem taşımaktadır

Cerrahi maskeler, maskeyi takan kişinin bulunduğu ortamı korumaya yarar

Örneğin cerrahların maske takmaktaki amacı, hastasını kendisinden geçebilecek mikroplara karşı korumaktır

Anti-aerosol maskeler ise, kullanan kişinin vücuduna mikropların girişini önlemektedir

Avrupa’da bu maskelerin P1, P2 ve P3 tipleri, ABD ise NIOSH N-95 ve N-99 referanslı maskeler enfeksiyon etkenlerine karşı korunmak için daha uygundur

Buhara karşı koruyucu maskeler virüslere karşı etkisizdir

10-11-2012	#2
Prof. Dr. Sinsi	Grip Ve H1n1 Gribi (Domuz Gribi) Hakkında Bilgiler Giriş Grip, kolayca bulaşan ve sonu ölümle neticelenebilecek kadar tehlikeli bir hastalıktır Pek çok kişi tehlikeli grip hastalığını, soğuk algınlığı ile karıştırmaktadır Gribe bağlı komplikasyonlar ve ölüm, küçük çocuklar, yaşlılar veya kronik bir hastalığı olan bireylerde daha sık görülmektedir Grip sebebiyle dünyada 250000 ile 500000 arası ölüm vakası görülmektedir[1] Bu ölümlerin %90’ından fazlası 65 yaş ve üzerindeki kişilerde görülmektedir Zaman zaman uluslararası düzeyde, mevsimsel grip haricinde salgınlar da (grip pandemisi) baş göstermektedir Kayıtlara geçmiş olan ilk büyük salgın 1580 yılında görülmüş ve 1918-1919 yıllarında görülen “İspanyol Gribi” dünyada tahminen 40-50 milyon kişinin ölümüne sebep olmuştur Aşı ve antibiyotiklerin gelişimi ile 1957-1958 yıllarında iki dalga halinde görülen “Asya Gribi”nde ölüm vaka sayısı 2 milyon kişiye inmiştir Günümüzde seyahatlerin kolaylaşması ve artışı, herhangi bir grip salgınını korkunç boyutlara taşıyabilecek ilk sebeptir Belirli aralıklarla salgınların dünya üzerinde görülmesi, beklenen grip salgınına yönelik bir takım önlemler alınmasını gerekli kılmaktadır [1] Dünya Sağlık Örgütü verileri Dökümanın Amacı Bu dökümanın amacı, pandemik (tüm insanlığı etkileyen) bir grip salgını öncesinde ve sırasında alınacak önlemleri tarif etmektir Pandemi Nedir? Grip pandemisi, insanların bağışıklığı olmayan yeni bir grip virüsünün ortaya çıkmasıyla gerçekleşir Grip hastalığına “influenza” olarak adlandırılan virüs sebep olur Bu virüsün 3 ana tipi mevcuttur : A, B ve C Bu virüsler genellikle yapıları sebebiyle birbirlerinden farklıdırlar A ve B tipi virüsler insanlardaki gribin ana sorumlusudur Influenza B daha hafif hastalığa sebep olur ve sadece insanları ve özellikle küçük çocukları etkiler Bunun yanı sıra influenza A ise tüm yaş gruplarında orta ve ciddi boyutlarda hastalığa sebep olur ve insanların yanı sıra hayvanlarda da enfeksiyona sebep olur Pandemiye sebep olan virüsler influenza virüsünün A tipli virüsüdür Özetle, bir virüsün pandemiye sebebiyet vermesi için; • Influenza tip A olması, • İnsanların yeni karşılaştıkları ve bağışıklıklarının olmadığı, veya az olduğu bir tip olması, • Mevsimsel gribe oranla daha yüksek ölüm ve hastaneye yatış oranlarına sebep olması, • Dünya üzerinde çok hızlı bir şekilde dolaşıyor olması gerekmektedir I Hijyen ve Korunma Yöntemleri 11 Doğru El Yıkama Influenza virüsü, burnunu silen, öksüren, hapşıran veya konuşan enfekte kişilerle yakın temas ve el sıkışma veya virüsün bulaşmış olduğu yüzeylere dokunma yoluyla bulaşır Sık el yıkama alışkanlığı salgınların önlenmesini tümüyle engellemese dahi hem kolayca alınacak bir yöntem, hem de kişiyi virüsten korumak için etkili bir uygulamadır Eller aşağıdaki durumlarda mutlaka yıkanmalıdır: • Yemek hazırlamadan önce • Yemek yemeden önce ve yemek yedikten sonra • Tuvalete her gidişte • Burun silindikten sonra • Öksürdükten veya hapşırdıktan sonra • Öksüren veya hapşıran bir kişi ile temastan sonra • Ortak kullanılan asansör düğmeleri, masalar, trabzanlar, kapı kolları gibi yüzeylere temas sonrasında • Enfekte olduğundan şüphe edilen kişi ile temas sonrasında Elerinizin temizliğinden emin değilseniz, yüzünüze, özellikle ağız, burun ve gözlere değmekten kaçınınız Ellerin yıkama mümkün değilse; susuz temizleme amacıyla hazırlanmış, alkol bazlı el temizleme losyonu da kullanılabilir 12 Maskeler Solunum yoluyla bulaşan bir hastalık olan influenzanın bir salgın halinde baş göstermesi durumunda, ağız ve burun yoluyla virüs kolayca insan vücuduna girip hastalık yapabilir Sorumlu virüsün vücuda girişini engellemek ve yayılımını azaltmak için fiziksel bir engel kullanmak gerekli olabilir Maskeler, solunum yollarını korumada önemli bir araçtır Piyasada çeşitleri olan bu maskelerden pandemi durumunda faydası olacak maskeyi belirlemek, virüsün vücuda girişini önlemek açısından özel önem taşımaktadır Cerrahi maskeler, maskeyi takan kişinin bulunduğu ortamı korumaya yarar Örneğin cerrahların maske takmaktaki amacı, hastasını kendisinden geçebilecek mikroplara karşı korumaktır Anti-aerosol maskeler ise, kullanan kişinin vücuduna mikropların girişini önlemektedir Avrupa’da bu maskelerin P1, P2 ve P3 tipleri, ABD ise NIOSH N-95 ve N-99 referanslı maskeler enfeksiyon etkenlerine karşı korunmak için daha uygundur Buhara karşı koruyucu maskeler virüslere karşı etkisizdir