Nikah İlan Edilip, Anne Babadan Gizlenmesi Durumunda Hüküm Nedir?

**Prof. Dr. Sinsi** · 10-11-2012

Soru:
Hz

Aise ve Ibnu Abbas radiyallahu anhüm'ün anlattiklarina göre, Resulullah aleyhissalatu vesselam: "Veliden izinsiz nikah sahih olmaz" buyurmustur

" bu hanefi mezhebi icin gecerli degil midir?

Hukuk dilinde velâyet, baskalari adina onlarin rizâlari aranmaksizin hukukî islemde bulunma yetkisini ifade eder

Aile hukukunda velâyet eksik ehliyetli ve ehliyetsizlerin bir yakini tarafindan rizâlari alinarak veya alinmaksizin evlendirilme yetkisidir

Özellikle Hanefîler’in disindaki mezheplerde kadinlar, bazi durumlarda rizâlari aransa bile, ancak velileri araciligiyla evlenebildikleri için velâyetin bu alanda özel bir önemi vardir

Bu mezhepler “Velisiz nikâh olmaz” (Buhârî, “Nikâh”, 36; Ebû Dâvûd, “Nikâh”, 19; Tirmizî, 14, 17) hadisini ve benzeri hadisleri mutlak olarak degerlendirmekte ve her durumdaki kadinlarin -rizâlari alinsa bile- sadece velileri araciligiyla evleneceklerini söylemektedirler

Hanefîler ise bu hadisleri tam ehliyetli olmayan kadinlarin ancak velileri araciligiyla evlenebilecekleri seklinde yorumlamaktadirlar

Hanefîler’de âkil-bâlig olan kadin, aynen erkek gibi velisinin araciligina gerek olmaksizin evlenebilir

Evlenmede kadinlara velâyet konusuna ait detaylarin, dinin dogrudan düzenledigi bir mesele olmadigi gözden uzak tutulmamalidir

Velâyet konusu, içinde bulunduklari sartlara bagimli olarak kadinin insanlari tanima konusundaki tecrübesizligini telâfi etmeye ve onun haklarini güvence altinda tutmaya mâtuf bir tedbir niteliginde görülebilecegi gibi kimlerin hangi sira ve ölçü dahilinde kadinin velisi olacagi hususu da ailenin ve toplumun yapisiyla ve telakkileriyle ilgili görünmektedir

Evlilikte velâyet kurumunun ön plana çikmasi, hayat boyu birlikteligi baslatacak olan evlilik akdinin gerekli arastirmalar yapilarak mümkün oldugu ölçüde saglam temellere oturtulmasi, telâfi edilmesi ve geri dönülmesi âdeta imkânsiz olan hatalarin önceden görülmesi ve önlenmesi, bir yönüyle de evlenecek taraflarin aileleri arasinda kaynasmanin kolay saglanmasi gibi hedeflere yöneliktir

Selam ve dua ile

10-11-2012	#2
Prof. Dr. Sinsi	Nikah İlan Edilip, Anne Babadan Gizlenmesi Durumunda Hüküm Nedir? Soru: Hz Aise ve Ibnu Abbas radiyallahu anhüm'ün anlattiklarina göre, Resulullah aleyhissalatu vesselam: "Veliden izinsiz nikah sahih olmaz" buyurmustur" bu hanefi mezhebi icin gecerli degil midir? Hukuk dilinde velâyet, baskalari adina onlarin rizâlari aranmaksizin hukukî islemde bulunma yetkisini ifade eder Aile hukukunda velâyet eksik ehliyetli ve ehliyetsizlerin bir yakini tarafindan rizâlari alinarak veya alinmaksizin evlendirilme yetkisidir Özellikle Hanefîler’in disindaki mezheplerde kadinlar, bazi durumlarda rizâlari aransa bile, ancak velileri araciligiyla evlenebildikleri için velâyetin bu alanda özel bir önemi vardir Bu mezhepler “Velisiz nikâh olmaz” (Buhârî, “Nikâh”, 36; Ebû Dâvûd, “Nikâh”, 19; Tirmizî, 14, 17) hadisini ve benzeri hadisleri mutlak olarak degerlendirmekte ve her durumdaki kadinlarin -rizâlari alinsa bile- sadece velileri araciligiyla evleneceklerini söylemektedirler Hanefîler ise bu hadisleri tam ehliyetli olmayan kadinlarin ancak velileri araciligiyla evlenebilecekleri seklinde yorumlamaktadirlar Hanefîler’de âkil-bâlig olan kadin, aynen erkek gibi velisinin araciligina gerek olmaksizin evlenebilir Evlenmede kadinlara velâyet konusuna ait detaylarin, dinin dogrudan düzenledigi bir mesele olmadigi gözden uzak tutulmamalidir Velâyet konusu, içinde bulunduklari sartlara bagimli olarak kadinin insanlari tanima konusundaki tecrübesizligini telâfi etmeye ve onun haklarini güvence altinda tutmaya mâtuf bir tedbir niteliginde görülebilecegi gibi kimlerin hangi sira ve ölçü dahilinde kadinin velisi olacagi hususu da ailenin ve toplumun yapisiyla ve telakkileriyle ilgili görünmektedir Evlilikte velâyet kurumunun ön plana çikmasi, hayat boyu birlikteligi baslatacak olan evlilik akdinin gerekli arastirmalar yapilarak mümkün oldugu ölçüde saglam temellere oturtulmasi, telâfi edilmesi ve geri dönülmesi âdeta imkânsiz olan hatalarin önceden görülmesi ve önlenmesi, bir yönüyle de evlenecek taraflarin aileleri arasinda kaynasmanin kolay saglanmasi gibi hedeflere yöneliktir Selam ve dua ile