|
Prof. Dr. Sinsi
|
Dört Mezhepten Birine Uyulmazsa Ne Olur
İkinci husus, imam-ı Şarani hazretleri, 4 mezhebin hak olduğunu, mutlaka bu 4 mezhepten birine uymak gerektiğini bildirmek için Mizan-ül-kübrayı yazmıştır Dört mezhebin fıkıh bilgilerini anlatan Mizanın tercümesi de vardır Zahiri ve bâtıni ilimlerin mütehassısı Abdülvehhab-ı Şarani hazretleri, hadis ve fıkıh âlimi olup Şafii mezhebindedir Mizanın sadece önsözünü okuyup buna uyan mezhepsiz olmaktan kurtulur
Mizanın önsözünde buyuruluyor ki:
(Dört mezhepten birini taklit etmeyen dalalete düşer, zındık olur, başkalarını da yoldan çıkarmakta şeytana yardımcı olur Bugün var olan 4 mezhebin hepsi haktır, sahihtir Birinin, ötekisi üzerine üstünlüğü yoktur Çünkü, hepsi aynı din kaynağından alınmıştır
Dört mezhebin imamları ve onları taklit eden âlimlerin hepsi, her müslümanın 4 mezhepten dilediğini taklit etmekte serbest olduğunu bildirdiler Allahü teâlâ, amelde mezheplere ayrılmaktan razı olduğunu, Habibi vasıtası ile bildirdi Resulü, bu ayrılığın rahmet olduğunu bildirdi Müctehid olmayanın, bir mezhebe uyması gerekir Bir âlim, ictihad derecesine yükselince, kendi ictihadına uyması gerekir İmam-ı Ahmed’in, (İlminizi imamlarınızın aldıkları kaynaktan alın, taklitçilikte kalmayın) sözü bunu göstermektedir
Resulullah efendimiz Kur’an-ı kerimde kısa ve kapalı olarak bildirilenleri açıklamasaydı, Kur’an-ı kerim kapalı kalırdı Resulullahın vârisleri olan mezhep imamlarımız, hadis-i şeriflerde mücmel olarak bildirilenleri açıklamasalardı, sünnet-i nebeviyye kapalı kalırdı Böylece, her asırda gelen âlimler, Resulullaha uyarak, mücmel olanı açıklamışlardır Nahl suresinin 44 âyetinde, (İnsanlara indirdiğimi onlara beyan eyle) buyuruldu Beyan etmek, açıklamak demektir Âlimler de açıklayabilselerdi ve Kur’an-ı kerimden ahkam çıkarabilselerdi, Allahü teâlâ Resulüne, sana vahiy olunanları tebliğ et der, beyan etmesini emretmezdi) (Mizan)
Dört mezhebe uyanlar, birbirinin kardeşidir İmanları aynıdır Ameldeki bazı ayrılıkları da, Allah’ın rahmetidir Allahü teâlâ, müctehid olmayanın bir müctehide uymasını emredip (ve ülülemrinize itaat edin)buyuruyor (Nisa 59)
Ülülemr, nasslardan ahkam çıkarabilen âlimlerdir (Nisa 83)
Hadis-i şerifte buyuruldu ki:
(Ülülemr, Fıkıh âlimleridir) [Darimi]
İmam-ı Süyuti hazretleri, İtkan tefsirinde, İbni Abbas hazretlerinin (Ülülemr, Fıkıh âlimleridir) buyurduğunu bildirmektedir
Ülülemrin Fıkıh âlimi olduğu, Tefsir-i kebirin 3 cildinin 375, İmam-ı Nevevi’nin Müslim Şerhinin 2 cildinin 124 sayfasında ve Mealim ve Nişapur tefsirlerinde de yazmaktadır İsra suresinin (O gün her fırkayı imamları ile çağırırız) mealindeki 71 âyeti, Ruh-ül beyan tefsirinde açıklanırken, (Mezhebin imamı ile çağırılır Mesela ya Şafii yahut ya Hanefi denilir) buyuruluyor
İbni Âbidin hazretleri buyuruyor ki:
(Bir işin, bir ibadetin sahih olması için dört mezhepten birine uygun olması gerekir Bir ibadeti yaparken, şartlarından biri, bir mezhebe, başka biri de başka mezhebe uygun olursa, bu ibadet sahih olmaz) (Redd-ül-muhtar s 51)
S Ahmed Tahtavi hazretleri, Dürr-ül-muhtar haşiyesinin zebayih kısmında buyuruyor ki:
(Bugün her müslümanın 4 mezhepten birinde bulunması vaciptir Dört mezhepten birinde bulunmayan Ehl-i sünnetten ayrılır Ehl-i sünnetten ayrılan da sapık veya kâfir olur)
İbni Hazm, Şevkani, Abduh, Reşit Rıza, Sıddık Hasan gibi mezhep düşmanlarının bir kısmı, taklidi haram sayarak, bir kısmı da telfîk yaparak, birçok müslümanı dalalete sürüklemişlerdir
Mezhepler kardeştir
Bir mezhepte bulunan Müslüman, diğer üç mezhepteki Müslümanları kardeş bilir Onları incitmez Birbirlerini severler, yardım ederler Allahü teâlâ, Müslümanların imanda birleşmelerini, emrediyor Böyle inanmaya, Ehl-i sünnet denir Bütün Müslümanların, Ehl-i sünnet âlimlerinin bildirdikleri gibi inanmaları gerekir Sonradan çıkan bid’at fırkalarının inanışlarının bozuk olduğunu bildiren muteber kitaplar çoktur
Amelde mezheplerin bir olmayıp, çok olmasının, lüzumlu, faydalı olduğu, akıl ile de kolay anlaşılmaktadır İnsanların yaratılışları birbirlerine benzemediği gibi, sıcak çölde yaşayanlara, bir mezhebe uymak kolay olurken, kutuplara yakın yerlerde yaşayanlara, başka mezhebe uymak kolay geliyor Dağda yaşanlara, bir mezhep kolay iken denizcilere, bu mezhep güç oluyor Bir hastaya bir mezhep kolay iken, başka hasta için, başka mezhep kolay oluyor Tarlada çalışanlarla, fabrikada çalışanlar için de, bu ayrılış görülmektedir Herkes, kendine daha kolay gelen mezhebi seçip, taklit ediyor veya bu mezhebe tamamen geçiyor
Bid’at fırkalarının istedikleri gibi, tek bir mezhep olsaydı ve herkes tek bir mezhebe uymaya zorlansaydı, bu hâl çok güç, hatta imkansız olurdu Resulullah efendimizin rahmet olarak bildirdiği, dört hak mezhepten birine uymak gerekir
Kurtuluş fırkası
Sual: Piyasada çeşitli Müslüman gruplar var Bunlardan sadece birisi doğru deniyor O zaman, dört mezhebin dördü nasıl hak olabilir? Bu konuda bir hadis var mıdır?
CEVAP
Bu ümmetin çeşitli gruplara ayrılacağı, birisi hariç, diğerlerinin bid’at fırkası olacağı, onların da Cehenneme gideceği Resulullah efendimiz tarafından bildirildi Bir hadis-i şerif meali şöyledir:
(İsrail oğulları 72 fırkaya ayrıldı Ümmetim ise 73 fırkaya ayrılacaktır Onlardan bir fırkanın dışında, hepsi cehenneme gidecektir Kurtulan fırka, benim ve eshabımın yolu üzerine olanlardır) [Tirmizi, Darimi]
Dikkat edilirse, sadece (Benim yolundan giden kurtulur) denmiyor, (Eshabımın yolundan giden de kurtulur) buyuruluyor Eshabının ictihadları farklı idi Onun için amelde mezheplere ayrılmanın mahzuru olmaz, hatta rahmet olduğu hadis-i şerifle de bildirilmiştir Yukarıdaki hadis-i şerifte bildirilen fırka, itikad yönüyle doğru olan fırka demektir Hakiki âlimler bu hadis-i şerifteki kurtuluş fırkasının ehl-i sünnet vel cemaat fırkası olduğunu bildirdiler İtikadda ayrılık olmaz Onun için kurtulan tek fırka deniyor Diğerleri bid’at fırkalarıdır Bid’at ehli ise muhakkak Cehenneme gidecektir Bir hadis-i şerif meali de şöyledir:
(Sözlerin en doğrusu Allah’ın kitabı, yolların en güzeli Resulullahın yoludur İşlerin en kötüsü ise bid’attir Her bid’at sapıklıktır, her sapıklığın yeri de Cehennemdir) [Buhari, Müslim Nesai]
|