Sünnet Çesitleri Nelerdir?

Sünnet çesitleri nelerdir?
Hakkında Sünnet çesitleri nelerdir?




Sünnet çesitleri nelerdirSual: (Sünnetimi terk edene sefaatim haram oldu) hadis-i serifini âlimlerimiz nasil açiklamislardir?
CEVAP
Peygamber efendimizin kendiliginden emrettigi veya yaptigi ibadetlere (Sünnet) denir

Sünnet ikiye ayrilir:
1- Sünnet-i hüda
2- Sünnet-i zevaid

1-Sünnet-i hüda:
Buna sünnet-i müekkede de denir Islam dininin siaridir, baska dinlerde yoktur Peygamber efendimiz bunlari devamli yapmis, nadiren terk etmis ve terk edenlere de bir sey dememistir Ara sira terk ettigi sünnetlere de (gayri müekkede) denir Müekked sünneti, özürsüz [mazeretsiz] devamli terk etmek mekruhtur, küçük günah olur Namaz içindeki müekked sünnetleri terk etmek ise tahrimen mekruhtur (Redd-ül Muhtar)

Dinimizin bütün hükümleri Kur'an-i kerimden çikmaktadir Bu hükümler üç kisimdir:
a- Manalari açik olan ve ilim ehli tarafindan bildirilen hükümlerdir [Allah birdir gibi]

b- Müctehidler tarafindan ictihadla çikarilan hükümlerdir [Abdestin farzinin, Hanefi’de dört, Hanbeli’de on olmasi gibi]

c- Bir kismi ise çok gizlidir Allahü teâlâ bildirmedikçe anlasilamaz Bunlar sadece Peygamber efendimize bildirilmistir Bu hükümler de Kur'an-i kerimden çikartiliyor ise de, Peygamber efendimiz tarafindan açiklandigi için bunlara (Sünnet) denir (Mektubat-i Rabbani c2, m 55)

Ezan okumak, cemaatle namaz kilmak gibi sünnetler (Sünnet-i hüda)dir (Hadika)

2-Sünnet-i zevaid:
Peygamber efendimizin, ibadet olarak degil de âdet olarak devamli yaptigi seylere denir Zevaid sünnetleri terk etmek mekruh degildir Peygamber efendimizin giyinis sekli, iyi seyleri yapmaya sagdan baslamasi gibi seyleri sünnet-i zevaiddir (Redd-ül Muhtar)

Hadis-i serifte buyuruldu ki:
(Farza bagli olan ve olmayan sünnet vardir Farzdaki sünnetin asli Allah’in kitabindadir Bu sünneti, [sünnet-i hüda’yi] almak hidayet, terki ise dalalettir Diger sünneti [sünnet-i zaide’yi] almak fazilet, terki ise günah degildir) [Taberani]

Peygamber efendimizin böyle âdet olarak yaptigi seyleri yapmamak bid'at degildir Bunlari yapip yapmamak, ülkelerin ve insanlarin âdetlerine bagli olup, dini hükümler degildir Her ülkenin âdeti baska baskadir Hatta bir ülkenin âdeti zamanla degisir Bununla beraber, âdete bagli seylerde de [Bir mazeret yoksa] Resulullaha tâbi olmak, dünya ve ahirette insana çok sey kazandirir ve çesitli saadetlere yol açar (Mektubat-i Rabbani c2, m55)

Kitab ve Sünnet denilince, buradaki sünnet, hadis-i serifler demektir Farz ve Sünnet denince, buradaki sünnet, Peygamber efendimizin farz olmayarak yaptigi isler demektir Sünnet, yalniz olarak kullanilinca (Islamiyet) demektir Bu sünnete uyanlara (Ehl-i sünnet) denir (Cevhere)

Seyh-ul-islam Ibni Kemal Pasazade hazretleri, (Serh-i hadis-i erbain) kitabinda, (Sünnetimi terk edene sefaatim haram oldu) hadis-i serifini açiklarken buyuruyor ki: Bu hadis-i serifteki sünnet, Islamiyet demektir Çünkü mümin, büyük günah islese de sefaatten mahrum kalmaz Nitekim hadis-i serifte buyuruldu ki:
(Ümmetimden, büyük günah isleyenlere sefaat edecegim) [Ebu Davud]
Görüldügü gibi Ehl-i sünnetten ayrilanlar sefaate kavusamayacaklardir (Sir’a)

(Ümmetimin arasinda fitne, fesat yayildigi zaman, sünnetime sarilana yüz sehid sevabi vardir) hadis-i serifi, fitne zamaninda, ehl-i sünnet ve cemaat itikadinda olup, bes vakit namazi cemaat ile kilana yüz sehid sevabi verilecegini bildirmektedir (Riyad-un-nasihin)

Bunun için, önce ehl-i sünnete uygun iman etmek, sonra haramlardan sakinmak, sonra farzlari yapmak, sonra mekruhlardan sakinmak, sonra müekked sünnetleri, daha sonra da müstehaplari yapmak gerekir

Saga ve teke riayet
Sual: Çayin sekerini karistirirken, sagdan sola dogru karistirmak, bardagi sag el ile tutmak, çayi tek sayida içmek zevaid sünnettir deniyor Peygamber efendimiz çay mi içti de bunlar sünnet olsun?
CEVAP
Çay, kahve, limonata gibi tek tek isim verilmez Bunlar mubah seylerdir Mubah olan her ise sagdan baslamak, teke riayet ekmek sünnet-i zevaiddir Yani adetlere ait sünnettir Buna müstehab da denir Bunlari terk etmek günah olmaz; ama yapilmasi sevab olur Birkaç örnek verelim:

Camiye sag ayakla girmek, girince sag tarafa oturmak müstehabdir Ayakkabi, gömlek giyerken, basi tiras ederken ve tararken, tirnak keserken, Müslümanin evine ve odasina girerken, sadaka verirken sagdan baslanir Bunlarin ziddi olanlari yaparken, mesela ayakkabi, çorap, elbise çikarirken, Müslümanin evinden, odasindan çikarken, tuvalete girerken, sümkürürken, taharetlenirken soldan baslamak müstehabdir Özürsüz bunlarin tersini yapmak, tenzihi mekruh olur Sag elle yiyip içmek, sag elle kurban kesmek, sag elle yazmak, çay, kahve, su gibi seyler verirken sagdan baslamak müstehabdir Solak olanlarin sol elle yazmasinda ve sol elle kurban kesmesinde mahzur olmaz

Dört seyin kiymeti
Sual: Teke riayet etmek sünnettir; ama tek olmayan kiymetli olmaz mi?
CEVAP
Teke riayet etmek ayri, kiymetli seylerin tek ve çift olmasi ayridir Dört sey ile ilgili çok husus vardir Birkaçi söyledir:

Yer yeryüzünün düzeni dört sey iledir: Toprak, su, ates ve rüzgâr

Tabiatin düzeni dört sey iledir: Sicaklik, sogukluk, nem ve kuraklik

Dinin salahi dört sey iledir: Namaz, zekât, oruç ve hac

Insanin salahi dört sey iledir: Yemek, içmek, giyinmek ve barinmak

Dört kitap: Tevrat, Incil, Zebur ve Kur'an-i kerim

Dört melek: Cebrail, Mikail, Israfil ve Azrail (aleyhimüsselam)

Dört halife: Ebu Bekir, Ömer, Osman, Ali (radiyallahü anhüm)

Dört mezhep: Hanefi, Maliki, Safii ve Hanbeli

Dört mevsim:Ilkbahar, yaz, son bahar, kis