Temizleme Yolları

11) İstinca (Büyük Abdest Temizliği) ve İstibra (Küçük Abdest Temizliği) Yolu ile Temizleme
Kan, meni, sidik ve gaita gibi pisliklerin çıkmış oldukları yerleri temizlemek gerekir ki, buna "İstinca" denir Bu temizleme, avret yerlerini yabancılara göstermeksizin su ile, yoksa küçük taşlarla yapılır Önce taşlarla, sonra su ile yapılması daha uygundur Fakat kemik, kireç, kömür, tezek, bez, pamuk ve kağıt gibi şeylerle istinca mekruhtur Su ile istincanın sağlık yönünden yararları çoktur Bu konuda Tıb kitablarında önemli bilgiler vardır
İstinca yerini taşarak namazın sıhhatini engelleyecek kadar fazla olan pislikleri yıkamak farzdır
Erkekler idrar yaptıktan sonra, sidik sızıntısının kesilmesini beklemeleri gerekir ki, buna "İstibra" denir İstibra usulü her insanın bünyesine göre değişiktir Bekleyerek, biraz yürüyerek, ayakları hareket ettirerek ve öksürerek yapılır İdrarın kesildiğine kanaat hasıl olunca, istinca (su ile yıkama) yapılır Çünkü idrar yaşlığın bulunması, idrarın damlaması gibi abdestin sıhhatine engeldir
İstinca'da temizliğe fazla dikkat edip idrar ve benzeri pislik eseri bırakmamaya "İstinka" denir İstinca'dan sonra ayağa kalkmadan temiz bir bez parçası ile veya sol el ile kurulanmalıdır Böylece temizlik için kullanılan suyun kalıntılarını gidermeye çalışmalıdır Bir hadis-i şerifte şöyle buyurulmuştur: "İdrardan çok korununuz; çünkü kabrin bütün azabı ondandır"
Bunun için idrardan son derece sakınmalı ve temizliğe dikkat etmelidir Kadınlara "İstibra" gerekmez Onların bir müddet beklemeleri yeterlidir Ondan sonra istinca edip abdest alabilirler
İstinca ile istibranın bazı edebleri vardır Onlar da şunlardır: Helâya giderken "Allah'ım! Pislikten ve pis olmaktan sana sığınırım" diye dua edilir Helâya sol ayakla girilir ve heladan sağ ayakla çıkılır Helâda kıbleye yönelik oturmamalı, arkayı da kıbleye çevirmemelidir Bunları yapmak mekruhtur Rüzgâra karşı, bir özür yokken ayakta, karınca ve benzeri böceklerin yuvalarına, abdest ve gusül alınacak sulara işemek mekruhtur
Yol üzerine, mescit civarına, mezarlığa, durgun ve akar sulara, ırmak kenarlarına, ağaç altlarına abdest bozmak da mekruhtur İnsanların görebileceği bir yerde istibra yapılması da edebe aykırıdır
Helâda iken konuşmamalı, din ve dünya işleri düşünülmemelidir Avret yerine ve çıkan pisliklere bakmamalıdır İdrarın içine tükürülmemelidir Oruçlu olmayan kimse istinca ederken ayaklarını birbirinden uzak tutmaya çalışmalı ve gevşek oturmalıdır Temizlenme bakımından daha iyi olduğu için böyle yapmak mendubdur