10-11-2012
|
#1
|
Prof. Dr. Sinsi
|
Türk Tarihinde İlk Derbi Kimler Arasında Oldu?

Tarihimize küçük bir yolculuk yapalım Yıldırım Bayezid zamanına gidiyoruz
Bilindiği gibi Osmanlı şehzadeleri Tahta çıkmadan önce Sancak larda valilik görevi yaparlardı Yıldırım’ın oğullarından Çelebi Mehmed ,bir dönem Merzifon da görev almıştır Onun oğlu Murad ise bir dönem Amasya da görev almıştır İşte Coğrafi olarak birbirlerine bu kadar yakında görev almaları sonucu baba ve oğlun emrinde bulunan süvarilerin arasında bir rekabet doğurdu
Zaman zaman baba oğul’un maiyetinde bulunan askerler bir araya gelerek sportif müsabakalar ,at yarışları ve harp oyunları yapmaya ve mücadele etmeye başladılar Maçlar ,oyunlar kıran kırana geçiyor ,halk bile bu oyunlara çok rağbet ediyordu Fakat rekabet eden takımların isimlerinin olmaması büyük sorundu Fakat bu sorunda aşıldı Amasya’nın Bamya sı, Merzifon’un ise büyük Lahanası ünlüydü Buradan yola çıkarak Amasya dan katılan Murad’ın takımına ‘’Bamyacılar’’,Merzifon dan gelen Çelebi Mehmed’in takımına ise ‘’Lahanacılar’’ adı verildi Lahanacılar Yeşil ,Bamyacılar ise kırmızı kadifeden elbise (forma) giyerlerdi
İstanbul'un fethinden sonra bölükler de buraya getirilir, henüz yeni inşa edilmekte olan Topkapı Sarayı'na yerleştirilir ve hatta sarayın bazı yerlerinin muhafazası bunlara bırakılır
Böylece rekabet Osmanlı Sarayına da taşınır ve Saray bahçesinde her fırsatta Saray hizmetlilerinden mürekkep Lahanacılar ve Bamyacılar takımları arasında kıran kırana müsabakalar yapılmaya devam edilir
Hatta müsabakalar saray dışına da taşınır Geniş halk kitleleri de bu işe taraftar olarak katıldılar At Meydanı, Lahanacılar ve Bamyacıların karşılaşmalarına ev sahipliği yapmıştır
Bu takımların fanatikleri arasında paşalar, sadrazamlar hatta padişahlar vardır III Selim sonu ‘’Dizilmez yüz bin, bir ipliğe, bamya gibi / Arslandır o, arabayla gezer lahana / Hiçbir zevk ve mutluluk, anlaşıldı, olmazmış onsuz / Olur mu helva söyleşileri, olmasa eğer lahana / Layıktır, ona ilhami, ne türlü övgüler yazsa / Lahanacım, lahanacım, lahanacım, lahana!’’diye biten ,adına şiir yazacak kadar fanatik bir “Lahana Spor” taraftarıyken, II Mahmut’un gönlü “Bamya Spor”dan yanaydı
Bugün Osmanlı döneminden kalma bir mezarlığın yanından geçip de, lahanaya benzer bir mermer başlığı görürseniz şaşırmayın, çünkü sahibi "pazara kadar değil, mezara kadar" lahanacı olan hasta bir taraftar olabilir!
Oyunlara 1827 de 2 Mahmud döneminde kaldırılana kadar devam edilmiştir Bu tarihte Tarihimizin bu ilk derby rekabeti de son bulmuştur
Çengelköy karakolunun önündeki Lahana Çeşmesi

Lahana ve bamyada simgeleşen takım bilinci, Topkapı Sarayı'ndaki Harem'de bulunan Şehzadegân dairesindeki ocağın içinde (18 yy sonu, 19 yy başı ) kalemişi tekniğinde, lahana ve bamya motifleri olarak duvar resminde kendini gösterir

Gülhane bahçesindeki lahana bezemeli nişan taşı, 1790 tarihinde Sultan III Selim’in 400 adımdan bir yumurtayı vurması anısına dikilmiştir

Tarkan Suçıkar
|
|
|