10-10-2012
|
#2
|
|
Prof. Dr. Sinsi
|
İ. Ve İi.Viyana Kuşatması Ve Sonuçları
II Viyana Kuşatması
II Viyana Kuşatması, 1683 yılında IV Mehmet devrinde Osmanlı Devleti'nin Viyana'yı kuşatması ile gerçekleşti 17 yüzyılda Osmanlı Devleti ile Avusturya arasında yapılan savaşların en uzun süreni bu kuşatması ile başladı
Başlangıç
Avusturya, yönetimi altındaki Macarlara iyi davranmıyor, onları ağır vergilerle eziyordu Ayrıca mezhep hürriyeti de tanımıyordu Macarlar, baskılara daha fazla dayanamayınca Tökeli İmre'nin başkanlığında ayaklandılar Kendi güçleriyle başarılı olamayacaklarını anladıklarından Osmanlılardan yardım istediler
Politik nedenlerden dolayı Osmanlı İmparatorluğu uzun yıllardır Macaristan'da ve Avusturya'da Katolik olmayan azınlığa yardımda bulunuyorduOsmanlılar zaten Tökeli İmre'yi yukarı Macaristan'ın kralı olarak tanıyorlardı Henüz kuşatmadan önce Osmanlı İmparatorluğu ve Habsburg arasında Vasvar Barışı'nın bir sonucu olarak yirmi yıllık bir sözleşmesi vardı
1681 ve 1682'de Tökeli İmre ile Habsburg'lar arasındaki sınır çatışması şiddetini artırdıHabsburg kuvvetlerinin merkezi Macaristan içlerine tecavüz etmeleri, Sadrazam Merzifonlu Kara Mustafa Paşa'ya Osmanlı ordusunu sefere çıkarmak için IVMehmet ve divanını ikna etmek için önemli bir gerekçe oldu IVMehmet, Kara Mustafa Paşa'yı Yanıkkale'ye olduğu kadar ve Komaran kalelerine (ikisi de Kuzeybatı Macaristan'da) operasyon yapmaya ve onları kuşatmaya izin verdiOsmanlı ordusu 21 Ocak 1682 de seferber edildi ve 6 Ağustos 1682 de savaş ilan edildi
Kuşatma
Kuşatma
Osmanlı ordusu 14 Temmuz'da Viyana'yı kuşattıArtakalan 11000 askerin, 5000 sivil ve gönüllünün lideri Graf Ernst Rüdiger von Starhemberg teslim olmayı reddediyordu Viyanalı'lar şehrin etrafındaki evleri ve duvarları tahrip ettiler,yıkıntıları temizlediler ve boş bir alan bıraktılarKara Mustafa Paşa bu problemi kuvvetlerine şehre doğruca giden hendek kazmalarını emrederek çözdü
Temel çökertmede Osmanlılar barutu kullanmada usta idilerLağımcılar şehir duvarları altında tüneller kazıp, surların altına dinamit yerleştirerek korunakları çökertiyordu
Osmanlılar zamanı hesaba almadılar, mamafih zaman onların tarafında değildiBu noktadaki gevşeklikleri,savaşın ilanından sonra ordularını kombine edip ilerlememeleri; yardım kuvvetlerinin ulaşmasına izin verdiTarihçiler spekülasyonlarında Kara Mustafa Paşa'nın şehri zenginlikleri ve bozulmamış haliyle ele geçirmek istediğini söylerler
Viyana'ya ise her anlamda yiyecek desteği kesilmişti Garnizon ve sivil gönüllüler aşırı kayıplara katlanıyordu
Kışla hizmeti öyle bir problem haline geldi ki Graf Ernst Rudiger von Starhamberg herhangi bir asker nöbette uykuda bulunursa öldürüleceği emrini verdiÜmitsizlik gittikçe artıyorduBu sırada Lorraine dükü V Charles komutası altında olan imparatorluk kuvvetleri, Macar Tökeli İmre ile Viyana'nın 5 km kuzeydoğusunda, Bisamberg'de çarpışıyorlardı
Sonuçlar
Viyana bozgununun sorumluluğunu taşıyan Merzifonlu Kara Mustafa Paşa Belgrad'da idam edildi Padişah daha sonradan düşünüp yapmış olduğu başarılı hizmetlerden dolayı Kara Mustafa Paşa'nın kellesinin kesilmesini geri almak istemiş ve ikinci bir emirle af edilmesini emretmiştir Fakat ikinci emir ulaşana kadar görev verilen ulaklar paşayı idam etmişlerdi Kesilip gömülen başının üzerine seng-i ibret (ibret taşı) konuldu
Osmanlının bu hezimeti Avrupa'da büyük sevinçle karşılandı Artık Osmanlıların yenilmez olmadıklarını gören Avrupa, karşı hücuma kalkmaya başladı Psikolojik savaş olarakta Osmanlı üzerinde büyük bir kayıp, Avrupalılarda ise büyük bir kazanç olarak değerlendirildi Bu savaş sonucunda Osmanlının gerileme devrine girdiği kabul edilmektedir
Kuşatma sonrası kurulan Kutsal İttifak Osmanlı-Kutsal İttifak Savaşları'na neden oldu
İbret taşı, Edirne
Türklerin Viyana'dan Dönüşünün 300 yılı
|
|
|
|