|
Prof. Dr. Sinsi
|
Sefer-İ Hümayunlar Cephedeki Padişahlar
Sefer-i hümayun rekoru Fatih Sultan Mehmet ’de Yavuz’un 2 yıl, 2 ay süren Mısır harekatı, tarihimizin en uzun sefer-i hümayun – Kanuni Sultan Süleyman, saltanatının 10 yıl, 7 ay, 7 gününü sefer yollarında, muharebe meydanlarında geçirdi – Sefer-i hümayunlar dönemi, ikinci Mustafa’nın 1697 Zenta yenilgisiyle kapandı ve sonraki 225 yıl boyunca, hiçbir padişah fiilen orduya kumanda etmedi
Yıldırım Bayezid
Önceki yazımda, Birinci Sultan Murad’dan önceki padişah seferlerinin dar alanlarda cereyan ettiğini, Birinci Murad’ın seferlerinin bile tam bir kronolojisinin zor olduğunu belirtmiştim 27 yıl, 3 ay saltanattan sonra Birinci Sultan Murad Hüdavendiğar’ın Birinci Kosova muharebesinde şehit olması üzerine, büyük oğlu Yıldırım Sultan Bayezid (1389-1402) muharebe meydanında padişah ilan edildi Saltanatı 13 yıl, 1 ay, 8 gündür Babasının saltanatında (1362-1389), 1370’lerden itibaren bir çok sefere katılmış, başkumandanlık da yapmıştı Birinci Sultan Bayezid’in seferlerini şu şekilde sıralamak mümkündür:
1- Germiyan – Aydın – Menteşe – Saruhan 1390, bu beyliklerin ilhakıyle sonuçlandı
2- Ankara – Isparta – Antalya – Konya 1390-91, Bizans İmparatoru İkinci Manuel de padişahın maiyetine bulundu
3- 1 Bizans muhasarası 1391 (7 ay) (3 Kuşatma 1397, 4 Kuşatma 1399 – 1401)
4- Eflak (Romanya) 1391
5- Selanik 1392 (şehrin fethi )
6- İsfendiyar 1392 sonbaharı
7- Niğbolu 1396, bu zafer üzerine Osmanlı Türkiyesi, Timur’unkinden sonra dünyanın en kudretli devleti olduğunu gösterdi ve padişah “Sultan-ı Iklim-i Rüm” unvanını kullanarak gerçek Roma (Bizans) imparatorunun kendisi olduğunu açıkladı
8- Yunan (Atina ve Mora) 1397
9- Karaman 1397 (3 Eyalet olarak karaman eyaleti kuruldu)
10- Samsun 1398
11- Sivas-Malatya-Adıyaman 1399 (Dulkadir ve Erzincan Beyleri itaat etti)
12- Kayseri 1400
13- Ankara muhaberesi 1402
Çelebi Mehmet
Yıldırım’ın büyük oğlu Birinci Süleyman’ın (1402-1410) saltanat müddeti7 yıl, 9 ay, 21 gündür Anadolu seferleri yaptı Bursa, Ankara, İzmir’e geldi Kardeşi Müsa Çelebi’nin (1410-1413)Devri’ndeki seferleri dışında Bizans’ın 5 Kuşatmasında bulundu Musa Çelebi’nin ağabeyi Çelebi Birinci Sultan Mehmed’in (1413-1421) tek başına saltanatı 7 yıl, 10 aydır Fetret Devri’ndeki seferleri dışında şu seferleri vardır
1- İzmir (Aydın)-Karaman
2- Romanya 1416
3- Sinop-Samsun (İsfendiyar/Candar 1417
4- Rumeli (serez, Şeyh Bedreddin üzerine) 1420
5- Amcası, Sultan Mustafa Üzerine Selanik 1421
İkinci Murad
Çelebi Sultan Mehmed’in yerine tahta geçen oğlu İkinci Sultan Murad’ın (1421-1451) saltanatı 28 yıl , 10 ay, 29 gündür Sefer-i hümayunları:
1) Bizans’ın 6cıkuşatması 1422
2) Selanik 1423
3) 1 Arnavudluk 1423
4) İsfendiyar 1424
5) Aydın-Menteşe-Teke 1425
6) Macaristan (Tuna kuzeyi)1426
7) Selanik 1430
8) Erdel (Tuna kuzeyi)1437 (Erdel’de 45 gün kaldı)
9) Karaman 1437
10) Semendire 1439
11) Karaman 1439
12) 1 Mora 1439-40
13) Varna 1444
14) 2 Arnavudluk 1447
15) 2 Kosova 1448
16) 2 Mora 1448
17) 3 Arnavudluk 1449
Fatih Sultan Mehmed
İkinci Murad’ın yerine geçen oğlu Fatih ikinci Sultan Mehmed’in (1451-1481) saltanatı 31 yıl, 21 gündür Osmanlı’yı , bazı dönemlerde sayıları 25’i bulan devlete karşı tek başına karada ve denizde vura bilecek dehşetli bir savaş makinesi düzenine soktu Günümüze kadar çözülemez sıkılıkta bir merkezden yönetim rejimi kurdu Her şeyi merkeze bağladı Babasının 2 Arnavudluk (1447) 2 Mora (1448) 2 Kosova (1448)3 Arnavudluk (1449)seferlerinde byük birliklerin başında fiilen komutan olarak bulundu Balistik’in kurucularındandır Sefer-i hümayunları:
1) Bizans 1453, İstanbul’un fethi, Boğazlar rejiminin kurulması, Orta Çağ’ın kapanması bakımlar ondan tarihin en önemli olaylarından biri, Türkler’in en büyük beldesi olacak şekilde düzenlenmesine başladı
2) Ceneviz’e karşı Enez 1454
3) 1 Sırbistan 1454
4) 2 Sırbistan 1455
5) 3 Sırbistan 1456 (gerçekte Macaristan’a ait Belgrad kuşatıldı
6) 1 Mora (Antina) 1458
7) 4 Sırbistan 1459
8) 2 Mora 1460
9) Amasra (Ceneviz’den 1461
10) İsfendiyar (Sinop) 1461
11) Trabzon (Bizans imparatorluğunun Fethi) 1461
12) Eflak (Romanya) 1462
13) 1 Bosna 1462
14) Midilli 1462 (donanma da katıldı)
15) 2 Bosna 1463
16) 3 Bosna 1464
17) 1 Arnavudluk 1466-77
18) 2 Arnavudluk 1466-67
19) Venedik’e karşı Ağrıboz 1470 (donanma da katıldı)
20) Otluk beli 1473 (İran’ın Akkolyunlu Türk sultanı Uzun Hasan’a karşı)
21) Boğdan (Moldovya)1476
22) Semendire 1476 (Macaristan üzerine)
23) 3 Arnavudluk 1478 (Venedik üzerine İşkodra)
24) Ordugahında Gebze’de öldüğü sonuncu seferinin başlangıcı oldu 1481
İkinci Beyazid
Fatih’in oğlu Sultan Beyazid’in (1481-1512) santanatı30 yıl, 11 ay, 22 gündür Askerlik alanında dehası yoktu Şu seferlere çıktı:
1) Morava (Macaristan üzerine)1483
2) Boğdan (Moldova) (Akkerman)1484
3) Arnavudluk (Sofya üzerinden)1492
4) Güney Mora 1449 (Venedik üzerine)
5) Güney Mora 1500 (Venedik üzerine)
Yavuz Sultan Selim
İkimci Beyazid’in oğlu Yavuz Birinci Sultan Selim’in (1512-1520) saltanatı 8 yıl, 4 ay, 28 gündür Gerçek manada cihangirdir 1556’da devleti Cihan Devleti haline getirmiş, Cezayir,
Yemen gibi Ülkelere bizzat gitmese bile, o uzak memleketleri bile Osmanlı’ya katmıştır
1) İran Safevi Türkmen devleti üzerine Çaldıran seferinde (1514-15) Safavi taht şehri Tebriz’e girdi, bu sefer 1 ay, 3 ay, 22 gün sürdü
2) Mısır seferi (1516-17) 2 yıl, 2 ay, sürmekle Osmanlı tarihindeki en uzun sefer-i hümayundur Halife titrini de üzerine alan Sultan Selim, Memlük taht şehri Kahire’ye, esli emevi taht şehri Şam’a, Küdüs’e ve Haleb’e bizzat girdi, Mekke ile Medine itaat etti
3) Sefere çıkmak üzere iken Edirne yakınlarında ordusundaki otağ-ı hümayunda öldü
|