Osmanli Devleti Kanunu

Ecnası hayvanat
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19
GrGrGrGrGrGrGrGrGrGr Gr Gr Gr Gr Gr Gr Gr Gr Gr
--- -- -- -- -- -- -- -- -- --- --- --- --- --- --- --- --- --- ---
Gövercin
1 0,5 5 5 2 2 5 2,5 25 10 5 3,5 5

Tavşanve kobay
2 100 100 100 100 100 100 10

Fare(çayı mevsiminde ilaveten verilir)
100 30 10 2 10

Hindi
50 150

Tavuk
50 50
1Tuz,2Anason,3Ekmek içi,4Yeşil salata,5Kenevir tohumu,6Keten tohumu,
7Pirinç,8Mısır,9Mercimek,10Taze çayır,11Süt,12Darı,13Lahna,14Pancar,
15Havuç,16Buğday,17Kepek,18Ot,19Arpa

(31/5/1933-2247/5 mdile eklenen A ve B bendleri):
A) Süvari Binicilik Mektebinde milletler arasındaki müsabakalara iştirak
etmek üzere talim edilen yarış hayvanlariyle zabitlerin yetişmelerine tahsis
edilen yetiştirme hayvanlarının yemleri şunlardır

Yulaf (bulunmadığı takdirde ezilmiş arpa)Kg-Kuru ot- Yataklık- Tuz-Saman-Kg- Kg- Gr-
5 4 30
KANUNLAR, TEMMUZ 1990 (EK-6)
--------------------
(1) Tablodaki kolon üst yazıları teknik yetersizlik nedeni ile yazılamadığından
numaralandırılmış ve numara karşılıkları tablo altında gösterilmiştir
B) Dört kilo yataklık saman, fiyatını geçmemek üzere diğer yataklık
maddelerle mübadele edilir

Madde 34 - Hazari yürüyüş esnasında (mesela manevrada) hayvanatın
muayyen olan yevmi istihkakından bir kilogram saman kat`olunup arpasına yarım
kilogram zam edilir ve bu zammiyat tasarrufattan mahsup edilir

Madde 35 - Vakti harbte her hayvanın muayyen olan hazari yem istihkakı
mikdarına marüzikir tasarrufattan bir kilo ot ile bir kilo saman zam edilir

Madde 36 - (Değişik: 31/5/1926 - 879/2 md) Cins ve miktarları kanunun
otuz üç-otuz dört ve otuz beşinci maddeleri ile muayyen olan hayvan yemleri-
nin-yevmi istihkak bedellerini tecavüz etmemek ve kalori nazarı itibara alınmak
şartiyle-her mevkide bulunabilecek diğer yemlerle ledelicap mübadelesini ve
tarzı itasını talimatname ile tesbite Müdafai Milliye Vekili mezundur
(Ek: 28/1/1942-4177/1 md; Değişik: 4/7/1988 - KHK -336/1 md;Aynen kabul
7/2/1990 - 3612/1 md) Fevkalade hallerin devamı müddetince Maliye ve Gümrük
Bakanlığının olumlu görüşü alınmak kaydıyla Milli Savunma Bakanlığının istihkak
bedelini tecavüz edebilme yetkisi vardır (1)

Madde 37 -(Değişik: 17/1/1948 - 5201/1 md) Ordu malı kısraklardan doğan
taylara süt kesiminden sonra veya ordu hesabına yetiştirilmek üzere satın
alınan 6 ayını doldurmuş yerli ve yabancı taylarla yavru katırlara aşağıdaki
1 ve 2 sayılı cetvellerde yazılı yemler verilir
Yabancı taylar vasfını,ağırlığını gösteren yerli taylar da yabancı taylar
gibi beslenir
(1) SAYILI CETVEL
Yerli ırk hayvanların tayları ile yerli yavru katırlara
6-9 aylık 9-12 aylık 12-18 aylık 18-24 aylık
taylara taylara taylara taylara
Yem çeşitleri Kilo Gr Kilo Gr Kilo Gr Kilo Gr
------------------- ------ ---- ----- --- ------ ----- ------ -----
Yulaf 1 000 1 500 1 850 2 250
Bakla 350 400 400 200
Keten tohumu 150 200 250 200
Buğday kepeği 300 300 300 350
Kuru ot 1 000 1 500 2 000 2 500
Havuç 1 000 1 500 2 000 2 500
Tuz 10 10 15 15
Kalsiyum karbonat 15 15 15 15
-------------------
(1) 28/1/1942 tarih ve 4177 sayılı Kanunun 1 inci maddesi şu hükmü
getirmektedir:
"Bu kanun hükmü 20/12/1941 tarihinden bu kanunun neşri tarihine kadar
tahakkuk etmiş olan istihkak bedellerine de şamildir"

(2) SAYILI CETVEL
Yabancı ırk kadana taylar ile kadana yavru katırlara
6 - 9 aylık 9-12 aylık 12-18 aylık 18-24 aylık
taylara taylara taylara taylara
Yem çeşitleri Kilo Gr Kilo Gr Kilo Gr Kilo Gr
---------------- ----- --- ----- ---- ----- ---- ---- ---
Yulaf 1 700 2 000 2 500 3 000
Bakla 400 500 500 500
Keten tohumu 250 300 400 400
Buğday kepeği 350 400 400 400
Kuru ot 1 500 2 000 2 700 3 000
Havuç 2 000 3 000 3 000 4 000
Tuz 10 10 15 15
Kalsiyum karbonat 15 15 15 15
Havuç gibi gelişmeyi sağlayıcı, içinde vitaminleri bulunan köklerin bulunma-
dığı zamanda değiştirme yolu ile içinde aynı maddeler bulunan yemler ve kuru
otun bulunmadığı zamanlarda aynı kaloriyi tutmak şartiyle kuru yonca verilir

Madde 38 - Hayvanatı bakariye ve ağnam ve deve ve merkeplere verilecek ağdi-
ye miktarı:
A) Manda ve öküzlere:
Arpa OtKilo Kilo
------ --------
4 7 Vakti hazarda )
4,5 7,5 Çadır ve ahırda bulunanlara ) Vakti seferde, esnayi
5 8 Açıkta bulunanlara ) rahta ve manevrada
Arpa Ot
Kilo Kilo
------ ------
1 kırılmış 5 Gemide bulunanlara (25 litre su verilir)
1,5 kırılmış 5 Şimendüfer derununda bulunanlara
1 50 (Biçilmiş yeşil) çayır zamanında
Mübadelatı gıdaiye
Arpa bulunmadığı takdirde verilmesi lazım gelen hububat:
1 Yulaf (arpa miktarınca)
2 Mısır buğdayı (arpa miktarınca)
3 Çavdar (arpa miktarınca)
4Buğday (2/3 nisbetinde)
Kuru ot ve keyah bulunmadığı takdirde:
Saman
Kilo
------
10 Vakti hazarda
11 Vakti seferde
Tuz miktarı:
Manda ve ökuzlere Yerli ineklere
Gram Gram
-------- --------
20 10 Koruda bulundukları zaman
30 15 Çayırda bulundukları zaman
30 15 Maraza ve zuafaya
B - (Değişik: 12/5/1928-1257/2 md) Develere verilecek ağdiye miktarı:
Sureti umumiyede gemi ve tren derununda
verilecek ağdiye miktarı verilecek ağdiye miktarı
------------------------- ------------------------
1 2 3 4 5 6 7 8 (1)
K K K Gr K K K L
----- ----- ----- ------ ---- ----- ----- -----
Top çeken develer 5,5 2,5 4 30 2,75 2,5 4 35
Diğer hizmetlerde bulunan
develer 4,5 2,5 4 25 2,25 2,5 4 35
C) Koyunlara verilecek ağdiye mikdarı:
9 10 11
Gr K Gr
----- ------ ------
500 1 1 Mevsimi sayfta { Çayıra sevki mümkün olmadığı ve
500 1 8 Mevsimi şitada } ot bulunmadığı zamanlarda aynı
miktarda kuru yonca ve saman veri-
lir
1Arpa unu,2Kuru ot,3Saman,4Tuz,5Arpa unu,6Kuru ot,7Saman,8Gemide su,
9Kırılmış ve ıslanmış arpa,10Kuru kiyah,11Tuz
D -(Değişik : 12/5/1928-1257/3 md) Eşeklere verilecek ağdiye miktarı:
Arpa Kuru ot Tuz
K K K
-------- -------- ------
Eşeklere 2 2,5 10
Gemi ve trendeki eşeklere 1 kırılmış 3 10 litre gemide
arpa su
Çayır mevsiminde ahırda
beslenen eşeklere 0,5 " " 25 taze çayır otu 15 GrTuz
(Ek: 28/5/1927-1060/2 md) (A,D) fıkralarında muayyen olan istihkaka,serum
istihsali için labaratuvarlar emrine tahsis edilen öküzler için ilaveten bir ki-
lo arpa, üç kilo ot ve merkepler için bir kilo arpa, bir buçuk kilo ot verilir
Madde 39 - Arpa yerine kepek verilmek icap ettiği takdirde her halde kı-
rılmış arpa ile karıştırılarak arpanın üçte biri nisbetinde verilecektir Ah-
vali zaruriye ve istisnaiyede kepeğin yalnız olarak itası halinde azami olarak
iki kiloyu tecavüz etmiyecektir
---------------------
(1) Tablodaki kolon üst yazıları teknik yetersizlik nedeni ile yazılamadığın-
dan, numaralandırılmış ve numara karşılıkları tablo altında gösterilmiştir
(Ek:31/5/1926-879/3 md) Bu halde beher hayvana yevmiye on gram tuz verilir

Madde 40 - (Değişik: 12/5/1928-1257/4 md) Ahvali zaruriye mevcut olmadığı
halde her sene umum hayvanata çayır verilir Çayır müddeti iklime göre yirmi
günden bir aya kadar imtidat eder Çayıra bağlanarak yeşil ot verildiği zaman
beher hayvana tahsis edilecek çayır mahallinin miktarı etibbayi baytariyenin ra-
poruna göre tahdit olunur Bu halde arpa verilmez Fakat üncü madde ile
inci maddenin (d) fıkrası mucibince ahırda çayırlandıkları zaman verilen
miktarda tuz verilir

Madde 41 - Kıtaatın saferberliği zamanında hayvanata çayır verilmez

Madde 42 - İaşesi ashabına ait olan zabitanın binek hayvanatı mirı hayvanla-
riyle çayıra çıkarıldığı takdirde çayır pahasına mukabil yem bedeli kat`olunur

Madde 43 - Hastalanan vaya sakatlanan veyahut baytar tarafından barapor
füruht olunmak üzere çürüğe çıkarılan hayvanata iyileşinceye veya füruhtlarına
kadar verilecek yem miktarları baytar tarafından tayin ve tahdit olunarak ita
olunur

Madde 44 - Emrazı adiye ile malul olan hayvanatın torba fazlalarından is-
tifade edilir Emrazı sariye ile malul olan hayvanatın torba fazlaları barapor
imha edilir

Madde 45 - Hayvanatın torba fazlaları istihkaktan tenzil olunmaz
Her gün hasıl olacak fazlalar yine ertesi günün istihkakına sarfolunur
Şu suretle her ay nihayetinde işbu fazlaların miktarı bilhesap tahakkuk et-
tirilip ayrıca tutulacak defteri mahsusuna kaydedilir sene nihayetine kadar bu
suretle devren ve müteselsilen kayıt üzerine tahakkuk ve tebeyyün edecek torba
fazlaları senesi dahilinde harp veya manevra vuku bulduğu taktirde hayvana veri-
lecek fazla yem ve kıtaatça lüzum görülecek arpa, kırma ve elek makineleri ve
buna müteferri malzemenin tedarik ve mübayaasına karşılık tutulur

Madde 46 - Vakti hazarda hayvanatın ecnas ve mevasime ve hayvanatın ifa ede-
cekleri fevkalade hidemata göre etibbayi baytariye istihkakın tezyidine lüzum
gösterdikleri zaman zammedilecek miktar, senesi zarfındaki tasarruf miktarını
tecavüz etmiyecektir

Madde 47 - Fazla sarfiyat hangi günlerde hayvanata eklettirilmiş ise o günkü
tabelanın istihkak sütununa karıştırılmaksızın ayrıca tabelanın zahrında verilen
emrin tarih ve numarası ve emir veren kumandanın ismi tasrih ve kıta kumandanı
ve nöbetçi zabitanı tarafından da imza edilir
Şehri tabela kaydının mülahazat hanesinde dahi buna mahsus bir sütun açıla-
rak tarih ve günleriyle alelmüfredat sarfiyat miktarı irae edilir
Sene nihayetinde tahakkuk edecek torba fazlalarından harb ve manevra zaman-
larındaki fazla masrafları bedettenzil baki mikdarın fiatları mucibince bilhesap
esmanı hasılası hakkında tayinat faslının mevaddı mahsusası ahkamına tevfikan
muamele icra edilir
-------------------------------
(1) 24/5/1928 tarih ve 1257 sayılı Kanunun 5 inci maddesi şu hükmü getirmektedir
"Mezkur kanundaki (kadana, ester, merkep) tabirleri yerine (ağır ve hafif
beygir,ağır ve hafif katır, eşek) tabirleri kabul edilmiştir Çıplak olarak
sıkletleri (375) ve daha ziyade olan beygirlere (ağır beygir) ve daha az
olanlara (hafif beygir) ve çıplak sıkletleri (400) kilo ve daha ziyade
olanlara (hafif katır) denir

Madde 48 - İdari askeriye nizamnamesinin işbu kanunname münderecatına muha-
lif olan mevadı ile hayvanatı bakariyenin iaşesine dair olan 21 Şubat 1328 ta-
rihli mevadı nizamiye ahkamı mefsuhtur

Madde 49 - İşbu Kanunnamenin ahkamı tarihi neşrinden itibaren mer`i olacak-
tır

Madde 50 - İşbu kanunnamenin icrasına Harbiye Nazırı memurdur