Tarih Bilimi Nedir ?Tarihin Tasnifi (Sınıflandırılması)

**Prof. Dr. Sinsi** · 10-11-2012

Tarih Bilimi Sınıflandırması

Başlangıcından günümüze kadar geçen zaman içinde tarih bir bütündür

Ancak çok uzun bir zaman dilimini kapsayan tarihi, bir bütün halinde incelemek ve öğrenmek zordur

Bundan dolayı “araştırmayı, incelemeyi, öğrenmeyi ve öğretmeyi kolaylaştırmak için” tarih; zamana, mekâna ve konularına göre sınıflandırmaya tâbi tutulmuş ve bölümlere ayrılmıştır

1) Zamana Göre Sınıflandırma ( Uzunluğuna Taksim ) : Kronolojik sıraya göre çağlara veya yüzyıllara ayrılarak incelenir

Yalnızca belli bir dönemi, çağı ya da zaman aralığında oluşan olayları anlatır

Örnek: İlkçağ Tarihi, Fatih Dönemi, XIX

Yüzyıl Tarihi vs

2) Mekâna Göre Sınıflandırma ( Coğrafi Taksim ) : Yalnızca belli bir bölge ya da coğrafi alanın tarihini anlatır

Zaman ve konu sınırlaması yoktur

Örnek: Bursa Tarihi, Asya Tarihi, Çin Tarihi, Avrupa Tarihi, Türkiye Tarihi vs

3) Konuya Göre Sınıflandırma ( Derinliğine Tasnif ) : İnsanların faaliyet gösterdikleri alanların araştırılması amacıyla yapılmış sınıflandırmadır

Yalnızca belli bir konuyu anlatır

Yer ve zaman sınırlaması yoktur

Böylece toplumların siyasi, dini, ekonomik, sosyal vb

yönleri ayrı ayrı incelenir

Örnek: Felsefe Tarihi, Siyasi Tarih, Kültür Tarihi, Ekonomi Tarihi vs

NOT: Tarih türleri, yalnız yere, zamana ya da konularına göre ayrılmayabilir

Bazen, yer ve zaman, bazen de zaman ve konu bir arada olabilir

Ortaçağ Avrupa Tarihi

XVIII

yüzyılda İstanbul

Yakınçağ’da Avrupa'nın Ekonomik yapısı

gibi

Zamana, mekâna ve konuya göre yapılan sınıflandırma tarihin incelenmesini kolaylaştırmakla birlikte bütünlüğü bozmaktadır

Çünkü diğer dönemlerden bağımsız bir tarihi dönem, diğer bilimsel gelişmelerden, dini olaylardan ekonomik faaliyetlerden etkilenmemiş bir siyasi olay yoktur

Bu nedenle sınıflandırma sonunda elde edilen bilgilerin bir bütünlük içerisinde değerlendirilmesi gerekir

10-11-2012	#3
Prof. Dr. Sinsi	Tarih Bilimi Nedir ?Tarihin Tasnifi (Sınıflandırılması) Tarih Bilimi Sınıflandırması Başlangıcından günümüze kadar geçen zaman içinde tarih bir bütündür Ancak çok uzun bir zaman dilimini kapsayan tarihi, bir bütün halinde incelemek ve öğrenmek zordur Bundan dolayı “araştırmayı, incelemeyi, öğrenmeyi ve öğretmeyi kolaylaştırmak için” tarih; zamana, mekâna ve konularına göre sınıflandırmaya tâbi tutulmuş ve bölümlere ayrılmıştır 1) Zamana Göre Sınıflandırma ( Uzunluğuna Taksim ) : Kronolojik sıraya göre çağlara veya yüzyıllara ayrılarak incelenir Yalnızca belli bir dönemi, çağı ya da zaman aralığında oluşan olayları anlatır Örnek: İlkçağ Tarihi, Fatih Dönemi, XIX Yüzyıl Tarihi vs 2) Mekâna Göre Sınıflandırma ( Coğrafi Taksim ) : Yalnızca belli bir bölge ya da coğrafi alanın tarihini anlatır Zaman ve konu sınırlaması yoktur Örnek: Bursa Tarihi, Asya Tarihi, Çin Tarihi, Avrupa Tarihi, Türkiye Tarihi vs 3) Konuya Göre Sınıflandırma ( Derinliğine Tasnif ) : İnsanların faaliyet gösterdikleri alanların araştırılması amacıyla yapılmış sınıflandırmadır Yalnızca belli bir konuyu anlatır Yer ve zaman sınırlaması yoktur Böylece toplumların siyasi, dini, ekonomik, sosyal vb yönleri ayrı ayrı incelenir Örnek: Felsefe Tarihi, Siyasi Tarih, Kültür Tarihi, Ekonomi Tarihi vs NOT: Tarih türleri, yalnız yere, zamana ya da konularına göre ayrılmayabilir Bazen, yer ve zaman, bazen de zaman ve konu bir arada olabilir Ortaçağ Avrupa Tarihi XVIII yüzyılda İstanbul Yakınçağ’da Avrupa'nın Ekonomik yapısı gibi Zamana, mekâna ve konuya göre yapılan sınıflandırma tarihin incelenmesini kolaylaştırmakla birlikte bütünlüğü bozmaktadır Çünkü diğer dönemlerden bağımsız bir tarihi dönem, diğer bilimsel gelişmelerden, dini olaylardan ekonomik faaliyetlerden etkilenmemiş bir siyasi olay yoktur Bu nedenle sınıflandırma sonunda elde edilen bilgilerin bir bütünlük içerisinde değerlendirilmesi gerekir