Prof. Dr. Sinsi
|
Otel İsletmelerinde Stres-
Tablo 13 : işimi yaparken zevk almam
Frequency Percent Valid Percent Cumulative Percent
kesinlikle katılmıyorum 3 4,2 4,2 4,2
katılmıyorum 22 30,6 30,6 34,7
katılıyorum 28 38,9 38,9 73,6
kesinlikle katılıyorum 19 26,4 26,4 100,0
Total 72 100,0 100,0
Çalışanların, işim beni maddi açıdan tatmin eder Sorusuna verdikleri cevaplar incelendiğinde (Tablo : 14), çalışanların % 30,6’u katılmıyorum, %37,5’i de kesinlikle katılmıyorum cevabını vermiştir Personel üzerinde stres yaratan en önemli etken, yetersiz maaş ve maddi koşullar olarak görülmektedir Otel yöneticileri personelin maaşlarını sadece piyasa koşullarına göre değil yaşam standartlarını da göz önüne alarak ayarlamalıdırlar
Tablo 14 : İşim beni maddi açıdan tatmin eder
Frequency Percent Valid Percent Cumulative Percent
kesinlikle katılmıyorum 27 37,5 37,5 37,5
katılmıyorum 22 30,6 30,6 68,1
fikrim yok 3 4,2 4,2 72,2
katılıyorum 16 22,2 22,2 94,4
kesinlikle katılıyorum 4 5,6 5,6 100,0
Total 72 100,0 100,0
Çalışanların, yaptığım iş yöneticiler tarafından taktir edilir Sorusuna verdikleri cevaplar incelendiğinde (Tablo : 15), çalışanların % 23,6’ı katılmıyorum, %43,1’i de kesinlikle katılmıyorum cevabını vermiştir Yapılan işin yeteri kadar taktir edilmemesi çalışanların motivasyonu düşürmektedir Çalışanlar yaptıkları işi istemeyarak zorla yapmaya başlıyacak, dolayısıyla da stres yaşanacaktır Anket sonuçlarının bu kadar yüksek çıkması Ankara’da ki otel yöneticilerinin personellerini taktir etmek konusunda yetersiz kaldıklarını göstermektedir
Tablo 15 : Yaptığım iş yöneticiler tarafından taktir edilir
Frequency Percent Valid Percent Cumulative Percent
kesinlikle katılmıyorum 31 43,1 43,1 43,1
katılmıyorum 17 23,6 23,6 66,7
fikrim yok 3 4,2 4,2 70,8
katılıyorum 19 26,4 26,4 97,2
kesinlikle katılıyorum 2 2,8 2,8 100,0
Total 72 100,0 100,0
Çalışanların, görevlerim açıkça bellidir Sorusuna verdikleri cevaplar incelendiğinde (Tablo : 16), çalışanların % 25’i katılmıyorum, %15,3’ü de kesinlikle katılmıyorum cevabını vermiştir Personelin işletme içinde yapacağı görevi tam bilememesi, organizasyonda karmaşaya neden olacaktır Dolayısıyla hizmette aksamalar personel içi çatışmalar görülebilmektedir Bu sorunu ortadan kaldırmak için yazılı iş tanımlarının olabildiğince spesifikleştirilmesi ve adaletli yapılması gerekmektedir Özellikle yiyecek içecek personelinin işin yoğunluğuna göre değişik bölümlere kaydırılmaları bu sorunu yarata bilmektedir
Tablo 16 : Görevlerim açıkça bellidir
Frequency Percent Valid Percent Cumulative Percent
kesinlikle katılmıyorum 11 15,3 15,3 15,3
katılmıyorum 18 25,0 25,0 40,3
fikrim yok 3 4,2 4,2 44,4
katılıyorum 22 30,6 30,6 75,0
kesinlikle katılıyorum 18 25,0 25,0 100,0
Total 72 100,0 100,0
Çalışanların, iş akışı sırasında iletişim yeterli düzeydedir Sorusuna verdikleri cevaplar incelendiğinde (Tablo : 17), çalışanların % 34,7’si katılmıyorum, %30,6’ı da kesinlikle katılmıyorum cevabını vermiştir Otellerin hizmetlerini iyi yapmaları için otel personelli arasında yakın işbirliği ve karşılıklı yardım gereklidir Bunun içinde personeller arasında güçlü iletişimin olaması gereklidir İyi olamyan iletişim personel üzerinde stres yaratmaktadır
Tablo 17 : İş akışı sırasında iletişim yeterli düzeydedir
Frequency Percent Valid Percent Cumulative Percent
kesinlikle katılmıyorum 22 30,6 30,6 30,6
katılmıyorum 25 34,7 34,7 65,3
fikrim yok 7 9,7 9,7 75,0
katılıyorum 15 20,8 20,8 95,8
kesinlikle katılıyorum 3 4,2 4,2 100,0
Total 72 100,0 100,0
Çalışanların, çalışma arkadaşlarımla sık sık çatışma yaşarım Sorusuna verdikleri cevaplar incelendiğinde (Tablo : 18), çalışanların % 29,2’i katılıyorum, %34,7’i de kesinlikle katılıyorum cevabını vermiştir Personel içi çatışmalar hizmet kalitesini aksattığı gibi personel üzerinde yoğun stres yaratmaktadır Çıkan yüksek oranlara bakıldığında bu çatışmalara yönetimsel müdalelerin gerektiği görülmektedir Otellerin insan kaynakları departmanları bu çatışmaları çözmek için çalışmalar yapmalıdırlar
Tablo 18 : Çalışma arkadaşlarımla sık sık çatışma yaşarım
Frequency Percent Valid Percent Cumulative Percent
kesinlikle katılmıyorum 2 2,8 2,8 2,8
katılmıyorum 24 33,3 33,3 36,1
katılıyorum 21 29,2 29,2 65,3
kesinlikle katılıyorum 25 34,7 34,7 100,0
Total 72 100,0 100,0
Çalışanların, yöneticim adildir Sorusuna verdikleri cevaplar incelendiğinde (Tablo : 19), çalışanların % 20,8’si katılmıyorum, %50’si de kesinlikle katılmıyorum cevabını vermiştir Çalışanların %70’den fazlası yöneticilerini adil bulmamaktadır Bu personel üzerinde stres yaratmaktatır Adaleti sağlayamayan yöneticilerin üst yöneticiler tarafından denetlenmesi gerekmektedir
Tablo 19 : Yöneticim adildir
Frequency Percent Valid Percent Cumulative Percent
kesinlikle katılmıyorum 36 50,0 50,0 50,0
katılmıyorum 15 20,8 20,8 70,8
fikrim yok 5 6,9 6,9 77,8
katılıyorum 14 19,4 19,4 97,2
kesinlikle katılıyorum 2 2,8 2,8 100,0
Total 72 100,0 100,0
Çalışanların, yöneticim başarılarımı taktir eder Sorusu 8 sorunun benzeri niteliğindedir ve kontrol sorusu olarak ankete konmuştur Sorusuna verdikleri cevaplar incelendiğinde (Tablo : 20), çalışanların % 20,8’si katılmıyorum, %51,4’si de kesinlikle katılmıyorum cevabını vermiştir Sekinzinci soruya verilen cevaplarla hemen hemen bir tutarlılık söz konusudur 8 soruda Kesinlikle katılmıyorum diyenlerin oranı %43,1, Katılmıyorum diyenlerin oranı ise 23,6 idi
Tablo 20 : Yöneticim başarımı taktir eder
Frequency Percent Valid Percent Cumulative Percent
kesinlikle katılmıyorum 37 51,4 51,4 51,4
katılmıyorum 15 20,8 20,8 72,2
fikrim yok 2 2,8 2,8 75,0
katılıyorum 15 20,8 20,8 95,8
kesinlikle katılıyorum 3 4,2 4,2 100,0
Total 72 100,0 100,0
Çalışanların, çalıştığım işyerinde kariyer olanakları vardır Sorusuna verdikleri cevaplar incelendiğinde (Tablo : 21), çalışanların % 33,3’ü katılmıyorum, %31,9’u da kesinlikle katılmıyorum cevabını vermiştir Maslow’un ihtiyaçlar hiyerarşisine göre kendini gerçekleştirme en üst basamakta yer alır Bu ihtiyaçın karşılanamaması insanlarda stres yaratmaktadır
Tablo 21 : Çalıştığım işyerinde kariyer olanakları vardır
Frequency Percent Valid Percent Cumulative Percent
kesinlikle katılmıyorum 23 31,9 31,9 31,9
katılmıyorum 24 33,3 33,3 65,3
fikrim yok 5 6,9 6,9 72,2
katılıyorum 16 22,2 22,2 94,4
kesinlikle katılıyorum 4 5,6 5,6 100,0
Total 72 100,0 100,0
Çalışanların, vardiyalı çalışmak beni olumsuz etkiliyor Sorusuna verdikleri cevaplar incelendiğinde (Tablo : 22), çalışanların % 40,3’ü katılıyorum, %47,2’si de kesinlikle katılıyorum cevabını vermiştir Otel işletmelerinde büyük ölçüde vardiya usülü çalışılması ve bu vardiyaların sık sık değiştirilmesi vardiya değişimi sırasında personel arasında problemler çıkmasına neden olmaktadır Ayrıca Akşam vardiyasında çalışan personelin ertesi sabah vardiyasına gelmesi yeterli uykusunu alamaması onun psikolojik ve fizyolojik dengesini bozacak Sonuç stres olarak ortaya çıkacaktır Anket çevaplarının yüksek çıkmasının nedeni budur
Tablo 22 : Vardiyalı çalışmak beni olumsuz etkiliyor
Frequency Percent Valid Percent Cumulative Percent
kesinlikle katılmıyorum 1 1,4 1,4 1,4
katılmıyorum 1 1,4 1,4 2,8
fikrim yok 7 9,7 9,7 12,5
katılıyorum 29 40,3 40,3 52,8
kesinlikle katılıyorum 34 47,2 47,2 100,0
Total 72 100,0 100,0
Çalışanların, terfi sistemi objektiftir (adildir) Sorusuna verdikleri cevaplar incelendiğinde (Tablo : 23), çalışanların % 37,5’i katılmıyorum, %36,1’i de kesinlikle katılmıyorum cevabını vermiştir İş hayatında örgütsel verimliliğin artması için, etkin bir terfi sisteminin kurulması, terfi etirilecek personelin tespitinde objektif davranılmaması, personel üzerinde stres oluşturulacaktır
Tablo 23 : Terfi sistemi objektiftir(adildir)
Frequency Percent Valid Percent Cumulative Percent
kesinlikle katılmıyorum 26 36,1 36,1 36,1
katılmıyorum 27 37,5 37,5 73,6
fikrim yok 2 2,8 2,8 76,4
katılıyorum 15 20,8 20,8 97,2
kesinlikle katılıyorum 2 2,8 2,8 100,0
Total 72 100,0 100,0
Çalışanların, çalıştığım işyerinde iş güvenliğim vardır Sorusuna verdikleri cevaplar incelendiğinde (Tablo : 24), çalışanların % 33,3’ü katılmıyorum, %43,1’i de kesinlikle katılmıyorum cevabını vermiştir Personelin her hangi olumsuz bir durumda işten çıkarılması, diğer personeller üzerinde aşırı bir stres yaratmaktadır Araştırmaya katılan otellerin bazılarında sendika olması oranların yüksek çıkmasını engellememiştir Bu oranların bu kadar yüksek çıkmasındaki başka bir etkende son yıllarda yaşanan ekonomik krizlerin otellere etkilleri ve otellerin personell çıkaratmaları ile sonuçlanmış olmasıdır
Tablo 24 : çalıştığım iş yerinde iş güvenliğim vardır
Frequency Percent Valid Percent Cumulative Percent
kesinlikle katılmıyorum 31 43,1 43,1 43,1
katılmıyorum 24 33,3 33,3 76,4
fikrim yok 2 2,8 2,8 79,2
katılıyorum 11 15,3 15,3 94,4
kesinlikle katılıyorum 4 5,6 5,6 100,0
Total 72 100,0 100,0
Çalışanların, yöneticimle sık sık çatışma yaşarım Sorusuna verdikleri cevaplar incelendiğinde (Tablo : 25), çalışanların % 40,3’ü katılmıyorum, %29,2’i de kesinlikle katılmıyorum cevabını vermiştir Sonuçların böyle çıkması ilginçtir Daha önceki sorularda yöneticilerinin adil olmadığını düşünen personel yöneticileri ile çatışma yaşamamaktadır Bu personelin yöneticileri ile çatışmaktan korktuklarını göstermektedir Bu da çalışanlar üzerinde stres yaratabilecek başka bir nedendir
Tablo 25 : Yöneticimle sık sık çatışırım
Frequency Percent Valid Percent Cumulative Percent
kesinlikle katılmıyorum 21 29,2 29,2 29,2
katılmıyorum 29 40,3 40,3 69,4
fikrim yok 9 12,5 12,5 81,9
katılıyorum 9 12,5 12,5 94,4
kesinlikle katılıyorum 4 5,6 5,6 100,0
Total 72 100,0 100,0
Çalışanların, gerekenden daha az personelle çalışıyoruz Sorusuna verdikleri cevaplar incelendiğinde (Tablo : 26), çalışanların % 25’i katılıyorum, %51,4’ü de kesinlikle katılıyorum cevabını vermiştir Gerekenden az personelle çalışmak mevcut personelle daha çok yük bindirmekte, işlerini daha yorucu kılmaktadır Daha çok zorlanan personelin stresi daha artaçaktır
Tablo 26 : Gerekenden daha az personelle çalışıyoruz
Frequency Percent Valid Percent Cumulative Percent
kesinlikle katılmıyorum 6 8,3 8,3 8,3
katılmıyorum 9 12,5 12,5 20,8
fikrim yok 2 2,8 2,8 23,6
katılıyorum 18 25,0 25,0 48,6
kesinlikle katılıyorum 37 51,4 51,4 100,0
Total 72 100,0 100,0
Çalışanların, işimi yaparken aşırı zaman baskısı hissediyorum Sorusuna verdikleri cevaplar incelendiğinde (Tablo : 27), çalışanların % 55’i katılıyorum, %22,2’si de kesinlikle katılıyorum cevabını vermiştir Üretimle tüketimin eş zamanlı olarak yapıldığı hizmet sektöründe zaman baskısının hissedilmesi normaldir Zaman baskısı çalışanlarda stres yaratmaktadır
Tablo 27 : İşimi yaparken aşırı zaman baskısı hissediyorum
Frequency Percent Valid Percent Cumulative Percent
kesinlikle katılmıyorum 2 2,8 2,8 2,8
katılmıyorum 19 26,4 26,4 29,2
fikrim yok 2 2,8 2,8 31,9
katılıyorum 33 45,8 45,8 77,8
kesinlikle katılıyorum 16 22,2 22,2 100,0
Total 72 100,0 100,0
Çalışanların, diğer departmanlarla uyumlu çalışırız Sorusuna verdikleri cevaplar incelendiğinde (Tablo : 28), çalışanların % 38,9’u katılmıyorum, %22,2’si de kesinlikle katılmıyorum cevabını vermiştir Otelcilik sektöründe bir departmanın çıktısı diğer bir departmanın girdisi olarak kulanılmaktadır Bu yüzde departmanlar arası uyumlu çalışmazsa personel arası çatışma çıkar organizasyonda stres oluşur
Tablo 28 : Diğer departmanlarla uyumlu çalışırız
Frequency Percent Valid Percent Cumulative Percent
kesinlikle katılmıyorum 16 22,2 22,2 22,2
katılmıyorum 28 38,9 38,9 61,1
fikrim yok 5 6,9 6,9 68,1
katılıyorum 20 27,8 27,8 95,8
kesinlikle katılıyorum 3 4,2 4,2 100,0
Total 72 100,0 100,0
Çalışanların, misafirlerden gelebilecek şikayetler işimi kaybetmeme yol açabilir Sorusuna verdikleri cevaplar incelendiğinde (Tablo : 29), çalışanların % 38,9’u katılıyorum, %29,2’si de kesinlikle katılıyorum cevabını vermiştir Şikayet edilme korkusu, sektörde iş güvencesinin yetersiz olması nedeniyle, herhangi olumsuz bir durumda, personelin işten çıkartılma ihtimali vardır Bu personel üzerinde stres yaratmaktadır
Tablo 29 : Misafirlerden gelecek şikayetler işimi kaybetmeme yol açabilir
Frequency Percent Valid Percent Cumulative Percent
katılmıyorum 10 13,9 13,9 13,9
fikrim yok 13 18,1 18,1 31,9
katılıyorum 28 38,9 38,9 70,8
kesinlikle katılıyorum 21 29,2 29,2 100,0
Total 72 100,0 100,0
Çalışanların, yöneticilerin misafirlerine, akrabalarına hizmet etmek normal misafirlere hizmet etmekten daha çok stres yaratır Sorusuna verdikleri cevaplar incelendiğinde (Tablo : 30), çalışanların % 16,7’u katılıyorum, %47,2’si de kesinlikle katılmıyorum cevabını vermiştir Fikrim yok diyen personellin %26 seviyesinde olmasının nedeni doğrudan misafirlere hizmet etmiyen departmanlardan olmalarından kaynaklanıyor olabilir %47 oranında rahatsız olan kesim için yöneticilerin akrabaları, misafirlerine hizmet etmek stres vericidir Her hangi bir hatada kendilerini yöneticilere şikayet edilme korkusu, yönetici ordaysa onun gözünden düşme korkusu ile daha fazla stres yaşamaktadırlar
Tablo 30 : Yöneticilerin misafirlerine, akrabalarına hizmet etmek normal misafirlere hizmet etmekten daha çok stres yaratır
Frequency Percent Valid Percent Cumulative Percent
kesinlikle katılmıyorum 1 1,4 1,4 1,4
katılmıyorum 6 8,3 8,3 9,7
fikrim yok 19 26,4 26,4 36,1
katılıyorum 12 16,7 16,7 52,8
kesinlikle katılıyorum 34 47,2 47,2 100,0
Total 72 100,0 100,0
Çalışanların, çalışma arkadaşlarım işlerini iyi yapmazlar Sorusuna verdikleri cevaplar incelendiğinde (Tablo : 31), çalışanların % 23,6’sı katılıyorum, %40,3’ü de kesinlikle katılıyorum cevabını vermiştir Daha öncede bellirtildiği gibi Otellerin hizmetlerini iyi yapmaları için otel personelli arasında yakın işbirliği ve karşılıklı yardım gereklidir Birbirlerinin iyi çalışmadığını düşünen personeller arasında stres yaşanması bununda çatışma yaratması doğaldır
Tablo 31 : Çalışma arkadaşlarım işlerini iyi yapmazlar
Frequency Percent Valid Percent Cumulative Percent
kesinlikle katılmıyorum 4 5,6 5,6 5,6
katılmıyorum 14 19,4 19,4 25,0
fikrim yok 8 11,1 11,1 36,1
katılıyorum 17 23,6 23,6 59,7
kesinlikle katılıyorum 29 40,3 40,3 100,0
Total 72 100,0 100,0
Çalışanların, yöneticim olumlu özelliklerimden çok olumsuz özelliklerimi görür Sorusuna verdikleri cevaplar incelendiğinde (Tablo : 32), çalışanların % 33,3’ü katılıyorum, %31,9’u da kesinlikle katılıyorum cevabını vermiştir Daha önce bellirtildiği gibi yöneticilerin personeli motive etmek için, daha iyi çalışmalarını sağlamak için olumlu özellikleri ödüllendimeli böylece olumlu özelliklerin ortaya çıkması sağlanmalıdır Olumsuz özelliklerinin hatırlatılması, azarlanması personel üzerinde stres yaratmaktadır
Tablo 32 : Yöneticim olumlu özelliklerimden çok olumsuz özelliklerimi görür
Frequency Percent Valid Percent Cumulative Percent
kesinlikle katılmıyorum 3 4,2 4,2 4,2
katılmıyorum 15 20,8 20,8 25,0
fikrim yok 7 9,7 9,7 34,7
katılıyorum 24 33,3 33,3 68,1
kesinlikle katılıyorum 23 31,9 31,9 100,0
Total 72 100,0 100,0
Çalışanların, yeterli mola zamanım yok (Yemek molası, kahve molası  ) Sorusuna verdikleri cevaplar incelendiğinde (Tablo : 33), çalışanların % 36,1’i katılıyorum, %40,3’u da kesinlikle katılıyorum cevabını vermiştir İş arasında verilecek molaların günlük stresin azaltılması yönünde faydası vardır
Tablo 33 : Yeterli mola zamanım yok
Frequency Percent Valid Percent Cumulative Percent
katılmıyorum 13 18,1 18,1 18,1
fikrim yok 4 5,6 5,6 23,6
katılıyorum 26 36,1 36,1 59,7
kesinlikle katılıyorum 29 40,3 40,3 100,0
Total 72 100,0 100,0
Çalışanların, misafirlere hizmet etmek beni rahatsız eder Sorusuna verdikleri cevaplar incelendiğinde (Tablo : 34), çalışanların % 37,1’i katılıyorum, %11,1’u da kesinlikle katılıyorum cevabını vermiştir Sonuçlara bakılarak belli bir yargıya ulaşılamamaktadır Bir insanın diğer bir insana hizmet etmesi onur kırıcı bir davranış olarak gören insanlar için bu davranış stres yaratmaktadır
Tablo 34 : Misafirlere hizmet etmek beni rahatsız eder
Frequency Percent Valid Percent Cumulative Percent
katılmıyorum 16 22,2 22,2 22,2
fikrim yok 21 29,2 29,2 51,4
katılıyorum 27 37,5 37,5 88,9
kesinlikle katılıyorum 8 11,1 11,1 100,0
Total 72 100,0 100,0
Çalışanların, diğer departmanların yaptığı hatalardan dolayı sıkıntı yaşarım Sorusuna verdikleri cevaplar incelendiğinde (Tablo : 35), çalışanların % 23,6’sı katılıyorum, %38,9’u da kesinlikle katılıyorum cevabını vermiştir Bilindiği gibi otel işletmeleri yoğun olarak departmanlardan oluşmakta ve bir departmanın çıktısını diğer departman girdi olarak kullanmaktadır Yani bir departmanın yaptığı hatadan dolayı diğer departman sıkıntı yaşayabilmektedir Örn önbüro departmanına diğer deparmanların yaptığı hataları şikayet etmek için gelen misafirler gibi
Tablo 35 : Diğer departmanların yaptığı hatalardan dolayı sıkıntı yaşarım
Frequency Percent Valid Percent Cumulative Percent
kesinlikle katılmıyorum 7 9,7 9,7 9,7
katılmıyorum 9 12,5 12,5 22,2
fikrim yok 11 15,3 15,3 37,5
katılıyorum 17 23,6 23,6 61,1
kesinlikle katılıyorum 28 38,9 38,9 100,0
Total 72 100,0 100,0
Çalışanların, uyumadan önce kendimi işle ilgili sorunları düşünürken bulurum Sorusuna verdikleri cevaplar incelendiğinde (Tablo : 36), çalışanların % 41,7’si katılıyorum, %26,4’u da kesinlikle katılıyorum cevabını vermiştir Bu gün boyunca yaşanan stresin bir göstergesidir
Tablo 36 : Uyumadan önce kendimi işle ilgili sorunları düşünürken bulurum
Frequency Percent Valid Percent Cumulative Percent
kesinlikle katılmıyorum 2 2,8 2,8 2,8
katılmıyorum 15 20,8 20,8 23,6
fikrim yok 6 8,3 8,3 31,9
katılıyorum 30 41,7 41,7 73,6
kesinlikle katılıyorum 19 26,4 26,4 100,0
Total 72 100,0 100,0
Çalışanların, çalışma arkadaşlarım yüzünden yaşadığım stres müşteriler yüzünden yaşadığım stresten fazladır Sorusuna verdikleri cevaplar incelendiğinde (Tablo : 37), çalışanların % 43,1’si katılıyorum, %40,3’u da kesinlikle katılıyorum cevabını vermiştir Ortaya çıkan sonuç Otellerdeki çalışanların iş yaparken bir birleri ile çatışma yaşadıklarını göstermektedir Bu sorunun kaynağıda yönetimseldir Eğer sistematik bir yönetim olursa herkes ne yapıcağınıbilir ve ortaya fazla sorun çıkmaz Sistemin bir kere kurulup bırakılmasıda yetmemekte sürekli kontrol edilmesi gerekmektedir ki organizasyon içindeki sorunlar çözülebilsin
Tablo 37 : Çalışma arkadalşlarım yüzünden yaşadığım stres müşteriler yüzünden yaşadığım stresten fazladır
Frequency Percent Valid Percent Cumulative Percent
kesinlikle katılmıyorum 3 4,2 4,2 4,2
katılmıyorum 8 11,1 11,1 15,3
fikrim yok 1 1,4 1,4 16,7
katılıyorum 31 43,1 43,1 59,7
kesinlikle katılıyorum 29 40,3 40,3 100,0
Total 72 100,0 100,0
Çalışanların, işim yüzünden daha fazla sigara ve/veya alkol tüketirim Sorusuna verdikleri cevaplar incelendiğinde (Tablo : 38), çalışanların % 52,8’si katılıyorum, %34,7’u da kesinlikle katılıyorum cevabını vermiştir %11,1 ise sigara ve/veya alkol kullanmamaktadır Personellin iş içinde yaşanan stresin azaltılması için kullandığı yöntem uyuşturucu maddeler kullanarak streslerini azaltmaya çalışmak olduğu görülmektedir Personelle stresi ile başaçıkmasını öğretecek kurslar, eğitimler verilmelidir
Tablo 38 : İşim yüzünden daha fazla sigara ve/veya alkol tüketirim
Frequency Percent Valid Percent Cumulative Percent
fikrim yok 1 1,4 1,6 1,6
katılıyorum 38 52,8 59,4 60,9
kesinlikle katılıyorum 25 34,7 39,1 100,0
Total 64 88,9 100,0
Missing 0 8 11,1
Total 72 100,0
V - TARTIŞMA VE SONUÇ
Araştırma sonuçlarına göre Ankara’da bulunan 4 ve 5 yıldızlı otellerde çalışanların yaşadıkları stresin kaynaklarını maddi koşulların yetersizliği, iş güvenliği, personelin çalışma arkadaşları ile yaşanan problemler, yöneticilerle yaşanan problemler, hizmet sektörünün özelliklerinden kaynaklanan problemler olarak sıralaya biliriz
Çalışma sonuçlarını daha önce yine Ankara’da bulunan benzer çalışma ile kıyasladığımızda her iki çalışmada da ilk sırayı maddi koşulların yetersizliği alırken İkinci sıradaki iş güvenliğinin bu çalışmada öne çıktığı görülmektedir Bunun sebebi 1998 yıllında yapılan ilk çalışmanın ardından ülkede yaşanan ekonomik krizler görülebilir Yaşanan krizler sonrası oteller krizde hayatta kalabilmek için personel sayıların azaltmış bir çok personeli işten çıkartmışlardır Bu çalışan diğer personel üzerinde olumsuz stres yaratmıştır Araştırma icindeki otellerin bazılarında sendika vardır Fakat sendikanın olması araştırma sonuçlarına göre yeterli güvence kaynağı olarak görülmemektedir Bu tip makro sorunlar için otel işletmelerinin yapabilecekleri fazla bir şey olmamasına karşı, kendi içlerindeki problemleri çözerek otel personelinin stresini yönetebilirler
Çalışmanın ortaya koyduğu yöneticilerin personeli motive etmemesi, yeteri kadar taktir etmemesi, adil olmaması gibi etkenler bilinçli çalışmalarla organizasyonda yönetilebilir ve personelin stres düzeyini düşürebilir
Personelin kendi aralarında yaşadığı sorunları aşmak için mutlaka “iç müşteri” kavramının oteller içinde uygulanması ve sürekli kontrolünün sağlanması gerekmektedir Bu kavramı uygulayan otellerin hizmet kalitelerinde yükselme beklenecektir
Stresin otel personeli, dolayısıyla hizmet kaliteleri için ne kadar önemli olduğunu anlayan Marriot otel zinciri çalışanları için özel “call center”lar kurmakta ve çalışanların problemlerini çözmek için özel personel tutmaktadırlar Örneğin çocuğu için iyi bir çocuk bakıcısı bulamıyan bir marriot personelli call center’ı arayıp yardım isteyebilemektedir Ülkemizde de değişik kurslar verilerek bireylerin stresleri ile mücadele etmeleri öğretilmeye çalışmaktadır Ülkemizdeki Otel işletmeleride bu konuda personeline eğitim vermeli, kendi yapısındaki bozuklukları düzeltmelidir
Günümüzde yaşanan hızlı değişim, örgütler ve bireyler üzerinde önemli ölçüde stres yaratmaktadır Değişimden kaynaklanan stres kontrol altında tutulmadığı taktirde, çalışanlar dolayısı ile örgütler performans kaybına uğrayacaklardır Otel yöneticileri stres konusunda bilinçlenmeli, stresin kontrol altına alınabilecek bir şey olduğunun bilinçine varmalıdırlar Ancak bu sayede örgütler içindeki stres kontrol altına alınabilir Personelin dolayısıyla örgütlerin performanları, verimlilikleri ve karları artabilir
VI – KAYNAKÇA
AKTAŞ, Ahmet, (1997) Turizm İşletmelerinde Yönetim Eskişehir: Anadolu üniversitesi yayınları
ATAMAN,Göksel, (2002) İşletme Yönetimi:Temel Kavramlar Yeni Yaklaşımlar İstanbul: Türkmen Kitabevi
BALCI, Ali, (2000), Öğretim Elemanlarının İş Stresi, Kuram ve Uygulamalar, Ankara: Nobel Yayın Dağıtım
BALTAŞ, Acar ve BATAŞ,Zuhal, (1995) Stres ve Başaçıkma Yolları, 6 bs , İstanbul: Remzi kitapevi
CAN, Halil, (1994) Organizasyon ve Yönetim, 3 bs Ankara: Siyasal Kitabevi
CÜCELOĞLU, Doğan, (2002) Keşke’siz Bir Yaşam İçin:İletişim Donanımları 3 bs , İstanbul: Remzi Kitabevi
HİMMETOĞLU, Bülent ve KIREL, Çiğdem, (1994) Stres Yönetimi Eskişehir: Anadolu Üniversitesi yayınları
TAŞTAN, Seçil, Stres ve Yönetimi http://www insankaynaklari gokceada com/stres,[24 Mayıs 2003,Web]
TOPALOĞLU, M Ve Tuna, M , (1998) Otel İşletmelerinde Stresin Değerlendirilmesi: Amprik Bir Çalışma, Anotolia:Turizm Araştırmaları Dergisi, 9 (10):39-45
TORUN, Alev, (1997) Stres ve Tükenmişlik,2 bs ,İstanbul:İzgi Kitapevi
TURNAGE, J J , ve SPIELBERGER, C D (1991) , Job Stress in Managers, Professionals, and Clerical Workers Work & Stress 5(3): 165-176
EK : A (Anket Örneği)
Otel İşletmelerinde Çalışanların İş Stresi ve Stres Kaynaklarını Ölçüm Anketi
Aşağıda size sunulan anketin amacı, otel işletmelerinde çalışanların stresini ve bu stresin kaynaklarının incelenmesidir İş stresi, bireyler üzerinde fiziksel ve psikolojik olumsuz etkiler yaratır Bireyin motivasyonunu düşürürerek örgütün verimliliğini azaltır Dolayısıyla çalışanların stresinin ve kaynaklarının anlaşılması hem çalışanlar hem de örgütler için önemlidir
Anketi doldurmak için göstereceğiniz ilgi ve iş birliğine teşekkür eder, başarılı çalışmalarınızın sürmesini dilerim
Lütfen size uyan kareyi işaretleyiniz
1 Cinsiyetiniz ; Bay □ Bayan □
2 Yaşınız ; 15-19 □ 20-26 □ 27-33 □ 34-40 □ 41 ve üzeri □
3 Öğrenim Durumunuz ; İlköğretim Lise Orta Üniversite Yüksek lisans
□ □ □ □ □
4 Çalıştığınız Departman ;                             
5 Göreviniz ;                                 
6 Otellerde Çalışma Süreniz ; 0-5 yıl □ 6-11 yıl □ 12-17yıl □ 18 yıl ve üzeri □
7 Aylık Ücretiniz ; □ 250 000 000 ve altı
□ 251 000 000 – 500 000 000
□ 501 000 000 – 750 000 000
□ 751 000 000 – 1 000 000 000
□ 1 000 000 000 – 1 250 000 000
□ 1 251 000 000 ve üzeri
Lütfen dikkatlice okuyunuz ve İş ortamını göz önünde tutarak uygun derecelendirmeyi daire içine alınız
Kesinlikle Katılmıyorum Katılmıyorum Fikrim Yok Katılıyorum
1 Çalıştığım ortamdaki gürültü beni olumsuz etkiliyor 1 2 3 4 5
2 Çalıştığım ortamdaki kirlilik beni olumsuz etkiliyor 1 2 3 4 5
3 Çalıştığım ortamdaki ısı beni olumsuz etkiliyor 1 2 3 4 5
4 İşim diğer mesleklere göre daha yorucudur 1 2 3 4 5
5 İşimi yapmam için yeterli araç-gereç-malzeme mevcuttur 1 2 3 4 5
6 İşimi yaparken zevk almam 1 2 3 4 5
7 İşim beni maddi açıdan tatmin eder 1 2 3 4 5
8 Yaptığım iş yöneticiler tarafından taktir edilir 1 2 3 4 5
9 Görevlerim açıkça bellidir 1 2 3 4 5
10 İş akışı sırasında iletişim yeterli düzeydedir 1 2 3 4 5
11 Çalışma arkadaşlarımla sık sık çatışma yaşarım 1 2 3 4 5
12 Yöneticim adildir 1 2 3 4 5
13 Yöneticim başarılarımı taktir eder 1 2 3 4 5
14 Çalıştığım işyerinde kariyer olanakları vardır 1 2 3 4 5
15 Vardiyalı çalışmak beni olumsuz etkiliyor 1 2 3 4 5
16 Terfi sistemi objektiftir (adildir) 1 2 3 4 5
17 Çalıştığım işyerinde iş güvenliğim vardır 1 2 3 4 5
18 Yöneticimle sık sık çatışma yaşarım 1 2 3 4 5
19 Gerekenden daha az personelle çalışıyoruz 1 2 3 4 5
20 İşimi yaparken aşırı zaman baskısı hissediyorum 1 2 3 4 5
21 Diğer departmanlarla uyumlu çalışırız 1 2 3 4 5
22 Misafirlerden gelebilecek şikayetler işimi kaybetmeme yol açabilir 1 2 3 4 5
23 Yöneticilerin misafirlerine, akrabalarına hizmet etmek normal misafirlere hizmet etmekten daha çok stres yaratır 1 2 3 4 5
24 Çalışma arkadaşlarım işlerini iyi yapmazlar 1 2 3 4 5
25 Yöneticim olumlu özelliklerimden çok olumsuz özelliklerimi görür 1 2 3 4 5
26 Yeterli mola zamanım yok (Yemek molası, kahve molası  ) 1 2 3 4 5
27 Misafirlere hizmet etmek beni rahatsız eder 1 2 3 4 5
28 Diğer departmanların yaptığı hatalardan dolayı sıkıntı yaşarım 1 2 3 4 5
29 Uyumadan önce kendimi işle ilgili sorunları düşünürken bulurum 1 2 3 4 5
30 Çalışma arkadaşlarım yüzünden yaşadığım stres müşteriler yüzünden yaşadığım stresten fazladır 1 2 3 4 5
31 İşim yüzünden daha fazla sigara ve/veya alkol tüketirim (kullanmıyorsanız boş bırakınız) 1 2 3 4 5
I ÖZET 1
II GİRİŞ 1
III – İLGİLİ LİTARATÜR (STRES, KONTROLÜ ve YÖNETİMİ) 2
1 Tanımı ve Özellikleri 2
2 Stres ve İş Yaşamı 4
3 Stresi Ortaya Çıkaran Faktörler 4
3 1 Bireyin Kendisi ile İlgili Stres Kaynakları 5
3 1 1 Motivasyon Etkileri 5
3 1 2 Duygusal Sebepler 5
3 1 3 Bireysel Etkenler 7
3 1 4 Bireysel Farklılıklar ve Stres Yumuşatıcılar 8
3 1 4 1 Demografik ve Algısal Değişkenler 8
3 1 4 2 İş Deneyimleri 9
3 1 4 3 Kontrol Kaynağı 9
3 1 4 4 TipA-Tip B Davranışı 9
3 1 5 Yaş 11
3 2 Bireyin İş Çevresinin Yarattığı Stres Kaynakları 12
3 2 2 Örgütsel Stres Kaynakları 16
3 2 2 1 İşletme Politikaları ve Stratejileri 16
3 2 2 2 Örgüt Yapısı ve Dizaynı 17
3 2 2 3 Örgütsel Süreçler 18
3 2 2 4 Fiziksel Koşullar 18
3 3 Bireyin İçinde Bulunduğu Genel Çevrenin Yarattığı Stres Kaynakları 19
4 Stresin Safhaları 20
GRAFİK 1 : Stresin Farklı Safhaları ve Verimlilik Üzerindeki Etkisi 21
5 Stresin Sonuçları 21
6 Yönetici Yıpranmaları 23
7 Stres Yönetimi 24
8 Stres Kontrolü Yöntemleri 26
8 1 Stres Yönetiminde Bireysel Başa Çıkma Yöntemleri 26
8 2 Stres Yönetiminde Örgütsel Başa Çıkma Yöntemleri 26
9 Otel İşletmeleri ve Stres 28
IV – ARAŞTIRMA 31
Araştırmanın Amacı : 31
Yöntem : 31
Araştırmanın Bütçe ve Takvimi : 32
Bulgular : 33
V - TARTIŞMA VE SONUÇ 54
VI – KAYNAKÇA 56
EK : A (Anket Örneği) 57
|