Kurtuluş Savaşı'na Katılan Üst Kademelerdeki Komutanlar

**Prof. Dr. Sinsi** · 10-10-2012

Mustafa İsmet İnönü
(d

24 Eylül 1884; İzmir - ö

25 Aralık 1973; Ankara)

Osmanlı döneminde albay, Türkiye döneminde orgeneral ve eski Genelkurmay Başkanı olan, cumhuriyetin ilanından sonraki Türkiye'nin ilk başbakanı, ikinci cumhurbaşkanı olan, İstiklal Madalyası sahibi Türk asker ve siyasetçidir

Atatürk'ün vefatından sonra Genel Başkanı olunca, CHP Kurultayı tarafından kendisine "Milli Şef" ünvanı verilmiştir

Mevhibe Hanım'ın eşi, Ömer İnönü, Erdal İnönü ve Özden Toker'in babasıdır

İnönü, Kurtuluş Savaşı'na katılmış ve Lozan Antlaşması'nı imzalamış, birçok defa başbakanlık görevini üstlenmiştir

Ali Sait Akbaytogan
(d

1872; Manyas - ö

1950; İstanbul),
Çerkes asıllı Osmanlı Devleti ve Türkiye Cumhuriyetinin askeri

1896 yılında Harp Okulunu bitirdi

1896'da Teğmen, 1897'de Üsteğmen, 1898'de Yüzbaşı, 1901'de Kıdemli Yüzbaşı, 1907'de Binbaşı 1911'de Yarbay, 1913'de Albay oldu

Trablusgarp, Balkan ve I

Dünya savaşlarına katıldı

1915' te Tümgeneral oldu

1918'de Yemen'de İngilizlere esir düştü

1919'da serbest bırakılınca İstanbul' a döndü

12

Kolordu Komutanlığına atandıysa da İstanbul'a geri döndü ve 25

Kolordu Komutanlığına atandı

16 Mart 1920'de İngilizler tarafından tutuklanarak Malta'ya sürüldü

31 Ekim 1921'de Malta'dan dönerek Kurtuluş Savaşına katıldı

20 Aralık 1921'de Elviye-i Selase Soruşturma Kurulu Başkanlığı, 10 Ağustos 1922'de Askeri Yargıtay Başkanlığı, 2 Eylül 1922'de Doğu Cephesi Komutan vekilliğine atandı

1923' te Korgeneral oldu

4 Ekim 1924'te 4

Kolordu Komutanı, 13 Kasım 1924'te 1

Ordu Komutanı oldu

1927'de Orgeneral oldu

22 Kasım 1933'te 3

Ordu Müfettişi, 24 Ağustos 1935'te Yüksek Askeri Şura üyesi oldu

14 Temmuz 1937'de emekli oldu

5

ve 6

dönem Kocaeli Milletvekilliği yaptı

1950 yılında İstanbul'da öldü

Ali Fuat Cebesoy,
(d

23 Eylül 1882, İstanbul – ö

10 Ocak 1968, İstanbul),
İstiklal Savaşını fiilen başlatanTürk asker ve siyaset adamı

Türkiye Cumhuriyeti'nin ilk cumhurbaşkanı Mustafa Kemal ile Harp Okulu yıllarında sınıf arkadaşı idi

Türkiye'nin işgali sırasında İzmit'ten Ankara'ya ilerleyen İngiliz birliklerine ateş açma emrini vererek, şimdiki adı Alifuatpaşa tren istasyonu olan mahalde durdurması nedeniyle Kurtuluş Savaşı'nı fiilen başlatan ilk komutan oldu ve savaş boyunca önemli görevler üstlendi

Yine Kurtuluş Savaşı yıllarında üstlendiği Moskova Büyükelçiliği görevini başarıyla yürüttü ve Türkiye'nin kuzeydoğu sınırlarını belirleyen Moskova Antlaşması'nı imzaladı

Milletvekili olarak başladığı siyasi yaşamında Türkiye'nin ilk muhalefet partisi olan Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası'nın kurucularından birisi oldu, ve sonrasında İzmir suikastı sanığı olarak yargılandı

1939'dan sonra siyasete dönerek TBMM başkanlığı, Bayındırlık bakanlığı yaptı

1948'den itibaren siyasete Demokrat Parti'de devam etti

27 Mayıs Darbesinden sonra Yassıada Mahkemeleri'nde yargılandı

Ali Hikmet Ayerdem,
(d

1877, Yenişehr-i Fener - ö

21 Mart 1939, İstanbul),
Türk asker, siyasetçi

Savaşı'na katılan üst dereceli komutanlardan birisidir

Savaştan sonra milletvekili olarak görev yapmıştır

1899'da Harp Okulu'nu, 1902'de Harp Akademisi'ni bitirdi

31 Mart Olayı’nı bastırmak amacıyla oluşturulan Hareket Ordusu'nda görev aldı

Balkan Savaşı’na ve I

Dünya Savaşı’na katıldı

28 Ocak 1921’de Anadolu'ya geçerek Millî Mücadele'ye katıldı

Mart - Mayıs 1921'de 12

Tümem komutanlığını yaptı

Daha sonra Millî Müdafaa Vekâleti müsteşarlığına atandı

Büyük Taarruz'da 2

Kolordu’ya komutanlık yaptı

19 Ocak 1923’te İkinci TBMM’ye Bursa milletvekili seçildi

1924 yılında milletvekilliğinden istifa ederek yeniden ordu saflarına katıldı

1935 yılında isteği üzerine korgeneral rütbesiyle emekliye ayrıldı

1935-1939 arası Gaziantep milletvekili olarak parlamentoda yer aldı

İstanbul Zincirlikuyu'daki mezarı, 29 Kasım 1988’de Ankara’daki Devlet Mezarlığı’na nakledildi

Mehmet Nihat Anılmış
(d

1876 Filibe - ö

31 Mayıs 1954)
Türk asker, Kurtuluş Savaşı komutanı, milletvekili

1896 yılında Harp Okulu’nu bitirmiştir

Balkan Savaşları, I

Dünya Savaşı ve Kurtuluş savaşı'na katılmıştır

Kurtuluş savaşında Adana valiliği de yapmıştır

Korgeneral rütbesiyle emekli olmuştur

VII

ve VIII

dönem Ankara Milletvekilliği yapmıştır

Naaşı, 1988 yılında Ankara Devlet Mezarlığına nakledilmiştir

10-10-2012	#2
Prof. Dr. Sinsi	Kurtuluş Savaşı'na Katılan Üst Kademelerdeki Komutanlar Mustafa İsmet İnönü (d 24 Eylül 1884; İzmir - ö 25 Aralık 1973; Ankara) Osmanlı döneminde albay, Türkiye döneminde orgeneral ve eski Genelkurmay Başkanı olan, cumhuriyetin ilanından sonraki Türkiye'nin ilk başbakanı, ikinci cumhurbaşkanı olan, İstiklal Madalyası sahibi Türk asker ve siyasetçidir Atatürk'ün vefatından sonra Genel Başkanı olunca, CHP Kurultayı tarafından kendisine "Milli Şef" ünvanı verilmiştir Mevhibe Hanım'ın eşi, Ömer İnönü, Erdal İnönü ve Özden Toker'in babasıdır İnönü, Kurtuluş Savaşı'na katılmış ve Lozan Antlaşması'nı imzalamış, birçok defa başbakanlık görevini üstlenmiştir Ali Sait Akbaytogan (d 1872; Manyas - ö 1950; İstanbul), Çerkes asıllı Osmanlı Devleti ve Türkiye Cumhuriyetinin askeri 1896 yılında Harp Okulunu bitirdi 1896'da Teğmen, 1897'de Üsteğmen, 1898'de Yüzbaşı, 1901'de Kıdemli Yüzbaşı, 1907'de Binbaşı 1911'de Yarbay, 1913'de Albay oldu Trablusgarp, Balkan ve I Dünya savaşlarına katıldı 1915' te Tümgeneral oldu 1918'de Yemen'de İngilizlere esir düştü 1919'da serbest bırakılınca İstanbul' a döndü 12 Kolordu Komutanlığına atandıysa da İstanbul'a geri döndü ve 25 Kolordu Komutanlığına atandı 16 Mart 1920'de İngilizler tarafından tutuklanarak Malta'ya sürüldü 31 Ekim 1921'de Malta'dan dönerek Kurtuluş Savaşına katıldı 20 Aralık 1921'de Elviye-i Selase Soruşturma Kurulu Başkanlığı, 10 Ağustos 1922'de Askeri Yargıtay Başkanlığı, 2 Eylül 1922'de Doğu Cephesi Komutan vekilliğine atandı 1923' te Korgeneral oldu 4 Ekim 1924'te 4 Kolordu Komutanı, 13 Kasım 1924'te 1 Ordu Komutanı oldu 1927'de Orgeneral oldu 22 Kasım 1933'te 3Ordu Müfettişi, 24 Ağustos 1935'te Yüksek Askeri Şura üyesi oldu 14 Temmuz 1937'de emekli oldu 5ve 6dönem Kocaeli Milletvekilliği yaptı 1950 yılında İstanbul'da öldü Ali Fuat Cebesoy, (d 23 Eylül 1882, İstanbul – ö 10 Ocak 1968, İstanbul), İstiklal Savaşını fiilen başlatanTürk asker ve siyaset adamı Türkiye Cumhuriyeti'nin ilk cumhurbaşkanı Mustafa Kemal ile Harp Okulu yıllarında sınıf arkadaşı idi Türkiye'nin işgali sırasında İzmit'ten Ankara'ya ilerleyen İngiliz birliklerine ateş açma emrini vererek, şimdiki adı Alifuatpaşa tren istasyonu olan mahalde durdurması nedeniyle Kurtuluş Savaşı'nı fiilen başlatan ilk komutan oldu ve savaş boyunca önemli görevler üstlendi Yine Kurtuluş Savaşı yıllarında üstlendiği Moskova Büyükelçiliği görevini başarıyla yürüttü ve Türkiye'nin kuzeydoğu sınırlarını belirleyen Moskova Antlaşması'nı imzaladı Milletvekili olarak başladığı siyasi yaşamında Türkiye'nin ilk muhalefet partisi olan Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası'nın kurucularından birisi oldu, ve sonrasında İzmir suikastı sanığı olarak yargılandı 1939'dan sonra siyasete dönerek TBMM başkanlığı, Bayındırlık bakanlığı yaptı 1948'den itibaren siyasete Demokrat Parti'de devam etti 27 Mayıs Darbesinden sonra Yassıada Mahkemeleri'nde yargılandı Ali Hikmet Ayerdem, (d1877, Yenişehr-i Fener - ö 21 Mart 1939, İstanbul), Türk asker, siyasetçi Savaşı'na katılan üst dereceli komutanlardan birisidir Savaştan sonra milletvekili olarak görev yapmıştır 1899'da Harp Okulu'nu, 1902'de Harp Akademisi'ni bitirdi 31 Mart Olayı’nı bastırmak amacıyla oluşturulan Hareket Ordusu'nda görev aldı Balkan Savaşı’na ve I Dünya Savaşı’na katıldı 28 Ocak 1921’de Anadolu'ya geçerek Millî Mücadele'ye katıldı Mart - Mayıs 1921'de 12 Tümem komutanlığını yaptı Daha sonra Millî Müdafaa Vekâleti müsteşarlığına atandı Büyük Taarruz'da 2 Kolordu’ya komutanlık yaptı 19 Ocak 1923’te İkinci TBMM’ye Bursa milletvekili seçildi 1924 yılında milletvekilliğinden istifa ederek yeniden ordu saflarına katıldı 1935 yılında isteği üzerine korgeneral rütbesiyle emekliye ayrıldı 1935-1939 arası Gaziantep milletvekili olarak parlamentoda yer aldı İstanbul Zincirlikuyu'daki mezarı, 29 Kasım 1988’de Ankara’daki Devlet Mezarlığı’na nakledildi Mehmet Nihat Anılmış (d1876 Filibe - ö 31 Mayıs 1954) Türk asker, Kurtuluş Savaşı komutanı, milletvekili 1896 yılında Harp Okulu’nu bitirmiştir Balkan Savaşları, I Dünya Savaşı ve Kurtuluş savaşı'na katılmıştır Kurtuluş savaşında Adana valiliği de yapmıştır Korgeneral rütbesiyle emekli olmuştur VII ve VIIIdönem Ankara Milletvekilliği yapmıştır Naaşı, 1988 yılında Ankara Devlet Mezarlığına nakledilmiştir