10-10-2012
|
#4
|
|
Prof. Dr. Sinsi
|
Kurtuluş Savaşı'na Katılan Üst Kademelerdeki Komutanlar
Cavit Erdel
(d 1884, Edirne - ö 5 Mart 1933)
Türk Kurtuluş Savaşı komutanlarından
Türk asker ve TBMM üyesi
1905’te Harp Akademisi’nden mezun oldu 1910-1911’de Fransa’da mesleki öğrenim gördükten sonra; Balkan Savaşı’nda çarpıştı I Dünya Savaşı’nda değişik cephe ve birliklerde Kurmay Başkanlıkları ile Tümen Komutanlıklarına vekillik yaptı
Kars Müstahkem Mevki Komutanlığı yapmakta iken 1921 yılında Kars milletvekili seçildi Aynı görevle Büyük Taarruz Harekatı’na katılarak, 1922’de albay oldu
Ağustos 1923’te milletvekilliği görevi devam etmek üzere Milli Savunma Bakanlığı Personel Daire Başkanlığı’na getirildi 1924 yılı sonlarından itibaren izinli sayılmak suretiyle, 1926 yılına kadar Kars milletvekilliğine devam etti 1926-1927’de 7 nci Tümen Komutanı olarak görev yaptı 1927’de tümgeneralliğe yükseldi ve 1933 yılına kadar 16 ncı Tümen Komutanlığı yaptı
1933 yılı başlarında Askeri Yargıtay üyeliğine atandı ve bu görevde iken 5 Mart 1933 tarihinde öldü Türkiye Cumhuriyeti cumhurbaşkanları ve Atatürk'ün silah arkadaşları için Atatürk Orman Çiftliği arazisinde oluşturulan Devlet Mezarlığı'na kemikleri nakledildi
Cevdet Sunay
(d 10 Şubat 1899 – ö 22 Mayıs 1982)
Türkiye'nin asker ve devlet adamı, Türkiye Cumhuriyeti'nin beşinci cumhurbaşkanı
Türk Silahlı Kuvvetleri'nin 12 Genelkurmay Başkanı
Sunay, 1899 yılında Trabzon'da doğdu (Çaykara) İlk ve orta öğrenimini Erzurum, Kerkük, Edirne ve Kuleli Askerî Lisesi'nde yaptı
I Dünya Savaşı sırasında, 1917 yılında subay adayı olarak eğitim kampına katıldı Aynı yıl Filistin cephesinde görev aldı 1918 yılında Mısır'da İngilizler'e esir düştü Esaretten döndükten sonra, Kurtuluş Savaşı'na katılarak, Güney cephesinde görev aldı Sonradan Batı cephesinde görevini sürdürdü
1927 yılında Harp Okulu öğrenimini tamamladı 1930 yılında Harp Akademisi'ni bitirdi Silahlı Kuvvetler'de çeşitli görevler almıştır 1949 yılında Tuğgeneralliğe terfi etmiştir Tuğgeneral rütbesi ile 3Zırhlı Tugay Komutanlığı ve Genelkurmay Harekât Daire Başkanlığı yapmıştır 1952 yılında Tümgeneralliğe terfi etmiştir Tümgeneral rütbesi ile Genelkurmay Harekât Daire Başkanlığı ve 33Tümen Komutanlığı görevlerinde bulunmuştur 1955 yılında Korgeneralliğe terfi etmiştir Korgeneral rütbesi ile 9Kolordu Komutanlığı, Genelkurmay Harekât Başkanlığı ve Genelkurmay IIBaşkanlığı görevlerinde bulunduktan sonra 1958 yılında Orgeneralliğe terfi etmiştir Orgeneral rütbesinde Genelkurmay IIBaşkanlığı, Kara Kuvvetleri Komutanlığı görevlerini yürütmüştür 2 Ağustos 1960 yılında Genelkurmay Başkanlığı görevine atanmıştır 15 Mart 1966 tarihinde kendi isteği ile emekli olmuş ve aynı yıl Cumhurbaşkanlığı kontenjan senatörlüğüne seçilmiştir Cemal Gürsel'in rahatsızlığı sebebiyle görevden ayrılması üzerine, 28 Mart 1966'da Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından Türkiye'nin beşinci Cumhurbaşkanı seçilmiş, yedi yıllık görev süresini tamamladıktan sonra 28 Mart 1973'te Cumhurbaşkanlığı'ndan ayrılmıştır
1929 yılında Atıfet Hanım'la evlenen ve üç çocuğu olan Cevdet Sunay 22 Mayıs 1982'de vefat etmiştir
Ahmet Derviş
(d1881 Selanik) – (ö7 Ocak 1932)
Türk asker, Kurtuluş Savaşı komutanı
1906 yılında Harp Okulu'nu bitirmiştir 1920 yılında Anadolu'ya geçmiştir 1930 yılında Korgeneral olmuştur 1Kolordu Komutanlığında ve Milli Savunma Bakanlığı Müsteşarlığında bulunmuştur 7 Ocak 1932 tarihinde görevde iken ölmüştür Naaşı, 1988 yılında Ankara Devlet Mezarlığına nakledilmiştir
Atatürk, Nutuk'ta
“ Derviş Paşa, geceleri de yürüyerek, Afşar'da özellikle Gediz'de Ethem Kuvvetlerinin gerilerine doğru yönelttiği korkunç vuruşlarla Ethem, Tevfik ve Reşit kardeşleri bocalattı Kuvvetlerinin toplanmasına zaman bırakmadı” demektedir
Hüseyin Hüsnü Emir Erkilet
(1883, Gazze - 1958, Ankara)
Türk subay ve siyaset adamı
Mehmet Sabri Erçetin
(d1876 Bursa) – (ö1956),
Türk asker, Kurtuluş Savaşı komutanı
1898 yılında Mühendishane-i Berrî-i Hümâyûn'u bitirmiştir 1918 Yılında Filistin cephesinde İngilizlere esir düşmüştür 1920 yılında Anadolu’ya geçmiştir 1933 yılında emekli olmuş ve 1956 yılında ölmüştür Naaşı, 1988 yılında Ankara Devlet Mezarlığına nakledilmiştir
Fahrettin Altay
(12 Ocak 1880 İşkodra, Osmanlı İmparatorluğu– 25 Ekim 1974, Emirgan, İstanbul, Türkiye)
Türk Kurtuluş Savaşı kahramanlarından asker ve politikacı Başkomutanlık Meydan Savaşı’nda Yunan Ordusu’nu kovalayarak İzmir’e giren ilk Türk süvarilerinin komutanıdır
Mustafa Fevzi Çakmak
(d 12 Ocak 1876 İstanbul – ö 10 Nisan 1950 İstanbul, lakapları: Müşir, (Mareşal),
Osmanlı paşası ve Türkiye Cumhuriyeti'nin ikinci ve son mareşalidir
Türkiye'nin Mustafa Kemal Paşa'dan sonraki ikinci Başbakanı, ilk Milli Savunma Bakanı ve Türk Silahlı Kuvvetleri'nin Cumhuriyet dönemindeki ilk Genelkurmay Başkanı'dır
Mareşal Fevzi Çakmak, 12 Ocak 1876'da İstanbul Anadolu Kavağı'nda Çakmakoğullarından Topçu Albayı Ali Sırrı ile Hesna Hanım'ın oğlu olarak dünyaya geldi İlk ve orta öğrenimini Kuleli Askeri Lisesi'nde tamamladıktan sonra 29 Nisan 1893'te Harp Okuluna kaydolarak 28 Ocak 1896'da Piyade Teğmen rütbesiyle mezun oldu (1311-c-P7) Akabinde "Mekteb-i Erkân-ı Harbiye"ye girerek 25 Aralık 1898'de Kurmay Yüzbaşı rütbesiyle bitirdi
Bir süre Erkan-ı Harbiye (Genelkurmay) 4 Şube'de görev yaptıktan sonra 1899'da 3 Ordu'ya bağlı Metroviçe'deki 18 Fırka'nın kurmay heyetinde görevlendirildi Balkanlar'daki Sırp ve Arnavut çetelere karşı verilen mücadeleye katıldı Kısa aralıklarla terfi ederek 1907'de miralaylığa (albay) yükseldi 1908 yılında İkinci Meşrutiyet ilan edildiğinde 35 Fırka Komutanı ve Taşlıca Mutasarrıfıydı 1910'da Arnavutluk'ta çıkan ayaklanmayı bastırmakla görevlendirilen Kosova Kolordusu'nun kurmay başkanlığı'na atandı 1911'de Trablusgarp Savaşı başlayınca Rumeli'nin savunmasıyla görevli Garp (Vardar) ordusunun kurmay başkanlığına getirildi Balkan Savaşı (1912-1913) sırasında 21 Fırka Komutan Vekilliği ve Vardar Ordusu 1 Şube (Harekat Şubesi) Müdürlüğünü yaptı
Fevzi Çakmak'ın, Balkan Savaşları çıktığı dönemde 21 Yakova Nizamiye Fırkası K Vekilliği 'nde; 6 Ağustos 1912'de Kosova Kuvay-ı Umumiye Kurmay Başkanlığ ı'nda; 29 Ekim 1912'de de Balkan Harbi Seferberliği'nin başlangıcında Vardar Ordusu K I Şube Müdürlüğü 'nde görevlendirildiğini daha öncede belirtmiştik Sırp Cephesi'nde Vardar Ordusu Harekât Şube Müdürü olarak bulunan Fevzi Paşa'nın başarılı askerî faaliyetlerine rağmen, Garp Vilayetleri'nde 10 Mayıs 1913'den itibaren Türk Hakimiyeti sona ermiştir
|
|
|
|