Kızımı Da Götür

Sıdıka AVAR

(1901, İstanbul – 16 Haziran 1979, İstanbul)

Türk öğretmen Elazığ, Tunceli, Bingöl yöresinde öğretmenlik yaparken köylerden öğrenci toplamak ve tatillerde onları evlerine bırakmak için yaya olarak, kamyonlarla veya at sırtında yaptığı gezilerle tanınmıştır

Sıdıka Avar, 1901 yılında İstanbul, Cihangir'de doğdu Babası belediye memurlarından Mehmet Bey, annesi Emsal Hanım'dır Ailenin üç kızından en büyüğüydü Annesi genellikle rahatsız olduğu için Sıdıka'da ilk sorumluluk duygusu, diğer kardeşlerine ablalık yaptığı çocukluk yıllarında gelişti İlkokula mahalle mektebinde başladı, daha sonra Şefik Muhtar Mahalle Mektebi'ne verildi 12 yaşındayken babasını, daha sonra annesini kaybetti Iki kız kardeşi ile birlikte teyzelerinin yanında kalmaya başladı Aynı yıllarda Çapa Kız Öğretmen Okulu'na girdi

1922'de Çapa'dan mezun olan Avar, Beşiktaş'ta Çerkez Mektebi 'nde öğretmenliğe başladı Aynı yıl evlendi ve 1924'te tek çocuğu olan kızı doğdu Eşiyle birlikte İzmir'e taşınan Avar, bir süre Musevi Mektebi'nde çalıştı

1925'te İzmir Amerikan Kız Koleji'nde Türkçe öğretmeni olarak görev aldı Bir yandan da beden eğitimi öğretmeni olan eşi Mehmet Bahattin Avar'la, yürüyüş, dağcılık ve diğer sportif çalıf çalışmalarda gençlere kılavuzluk yaptı İzmir Kadınlar Hapishanesi'nde kadınlara okuma yazma öğretimini üstlendi, Salepçioğlu Camii'nde işçi çocukları için açılan el sanatları kursunda görev aldı İzmir'deki hareketli hayatı bazı çevrelerin tepkisine sebep oldu, hakkında misyonerlik söylentileri çıkarıldı Avar bunları dava etti

1924 –1929 yıllarında İzmir'de kalan Avar ve eşi 1929'da bir grup Amerikalı ile birlikte Ankara'ya çağrıldı Bu grup, Çocuk Esirgeme Kurumu'na bağlı bir çocuk oyun ve spor sahası kurdu Sıdıka Avar sırasıyla Keçiören ve Necatibey Ilkokullarında Amerikalı uzmanların, dönüşünden sonra, eşinin yönetimindeki Çocuk Esirgeme Kurumu çocuk bahçesinde beden eğitimi ve spor çalışmalarında görev aldı 1937'de eşinden ayrıldı

Gazi Eğitim Enstitüsü Edebiyat Bölümü'ne girdi Buradan mezun olunca kısa bir süre Bolu Kız Enstitüsü'nde görev yaptıktan sonra 1939 da Elazığ Kız Enstitüsü'ne öğretmen olarak atandı Kısa bir süre sonra müdür yardımcılığı görevine getirildi 1942'de, yeni kurulan Tokat Kız Enstitüsü Müdürlüğü’ne getirildi 16 Haziran 1943'te Elazığ Kız Enstitüsü'ne müdür olarak döndü Gerek Enstitü'de uyguladığı eğitim yöntemleri, yönetim anlayışı ve çalışmaları, gerek okulun öğrenci aldığı Elazığ, Tunceli ve Bingöl'ün ilçe, bucak ve köylerinden öğrenci toplamak; tatillerde onları evlerine dağıtmak için hayvan sırtında, kamyonlarla, yaya olarak yaptığı geziler geniş bir ilgi topladı ve birçok yerli, yabancı ziyaretlere, röportajlara konu oldu Avar, Eylül 1950'de davetli olarak ABD'ye gitti ve incelemelerde bulundu

Elazığ Öğretmen Okulu'nun kuruluşunda da müdür vekilliği yaparak görev almış olan Avar, Elazığ valisi ile anlaşamadı Bu nedenle 1954 yılı sonunda Ankara'ya çağrılarak Kız Teknik Öğretim Genel Müdürlüğü'nde şube müdürlüğüne getirildi Valinin değişmesi sonucu 28 Ekim 1955'te Elazığ'a geri döndü Ancak Elazığ'da bazı amirlerle anlaşmazlıkları devam ediyordu Elazığ'a ilk kez atanışından tam 20 yıl sonra, 1959'da kendi isteği üzerine İstanbul Sultan Selim Kız Enstitüsü'ne edebiyat öğretmeni olarak nakledildi

27 Mayıs 1960 devriminden sonra Kız Teknik Öğretim Genel Müdürlüğü'ne getirildi, 2 yıl kadar bu görevde kaldı Isteği üzerine, buradan, İstanbul Nişantaşı Kız Enstitüsü edebiyat öğretmenliği'ne nakledildi Emekli olduğu 1 Ocak 1967 tarihine kadar bu görevde kaldı 12 yıllık bir emeklilik hayatından sonra 16 Haziran 1979'da öldü

Öğretmenlik yıllarının anılarını Dağ Çiçeklerim adlı kitapta toplamıştır

(Sıdıka Avar'ın anılarından, kızı Bahu Görk'ün Satı Erişen'e yazdığı 19 Ekim 1981 tarihli mektuba ek özgeçmişten, Satı Erişen'in Milli Eğitim dergisi özel sayısında yayımlanan (24 Kasım 1981) "Bir Eğitim Akıncısı Sıdıka Avar" ve Fethi Ülkü'nün Öğretmen Dünyası'nın Haziran 1985 tarihli 66 sayısında yer alan "Sıdıka Avar" adlı yazılardan yararlanılarak hazırlanmıştır)

KAYNAK: Vikipedia