|
Prof. Dr. Sinsi
|
Atatürk'ün Birinci İktisat Kongresi'ni Açılıs Konusmasi
Efendiler;
Görülüyor ki, bu kadar kat'i ve yüksek bir zafer-i askeriden sonra dahi bizi sulha kavusmaktan meneden asbap dogrudan dogruya eshab-i iktisadiyedir, mûlâhazat-i iktisadiyedir Çünkü bu devlet, hâkimiyet-i iktisadiyesini temin ederse o kadar kuvvetli temel üzerinde yerlesmis ve teâli etmeye baslamis olacaktir ve artik bunu yerinden kimildatmak mümkün olamayacaktir Iste düsmanlarimizin, hâkikî düsmanlarimizin muvaffakata, bir türlü riza gösteremedikleri budur
Efendiler;
Bu fiilen vaki olmustur Sulh denilen seyin temini için ecnebilerin bu hakikati itiraf etmemekteki tereddütlerine mantiki manâ vermek mümkün degildir Çok sayân-i arzudur ki, pek yakin bir zamanda onlar da bu hakikati itirâfi ederler ve bütün cihan medeniyetin pek büyük havahis ve tahassüfile intizar ettigi sulhun in'ikadina mâni olarak mesüliyetinden içtinap aderler Simdiden esbab-i hayatiyemizi temine baslamis bulunuyoruz Ve bittabi hâl-i sulhun in'lkadinda daha büyük inkisaf oluyor Fakat muvaffak olmak için çok çalismak lazim oldugunu bilmeliyiz Iktisadiyat iktisadiyat, diyoruz Fakat arkadaslar, Iktisadiyat demek her sey demektir Yesim için, mes'ul olmak için; mevcudiyet-I insaniye için ne lâzimsa ,bunlari kaffiesi demektir, ziraat demektir, ticaret demektir, sây demektir, her sey demektir Bütün bu hususatta el'an memleket ve milletimizin ne halde oldugunu sizler çok güzel bilirsiniz Tavsif etmek istemeyecegim Ancak memleketimizin vüs'ati ve nüfusumuzun bu vüs'ati ne kadar gayri mütenasip, oldugunu da hatirlayiniz Bu vâsi ve feyizli topraklari isleyebilmek, isletebilmek için noksan olan el emegini behamehal fennî alât ile telâfi etmek mecburiyetindeyiz Memleketimizi bundan baska simendiferler ile, üzerinde otomobiller çalisir, soseler ile sebeke haline getirmek mecburiyetindeyiz
Çünkü garkin ve cihanin vesaiti bunlar oldukça, simendüferler oldukça; bunlara karsi merkepler ve kagni ile ve tabli yollar üzerinde müsabakaya çikismanin imkâni yoktur Memleketimiz ziraat memleketidir Bu itibarla halkimizin ekseriyeti çiftçidir, çobandir Binaenaleyh en büyük kuvveti, kudreti ve sahada gösterebiliriz Ve bu sahada mühim müsaüaka meydanlarina atilabiliriz Fakat ayni zamanda san'atimizi tezyid ve tevsi etmek mecburiyetindeyiz Eger san'at hususunda yine müsamahkar olursak o halde asâr-i sanayide yine haricin haraçgüzâri oluruz, mahsulât ve mamulâtin mübadelâti ve servete inkilâbi için ticarete ihtiyacimiz vardir Ticaretimizin servetinden lüzumu kadar istifade edememeyi bais olur Fakat, bütün bunlar söylendigi kadar basit ve kolay olmayan söylerdir Bunda muvaffak olabilmek için hakikaten memleketin ihtiyacina mutabik esasli programii üzerinde bütün milletin müttehit ve hemâhenk olarak çalismâsi tâzimdir Hayet-i Aliyeniz bu esasatin en kiymetlilerini insallah bulup ortaya koyacaksiniz
Arkadaslar;
Bence yeni devletimizin, yeni hükümetimizin bütün esaslari, bütün programlari, iktisat programindan çikmalidir Çünkü demin dedigim gibi, her sey bunun içinde mündemictir Binaenaleyh, evlâtlarimizi o suretle talim ve terbiye etmeliyiz, onlara bu suretle ilim ve irfan vermeliyiz ki, alem-i ticaret, ziraat ve san'atta ve bütün bunlarin sahalarinda müsmir olsunlar,müessifi olsunlar, faal olsunlar, ameli bir uzuv olsunlar Binaenaleyh maarif programimiz gerek ibtidaî tahsilde, gerek orta tahsilde verilecek bütün seyler bu nokta-i nazâra göre olmalidir Maarif programlârimiz gibi suabat-i devlet için tasavvur olunacak programlar dahi iktisat programina istinat etmekten kendini kurtaramazlar Esasli bir program tesbit etmek, program üzerine bütün milleti hemahenk olarak çalistirmak lâzimdir
Biizim halkimiza menfeâtleri yekdigerinden ayrilir Sinif halinde degil, bil'akis mevcudiyetleri ve muhassala-i mesaisi yekdigerine lâzim olan siniflardan ibarettir Bu dakikada sâmilerim çiftçilerdir, san'atkârlardir, tüccarlardir Ve ameledir Bunlarin hangisi yekdigerinin muarizi olabilir? Çiftçinin san'atkâra - san'atkârin çiftçiye, çiftçinin tüccara ve bunlarin hepsine, yekdigerine ve ameleye muhtaç oldugunu kim inkar edebilir?
Bugün mevcut olan fabrikalarimizda ve daha çok olmasini temenni ettigimiz fabrikalarimizda kendi amelemiz çalismalidir Müreffeh ve memnun olarak çâlismalidir ve bütün bu saydigimiz siniflar ayni zamanda zengin olmalidir ve hayatin lezzet-i hakikisini tadabilmelidir ki, çalismak için kudret ve kuvvt bulabilsin Binaenaleyh programdan bahsolundugu zaman âdeta denilebilir ki, bütün halk için bir sây Misak-i Millisi mahiyetinde olan program etrafinda toplanmaktan hâsil olacak olân sekl-i siyesi ise alelâde bir firka mahiyetinde tasavvur edilmemek lâzim getir ve bades sulh vukua gelebilecek böyle bir sekli siyasinin simdiye kadar oldugu gibi milletin azim ve imaniyla ve vahdet ve tesanüdün birbirine müzahir olmasiyla muvaffak olacagi hakkindaki kanaa'tim kavidir ve tamdir
Efendiler;
Heyet-i Aliyenizin bugün akdetmis oldugu , Türkiye Iktisat Kongresi çok mühimdir Çok tarihidir Nasil ki Erzurum Kongresi felâket noktasina gelmis olan bu milleti kurtarmak husunda Misak-i Millinin ve Teskilât-i Esasiye Kanunu'nun ilk temel taslarini tedarik hususunda amil olmus, mütesebbis olmus ve bundan dolayi tarihimizde, tarih-i millimizde en kiymetli ve yüksek hatirayi ihraz etmis ise, kongremiz dahi milletin ve memleketin hayta ve halas-I hakikisini temine medar olacak düsturun temel taslarini ve esaslarini ihraz edip ortaya koymak suretiyle tarihte en büyük nami ve çok kiymetli bir hatirayi ihraz edecektir Bu kadar kiymetli ve tarihi kongremizi küsad etmek serefini bahsettiginizden dolayi hassaten arz-i tesekkürat ederim Ve böyle bir kongreyi akteden sizlersiniz Bundan dolayi sizi sayan-i tebrik görür ve tebrik ederim
|