10-10-2012
|
#2
|
Prof. Dr. Sinsi
|
Noel Baba Kimdir ??
Yeniyıl kutlamaları yaklaşırken, “ho-ho-ho” sesleri ya da “rengeyiği” ve “kızak” sözcükleri, çok kişinin aklına Noel Baba’yı getirir Noel kutlamalarının başlıca geleneklerinden biri olan Noel Baba, tarihin en eski dönemlerinden beri sürdürdüğü varlığını son yıllarda, yeni yılın simgesi olarak da sürdürmeye başladı
Çocuklara, kendileri için armağanlar getirdiği anlatılan Noel Baba hakkında çeşitli ülkelerde, çeşitli öyküler ve gelenekler oluşturulmuştur Bu öykülerin ortak kişisi, “Aziz Nicholas”tır
Tüm dünyada “Efsanevi bir kişiliğe bürünen Noel Baba” olarak tanınan Aziz Nicholas, Yunan Mitolojisi’nde “Apollon’un Kenti” olarak anılan Likya’nın antik liman kenti Patara’da doğmuştur Genç yaşta başpapaz olan Nicholas, 30 yaşına geldiğinde Türkiye’nin Akdeniz kıyısındaki bugünkü adıyla Demre, o günlerdeki adıyla Myra’da başpapaz olmuştur Çocukları çok seven varlıklı ve cömert Aziz Nicholas’ın yaşamıyla ilgili farklı öyküler var Bunlardan biri, Nicholas’ın doğduğu yerde geçer
Patara’da üç kızının çeyizini karşılayamayacak durumda olan yoksul bir adam yaşar Nicholas adama ve kızlarına yardım etmeye ve onları sıkıntıdan kurtarmaya karar verir Fakat gururlarını kırmamak için bu yardımı gizlice yapmak ister Bir gece büyük kızın odasının penceresinden çeyizi için bir kese altın atar Aynı şeyi öteki iki kız için de yapar fakat pencereleri kapalı olduğu için altınları bacadan atar Noel Baba’nın yılbaşında armağan bırakma geleneğinin buradan doğduğu söylenir
Kimi resimlerde Noel Baba’nın üç altın top ile gösterilmesi de buradan kaynaklanır Bir kilise adamı, Nicholas’ın bir handa öldürülen üç çocuğu dirilttiğini ileri sürmüştür Aziz Nicholas’ı çocuklarla bağdaştıran olay da budur
Aziz Nicholas, ya da daha yaygın bilinen adıyla Noel Baba, farklı ülkelerde farklı adlarla anılır Noel Baba’nın adı, Almanya’da “Der Weinachtsmann”, Fransa’da “Pere Noel”, Hollanda’da “Sinter Klass”, Çin’de ise “Dun Che Lao Ren”dir
Önceleri Noel Baba’nın kızağının olmadığı, rengeyikleri yerine yaşlı bir eşeğinin olduğu söylenir Daha sonraları Noel Baba sekiz rengeyiğinin çektigi kızağıyla uçarak bacalardan evlere giren ve sırtında taşıdığı içi armağan dolu heybesinden çocuklara armağanlar bırakan biri olarak anılmaya başlamıştır Noel Baba’nın yardımcıları en ünlüleri Kırmızı Burunlu Rengeyiği olan sekiz rengeyiği, Kar Tanesi, cinler ve perilerdir
Noel Baba’ya en çok sahip çikanlar Hollandalılar olmuştur 1700’lü yıllarda Noel Baba geleneği Hollandalı göçmenler tarafından Amerika’ya taşınmıştır Yeni yıl yaklaşırken Hollanda’da çocuklar, Noel Baba içine armağan koysun diye ayakkabılarını kapının önüne bırakırlar İngiltere ve Amerika’da ise bacaların ve şöminelerin kenarına çoraplarını asarlar
Aziz Nicholas, ya da “Noel Baba”, her yıl 6 Aralık’ta anılır “Aziz Nicholas Günü” olarak anılan 6 Aralık, Aziz Nicholas’ın öldüğü gündür Kimi ülkelerde o gün törenler düzenlenir ve çocuklara armağanlar verilir Aslında çocuklar Noel Baba’nın getirdiği heyecanı yalnızca 6 Aralık günü değil, çoğu geceler düşlerinde yaşarlar
Şişman, güleryüzlü, beyaz saçlı, kırmızı yanaklı, kırmızı beyaz giysili ve ponpon şapkalı bir “dede görünümlü” kişi olan Noel Baba, yeni bir yılın yaklaşmaya başladığı günlerde yalnızca çocuklar için değil, “içlerindeki çocuğu” her zaman canlı tutabilen büyükler için de mutluluk, sevgi, anımsanma, önemsenme gibi güzel duyguların bir kez daha harekete geçirilmesi özelliği yanısıra ayrıca, “armağan alıp verme” özelliği nedeniyle ise, dinsel kimliğini bile geçme eğiliminde bir ekonomik kimliğin de sahibi olmaktadır •
Pelin Hazar
|
|
|