İş Hayatında İletişim

23 Çalışanların Birbirleri İle İlişkileri

Bir iş yerinde çalışanların birbirleriyle olan olumlu

ilişkileri iş yerinin başarısını etkileyen önemli unsurlardandır

Huzurlu bir ortamda çalışanlar işlerinde beklenen başarıyı

gösterebilecekleri için kaynaklar daha etkin kullanılacaktır,

kalite ve üretim miktarı artacaktır, dolayısıyla karda artacaktır İşletme içinde ast ve üst'lerin

ilişkileri aşağıdaki hususlarla ilgilidir

231 Dayanışma
İnsanların, bir amacı gerçekleştirmek için karşılıklı olarak yardımlaşma, duygu,

düşünce ve çıkar birliği içinde olmalarına Dayanışma denir Yapılan araştırmalar, rekabet

yerine iş birliğini tercih eden grupların daha başarılı olduklarını ve daha fazla haz aldıklarını

ispatlamıştır Rekabetçi, diğer bir ifadeyle yarışmacı çalışmaların verimi artırmadığı toplam

üretimi azalttığı yapılan uygulamalar sonucunda anlaşılmıştır

Günümüzde çağdaş işletmelerin üzerinde çok sık durduğu bir terim, Takım ruhu'dur,

bu konuyla ilgili birçok isim kullanılmaktadır Bunlardan bazıları: Takım çalışması, grup

dinamiği, ekip ruhu, kurumdaşlıktır Adı her ne olursa olsun, hepsinin bir tek amacı ve işlevi

vardır: Tüm işletmenin bir bütün olarak çalışması, bütünlüğün oluşması için etkileşim

paylaşım

Dayanışmanın en iyi örneğini doğada? V? şeklinde

uçan kuşlar sergilemişlerdir

Dayanışma ruhunu ve sonuçlarını bu örneğin

aşamalarında yaşayarak öğrenelim

Kuşlar ?V? şeklinde uçuş sayesinde; doğa bilimciler

tarafından en doğru yere, en kısa sürede, en az fire vererek

göç eden canlılar olarak saptanmıştır

Her kuş, kanatlarını çırparken kendisini izleyen diğer kuşu yukarı kaldıran bir güç

oluşturur Bütün bir sürü ?V? biçiminde uçarken tek bir kuşun uçabileceğinden en az %71

oranında fazla bir uçuş mesafesi kat eder Bir kuş ?V? biçiminin dışında kaldığı zaman

havanın sürtünme kuvvetini hisseder ve hemen önündeki kuşun kuvvetinden yaralanabilmek

için diğer kuşların temposunu yakalar Önde giden kuşlar yoruldukları zaman arkaya

geçerler, diğer kuşlar öne doğru yol alırlar Bu dönüşüm sayesinde en fazla kanat çarpan

kuşlar dinlenme hakkını kazanırlar

Arkadaki kuşlar, öndekileri, hızlarını koruma konusunda cesaretlendirmek ve

yüreklendirmek için öterler En önemlisi de bir kuş hasta olduğu veya yaralandığı için takım

oluşumunun dışında kalırsa, başka bir kuş onunla birlikte gruptan ayrılarak havalanmasına

yardın etmek ve onu korumak için aşağıya doğru takip eder Hastalanan ya da yaralanan

kuş uçabilecek duruma gelinceye kadar onunla kalır, yalnızca o zaman başka bir takımla

bütünleşmek ve kendi sürülerine yetişmek için havalanırlar

232 Davranış Tahmini
Davranış, kişinin yaptığı ve herhangi bir yolla

ölçülebilen her şeyini kapsar Üzülmek, düşünmek,

sevinmek birer davranıştır Davranış sözcüğü, bireyin gözle

görülebilen eylemlerinin yanı sıra, doğrudan gözlenemeyen

içsel olaylarını da kapsar Örneğin; hatırlamak, unutmak, hayal kurmak gibi zihinsel süreçler

de davranış tanımının kapsamı içinde yer alır

Karşımızdaki bir insanının ne zaman nasıl davranacağını tahmin edebilmek için o

insanı çok iyi tanımamız gerekir Hepimiz anne babalarımızın, kardeşlerimizin ve iyi

tanıdığımız arkadaşlarımızın davranışlarını az çok tahmin edebiliriz Bu davranış tahmini, iş

yerinde birbirlerini çok iyi tanıyan çalışanlar arasında da ast'larla üst'ler arasında da

olabilmektedir İş yerine gelen müşterilerin ve iş yapılacak olan kimselerin davranışlarını

tahmin edebilmek, insan psikolojileri konusunda bilgi sahibi olabilmeyi ve ?insan sarrafı?

dediğimiz kişilikte olmayı gerektirir Ancak bu tahminler her zaman kesinlikle doğru

olacaktır düşüncesi insanları ön yargılı yapar Ön yargılar da insan ilişkilerinde iletişimi

engelleyen unsurlardandır Bu konuda yanılma payını da unutmamak gerekir

İş yerinde çalışanlar, izin konusunda, ücret konusunda, disiplin kuralları konusunda,

amirlerinin nasıl davranacaklarını çok iyi tahmin ederler Amirler de beraber çalıştıkları

personelin emirler, komutalar konusunda, iş yerinden beklenen disiplin konusunda onların ne

kadar duyarlı, titiz ve dikkatli davranacakları konusunda çok rahatlıkla tahminlerde

bulunabilirler Bu davranış tahminlerinin kaynağı, geçmişte yaşanan olayların değerlendirilip

bilgilerin toplanmasıdır; bu tecrübelerin olumlu yönde kullanılması iş yerinde barışı

artıracaktır Yerine getirilmeyeceği tahmin edilen taleplerin açıklanmasına da gerek

kalmayacaktır

Davranışları anlayabilmek ve önceden kestirebilmek durumunda olanların, içinde

bulundukları yerin değer yargılarını, kültürünü, doğrularını yanlışlarını, inançlarını, duygu ve

düşüncelerini eğitim düzeyini araştırmaları gerekir Eğitim insan davranışlarının değişmesini

sağlayan önemli bir unsurdur Sayılan bu unsurların yanında, kişilerin yetenek, beceri, bilgi

ve alışkanlıkları da davranışlarına etki eden faktörlerdendir Bütün bunları bilen kişilerin

daha isabetli davranış tahmininde bulunması mümkündür

233 İşe ve Çevreye Uyma
Çalışma yaşamına ilk kez başlayanlar için kuruluşun ortaya koyduğu kurallara uygun

davranışlar gösterme, diğer çalışanlarla iyi ilişkiler kurabilme; işletmede görev yeri

değişikliği yapan personel için bilgi ve beceri eksikliğini giderme, işletmeye bağlılık

duygusunu geliştirme, işten ayrılmayı azaltma, yanlış anlamaları önleme amacıyla yapılan

faaliyetlerin tümü işe ve çevreye uyum olarak ifade edilir

İşe yeni alınan personeli işe ve çevreye alıştırırken kendilerini rahat hissetmelerini

sağlamak gerekir, onları sıkıştırmak gergin olmalarına sebep olur İnsanlar gergin

olduklarında öğrenemezler Anlamadıkları şeyleri kendilerini suçlu ya da budala gibi

hissetmeden sormaları için teşvik etmek gerekir İşletme içinde yeri değiştirilen personelin

de yeni işini öğrenmesi amacıyla bu personele eğitim vermeyi unutmamak gerekir Bunların

işletmeyi tanımaları gerekmeyecektir; ama yeni bölümü ve işi tanımaları gerekir Aynı işi

yapan başka bir işetmeden gelen birinin de işini sizin işletmenizin yöntemleriyle yapması

için eğitilmesi gerekir Çünkü daha önce öğrenileni unutmak o kadar kolay değildir

234 Ortak Amaçlı Kuruluşlar
Ortak amaçlı kuruluşlar, üyelerinin ortak amaçlarını

gerçekleştirmek için faaliyette bulunan kuruluşlardır Bunlar;

yapı kooperatifleri, sendikalar, dernekler ve yardımlaşma

sandıkları gibi kuruluşlardır Ortak amaçlı kuruluşlar,

çalışanların iş yeri tarafından karşılanamayan bazı ihtiyaçları

için kendi gayret ve harcamalarıyla oluşturdukları

kuruluşlardır Çalışanlar, çalışma saatleri dışında bu kuruluşlarda bir araya gelirler Ortak

amaçlı kuruluşlar, üyelerinin ihtiyaçları dışında, çeşitli sosyal, ekonomik, kültürel, siyasi ve

ailevi ilişkilerinin kurulmasını da sağlar

24 Dış İlişkiler

Bir işletmenin faaliyetlerini sürdürebilmesi için diğer kişi ve kuruluşlara ihtiyaç

vardır İşletmelerin kuruluş amaçları insanların ihtiyaçlarını karşılamaktır Bu ilişkilerin en

önemli kısmını müşterilerle olan ilişkiler oluşturur Diğeri ise ortaklarla olan ilişkilerdir Bir

çok büyük işletmenin ortakları birbirlerini tanımadıkları gibi, çalışanlarda ortakları

tanımayabilir Böyle işletmelerin ortaklarıyla ilişkileri dış ilişkiler olarak değerlendirilirken

ortak sayısı az olan küçük işletmelerin ortaklarıyla ilişkileri, çalışanları daha rahat tanıma

imkanı verdiğinden iç ilişkiler olarak kabul edilir

241 Müşterilerle İlişkiler
İşletmelerin ürettikleri mal veya hizmeti satın alan kişilere

Müşteri denir Biz insanlar, tüketiciler olarak satın aldığımız bütün mal

ve hizmetlerden dolayı müşteri olarak isimlendiririz

İş hayatı, pazar için, bölgeler için, hepsinden çok daha önemlisi müşteri için her

zaman rekabete sahne olmaktadır Artık müşterilerin beklentileri her zamankinden yüksek ve

kendilerine sunulan seçenek genişliği her zamankinden fazladır Yapılan araştırmalar

müşterilerin umdukları ile buldukları arasında büyük bir uçurum olduğunu göstermiştir

Müşteri hizmeti bu uçurumu kapatmayı amaçlar

Müşteri sadece bir kere aldatılır Eğer söz verir de yerine getirmezseniz müşteri size

bir daha uğramayacaktır

Birçok iş kolunda müşterilerle en çok teması olanların, en az eğitimli, en düşük ücretli,

motivasyonu eksik ve deneyimsiz kimselerden oluşması şaşırtıcı bir durumdur Çay

götürmek, sandviç götürmek, müşterilerle ilgilenmek sanki kirli bir iş de, insanlar bir an

önce bundan kurtulmak istiyorlar gibi

Müşteriye hizmet bu lekenin kaldırılması için, bulunmuş modern bir deyimdir ?Bilgi

teknolojisinde çalışıyorum, şirket bankacılığındayım? demek insanların hoşuna gidiyor Bu

insanlara göre, hizmet, kölelikten bir basamak yukarıda, bayağı bir şey olarak görülüyor27

Fakat bir an durun ve en gözde kuru temizlemeciden, en gözde lokantanıza, en gözde

manavınıza kadar ilişkilerinizi zevkle sürdürdüğünüz iş yerlerini düşünün Sizi bu iş

yerlerine sadık kılan nedir?

Bir işletmeye devamlı müşteri olan birine, neden her zaman buradan alış veriş

yaptığını sorsanız size: ?Burası uygun, hep buradan alıyorum, başka bir yerden mi

almalıyım?? diyecektir Bununla birlikte devamlı müşteri: ?Bu insanlar harikulade, satın

almadığım zaman bile benimle ilgileniyorlar Kesinlikle tavsiye ederim Harika iş

yapıyorlar? diyecektir ve sizin de o işletmeye müşteri olmanız için teklifte bulunacaktır

242 Ortaklarla İlişkiler
Bir işletmenin birden çok sahibi varsa, ortaklar ifadesi

kullanılır Tek kişilik işletmelerde ortaklardan söz edilmez

Ortaklar şirketlerin sahipleridir Şirket, birden çok sahibi olan

işleteme demektir

Küçük işletmelerde, ortaklarla ilişkiler iç ilişkiler olarak ifade edilirken halka açık bir

anonim şirkette ortak sayısı çok olduğundan ortaklarla ilişkiler dış ilişkiler olarak ifade

edilir Birbirlerini ve işletmede çalışanları her zaman tanıma fırsatı bulamayan insanların,

aynı amaç doğrultusundaki faaliyetlerini yönlendirmeleri aralarında kurdukları olumlu insan

ilişkileri ve istekli çalışmalarıyla mümkün olacaktır

243 Rekabet
Rekabet, aynı amaca ulaşmak isteyenlerin aralarında

yaptıkları mücadelelerden oluşmaktadır Rekabette, kimlere ve

neye karşı rekabete girildiğinin bilinmesi zorunludur Rekabet

edebilmek için kendimizin ve rakiplerimizin, pazardaki rekabetin

güçlü ve zayıf noktalarını bilmek gerekir Bir rakibin tanınması,

bir müşterinin tanınması kadar önemlidir Eski çağların basit

mantığı yerini, iletişim çağının aşırı karmaşıklığına bırakmıştır

Artık rakiplerin en ince ayrıntılarına kadar incelenmesi

gerekmektedir

İşletmeler faaliyette bulundukları sektörlerde başarılı olabilmek için rakiplerinin

gücünü ve zayıflıklarını bilmek zorundadırlar

Rakipler kimlerdir?

Faaliyet alanları nelerdir?

Kuvvetli ve zayıf tarafları nelerdir?

Mal ve hizmet ve fiyat kalitesi nasıldır? Bu soruların cevaplarının verilmesi

işletmenin başarısında etkili ve yardımcı olacaktır