|
Prof. Dr. Sinsi
|
Fotograf Makinalarının Dünü Bugünü
Fotoğraf makinası, daire biçiminde ters bir görüntünün oluştuğu bir karanlık odadır Görüntü, tepe noktası ön kısmında açılmış bir delik üzerinde yer alan ışıklı koninin tabanında bulunur "Objektif" denilen bu delik, bir mercekle ya da bir mercek takımıyla donatılmıştır Karanlık odanın dip kısmı, "buzlu cam" kapsayan bir şasiden meydana gelir Çekilecek konunun görüntüsü bu cam üzerine düşürülerek netliği ayarlanır ve çekim sırasında burası duyarlı yüzeyle kaplanır
1300 yıllarında objektifsiz "Camera Obscura" Araplar tarafından (İbn-El Haitham ve Kamaladdın) ortaya çıkarılmıştır Ancak Rönesans döneminde ressamlar, resimde perspektife başvurmaya başlayınca Camera Obscura'yı (karanlık kutu) kullanmışlardır 1452-1517 yıllarında yaşayan Leonardo da Vinci, fotoğrafla da ilgilenmiş ve camera obscura'nın tanımını yapmıştır Aynı zamanda görüntü oluşumunun insan gözünde de meydana geldiğini açıklamıştır Leonardo da Vinci "Camera Obscura"yı yani karanlık kutunun genel prensibini şöyle tanımlamıştır: "Dışarıda duran cisimler öndeki yüzeye delinmiş olan küçük bir delikten karşı duvara ters görüntüler şeklinde yansımaktadır"<
1550 yılında Nürnbergli Cardan, küp biçimindeki kameranın önündeki deliğe ufak bir cam küre yerleştirmiştir Kısa bir süre sonra İngiliz bilgin Newton, cam küre yerine mercek kullanarak bugünkü kameranın ilk adımını atmıştır
1568'de Johann Zahn, Wurzburg'da optik ile ilgili bir kitap yayınlamış ve Obscura hakkında açıklamalar yapmıştır Bu Camera Obscura; bir mercek, netliği ayarlayan hareketli bir tüp ve görüntüyü ters olarak yansıtan bir aynadan oluşmaktadır
1795 yılından sonra Nicephore Niepce fotoğraf alanında yeni deneyler geliştirdi Litografi ile ilgilenerek taşın üzerine çizilen herhangi bir resmin görünmesini sağlayacak derecede şeffaf maddeleri taş üzerine uyguladı Bu yöntemle 1822 yılında asfalt tabaka ile kaplanmış bir cam plaka üzerine Papa VII Plus'u gösteren resmi çizmiştir Niepce, deneylerine devam ederek 1826 yılında evinin penceresinden çatısını dünyanın kalıcı ilk fotoğrafik görüntüsünü çekti Bu işleme "Heliografi" yani "güneş yazısı" adını verdi Niepce bu yıllarda Fransız mucit Daguerre ile birlikte çalışmaya başladı Birlikte geliştirdikleri aygıt ile ışık kaynağı bol olan hareketsiz ve yakın objelerin fotoğraflarını 4 dakika gibi kısa sürede çekebiliyorlardı Niepce 1833 yılında ölünce Daguerre, çalışmalarına yalnız devam etti ve 1837 yılında kamerada film yerine iyot buharına tutulmuş parlak yüzeyli bir gümüş levha kullandı Pozlanan bu levhayı da civa buharında banyo ederek bir cismin görüntüsünü elde etmeyi başardı Bu icadına "Daguerreotype" adını verdi Daguerre'in bu çalışması Fransız Bilimler Akademisi tarafından 19 Ağustos 1839 tarihinde onaylandı ve fotoğraf, resmen bir buluş olarak ilan edildi
1841 yılında Çekoslovak Josef Max Petzval, bir daguerreotype aygıtı yaptı Tümü metalden yapılan bu aygıt, koni biçiminde ve bir sehpa üzerindedir Aygıtın en geniş yerinde, buzlu cama bağlı ve netliği ayarlayan bir mercek bulunan Daguerreotype idi Netlik ayarlandıktan sonra karanlık odada, buzlu camın yerine içinde duyarlı tabaka bulunan kaset konulmaktaydı Üzerinde ışığı 16 kez daha güçlü geçiren bir çift mercek vardı ve bu sayede poz süresi kısaltılmıştı Aynı yıl İngiliz William Henry Fox Talbot, modern fotoğrafa yönelik çalışmalar yapmış ve negatif-pozitif tekniğini bularak fotoğrafta yeni bir dönemin başlamasını sağlamıştır Talbot, manzara ve anıt görüntülerini "Camera Lucida" aracılığıyla çizmeyi denemiştir Yine 1841 yılında ilk kez elde taşınabilen küçük kamera Voiglander tarafından yapılmıştır 1858 yılından itibaren de istenilen negatif boyutlarına göre kamera yapımına başlanmıştır Örneğin; Thurston Thompson, VIIIHenry'nin sarayındaki Raphael'in eskizlerinin büyük reprodüksiyonlarını çekebilmek için 360 x 90 cm boyutlarında bir kamera yapmıştır O dönemde agrandisman baskı yerine kontakt baskı (1/1 kopya) yapılıyordu Bu nedenle istenilen negatife göre de kamera yapılıyordu Örneğin; George Lawrence Chicago ve Alton demiryolu şirketine ait yeni bir yolcu treninin fotoğrafını çekebilmek için özel bir kamera yapmıştır Bu kameranın yapımında 160 kg çimento, 150 m ağaç kullanılmıştı Toplam ağırlığı 409 kg olan bu kamera odak uzaklığı 168 cm biri geniş açılı, diğeri odak uzaklığı 300 cm olan iki objektife sahipti
1871 yılında Amerikalı Eastman Kodak, "Kodak" adını verdiği, film ile çalışan ilk kamerayı yapmış ve film olarak da selüloit şerit kullanmıştır 1874 yılında Pierre Jules Cesar, kısa zamanda çok sayıda fotoğraf çekebilen bir kamera geliştirmiş ve bu kamera daha sonraki yıllarda sinematografinin doğmasına neden olmuştur 1880 yılından sonra kameraların boyutlarında büyük ölçüde değişiklikler yapılmıştır Daha önceki yıllarda yapılan büyük ölçüdeki kameralar yerine "dedektif kameralar" denilen şapka, baston, dürbün ve tabancaların içine sığabilecek kadar küçük boyutlarda yapılmış ve kullanılmıştır
1890 yılında 9 x 12 cm Linhoff kamera yapılmıştır Bu kameranın özelliği, objektifinin içerisinde bir enstantenenin bulunması ve standart aksesuara sahip oluşu, bunların gerektiğinde değiştirilebilmesidir 1892 yılında Londe ve Dessoudeix, üstten bakılabilen spiegelreflex kamerayı yapmışlardır 1911'de Voiglander, tamamen metalden körüklü bir kamera yapmıştır 1925 yılında Oscar Barnack, 24 x 36 mmlik kamerayı yaptı ve aynı yıllarda Kodak da renkli filmini ortaya çıkardı
1947 yılında Mr Land polaroid makinayı icat etti Daha sonraki yıllarda ise kamera teknolojisindeki gelişmeler, fotoğraf ve teknoloji işbirliği ile daha üst düzeylere götürülmüş, mikroskobik çalışmalar, uzay fotoğrafçılığı, sualtı fotoğrafçılığı gibi özel alanlar geliştirilmiş, çok daha detaylı bir fotoğraf tekniği oluşturulmuştur Daguerre'in daha o tarihte hareketli körükle donatılmış kübik kutusu, optiğin ve kimyanın gelişimine uydu; bütün parçaları gerekli bütün işlemlere cevap verecek biçimde kusursuzlaştı 19 yüzyılın sonlarında fotoğraf makinaları ve merceklerde büyük ilerlemeler sağlandı 20 yüzyılın başından itibaren de en büyük gelişme renkler ve merceklerde oldu Gelişen mercekler sayesinde görülebilen -ve hatta görülemeyen- herşeyin fotoğrafını çekmek mümkün oldu Bu merceklerle ortaboy ve küçük fotoğraf makinaları seri üretimlerle piyasaya sunuldu Bu gelişmeler sonucu elverişli bütün ışıklarda fotoğraf çekimi kolaylaştı Fotoğraf makinalarının boyutlarının küçülmesi ile birlikte filmler de rahatça harcanabilecek kadar ucuzladı
Fotoğraf, 1839 yılında birdenbire ortaya çıkmış bir buluş değildir Birçok araştırmacının yüzyıllar süren çalışmalarının bir sonucudur Özellikle Sanayi Devrimi sonrasında toplumların sosyal ve ekonomik düzeylerinin artması, burjuvazinin ve aristokrasinin kendi görüntülerini ölümsüzleştirmek istekleri, görülenin duyarlı bir yüzey üzerine geçirilmesi ve çoğaltılmasında yeni yollar aranmasını zorunlu kılmıştır Bu zorunlulukla birlikte kimya ve optik alanında çalışanlar araştırmalarını birleştirmiş ve aralarında ortaklıklar kurarak fotoğrafın gelişimini hızlandırmışlardır
19 yüzyıl bir keşifler yüzyılı olarak kabul edilmektedir Fotoğraf teknolojisindeki temel ve en önemli buluşlar da bu yüzyılda gerçekleşmiştir 1950'lerden itibaren Japon makinalarının dünyayı sarması, 1960'larda renkli fotoğrafın yaygınlaşması, 1970'lerden itibaren de baskı sistemleri ve labaratuvarların gelişmesi, 1980'lerde elektroniğin gelişimi ve fotoğrafta uygulanması, fotoğrafı kitlelere yayan dönüm noktalarıdır İçinde olduğumuz son dönüm noktası ise bilgisayar teknolojisi ile birlikte dijital fotoğraf çağına giriştir Tüm bunlara bakılarak fotoğrafın bir teknoloji olarak değerinin gözardı edilmemesi gerekir Fotoğraf, gelişmenin sürmesi ve daha da hızlanabilmesi için gerekli teknolojik bilgidir Günümüzde bu işlevini tüm görkemi ile sürdürmektedir Elektormanyetik specturum içerisinde sadece küçücük bir alanı görmemizi sağlayan insan gözünün yerini, specturumun en kısa ve en uzun dalga boylarında varolan, gözle görülemeyen şeyleri görülebilir hale getiren fotoğraf almıştır Görülemeyecek kadar küçük veya hızlı nesneler, erişilemeyen uzaklıklar ve katmanlar, atmosferdeki ve tüm evrendeki değişiklikler hep fotoğraf sayesinde "görülebilir" olmuştur Bu nedenle bilimsel bir alan olan fotoğraf, biyolojiden uzay bilimine, coğrafi oluşumlardan arkeolojiye, antropolojiden sanayileşmenin sonuçlarına kadar birçok konuda bilimin yanında olmuştur Yaşamın bütün alanlarında vazgeçilmez olan fotoğraf nedeniyle makina ve aksesuarlarındaki teknik gelişmelerde kaçınılmaz olmuş ve fotoğraf makinaları çeşitli formatlarda kulanıcılara sunulmuştur
|