Dil Nedir?.. Dil Ve Kültür / Türk Dili

**Prof. Dr. Sinsi** · 10-09-2012

Dünyadaki başlıca dil aileleri şunlardır:

1

Hint-Avrupa dilleri ailesi:

a

Hint-İran Dilleri: İran, Afgan, Pakistan, Hindistan, Sri Lanka, Nepal dilleri,

b

Slav Dilleri: Rusça, Bulgarca, Lehçe (Polonya), Çekçe, Slovakça, Baltık dilleri,

c

Roman Dilleri (Latinceden türetilmiş diller): İtalyanca, Fransızca, İspanyolca, Portekizce, Rumence…

ç

Cermen Dilleri: İngilizce, Almanca, Felemenkçe, İsveççe, Norveççe…

2

Hami-Sami dilleri:

a

Hami Dilleri: Eski Mısır dili, Kuşi dili, Libya-Berber dili, Çad dili,

b

Sami Dilleri: Arapça, İbranice (Kenanca), Habeşçe, Akatça

Bu ailenin yaşayan en önemli dilleri Arapça ve İbranicedir

3

Bantu dilleri:

Bu aileye Afrika’nın büyük bir kısmında konuşulan Bantu dilleri girer

4

Çin-Tibet dilleri:

Çince, Tibetçe, Vietnamca ve Kmerce bu gruba dahildir

5

Ural-Altay dilleri:

Ural ve Altay dilleri akrabalığı öteden beri tartışma konusu olmuştur

Ne var ki, genel görüşe göre, bu iki kol tek kaynatan çıkmış, ancak zamanla akrabalık bağları çok zayıflamıştır

Ural ve Altay dillerin akrabalığı bugün için aşağıdaki benzerliklere dayanmaktadır:

· Her ikisi de eklemeli dildir

Yani her iki kolda da sözcük yapısı aynıdır

· Bu dillerin tümce yapıları da birbirinin aynıdır

· Bu dillerde ünlü uyumu da ortak özellik olarak kendini gösterir

· Räsänen’e göre, ünlü bolluğu ve ünsüz seyrekliğiyle sözcük başında ünsüz yığılışmasının bulunmaması da Ural-Altay dillerinin ortak özelliğidir

· Ural-Altay dillerinde bazı eklerin hem eylemlerde çekim eki hem de sözcük türetmede yapım eki gibi kullanılması da önemli bir benzerliktir

· Bu diller arasında sözcük benzerliklerine ve eşliklerine de rastlanmaktadır:

TÜRKÇE

FİNCE

Ben

Min

Sen

sin

Ural-Altay dilleri, adından da anlaşılacağı gibi Ural ve Altay olmak üzere iki kola ayrılır:

10-09-2012	#2
Prof. Dr. Sinsi	Dil Nedir?.. Dil Ve Kültür / Türk Dili Dünyadaki başlıca dil aileleri şunlardır: 1 Hint-Avrupa dilleri ailesi: a Hint-İran Dilleri: İran, Afgan, Pakistan, Hindistan, Sri Lanka, Nepal dilleri, b Slav Dilleri: Rusça, Bulgarca, Lehçe (Polonya), Çekçe, Slovakça, Baltık dilleri, c Roman Dilleri (Latinceden türetilmiş diller): İtalyanca, Fransızca, İspanyolca, Portekizce, Rumence… ç Cermen Dilleri: İngilizce, Almanca, Felemenkçe, İsveççe, Norveççe… 2 Hami-Sami dilleri: a Hami Dilleri: Eski Mısır dili, Kuşi dili, Libya-Berber dili, Çad dili, b Sami Dilleri: Arapça, İbranice (Kenanca), Habeşçe, Akatça Bu ailenin yaşayan en önemli dilleri Arapça ve İbranicedir 3 Bantu dilleri: Bu aileye Afrika’nın büyük bir kısmında konuşulan Bantu dilleri girer 4 Çin-Tibet dilleri: Çince, Tibetçe, Vietnamca ve Kmerce bu gruba dahildir 5 Ural-Altay dilleri: Ural ve Altay dilleri akrabalığı öteden beri tartışma konusu olmuştur Ne var ki, genel görüşe göre, bu iki kol tek kaynatan çıkmış, ancak zamanla akrabalık bağları çok zayıflamıştır Ural ve Altay dillerin akrabalığı bugün için aşağıdaki benzerliklere dayanmaktadır: · Her ikisi de eklemeli dildir Yani her iki kolda da sözcük yapısı aynıdır · Bu dillerin tümce yapıları da birbirinin aynıdır · Bu dillerde ünlü uyumu da ortak özellik olarak kendini gösterir · Räsänen’e göre, ünlü bolluğu ve ünsüz seyrekliğiyle sözcük başında ünsüz yığılışmasının bulunmaması da Ural-Altay dillerinin ortak özelliğidir · Ural-Altay dillerinde bazı eklerin hem eylemlerde çekim eki hem de sözcük türetmede yapım eki gibi kullanılması da önemli bir benzerliktir · Bu diller arasında sözcük benzerliklerine ve eşliklerine de rastlanmaktadır: TÜRKÇE FİNCE Ben Min Sen sin Ural-Altay dilleri, adından da anlaşılacağı gibi Ural ve Altay olmak üzere iki kola ayrılır: