Lif Özellikleri (Özet)

**Prof. Dr. Sinsi** · 10-10-2012

PAMUK
Sıcaklık:118-120°C arasında pamuk lifi sararmaya başlar

180°C'ye kadar renk kahverengiye dönüşür

300°C'de tamamen kavrulur,karbonize olur

Normal koşullar altında soğuk veya sıcak suyun pamuk lif ve mamulleri üzerine etkisi yoktur

Asitler selüloz içeren liflere genellikle kolay etki ederler

Sulandırılmış alkali çözeltilerinin pamuk lifleri ve mamulleri üzerine etkisi yoktur

Özgül ağırlığı:1,50-1,54 g/cm³
Normal şartlarda nem oranı:%8,5

KETEN
Özgül ağırlık:1,43-1,52
Asit,alkali ve yükseltgen maddelerin keten lifleri üzerine etkileri pamukla hemen hemen aynıdır

KENEVİR
Sıcak su ve soğuk alkali etkilemez

Sıcak yoğun alkaliler keneviri eritir

Soğuk yoğun ve sıcak sulandırılmış asitler liflere etki eder ve tamamen parçalar

Zayıf asitler oda sıcaklığında etkili değildir

PES LİFİNİN ÖZELLİKLERİ
Camlaşma noktası:80-110°C
Erime noktası:250-360°C
Molekül ağırlığı:18000-25000
Özgül ağırlığı:1,38 g/cm³
Kopma dayanımı:4,5-5,5 g/denye
Kopma anındaki uzama yüzdesi:%15-25
Normal şartlarda nem oranı:%0,4
Asitlere karşı genel olarak dayanıklıdır

Bazlara karşı dayanımı sınırlıdır

Yükseltgen ve indirgen maddelere karşı dayanıklıdır

Birçok çözücü içerisinde çözünmemekle beraber, fenol ve türevleri, benzilalkol, m-kresol gibi bazı çözgenler içerisinde kolaylıkla çözünmektedir

Gün ışığına karşı dayanıklıdır

3000 saat güneş ışığına bırakıldığında %50 kadarlık bir kopma dayanımı düşmesi olmaktadır

Açık hava koşullarına karşı dayanımı iyidir

POLİAMİD 6

6 LİFLERİNİN ÖZELLİKLERİ
Camlaşma noktası:90-95°C
Erime noktası:250°C
Özgül ağırlığı:1,14g/cm³
Kopma dayanımı:3,5-5,5 CN/dtex (normal)
5,3-8,6 CN/dtex(yüksek mukavemetli)
Kopma anındaki uzama yüzdesi:%25-50 (normal)
%18-24 (yüksek mukavemetli)
Normal şartlarda nem oranı:%4
Asitlere karşı dayanımları sınırlıdır

Bazlara karşı dayanıklıdırlar

Yükseltgen ve indirgen maddelerden pek zarar görmezler

Apolar çözgenler içerisinde çözünmemekle beraber,fenol ve türevleri, benzil alkol, o-diklorbenzen, anilin gibi çözcüler içerisinde tamamen çözünmektedir

Güve ve diğer zararlı böceklere,bakteri ve mantar gibi mikroorganizmalara karşı dayanıklıdır

Güneş ışınlarına karşı dayanımları düşüktür

POLİAMİD 6 LİFLERİNİN ÖZELLİKLERİ
Camlaşma noktası:80-85°C
Erime noktası:215°C
Özgül ağırlığı:1,14g/cm³
Kopma dayanımı:2,5-5 CN/dtex (normal)
5,3-9 CN/dtex(yüksek mukavemetli)
Kopma anındaki uzama yüzdesi:%35-55 (normal)
%16-24 (yüksek mukavemetli)
Normal şartlarda nem oranı:%4
Asitlere karşı dayanımları sınırlıdır

Bazlara karşı dayanıklıdırlar

Yükseltgen ve indirgen maddelerden pek zarar görmezler

Apolar çözgenler içerisinde çözünmemekle beraber,fenol ve türevleri, benzil alkol, o-diklorbenzen, anilin gibi çözcüler içerisinde tamamen çözünmektedir

Güve ve diğer zararlı böceklere,bakteri ve mantar gibi mikroorganizmalara karşı dayanıklıdır

Güneş ışınlarına karşı dayanımları düşüktür

POLİAKRİLNİTRİL LİFLERİNİN ÖZELLİKLERİ
Camlaşma noktası:30-75°C (suda)
50-100°C (kuru)
Erime noktası:250°C
Özgül ağırlığı:1,14-1,19 g/cm³
Kopma dayanımı:2,3-3,1 CN/dtex (kopolimer)
3,4-3,6 CN/dtex (homopolimer)
Kopma anındaki uzama yüzdesi:%20-48 (kopolimer)
%30-34 (homopolimer)
Normal şartlarda nem oranı:%0,5
Asitlere karşı dayanımı azdır

Sıcak bazlar içerisinde sararmaktadırlar

Yükseltgen maddelere karşı dayanımları sınırlıdır

DMF, DMA gibi çözgenlerde çözünürken; alkol türü çözgenlerden etkilenmemektedir

Işık ve dış hava şartlarına karşı dayanıklıdırlar
ELASTOMER LİFLERİNİN ÖZELLİKLERİ
Camlaşma noktası: (-40)-(-60)
Erime noktası:230-290°C
Özgül ağırlığı:1,2-1,25 g/cm³
Kopma dayanımı:0,6-1,1 CN/dtex (elastomer filament telleri)
4,5-7,5 CN/dtex (filament iplik)
Kopma anındaki uzama yüzdesi:%400-750
Seyreltik asitlerden oda sıcaklığında pek etkilenmemektedirler

Derişik asitlerden ise zarar görürler

Kauçuk zehiri olarak adlandırılan Cu,Mn gibi ağır metal iyonlarına karşı dayanıklıdırlar

Işığa karşı dayanıksızdırlar

Kuru temizleme ve yıkama işlemlerine karşı dayanıklıdırlar

Klorlu ağartma maddelerine karşı hassass olduklarından genellikle peroksit ve indirgen ağartmayla ağartılırlar

POLİETİLEN LİFLERİNİN ÖZELLİKLERİ
Erime noktası:130-133°C
Özgül ağırlığı:0,9-0,97 g/cm³
Kopma dayanımı:3,5-6,5 CN/dtex
Kopma anındaki uzama yüzdesi:%10,5-20
Normal şartlarda nem içermezler

Asitlere ve bazlara karşı çok dayanıklıdırlar

Birçok organik çözeltide çözünmezler

Ancak bazı klorlu hidrokarbonlar ve aromatik çözgenler içerisinde çözünmektedirler

Yalıtkandırlar, elektriği iletmezler

Güve ve mikroorganizmalara karşı dayanıklıdırlar

POLİPROPİLEN LİFLERİNİN ÖZELLİKLERİ
Erime noktası:160-175°C
Özgül ağırlığı:0,90-0,92 g/cm³
Kopma dayanımı:5-9 g/denye
Kopma anındaki uzama yüzdesi:%15-25
Normal şartlarda nem oranı:%0,05
Asitlere ve bazlara karşı dayanıklıdır

Oda sıcaklığında hiçbir çözgenden etkilenmez

Ancak kaynar tetrakloretan içerisinde çözünmektedir

Mikroorganizmalardan zarar görmez

POLİVİNİLKLORÜR LİFLERİNİN ÖZELLİKLERİ
Yumuşama sıcaklığı:70°C ve yukarısı
Özgül ağırlığı:1,4 g/cm³
Kopma dayanımı:2,4-2,7 g/denye
Kopma anındaki uzama yüzdesi:%12-15
Güç tutuşan liflerdir

Yanma tehlikeleri yoktur

Asitlerden,bazlardan,yükseltgen ve indirgen maddelerden etkilenmezler

Birçok organik çözgen içerisinde çözünmezler

Ancak toluen, trikloretilen ve aseton gibi çözücülerde çözünmektedirler

Mikroorganizmalar ve böceklerden zarar görmezler

Güneş ışınlarına karşı dayanıklıdırlar

18 ay güneş altında bırakılan liflerin kopma dayanımlarında %25'lik bir azalma görülmektedir

POLİVİNİLİDENKLORÜR LİFLERİNİN ÖZELLİKLERİ
Yumuşama sıcaklığı:90-120°C
Özgül ağırlığı:1,65-1,72 g/ cm³
Yaş ve kuru kopma dayanımları:2,3 g/denye
Normal şartlarda nem oranı:%0,1
Suya ve kimyasal maddelere karşı dayanıklıdırlar

Güneş ışınlarına,biyolojik etkenlere ve havaya karşı dayanımları son derece yüksektir

POLİVİNİLALKOL LİFLERİNİN ÖZELLİKLERİ
Yumuşama sıcaklığı:200°C
Erime noktası:220-230°C
Özgül ağırlığı:1,26-1,30 g/cm³
Kopma dayanımı:5-7,6 g/denye (yaş filament)
6-8,5 g/denye (kuru filament)
3,2-5 g/denye (yaş stapel)
3,9-6,8 g/denye (kuru stapel)
Kopma anındaki uzama yüzdesi:%10-26 (yaş filament)
%9-22 (kuru filament)
%16-27 (yaş stapel)
%13-26 (kuru stapel)
Normal şartlarda nem oranı:%4,5-5 (stapel)
%3-5 (filament)
Asitlere karşı dayanıklı olmasına rağmen, sıcak derişik asitlerden zarar görür ve parçalanırlar

Bazlara karşı dayanıklıdırlar

Birçok çözgen içerisinde çözünmez

m-kresol ve fenol içerisinde şişer

Güneş ışığına karşı dayanıklıdır

10-10-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	Lif Özellikleri (Özet) PAMUK Sıcaklık:118-120°C arasında pamuk lifi sararmaya başlar 180°C'ye kadar renk kahverengiye dönüşür 300°C'de tamamen kavrulur,karbonize olur Normal koşullar altında soğuk veya sıcak suyun pamuk lif ve mamulleri üzerine etkisi yoktur Asitler selüloz içeren liflere genellikle kolay etki ederler Sulandırılmış alkali çözeltilerinin pamuk lifleri ve mamulleri üzerine etkisi yoktur Özgül ağırlığı:1,50-1,54 g/cm³ Normal şartlarda nem oranı:%8,5 KETEN Özgül ağırlık:1,43-1,52 Asit,alkali ve yükseltgen maddelerin keten lifleri üzerine etkileri pamukla hemen hemen aynıdır KENEVİR Sıcak su ve soğuk alkali etkilemez Sıcak yoğun alkaliler keneviri eritir Soğuk yoğun ve sıcak sulandırılmış asitler liflere etki eder ve tamamen parçalar Zayıf asitler oda sıcaklığında etkili değildir PES LİFİNİN ÖZELLİKLERİ Camlaşma noktası:80-110°C Erime noktası:250-360°C Molekül ağırlığı:18000-25000 Özgül ağırlığı:1,38 g/cm³ Kopma dayanımı:4,5-5,5 g/denye Kopma anındaki uzama yüzdesi:%15-25 Normal şartlarda nem oranı:%0,4 Asitlere karşı genel olarak dayanıklıdır Bazlara karşı dayanımı sınırlıdır Yükseltgen ve indirgen maddelere karşı dayanıklıdır Birçok çözücü içerisinde çözünmemekle beraber, fenol ve türevleri, benzilalkol, m-kresol gibi bazı çözgenler içerisinde kolaylıkla çözünmektedir Gün ışığına karşı dayanıklıdır3000 saat güneş ışığına bırakıldığında %50 kadarlık bir kopma dayanımı düşmesi olmaktadır Açık hava koşullarına karşı dayanımı iyidir POLİAMİD 66 LİFLERİNİN ÖZELLİKLERİ Camlaşma noktası:90-95°C Erime noktası:250°C Özgül ağırlığı:1,14g/cm³ Kopma dayanımı:3,5-5,5 CN/dtex (normal) 5,3-8,6 CN/dtex(yüksek mukavemetli) Kopma anındaki uzama yüzdesi:%25-50 (normal) %18-24 (yüksek mukavemetli) Normal şartlarda nem oranı:%4 Asitlere karşı dayanımları sınırlıdır Bazlara karşı dayanıklıdırlar Yükseltgen ve indirgen maddelerden pek zarar görmezler Apolar çözgenler içerisinde çözünmemekle beraber,fenol ve türevleri, benzil alkol, o-diklorbenzen, anilin gibi çözcüler içerisinde tamamen çözünmektedir Güve ve diğer zararlı böceklere,bakteri ve mantar gibi mikroorganizmalara karşı dayanıklıdır Güneş ışınlarına karşı dayanımları düşüktür POLİAMİD 6 LİFLERİNİN ÖZELLİKLERİ Camlaşma noktası:80-85°C Erime noktası:215°C Özgül ağırlığı:1,14g/cm³ Kopma dayanımı:2,5-5 CN/dtex (normal) 5,3-9 CN/dtex(yüksek mukavemetli) Kopma anındaki uzama yüzdesi:%35-55 (normal) %16-24 (yüksek mukavemetli) Normal şartlarda nem oranı:%4 Asitlere karşı dayanımları sınırlıdır Bazlara karşı dayanıklıdırlar Yükseltgen ve indirgen maddelerden pek zarar görmezler Apolar çözgenler içerisinde çözünmemekle beraber,fenol ve türevleri, benzil alkol, o-diklorbenzen, anilin gibi çözcüler içerisinde tamamen çözünmektedir Güve ve diğer zararlı böceklere,bakteri ve mantar gibi mikroorganizmalara karşı dayanıklıdır Güneş ışınlarına karşı dayanımları düşüktür POLİAKRİLNİTRİL LİFLERİNİN ÖZELLİKLERİ Camlaşma noktası:30-75°C (suda) 50-100°C (kuru) Erime noktası:250°C Özgül ağırlığı:1,14-1,19 g/cm³ Kopma dayanımı:2,3-3,1 CN/dtex (kopolimer) 3,4-3,6 CN/dtex (homopolimer) Kopma anındaki uzama yüzdesi:%20-48 (kopolimer) %30-34 (homopolimer) Normal şartlarda nem oranı:%0,5 Asitlere karşı dayanımı azdır Sıcak bazlar içerisinde sararmaktadırlar Yükseltgen maddelere karşı dayanımları sınırlıdır DMF, DMA gibi çözgenlerde çözünürken; alkol türü çözgenlerden etkilenmemektedir Işık ve dış hava şartlarına karşı dayanıklıdırlar ELASTOMER LİFLERİNİN ÖZELLİKLERİ Camlaşma noktası: (-40)-(-60) Erime noktası:230-290°C Özgül ağırlığı:1,2-1,25 g/cm³ Kopma dayanımı:0,6-1,1 CN/dtex (elastomer filament telleri) 4,5-7,5 CN/dtex (filament iplik) Kopma anındaki uzama yüzdesi:%400-750 Seyreltik asitlerden oda sıcaklığında pek etkilenmemektedirlerDerişik asitlerden ise zarar görürler Kauçuk zehiri olarak adlandırılan Cu,Mn gibi ağır metal iyonlarına karşı dayanıklıdırlar Işığa karşı dayanıksızdırlar Kuru temizleme ve yıkama işlemlerine karşı dayanıklıdırlar Klorlu ağartma maddelerine karşı hassass olduklarından genellikle peroksit ve indirgen ağartmayla ağartılırlar POLİETİLEN LİFLERİNİN ÖZELLİKLERİ Erime noktası:130-133°C Özgül ağırlığı:0,9-0,97 g/cm³ Kopma dayanımı:3,5-6,5 CN/dtex Kopma anındaki uzama yüzdesi:%10,5-20 Normal şartlarda nem içermezler Asitlere ve bazlara karşı çok dayanıklıdırlar Birçok organik çözeltide çözünmezlerAncak bazı klorlu hidrokarbonlar ve aromatik çözgenler içerisinde çözünmektedirler Yalıtkandırlar, elektriği iletmezler Güve ve mikroorganizmalara karşı dayanıklıdırlar POLİPROPİLEN LİFLERİNİN ÖZELLİKLERİ Erime noktası:160-175°C Özgül ağırlığı:0,90-0,92 g/cm³ Kopma dayanımı:5-9 g/denye Kopma anındaki uzama yüzdesi:%15-25 Normal şartlarda nem oranı:%0,05 Asitlere ve bazlara karşı dayanıklıdır Oda sıcaklığında hiçbir çözgenden etkilenmezAncak kaynar tetrakloretan içerisinde çözünmektedir Mikroorganizmalardan zarar görmez POLİVİNİLKLORÜR LİFLERİNİN ÖZELLİKLERİ Yumuşama sıcaklığı:70°C ve yukarısı Özgül ağırlığı:1,4 g/cm³ Kopma dayanımı:2,4-2,7 g/denye Kopma anındaki uzama yüzdesi:%12-15 Güç tutuşan liflerdirYanma tehlikeleri yoktur Asitlerden,bazlardan,yükseltgen ve indirgen maddelerden etkilenmezler Birçok organik çözgen içerisinde çözünmezlerAncak toluen, trikloretilen ve aseton gibi çözücülerde çözünmektedirler Mikroorganizmalar ve böceklerden zarar görmezler Güneş ışınlarına karşı dayanıklıdırlar18 ay güneş altında bırakılan liflerin kopma dayanımlarında %25'lik bir azalma görülmektedir POLİVİNİLİDENKLORÜR LİFLERİNİN ÖZELLİKLERİ Yumuşama sıcaklığı:90-120°C Özgül ağırlığı:1,65-1,72 g/ cm³ Yaş ve kuru kopma dayanımları:2,3 g/denye Normal şartlarda nem oranı:%0,1 Suya ve kimyasal maddelere karşı dayanıklıdırlar Güneş ışınlarına,biyolojik etkenlere ve havaya karşı dayanımları son derece yüksektir POLİVİNİLALKOL LİFLERİNİN ÖZELLİKLERİ Yumuşama sıcaklığı:200°C Erime noktası:220-230°C Özgül ağırlığı:1,26-1,30 g/cm³ Kopma dayanımı:5-7,6 g/denye (yaş filament) 6-8,5 g/denye (kuru filament) 3,2-5 g/denye (yaş stapel) 3,9-6,8 g/denye (kuru stapel) Kopma anındaki uzama yüzdesi:%10-26 (yaş filament) %9-22 (kuru filament) %16-27 (yaş stapel) %13-26 (kuru stapel) Normal şartlarda nem oranı:%4,5-5 (stapel) %3-5 (filament) Asitlere karşı dayanıklı olmasına rağmen, sıcak derişik asitlerden zarar görür ve parçalanırlar Bazlara karşı dayanıklıdırlar Birçok çözgen içerisinde çözünmezm-kresol ve fenol içerisinde şişer Güneş ışığına karşı dayanıklıdır