Dijital Elektronik Bilgileri

Dijital Elektronik Bilgileri
Binary Sayı Sistemi

Bildiğiniz gibi kullandığımız sayı sisteminde 10 tane rakam vardır 0123456789 ve böylecede bir haneli sayıda 10 çeşit rakamı ifade edebiliyoruz bizim kullandığımız sayı sistemine desimal sayı sistemi denir Oysaki elektronikte kullanılan sayı sisteminde toplam 2 çeşit rakam vardır 0 , 1 Bir başka deyişle var yada yok Bir hanede 2 farklı durumu ifade edebiliriz
Bu sayı sistemine binary sayı sistemi denir Bir örnekle açıklarsak binary 10 =desimal 3 , binary 101 = desimal 5 demektirHexadesimal sayı sistemi
Hexadesimal sayı sisteminde ise 16 çeşit rakam vardır Bir haneli sayıda 16 ya kadar değişik durum ifade edebiliriz 0123456789ABCDEF
Hexadesimal A= Desimal 10 Hexadesimal 10 = Desimal 161 ve 0
Sayısal elektronikte gerilimin var olduğu duruma 1 olmadığı duruma 0 deriz yani
(+5 Volt =1) (0 Volt = 0 ) durumunu ifade ederKAPILAR
Sayısal elektroniğin temelinde kapılar vardır Filip floplar hatta mikro işlemciler bile kapıların birleşmesinden oluşmuştur Kapılar 2 yada daha fazla girişli ve tek çıkışlı olurlar Her kapıya hangi girişler gelince ne çıkacağı kapının özelliğinde bellidir Bu özellikleri kullanarak tasarım yapar sayısal işlemleri yaparız Örneğin VE kapısı 1 VE 2 Girişi 1 olursa 1 çıkarır Yada VEYA kapısı 1 Veya 2 Girişi 1 olursa 1 çıkarır Hetırlamak basittir Değilleride bunların tam tersi durumlardır


Elektronik devrelerde genel olarak bir iş yapabilmek için mikro işlemciler bölümünde belirttiğimiz gibi giriş birimleri olur Bu birimden gelen verileri işleyecek işlem bölümü ve işlediği bilgileri göstercek çıkış birimi olur Dijital elektronik nedir? İşlenecek bilgilerin 1 ve 0 gibi sayılara çevrilerek iişlenmesi ve sonuç birimine aktarılmasıdır Analog elektronikte ise bu işlemler farklı olarak yapılır Örneğin : Bir motor devir göstergesi yapmak istersek sayısal elekronikte motorun dönüş sinyallerini her devirde bir pulse gelecek şekilde 1 ve 0 sinyaline çeviririz bu sinyali sayıcıya girer sayıcı çıkışını gösterlere aktarırız Analog elektronikte ise motorun devrini voltaja çevirecek bir giriş devresi yaparız bu sinyali kalible ederek bir voltmetreye veririz Sonuçta iki devrede aynı işi yapar ve motorun devrini gösterir
Sayısal elektronikle ilgili filip floplar ve kaydediciler gibi diğer elemanların anlatımına geçmeden evel kapılarla ilgili değişik bir kaç uygulama örneği vermek istiyorumTasarımlarda gerektiğinde kullanmak için basit bir kare dalga osilatörü Bildiğiniz gibi değil kapısında girişinde ne varsa çıkışından tersi çıkar Çıkışını girişe bağlarsak kapının çalışma frekanslarının sınırıyla limitli yüksek frekanslı bir osilatör olur Çıkışı girişe gecikmeyle aktarırsak çıkış frekansını ayarlamış oluruz Buradaki direnç ve kondansötör değeri çıkış frekansını belirler

İlk şekildeki çıkışta 1 ve 0 oranı eşittir Eğer farklı olmasını istersek çıkışı girişe aktarırken 1 ve 0 için değişik gecikme koymamız gerekir bunu sağlamak için bir diyot ve direnç ilavesi yeterlidir Diyota seri direncin değerin ne kadar düşerse çıkıştaki pozitif pulse o kadar daralır