Mimari Terimler Sözlüğü

Mimari Terimler Sözlüğü - D

Dağıtma demiri: Tek doğrultulu betonarme döşemelerde (hurdilerde), çalışma doğrultusuna dik olarak yerleştirilen donatı
Daire: Büyük bir binanın, özellikle bir apartman binasının bölümlerinden her biri
Dal: Büyük kenarın küçük kenarına oranı 2’ den küçük olan betonarme plak döşeme, iki doğrultulu döşeme
Damlalık: Yağmur suyunu düşey bir yapı elamanının yüzeyini yalamayacak şekilde ileri dökmek için yapılan ve boydan boya devam eden çıkıntı
Davlumbaz: Ocakların üzerine maden,cam,beton vb malzeme ile yapılan, duman ve kokuları toplayarak bacaya sevk eden eteklik
Deformasyon: Bir cismin yada strüktürün biçiminin bozulması
Denizlik: Pencere doğramasının altında içte ve dışta yapılarak suların duvar içerisine sızmasını veya duvar yüzeyinde süzülmesini önleyen öğe
Derz: İki yapı gereci, elemanı yada yapının iki bölüğü arasında kalan veya bırakılan aralık
Detay: Bir yapının her noktasının yapısal düzeni, ayrıntı
Devremülk: Yılın yalnızca belli dönemlerinde yararlanmak koşuluyla edinilmiş ortak mülk
Dikme: Çatılarda dikine konulan ve üzerlerine aşıkların çakıldığı çoğu kare kesiti ağaçlardan her biri
Donatı: Genelde, bir malzemeyle birlikte kullanılarak çekme yada eğilme gerilmelerini karşılamak, iç gerilmeleri ve deformasyonları dağıtarak çatlamaları engellemek ve kırılma durumunda parçalanmasını önlemek
Dozaj: Bir bileşiğe veya bir karışıma girecek madde miktarlarının belirtilmesi
Döşeme: Yapılarda katları ayıran ve üzerinde yürünen kısım
Ahşap döşeme: Ahşap kirişler üzerine ahşap malzeme kaplanarak yapılan döşeme
Asmolen döşeme: Araları asmolen dolgulu dişli döşeme
Kaset döşeme: Her iki doğrultudaki nervürleri yük taşıyacak şekilde ve aynı kesitte olan dişli döşeme
Konsol döşeme: Yalnızca bir kenarından taşınan döşeme plağı
Mantar döşeme: Kolonları başlıklı olan kirişsiz betonarme döşeme
Döşeme kaplaması: Döşemenin üzerine,daha uygun kullanış sağlayan bir gereçle yapılan kaplama
Dublaj duvarı: Bir duvar sisteminde daha iyi bir görünüş yada ısı yalıtımı sağlamak üzere yapılan ikincil duvar
Duvar: Yapılarda taş, tuğla,briket, ker**** ve benzerleri gereçlerle yapılan düşey bölme öğesi
Alın duvarı: Bir beşik çatıda damlalık aşığının yanında giden duvar parçası,kalkan duvar
İstinat duvarı: Yüksek bir setin kenarına toprağı tutturmak üzere örülen duvar, dayanma duvarı
Kalkan duvarı: Bir beşik çatıda aşıklara dik doğrultudaki üçgen dış duvar
Sağır duvar: Pencere, kapı gibi boşluğu olmayan duvar

Mimari Terimler Sözlüğü - E

Ekleme dişi: Bir duvara eklenecek ikinci bir duvarın, sağlam bağlanmasını sağlamak için taş ve tuğla dişlerden her biri
Eliböğründe: Eski ahşap evlerde çıkmaların altına aralıklı olarak konulan eğrisel ahşap göğüslemelerden her biri
Emme kuvveti: Çatıyı kaldırmaya yönelen kuvvet
Emniyet gerilmesi: Bir gerecin yada yapı öğesinin güvenlikle karşılayabileceği en yüksek gerilme; bir cismin 1 cm2 sinin gerilme dolaysıyla taşıya bileceği en büyük kuvvet
Esneklik: Bir cismin, üzerindeki yükün kaldırılmasıyla ilk durumuna dönmesi özelliği; esnek olma hali, elastiklik
Etek: Baca ve parapet kenarında çoğu alüminyum, çinko yada bakırdan yapılan ve suların çatı ve duvar içine sızmasını önleyen bölüm
Etriye: Betonarme kolon ve kirişlerde boydan boya giden demirleri saran enine donatı
Eviye: Mutfak, laboratuar ve benzeri yerlerde genellikle içinde bulaşık yıkanan ve musluktan akan suyu toplayarak pis su kanalına gönderen tekne
Mimari Terimler Sözlüğü - F

Falez: Yalılar
Fay: Ayrı zamanlarda oluşmuş katmanların kayarak yan yana gelmesine yol açan yer çatlağı
Fayans: Kil, kaolin kuvars feldispat, kalker gibi seramik hammaddelerinin çeşitli oranlardaki karışımının özel kalıplarda sıkıştırılarak biçimlendirilmesinden sonra 900 santigratın üstünde bir sıcaklıkta pişirilmesiyle elde edilen bir yüzü sırlı, öteki yüzü gözenekli yapı gereci
Filiz: Betonarmede, ileride yapılacak eklemeler için beton dökümü sırasında dışta bırakılan demir uçlarına verilen ad
Firkete: U harfi şeklinde bükülmüş çoğu 12 metre boyunda beton çeliği
Fizibilite: Yapılma ve tamamlama kudreti, yapılabilirlik
Flanş: (Demir profili hakkında) Başlık
Foraj: Kuyu açmak yada kazık temel yapmak üzere burgu ile yeri delme
Fosseptik: Kanalizasyon bulunmayan yerlerde pis suları içinde toplamak üzere yapılan sızdırmaz çukur
Fret: Yuvarlak veya çokgen kesitli bir betonarme kolonda düşey demirleri, kapalı halka veya dairesel spiral şeklinde saran ve etriye yerine kullanılan enine donatı Fret, boyuna donatının burkulmasına ve göbek betonunun yanlara doğru açılmasına engel olur
Fuga demiri: Derz yapılırken harcı sıkıştırmakta kullanılan alet
Furuş: Saçakların, çıkmaların altına yalnızca süsleme amacıyla konulan küçük destek yada oymalı süsler