Prof. Dr. Sinsi
|
Sayıştay Kanunu
SAYIŞTAY KANUNU
Kanun Numarası : 832
Kabul Tarihi : 21/2/1967
Yayımlandığı R Gazete : Tarih : 27/2/1967 Sayı: 12538
Yayımlandığı Düstur : Tertip: 5 Cilt: 6 Sayfa: 514
*
* *
Bu Kanun ile ilgili tüzük için, "Tüzükler Külliyatı" nın kanunlara
göre düzenlenen nümerik fihristine bakınız
*
* *
BİRİNCİ BÖLÜM
Kuruluş
Sayıştayın görev ve yetkisi:
Madde 1 - Sayıştay, genel ve katma bütçeli dairelerin gelir ve giderleri
ile mallarını Türkiye Büyük Millet Meclisi adına denetlemek ve sorumluların he-
sap ve işlemlerini yargılama yoliyle kesin hükme bağlamak ve kanunlarla veri-
*** inceleme, denetleme ve hükme bağlama işlerini yapmakla görevlidir
Sayıştayın yargı ve karar organları:
Madde 2 - Sayıştay kuruluşuna dahil yargı ve karar organları şunlardır:
a) Daireler,
b) Daireler Kurulu,
c) Temyiz Kurul,
d) Genel Kurul,
e) Yüksek Disiplin Kurulu,
f) Memurlar Seçim ve Disiplin Kurulu
Hazine temsilcisi sıfatiyle savcılık bu kuruluşa dahildir
Sayıştay mensupları:
Madde 3 - Sayıştay mensupları şunlardır:
1 Meslek mensupları:
a) Birinci Başkan, Daire Başkanları ve Üyeleri,
b) (Mülga: 21/5/1970 - 1260/17 md )
c) Raportörler,
ç) Uzman Denetçi, Başdenetçi, Denetçi ve Denetçi Yardımcıları,
2 Yönetim mensupları:
a) (Mülga: 21/5/1970 - 1260/17 md )
b) Müdürler, Müdür Yardımcıları ve Memurlar
İKİNCİ BÖLÜM
Birinci Başkan ve Üyelerin Nitelikleri(1)
Madde 4 - (Değişik: 1/11/1990 - 3677/1 md )
Sayıştay Birinci Başkanı ve üyelerinin en az dört yıllık yüksek öğrenimi
bitirmesi ve aşağıda sayılan niteliklerden en az birini taşıması şarttır
A Birinci Başkanlık için:
a) Sayıştay Daire Başkanlığı veya üyeliğinde,
b) Bakanlık, Müsteşarlık, Müsteşar Yardımcılığı ve Valilikte,
c) Genel ve Katma bütçeli dairelerin veya diğer kamu kurumlarının Genel
Müdürlük veya Başkanlık görevlerinde,
d) Bakanlıkların teftiş kurulları ile Maliye ve Gümrük Bakanlığı Hesap
Uzmanları Kurulu Başkanlıklarında,
e) Yüksek Öğretim Kurumlarında hukuk,iktisat, işletme, muhasebe Maliye
ve Kamu Yönetimi profesörlüklerinde,
Bulunmuş olmak
B Üyelik için:
a) Birinci sınıfa ayrıldıktan sonra en az dÖrt yıl süreyle başarılı gö-
rev yapmış ve birinci sınıfa ayrılma niteliklerini kaybetmemiş Sayıştay Meslek
Mensupluğu ve savcı yardımcılığında,
b) Sayıştay Savcılığında,
c) (A) fıkrasının b, c, d, e bendlerinde sayılan görevlerde, (2)
d) (Ek: 26/6/1996 - 4149/1 md ) Lisans düzeyinde yüksek öğrenimi tamamla-
dıktan sonra kamu hizmetinde en az yirmi yıl çalışmış olmak kaydıyla, İçişleri
Bakanlığı, Maliye Bakanlığı ve Hazine Müsteşarlığı merkez denetim elemanlığı
görevlerinde,
Bulunmuş olmak
Birinci Başkanın seçimi
Madde 5 - (Değişik: 1/11/1990 - 3677/2 md ; İptal: Ana Mah `nin 11/7/1991
tarih ve E :1990/39, K : 1991/21 sayılı Kararı ile; Yeniden Düzen-
leme: 26/6/1996 - 4149/2 md) (3)
Sayıştay Birinci Başkanı, bu Kanunda yazılı niteliklere sahip istekliler-
den Ek 8 inci madde esaslarına göre Sayıştay Başkan ve Üyeleri Ön Seçim Geçici
Komisyonunca belirlenecek iki aday arasından Türkiye Büyük Millet Meclisi
Genel Kurulunca gizli oyla seçilir
Birinci Başkan seçilebilmek için Türkiye Büyük Millet Meclisi üye tamsayı-
sının dörtte birinin bir fazlasından az olmamak kaydıyla (  )(4) oylamada mev-
cudun salt çoğunluğunun oyu aranır (İkinci tümce iptal: Ana Mahkemesinin
20/11/1996 tarih ve E 1996/58, K 1996/43 sayılı kararı ile)
Birinci Başkanın görev süresi yedi yıldır Süresi biten yeniden seçilebilir
Yeniden seçilemeyen veya seçime girmeyen Birinci Başkanın görev süresi yeni
Başkan göreve başlayıncaya kadar devam eder Görevi sona eren Birinci Başkan
boş kadro şartı aranmaksızın Sayıstay üyesi olarak göreve devam eder, boşalan
ilk üye kadrosu kendisene tahsis edilir
--------------
(1) Bu bölümün başlığı; 1/11/1990 tarih ve 3677 sayılı Kanunla değiştirilmiş
ve metne işlenmiştir
(2) Bu bendteki, "görevlerde" ibaresinden sonra gelen "bulunmuş olmak" ibaresi,
26/6/1996 tarih ve 4149 sayılı Kanunun 1 inci maddesiyle madde metninden
çıkarılmıştır
(3) Söz konusu Anayasa Mahkemesi Kararı Resmi Gazete`de yayımlandığı 23/5/1992
tarihinden başlayarak 6 ay sonra yürürlüğe girmiştir
(4) Bu fıkrada yeralan "ilk" ibaresi, Anayasa Mahkemesi`nin 20/11/1996 tarih ve
E 1996/58, K 1996/43 sayılı Kararıyla iptal edilmiş olup, metinden çıkarıl-
mıştır
Üyelerin seçimi (1)
Madde 6 - (Değişik:26/6/1996 - 4149/3 md )
Sayıştay`da boşalan üyeliklerin beşte üçü Sayıştay Meslek Mensuplarından,
geriye kalanların en az yarısı Maliye Bakanlığı Meslek Mensuplarından olmak
üzere, 4 üncü maddenin (B) fıkrasının (b),(c) ve (d) bentlerinde sayılan diğer
adaylar arasından seçilir Bu oranların uygulanmasından tamsayı yanında meydana
gelen kesirler bir adet olduğu takdirde Sayıştıy Meslek Mensupları, iki adet
olduğu takdirde, biri Sayıştay Meslek Mensupları, diğeri ise Maliye Bakanlığı
kontenjanına aktarılır
Sayıştay Başkanlığı boşalan üyelik sayısının beşi bulduğu tarihten itibaren
yedi gün içinde başlamak üzere Resmi Gazete ve diğer basın ve yayın organları
kanalı ile seçim için duyuru yapar Başvurular Sayıştay`a yapılır Üye adaylığı
için başvuru süresi, ilk duyuru tarihinden itibaren bir aydır
Sayıştay Genel Kurulunca, Sayıştay`a başvuranların sicilleri üzerinde yapı-
lacak inceleme sonucunda, bu Kanunda yazılı niteliklere sahip oldukları anla-
şılanlar arasından mevcut üye sayısının salt çoğunluğunun gizli oyu ile her boş
yer için dörder aday seçilir Aday seçimi, başvuru süresinin bitiminden itibaren
otuz iş günü içerisinde sonuçlandırılır Seçim sonuçları,seçimi takip eden üç
iş günü içerisinde Sayıştay Başkanlığınca Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlı-
ğına sunulur Otuz iş günlük sürede seçim tamamlanamadığı takdirde Sayıştay
Başkanlığı aday adaylıkları kabul edilmiş olanların tümünü kontenjan gruplarını
da belirtmek suretiyle Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına sunar Bu du-
rumda, aday seçimi müteakip fıkrada belirtilen usule göre yapılır
Sayıştay Başkanlığınca bildirilenler arasından bu maddenin birinci fıkra-
sındaki dağılım oranları dahilinde Ek 8 inci madde esaslarına göre boş üyelik
sayısının iki katı kadar belirlenen adaylar, Türkiye Büyük Millet Meclisi Genel
Kuruluna sunulur Dağılım oranları dahilinde gösterilen adaylar için ayrı ayrı
listeler halinde, birleşik oy pusulası düzenlenir Adayların adlarının karşı-
sındaki özel yer işaretlenmek suretiyle oy kullanılır Seçilecek üyelerin sayı-
sından fazla verilen oylar geçersiz sayılır (Son tümce iptal: Ana Mahkemesinin
20/11/1996 tarih ve E 1996/58,K 1996/43 sayılı Kararı ile)
Başkan ve üyelerin teminatı:
Madde 7 - Sayıştay Başkan ve üyeleri azlolunamaz Kendileri istemedikçe
65 yaşından önce emekliye ayrılamaz (95 inci madde hükmü saklıdır )
(Ek: 26/6/1996 - 4149/4 md ; İptal Ana Mahkemesinin 20/11/1996 tarih ve
E 1996/58,K 1996/43 sayılı Kararı ile)
Memuriyetten çıkarılmayı gerektiren bir suçtan dolayı kesin hüküm giymiş
olanların görevleri kendiliğinden, görevini sağlık bakımından yerine getiremi-
yeceği tam teşkilatlı resmi sağlık kurulu raporuyla kesin olarak anlaşılanla-
rın da Sayıştay Genel Kurul karariyle görevleri sona erer
Savcı ve yardımcılarının nitelikleri ,atanmaları:
Madde 8 - (Değişik: 21/5/1970-1260/1 md )
Sayıştay Savcısı ve yardımcıları,Sayıştay Birinci Başkanının mütalaası
alındıktan sonra Maliye Bakanlığınca yapılacak teklif üzerine ortak kararna-
me ile atanırlar
Bunların, Hukuk, Siyasal Bilgiler, İktisat Fakülteleriyle, İktisadi ve
Ticari İlimler Akademilerinden veya öğretim itibariyle bunlara denkliği Milli
Eğitim Bakanlığınca onanmış yurt içindeki veya dışındaki fakülte veya yüksek
okullardan birini bitirmiş ve sonradan mali ve İktisadi konularla ilgili
görevlerde en az on yıl başarı ile çalışmış olmaları şarttır
Raportör ve denetçilerin nitelikleri, mesleğe alınmaları:
Madde 9 - Raportör, uzman denetçi, başdenetçi ve denetçiler denetçi yardım-
cılığından yetişirler
-----------------------
(1) Madde başlığı; 1/11/1990 tarih ve 3677 Sayılı Kanun ile değiştirilmiş ve
metne işlenmiştir
Denetçi yardımcılığına, Hukuk, Siyasal Bilgiler, İktisat Fakülteleriyle
İktisadi ve Ticari İlimler Akademilerinden veya öğretim itibariyle bunlara
denkliği Milli Eğitim Bakanlığınca onanmış yurt içi veya yurt dışındaki fa-
külte veya yüksek okullardan birini bitirmiş olanlar arasından açılacak sına-
vı kazananlar Birinci Başkan tarafından aday olarak atanırlar
Sınava girebilmek için 31 yaşından gün almamış ve Devlet Memurları Kanunu-
nun 48 inci maddesinde gösterilen genel nitelikleri haiz olmak şarttır
Adaylık süresi en az bir, en çok iki yıldır Adaylık süresi sonunda:
Bilgi, çalışma ve ahlak bakımından hizmete elverişli görülenler Memurlar
Seçim ve Disiplin Kurulunun kararı ve Birinci Başkanın onayıyla denetçi yar-
dımcılığına atanırlar
Hizmete elverişli görülmeyenlerin görevine Memurlar Seçim ve Disiplin Kuru-
lu kararı ve Birinci Başkanın onayıyla son verilir
Denetçi yardımcıları bir meslek kursuna veya stajına tabi tutulurlar
Kursta okutulacak nazari ve tatbiki derslerle stajın şekil ve şartları,
kursun veya stajın süresi kurs veya staj sonundaki sınav usulleri ve diğer
hususlar yönetmeliğinde belirtilir
Denetçi olabilmek için kurs veya stajdan sonra yapılacak meslek sınavını
başarmak şarttır
Sayıştay meslek mensupları ile savcı ve yardımcılarının yükselme süreleri
iki yıldır
Genel Sekreter ve yardımcıları:
Madde 10 - (Değişik:21/5/1970-1260/2 md )
Birinci Başkanın seçeceği bir üye Sayıştay Genel Sekreterliği görevini
yapar
Genel Sekretere, Birinci Başkanın onayı ile dördüncü ve daha yukarı dere-
celerdeki meslek mensuplarından en çok üç yardımcı verilir
Raportör ve denetçilerin atanmaları:
Madde 11 - (Değişik : 21/5/1970-1260/3 md )
Raportör, Uzman Denetçi, Başdenetçi ve denetçiler, memurlar Seçim ve Disip-
lin Kurulu kararı ve Birinci Başkanın onayı ile atanırlar
Yönetim mensuplarının nitelik ve atanmaları:
Madde 12 - Müdür ve yardımcılarının, şef ve memurların, Devlet Memurları
Kanununun 48 inci maddesinde yazılı nitelikleri taşımaları gerekir Bunlar,
Memurlar Seçim ve Disiplin Kurulunun kararı üzerine Birinci Başkanın onayı ile
atanırlar
Yönetim mensuplarının sınıflandırılması:
Madde 13 - Yönetim mensupları için Devlet Memurları Kanunu esaslarına göre
sınıflar tesis edilir
Yönetim mensuplarının Devlet Memurları Kanunu gereğince yapılacak yüksel-
tilme ve kademe ilerlemeleriyle, disiplin ve ceza kovuşturmalarında yetkili
kurul, Memurlar Seçim ve Disiplin Kuruludur
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Sayıştay Yargı ve Karar Organlarının Kuruluş, İşleyiş, Görev ve Yetkileri
Daireler:
Madde 14 - (Değişik: 7/3/1985 - 3162/1 md )
Bir Başkan ile altı üyeden kurulu daireler birer hesap mahkemesidir Daire-
ler, bir başkan ve dört üye ile toplanır, hüküm ve kararlar oy çokluğuyla ve-
rilir
Daireler;
a) Sorumluların hesap ve işlemlerini yargılayarak hükme bağlar
b) Gerektiğinde, genel uygunluk bildirimleri ve Türkiye Büyük Millet Mec-
lisine sunulacak diğer raporlar hakkında görüş bildirir
c) Birinci başkan tarafından görüşülmesi istenilen konular hakkında ka-
rar verir
Daire başkanlığının boşalması, daire başkanının izinli veya özürlü olması
veya birinci başkanlığa vekalet etmesi halinde en kıdemli üye daire başkan
vekilliğini yapar Kıdemde esas, üyeliğe seçilmedir
Daireler Kurulu:
Madde 15 - (Değişik: 21/5/1970 - 1260/4 md )
Daireler Kurulu, Temyiz Kuruluna seçilen Başkan ve üyelerin dışında ka-
*** Başkan ve üyelerden kurulur
En kıdemli Daire Başkanı Kurula Başkanlık eder
Kurul üye tamsayısının en az üçte ikisi ile toplanır Kanuni mezuniyet
veya münhal üyelik sebebiyle toplantı yeter sayısının sağlanamadığı hallerde,
dairelerden kurula ayrılmış bulunan üye sayısını aşmamak ve o toplantıya mün-
hasır olmak kaydiyle Kurul Başkanı tarafından yeter sayıyı sağlıyacak kadar
üye toplantıya davet edilebilir Oyların eşitliği halinde Başkanın bulunduğu
taraf üstün tutulur
Daireler Kurulu 105 inci madde gereğince verilecek Sayıştay mütalaasını
tespit eder
Daireler Kurulu bu kanunla kendisine verilmiş olan diğer görevleri yapar
ve Birinci Başkan tarafından incelenmesi istenen konularla işlemleri görüşe-
rek karara bağlar
Savcı doğrudan doğruya veya Kurul Başkanının çağrısı üzerine oy hakkı ol-
mamak şartiyle Kurula katılabilir
Temyiz Kurulu:
Madde 16 - Temyiz Kurulu 4 yıl için Sayıştay Genel Kurulunca daire başkan-
ları arasından seçilecek 4 daire başkanı ile her daireden seçilecek 2 üyeden
kurulur
Her yıl kurul üyelerinin dörtte biri yenilenir Üyeliği sona erenlerin ye-
niden seçilmeleri caizdir
Kurula en kıdemli daire başkanı başkanlık eder
Duruşmalı oturumlarda savcı kurul huzurunda savunmasını yapar
(Değişik: 21/5/1970 - 1260/5 md ) Kurul üye tamsayısının en az üçte ikisi
ile toplanır Kanuni mezuniyet ve münhal üyelik sebebiyle toplantı yeter sa-
yısının sağlanamadığı hallerde, dairelerden Kurula seçilmiş bulunan üye sayı-
sını aşmamak ve o toplantıya münhasır olmak kaydiyle Kurul Başkanı tarafında-
dan yeter sayıyı sağlıyacak kadar üye toplantıya davet edilebilir Mevcudun
çoğunluğu ile karar verir Oyların eşitliği halinde Başkanın bulunduğu taraf
üstün tutulur
Kararı temyiz edilen daire başkanı ve üyelerinin oy hakkı olamaz
Temyiz Kurulu üyeleri 22 nci maddede gösterilen görevleri de yapar
Temyiz Kurulu Sayıştay dairelerince verilen ilamların son hüküm merciidir
Genel Kurul:
Madde 17 - Genel Kurul, Birinci Başkanının Başkanlığı altında daire başkan-
lariyle üyelerden kurulur
Genel Kurul bu kanunla kendisine verilmiş olan görevleri yapar ve Birin-
ci Başkan tarafından incelenmesi istenilen diğer konu ve İşlemleri görüşerek
karara bağlar
Savcı doğrudan doğruya veya Birinci Başkanın çağrısı üzerine; oy hakkı olma-
mak şartiyle, Genel Kurulda bulunabilir
(Değişik: 26/6/1996 - 4149/5 md ) Genel Kurul mevcut üye sayısının en az
ücte ikisi ile toplanır, mevcudun salt çoğunluğu ile karar verir Oyların eşit-
liğinde Birinci Başkanın bulunduğu taraf üstün sayılır
İdari nitelikteki kararların birleştirilmesi:
Madde 18 - Dairelerin kararları veya bir dairenin iki kararı arasında aynı
meselede aykırılık bulunur veya bir içtihadın değişmesine lüzum görülür ya da
bu mahiyette bütün işlemlere uygulanabilecek kararlar almaya ihtiyaç duyulur-
sa mesele Genel Kurulda görüşülerek karara bağlanır Bu meselenin görüşülmesin-
de savcı da bulundurulur
Sayıştaya ilişkin kanun tasarı ve teklifleri:
Madde 19 - Sayıştaya ilişkin olarak yapılan kanun tasarısı ve teklifleri
hakkında görüşlerini tesbit etmek, vize ve denetleme İşleri için yönetmelikler
yapmak, Genel Kurulun görevleri arasındadır
Savcı:
Madde 20 - Savcı aşağıdaki görevleri yerine getirir:
a) Hesapların incelenmesi ve yargılanması safhalarında iddia ve düşüncesini
bildirmek
b) Uygunluk bildirimlerinin ve Cumhuriyet Senatosuyla Millet Meclisine sunu-
lacak raporların Sayıştay Genel Kurulunda görüşülmesi sırasında hazır bulunarak
görüşünü açıklamak,
c) Kanunların sorumlular hakkında cezai veya inzibatı kovuşturmayı emretti-
ği hususlarda buna ait hükümlerin uygulanmasını izlemek,
ç) Hesapların yargılanması sırasında veya her hangi bir suretle sorumlula-
nın cezai veya inzibati cezayı gerektiren hallerine vakıf olduğu takdirde duru-
mu Maliye Bakanlığına ve diğer ilgili makamlara yazı ile bildirmek,
d) Birinci Başkan tarafından verilen işleri görmek,
e) Kanunda yazılı süreler içinde hesaplarını vermiyen saymanlar hakkında
yapılacak işlemler dolayısiyle düşüncesini bildirmek,
f) Kanunlarla verilen diğer görevleri yerine getirmek
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Sayıştay Mensuplarının Görev ve Yetkileri
Birinci Başkan:
Madde 21 - Birinci Başkan Sayıştayın en büyük amiri olup Sayıştayın genel
işleyişinden sorumludur Genel Kurulun Başkanıdır Gerekli gördükçe temyiz ve
daireler kuruluna da başkanlık eder Bu kurullara verilecek işleri düzenler
ve görüşmeleri yönetir
Birinci Başkan, Sayıştaya düşen bütün ödevlerin iyi yapılmasını ve iç yöne-
timin düzenli bir surette yürütülmesini sağlamak için gereken tedbirleri alır
Daire başkanlarının ve üyelerin dairelere ayrılması, işlerin dairelere dağı-
tılması, denetçilerin ve personelin görevleri ve görev yerlerinin tayin ve tes-
bit olun-
ması, denetleme gruplarının kurulması, hesapların merkezde veya yerlerinde
incelenmelerine ilişkin programların yapılması Birinci Başkana aittir
Birinci Başkan görevinde bulunamıyacağı zaman daire başkanlarından birini
yerine vekil bırakır Vekil tayin etmemiş olduğu veya Birinci Başkanlığın açık
bulunduğu hallerde daire başkanlarının en kıdemlisi vekillik yapar
Daire başkanları ve üyeler:
Madde 22 - Daire başkanları, dairelerine ayrılan hesapların yargılama ve
bunlara ilişkin tutanak ve ilamların düzenlenme ve sonuçlandırılması işleriyle
ve diğer işlerin yapılmasını sağlamakla görevlidir
Üyeler denetçi raporlarını inceler ve düşüncelerini yazılı olarak belirtir
Ayrıca bu kanunda gösterilen diğer işleri yapar
Genel Sekreter:
Madde 23 - (Değişik: 2l/5/1970 - 1260/6 md )
Genel Sekreter yönetim işlerinde Birinci Başkanın yardımcısıdır
Birinci Başkan, kendisine bu kanunla verilmiş yönetime ilişkin görevlerden
bir kısmını kendi adına yürütme görevini Genel Sekretere verebilir
Genel Sekreter, denetim guruplariyle şubelerini ve idari şubeleri Birinci
Başkan adına yönetir ve denetler
Mesleki araştırma, inceleme ve yayın işlerini düzenler
Genel Sekreter Genel Kurula ve Daireler Kuruluna üye sıfatiyle katılır
Genel Sekreter yardımcıları, Genel Sekretere verilmiş görevlerin yerine
getirilmesinde yardımcı olurlar Bunlar arasındaki iş bölümü Genel Sekreterce
yapılır
Raportörler :
Madde 24 -Raportörler, bağlı bulundukları daire ve kurullara bu kanunla
verilen görevlerle ilgili kararları yazmak ve verilen hükümler dairesinde tuta-
nak ve ilamları düzenlemek ve bunların gerektirdiği diğer bütün işlemleri yap-
makla görevlidirler
Denetçiler:
Madde 25 - Denetçiler, incelenmek üzere Birinci Başkanlıkça veya onun adı-
na grup şeflerince kendilerine verilen idare hesaplariyle kesin hesapları ve
işlemleri, kanun, tüzük, yönetmelik ve genelgelerdeki esas ve usuller dairesin-
de inceliyerek sonucunu birer raporla Birinci Başkanlığa bildirmek ve bu kanun-
la verilen diğer Sayıştay hizmetlerini yapmakla görevlidirler
Denetçiler; anlam, uygulama veya sonuçları bakımından Hazine menfaatlerini
zarara uğratıcı nitelikte gördükleri kanun,tüzük, yönetmelik, kararname ve sair
mevzuat hükümlerini, inceleme sırasında tesbit ederek bunları gerekçesiyle bir-
likte ve yazılı olarak Birinci Başkanlığa bildirirler Birinci Başkan, bu bil-
dirileri derhal Genel Kurula havale eder ve bunlardan Genel Kurul karariyle ka-
bule değer görülenler üç aylık raporlarla Cumhuriyet Senatosu ve Millet Mecli-
sine sunulur
Denetçiler tarafından hesap ve işlemlerin inceleme usulleri denetleme grup-
larının çalışma şekilleri ile grup şeflerinin görev ve sorumlulukları bir tali-
matta belirtilir
Yönetim mensupları :
Madde 26 - Sayıştayın işlemesiyle ilgili yönetim işleri bu kanuna bağlı
kadrolarda yazılı memurlar tarafından yapılır
Kurulacak yönetim dallarının görevleriyle bu görevlerin yapılma yolları,
ilgililerin sorumluluk dereceleri yönetmeliğinde gösterilir
Memurlar seçim ve disiplin kurulu:
Madde 27 - Memurlar Seçim ve Disiplin Kurulu iki takvim yılı için Genel Ku-
rulca seçilecek bir daire başkanı, bir üye, bir uzman denetçi veya raportör,
başdenetçi ile Genel Sekreterden kurulur
Aynı şekilde birer yedek seçilir
Kurula daire başkanı başkanlık eder
Kurul üye tamsayısı ile toplanır ve oy çokluğuyla karar verir
Uzman denetçi veya raportör, başdenetçi şahıslarını ilgilendiren konula-
rın görüşüldüğü toplantılara katılamazlar (1)
BEŞİNCİ BÖLÜM
Sayıştayın Görev ve Yetkileri
Sayıştayın görevleri:
Madde 28 - Sayıştay aşağıda gösterilen görevleri yerine getirir:
I - A) Genel ve katma bütçeli dairelerin,
B) (A) bendinde yazılı daireler tarafından sermayesinin yarısı veya yarısın-
dan fazlasına katılmak suretiyle sabit veya döner sermayeli veya fon şeklinde
kurulan kurum ve teşebbüslerin,
C) Kanunlarla Sayıştay denetimine tabi tutulan diğer kurumların bütün ge-
lir, gider ve mallariyle nakit, tahvil, senet gibi kıymetlerinin (Emanet nite-
liğinde olanlar dahil) alınıp verilmesini, saklanma ve kullanılmasını denetler
Sorumluların hesap ve işlemlerini yargılıyarak kesin hükme bağlar
II - Devlete ait ikraz, istikraz ve taahhütlerle çeşitli kaynaklardan bağış
ve yardım suretiyle elde edilen nakdi veya ayni kıymetleri, Hazine bonolarını,
bütün kefalet, kredi ve Hazine avanslarını kaydedip denetler
III-(Değişik:7/3/1985 -3162/2 md ) Genel ve katma bütçelere ilişkin genel
uygunluk bildirimlerini, Anayasada belirtilen süre içerisinde Türkiye Büyük Mil-
let Meclisine sunar
IV - Gerektiğinde mali işlere ve hesap usulleriyle gelir tahakkuk sistemle-
rine dair Cumhuriyet Senatosu ve Millet Meclisine rapor verir (2)
V - Denetimine tabi kuruluşların hesap ve işlemlerinin incelenmesi sonucun-
da gerekli gördüğü hususlara dair Cumhuriyet Senatosu ve Millet Meclisine rapor
verir (2)
VI - Sayıştay, kanunlarla kendisine verilen diğer görevleri yerine getirir
Sayıştayın yetkileri:
Madde 29 - Sayıştay, bu kanunla veya diğer kanunlarla yüklendiği görevlerin
yerine getirilmesi sırasında Bakanlık, kurul ve kurumlarla, idare amirlikleriy-
le, say-
--------------------
(1) Bu maddenin son fıkrasındaki "Genel Sekreter" deyimi 2l/5/1970 tarih ve
1260 sayılı Kanunun 16 ncı maddesi ile metinden çıkarılmıştır
(2) Bu hükmün uygulanmasında ek 2 nci maddeye bakınız
an ve diğer sorumlularla doğrudan yazışmaya, gerekli gördüğü belge, def-
ter ve kayıtları göndereceği mensupları vasıtasiyle görmeye veya dilediği
yere getirtmeye ve sözlü bilgi almak üzere her derece ve sınıftan ilgili me-
murları çağırmaya, bakanlık, daire ve kurumlardan temsilci istemeye yetkili-
dir
Sayıştay denetimine giren işlemlerle ilgili her türlü bilgi ve belgeyi,
Devlet, özel idare, belediye ve sair bütün resmi kurum ve kurullarla diğer ger-
çek ve tüzel kişilerden (Bankalar dahil) istiyebilir
Sayıştay denetimine giren daire ve kurumların işlemleriyle ilgili kayıtla-
rı, eşya ve malları, işleri ve hizmetleri görevlendireceği mensupları veya bi-
lirkişiler tarafından yerinde ve işlem ve olayın her safhasında incelemeye yet-
kilidir Bilirkişinin hukuki durumu, yetkisi ve sorumluluğu genel hükümlere ta-
bidir Bu maddenin uygulanmasında izlenecek usul ve esaslar yönetmeliğinde be-
lirtilir
Bu madde gereklerini haklı bir sebebe dayanmaksızın tam olarak yerine getir-
miyen birinci ve ikinci fıkralarda yazılı ilgililer hakkında, Sayıştayın istemi
üzerine dairelerince disiplin kovuşturması yapılmakla beraber bu gibiler için
ayrıca genel ve özel hükümler dairesinde işlem de yapılır
ALTINCI BÖLÜM
Vize
Tescil ve önceden vizeye tabi işlemler:
Madde 30 - (Değişik: 21/5/1970 - 1260/7 md )
Sayıştay`ın denetimine tabi daire ve kurumlarca harcamaya ilişkin olarak
yapılan sözleşmelerle her türlü bağıtlar tescile, genel ve katma bütçeli daire-
lerin kadro ve ödenek dağıtım işlemleri önceden vizeye tabidir
(Ek: 7/3/1985 - 3162/3 md ) Askeri kadrolar hakkında yukarıdaki fıkra hükmü
uygulanmaz Bunların Sayıştaya gönderilme, saklanma ve yok edilme usulleri, il-
gili bakanlık ve Sayıştayın görüşü alınmak suretiyle, gizlilik ilkesi gözönünde
tutularak Başbakanlıkça saptanır
Sözleşmeler ile bağıtların, dayanakları ile birlikte, bağıt tarihinden iti-
baren üç gün içinde Sayıştay`a gönderilmeleri zorunludur Bu sözleşme ve bağıt-
lar Sayıştay`ca tescil edilmedikçe uygulanamaz
(Değişik: 7/3/1985 - 3162/3 md ) Ancak 1050 sayılı Muhasebei Umumiye Kanunu-
nun 64 üncü maddesi uyarınca ve Bütçe Kanunları ile vizeden istisna edilen söz-
leşmelerle ivedilik ve gizlilik sebebi ile eksiltmeden istisnasına Bakanlar Ku-
rulunca karar verilen hususlar ve yabancı memleketlerde yapılan satın almalara
ilişkin sözleşmeler bu hükmün dışındadır
Harcamaların kısa dönemde incelenmesi:
Madde 31 - (Değişik: 21/5/1970 - 1260/8 md )
Genel ve katma bütçelerden yapılan harcamalar Sayıştay`ca harcamadan sonra
ve aylık olarak incelemeye tabi tutulabilir Bu suretle incelenecek hesaplara
ilişkin belge, kayıt, defter ve cetvellerin Sayıştay`a gönderilme süreleri ve
bu tarz incelemenin hangi yerlerdeki hesaplara uygulanacağı Maliye Bakanlığının
mütalaası alınarak Genel Kurulca tespit edilir
Denetçiler tarafından yapılan inceleme sonucunda mevzuata uygun görülmeyen
işlemler 48 inci maddede yazılı esaslar dairesinde gerekçesi ile birlikte so-
rumlulara bildirildikten ve yazılı savunmaları alındıktan sonra, rapor, hesa-
bın tümü hakkında düzenlenir
*
Bu kanun gereğince yapılacak inceleme ve denetlemeler sırasında, harca-
maların ilişkin bulunduğu mevzuat yoruma müsait görüldügü takdirde keyfiyet Sa-
yıştay görüşü tespit edilmek üzere Birinci Başkanlığa bildirilir ve alınacak
sonuca göre işlem yapılır
Vize ve tescilde uygulanacak usul:
Madde 32 - (Değişik: 21/5/1970 - 1260/9 md )
Vize edilmek veya tescile tabi tutulmak üzere Sayıştay`a gönderilen kadro
ve ödenek dağıtım işlemleriyle sözleşme ve bağıtlardan mevzuata uygun bulunan-
lar incelemeyi yapan denetçi ve grup şefi tarafından vize veya tescil edilir
Mevzuata uygun bulunmayanlar düzeltilip tamamlanmak üzere denetçi ve grup şefi-
nin yazılı düşüncesiyle birlikte dairesine geri gönderilir
Alınacak karşılık üzerine bunlar ya vize veya tescil edilir, ya da bir mü-
zekkere ile Birinci Başkanlığa verilir
Birinci Başkan bu işlemleri görüşünü bildirmesi için dairelerden birine ve-
rir
İşlem dairece de mevzuata uygun görülmezse ilgili belgeler daire kararı ge-
reğince dairesine geri gönderilir İlgili ita amirinin bu karara usulü dairesin-
de itirazda bulunması halinde, Birinci Başkan bu belgeleri incelemek üzere Dai-
reler Kuruluna verir Bu kurulca tereddüt konusunun mevzuata uygun olduğuna ka-
rar verildiği takdirde işlem vize veya tescil edilir İtiraz yerinde görülmeyip
işlemin mevzuata aykırı bulunduğu karar altına alınırsa işlemle ilgili belge-
ler karar gereğince dairesine geri gönderilir
Daireler Kurulunca vize veya tescilinden kaçınılan, mevzuatın açıkça yasak-
lamadığı kadro ve ödenek dağıtım işlemleri ile sözleşmeler ve bağıtlar ita amir-
lerinin sorumluluğu yüklenmeleri halinde keyfiyetin Sayıştay`a gerekçesiyle bil-
dirilmiş olması şartiyle uygulanabilir Bu takdirde Sayıştay`ca kabul edilmi-
yen hususlara ilişkin ödeme ve harcamalardan doğacak sorumluluk o ita amirine
aittir
Bu sorumluluk ödeme ve harcamanın yapıldığı yıla ait sayman hesabının yargı-
lanması sırasında hükme bağlanır
Birinci derecede amiri ita bulunan Bakanların sorumluluğu yüklenmeleri ha-
linde keyfiyet yapılan ödeme ve harcama miktarları ile birlikte, usulüne göre,
Cumhuriyet Senatosu ve Millet Meclisi Başkanlıklarına bildirilir (ı)
Bir işlemin vize veya tescil edilmiş olması sorumluları bağlamıyacağı gibi
Sayıştay`ın yargı yetkisini de kısıtlamaz
Kesin geri çevirme:
Madde 33 - (Değişik: 21/5/1970-1260/10 md )
Sayıştay`ın tescil veya vizesinden kaçınıp gerekçeli bir önergeyle dairesi-
ne geri çevirdiği 32 nci maddedeki işlemlerden maddi hataya veya ödenek veya
kadro yetersizliğine ilişkin olanları hakkındaki reddi kesindir
Madde 34-35 - (Mülga: 21/5/1970 - 1260/17 md )
Tescile tabi olmıyan sözleşmelerin Sayıştay`a gönderilmesi:
Madde 36 - (Değişik: 21/5/1970- 1260/11 md )
30 uncu madde gereğince tescile tabi tutulmıyan sözleşmelerle dayanakları-
nın birer örneği yedi gün zarfında Sayıştay`a gönderilir
------------------------
(1) Bu hükmün uygulanmasında ek 2 nci maddeye bakınız
İnceleme süresi:
Madde 37 - (Değişik: 21/5/1970 - 1260/12 md )
Kadro ve ödenek dağıtım işlemlerinin vizesi üç, sözleşmelerin tescili onbeş
gün içinde sonuçlandırılır
YEDİNCİ BÖLÜM
Denetleme
Genel esaslar:
Madde 38 - Sayıştay denetimine giren idare ve kurumların:
a) Gelir, gider ve mal işlemlerini, bu işlemlere ait sayman hesaplarını bü-
tün kayıt ve belgeleriyle birlikte incelemek ve neticede bütün bu işlem ve he-
sapları yargılama yolu ile;
b) Bütçe hesabının ve bu nitelikteki diğer hesapların kesilmesini, sayman
hesaplarının sonuçlarını, ilgisine göre kesinhesap kanunu tasarıları veya kesin
mizan ve bilançolarla karşılaştırmak suretiyle;
c) Kanunlarda belirtilen diğer konuları ilgili daire ve kurumlardan alına-
cak bilgi ve belgeleri incelemek ve Sayıştayda gerekli kayıtları kurmak suretiy-
le;
Denetler
Askeri kadrolarla askeri teçhizat, levazım, ayniyat, fabrika ve müessese-
ler, Sayıştay denetimine tabidir Ancak, bunların denetim usulleri, Sayıştayın
görüşü alındıktan sonra Milli Savunma ve Maliye Bakanlıklarınca yapılacak bir
yönetmelikte belirtilir
Hesapların verilme zamanı:
Madde 39 - Hesap ve işlemleri Sayıştayın denetimine giren idare ve kurumla-
rın kanunlarına göre bir bütçe veya hesap yılı veya hesap devresi içindeki bütün
gelirlerinin, giderlerinin ve mallarının hesapları saymanlar tarafından engeç
mahsup devresini takibeden bir ay içinde Sayıştaya verilir
Mal işlemlerinin hesap devresi, 5 yıldan fazla olmamak şartiyle, ilgili
saymanlık işlemlerinin durumuna göre, Sayıştayca tesbit olunur
Hesap ve işlemlere ait belge, kayıt, defter ve cetvellerin yıl veya hesap
devreleri içinde, bir aydan fazla olmamak üzere, belirtilecek müddetler sonunda
gönderilmesine veya yerinde incelemeye hazır bulundurulmasına Sayıştayca karar
verilebilir Bu hal yukardaki fıkralar gereğince yıl veya hesap devreleri sonla-
rındaki hesap verme mecburiyetini kaldırmaz
Hesapların niteliği:
Madde 40 - Gelir, gider ve mal işlemlerinin hesapları Sayıştaya ayrı ayrı
verilir Daire ve kurumların bir bütçe veya hesap yılında veya özel kanuna göre
kabul edilmiş olan hesap devresi içinde:
a) Tahakkuk eden ve tahsil edilen bütün gelirlerin, gelir artıklarının ve
emanetlerin miktar ve mahiyetini gösteren cetvel ve defterlerle bunlarla ilgili
her türlü belgeler, gelir hesabını;
b) Yapılan harcamaların ve bunlara ilişkin olarak alınan para ve sair kıy-
metlerin miktar ve mahiyetini gösteren cetvel ve defterlerle bunlarla ilgili her
türlü belgeler, gider hesabını;
*
c) Mevcut ve alınan, sarf olunan, satış, yoketme veya sair suretlerle elden
çıkarılan her türlü malların ve eşyanın miktar ve mahiyetini gösteren cetvel ve
defterlerle bunlarla ilgili her türlü belgeler, mal hesabını teşkil eder
28 inci maddenin 1 (B) ve (C) bendlerinde söz konusu sabit veya döner serma-
yeler veya fonlar veyahut kurumların yetkili mercilerce onaylanmış bütçe ve kad-
rolariyle kesinhesapları ve bunlarla ilgili kararlar, bilanço esasına göre hesap
yürüten kurumlarda ise kesin mizan ve bilançolar, Sayıştaya verilecek hesaplara
dahildir
Yukarıdaki fıkralarda sözü geçen cetvel, defter ve belgelerin cins ve nevi-
leri ve verilme devreleri, Sayıştayca bir genelgeyle belirtilir
Özel mevzuatına göre bir saymanın aynı zamanda gelir, gider ve mal işlemle-
rini yapmakla görevli olması halinde, hesapların bu işlemlerin tamamına veya bir
kısmına şamil olması veya ayrı ayrı verilmesi hallerini ve hesapların verilme
tarz ve şekillerini, Sayıştay bir genelgeyle tesbit ederek ilgili idare, kurum
ve saymanlara tebliğ eder
Saymanlar:
Madde 41 - Sayıştaya hesap vermekle yükümlü olan saymanlar şunlardır:
1 Gelir saymanları;
2 Gider saymanları;
3 Mal saymanları
Sayman durumunda olanlar:
Madde 42 - Usulüne uygun olarak sayman sıfatiyle görevlendirilmediği halde
kendiliğinden veya verilen emir üzerine gelirleri toplıyan, harcıyan ve malları
saklıyan ve idare edenler de bu işlemler bir saymanın hesabına dahil edilmediği
takdirde, sayman addolunur ve kanun hükümleri gereğince sayman sıfatiyle hesabı-
nı Sayıştaya vermeye zorunlu olup saymanlar hakkındaki sorumluluk bunlar hakkın-
da da uygulanır
Eğer bu hal amirlerinin yazılı emirleri üzerine cereyan etmiş ise sorumlu-
lukta onlar da ortaktırlar
Saymanlıkların ve saymanların Sayıştaya bildirilmesi:
Madde 43 - Bakanlıklar ve katma bütçeli dairelerle Sayıştay denetimine tabi
olan bütün idare ve kurumlar her hesap yılı başından önce merkez yurt içi ve
yurt dışındaki bütün kuruluşlarına giren saymanlıkların nevileri ile bulundukla-
rı mahalleri, görev sahalarının hudut ve şümulünü, saymanlıklara bağlı mutemet-
liklerle depo, ambar ve benzeri işyerlerinin açık adreslerini, görev başındaki
saymanların ad ve soyadlariyle sicil numaralarını, aylık, ücret ve derecelerini
Sayıştaya bildirmekle ve sorumluların imza sirkülerlerini göndermekle yükümlü-
dürler
Yıl içinde yapılan değişiklikler de değişiklik tarihinden itibaren en çok
bir ay içinde aynı suretle Sayıştaya bildirilir
Saymanların hesap vermesi:
Madde 44 - Hesaplar, saymanlar tarafından bu kanunda ve diğer kanunlarda
yazılı süreler içinde tamamlanarak incelenmeye hazır vaziyette bekletilir veya
Sayıştayın bildireceği yere gönderilir
Hesaplar görev başında bulunan sonuncu sayman tarafından hazırlanır ve ve-
rilir Hesabın verilmemesinden doğan sorumluluk buna aittir
*
Hesabını tamam olarak hazırladıktan sonra başka yere naklolunan, emekliye
ayrılan veya Bakanlık emrine alınan saymanlar, haleflerine verdikleri devir sı-
rasında hazırladıkları hesaplarını da devrederler ve bu husus devir tutanağında
belirtilir
Ölüm, sağlık durumu ve sair mücbir sebeplerle hesap vermeye muktedir olamı-
yan veya hesap vermekten kaçınan saymanların hesapları bağlı bulundukları daire-
lerce kurulacak bir kurul eliyle yeni saymana devredilir
Saymanlığın başka bir saymanlığa katılması halinde, sayman o tarihe kadarki
hesabını yeni saymana devre, saymanlığın kaldırılması halinde ise, sayman bu he-
sabı üç ay içinde Sayıştaya vermeye zorunludur
Sorumluluk halleri:
Madde 45 - Sorumlularca; gelir, gider, mal ve kıymetlerden mevzuata uygun
olarak tahakkuk ettirilmediği, alınmadığı, harcanmadığı, verilmediği, saklanma-
dığı veya idare edilmediği Sayıştayca kesin hükme bağlananları, sorumlular key-
fiyetin idarece kendilerine bildirilmesinden başlıyarak üç ay içinde Hazineye
ödemekle zorunludurlar
Sayıştayca haklarında verilen kesin hükümler sorumlulara ve ayrıca gerekli
kovuşturma yapılmak üzere Maliye Bakanlığına 63 üncü madde uyarınca tebliğ edi-
lir
Malın ödettirilmesi, yok olma tarihindeki rayiç bedel üzerinden, bu tarih
belli değilse malın satın alındığı tarih ile kaybolmanın tesbit edildiği tarih
arasındaki en yüksek rayice göre bulunacak bedel üzerinden olur Devlet malları-
nın hasara uğratılması halinde uygulanacak genel hükümler saklıdır
(Son fıkra iptal: Anayasa Mahkemesinin 6/3/1973 tarih ve E 1972/56,
K 1973 /11 sayılı kararı ile )
Hesapların incelenmesi:
Madde 46 - Sayman hesaplarından hangilerinin merkezde veya hesap yerlerinde
inceleneceğine Genel Kurul karar verir Bu hesaplar Birinci Başkanın görevlendi-
receği denetçiler tarafından incelenir
Ancak, kayıtlı mallarının değerleri toplamı 500 000 lira ve daha yukarı olan
mal saymanlıkları yerinde denetlenir
Merkezde incelenmekte olan saymanlık hesaplarından herhangi birinin yerinde
incelenmesine ilgili denetçinin istemi üzerine hesabın bağlı bulunduğu dairece
karar verilebilir Bu karar Genel Kurulca da uygun bulunduğu takdirde bu hesap-
lar Birinci Başkanın görevlendireceği denetçiler tarafından yerinde incelenir
İnceleme sırasında;
1 Gelirlerin, alacakların ve her türlü hakların kanunlara, tüzüklere ve yö-
netmeliklere ve bütçedeki tertiplerine uygun olarak tahakkuk, takip ve tahsil
edilip edilmediği,
2 Giderlerin,
a) Kanunlara, tüzüklere, yönetmeliklere ve bütçedeki tertibine, ödeneğine ve
kadroya uygun olarak harcanıp harcanmadığı,
b) Ödemenin istihkak sahiplerinin veya vekillerinin kimliği araştırılmak
suretiyle yapılıp yapılmadığı,
c) İdare hesabına giren bütün işlemlerin para ve sair kıymet hareketlerinin
kanun, tüzük ve yönetmeliklerdeki hükümlere uygun bulunup bulunmadığı,
3 Taşınır ve taşınmaz malların giriş, saklanış, kullanış ve çıkışları ile
bunların bulunması gerekli olan yerlerde tamamen mevcut olup olmadığı hususları-
nın yürürlükteki kanun, tüzük ve yönetmelik esaslarına göre yapılıp yapılmadığı,
4 Yukardaki fıkralarda yazılı bütün işlem ve hesapların belgelere ve kayıt-
larına uygun olup olmadığı,
Araştırılır
Ödemelerin gerekçelerine uygunluğu:
Madde 47 - Sayıştay, yapacağı incelemeler sırasında, denetimine giren bütün
daire ve kurumların bütçelerine konulmuş olan ödeneklerin bütçede gösterilen iş,
hizmet ve ihtiyaçlara harcanıp harcanmadığı hakkındaki görüşünü uygunluk bildi-
rimlerine derceder
Denetçi raporları:
Madde 48 - Denetçiler kendilerine verilen hesapları bu kanunla diğer kanun-
larda yazılı esaslar ve yönetmeliğindeki usuller gereğince inceler ve sonucu
gösterir bir rapor düzenler Bu inceleme sırasında mevzuata uygun bulmadığı veya
noksan gördüğü işler hakkında sorumluların yazılı savunmalarını alması ve düşün-
cesiyle birlikte raporda göstermesi şarttır
Usulü dairesinde yapılan bildirime bilgi edinilmesinden itibaren en çok otuz
gün içinde cevap vermiyen sorumluların savunmaları beklenmiyerek mevcut bilgi ve
belgelere göre rapor düzenlemekle beraber, bunlar hakkında ayrıca bu kanun esas-
larına göre disiplin veya ceza kovuşturulması isteminde bulunulur
Bu raporlarda hesabın doğruluğu ve denkliği ve belgelerin tamam olup olmadı-
ğı ve inceleme neticesinde sorumluluğu gerektiren hususlar görülüp görülmediği
ve ayrıca 28 inci maddenin birinci fıkrasının (B) ve (C) bendlerinde yazılı sa-
bit veya döner sarmayeli veya fon şeklinde kurulan teşebbüs ve kurumların harca-
ma ve çalışmalarının kuruluş gayelerine uygun bulunup bulunmadığı da raporların
sonunda açıklanır
Bilgi ve belge verme zorunluluğu:
Madde 49 - Sorumlular veya diğer ilgili memurlar denetçilerin istiyeceği
bilgiyi vermeye, kayıtlarla belgeleri geciktirmeksizin göstermeye veya vermeye
mecburdurlar
Sorumluların yanında bulunmıyan belgeler ilgili dairelerden istenir Sorum-
lular belgelerin asıllarını ve aslı gösterilemiyen belgelerin ikinci nüshalarını
göstermek zorundadırlar
Yukardaki hükme uymıyanlar hakkında bu kanun esaslarına göre ceza veya di-
siplin kovuşturması yapılır
Raporlar üzerinde yapılacak işlem:
Madde 50 - İncelenmesi bitirilen hesapların raporları ona ait cetvel ve bel-
gelerle birlikte Birinci Başkanlığa verilir Başkanlık bunları yargılanmak üze-
re dairelere verir
Saymanlarla diğer görevliler hakkında uygulanacak cezalar:
Madde 51 - Hesabını kanun hükümleri dairesinde zamanında ve tam olarak ver-
miyen saymanlarla; Sayıştay denetimine giren daire ve kurumlar görevlilerinden,
denetleme ve yargılama sırasında, istenilen her çeşit bilgi, belge ve defterleri
vermiyen ve denetleme ve yargılamayı güçleştirenlerin aylıkları, Sayıştayın is-
temi üzerine ilgili dairelerince, hesabını veya istenen bilgi, belge ve defter-
leri eksiksiz verinceye kadar yarım olarak ödenir ve yarım aylık kesilmeye baş-
landığı tarihten
itibaren saymanlar en çok üç ay, diğer görevliler ise Sayıştayca belli edilen
süre içinde yine hesabını veya istenilen bilgi, belge ve defterleri vermez veya
denetleme ve yargılamayı güçleştiren sebepleri ortadan kaldırmazlarsa bu defa
ilgili dairelerince tayinlerindeki usule göre işten el çektirilerek haklarında
gerekli kovuşturma yapılır
Sayıştay ilamlarının infazını izlemiyenler hakkında da aynı hükümler uygula-
nır
Hesap vermiyen saymanlar:
Madde 52 - Emeklilik, Bakanlık emrine alınma ve benzeri sebeplerle hesabı-
nı devretmeden temelli veya geçici olarak vazifeden ayrılmış bulunan saymanlar
hesaplarını verinceye kadar, aylık ve diğer istihkaklarının ödenmesi geciktiri-
lir
Başka vazifeye naklen atanan saymanlar da devrini vermedikçe yeni görevleri-
ne başlıyamazlar İstifa suretiyle ayrılan saymanlardan devrini zamanında vermi-
yenler sonradan Sayıştay denetimine tabi daire ve kurumlarda bir göreve atana-
mazlar
Ceza uygulaması hakkında Sayıştaya bilgi verilmesi:
Madde 53 - İlgili daireler 51 ve 52 nci maddeler hükümlerinin uygulanış ve
sonucu hakkında Sayıştaya bilgi vermeye zorunludurlar
Disiplin kovuşturması:
Madde 54 - Sayıştayın istemi üzerine 51 ve 52 nci maddeler hükümlerini uygu-
lamıyanlar hakkında dairelerince disiplin kovuşturması yapılır
İkraz, istikraz, kredi ve avansların denetimi:
Madde 55 - a) Devletçe müessese ve fertlere ikraz ve taviz olarak verilip
Hazinece açılacak hesaplara kaydedilen paralar, sayman hesapları arasında Sayış-
tayca incelenir ve izlenir
Özel kanunlarla Hazinenin kefalet ettiği istikraz muameleleri dahi Sayış-
tayca incelemeye ve izlemeye tabidir
Bu inceleme neticeleri uygunluk bildirimlerine yazılır
b) Genel ve katma bütçeli dairelerce yapılan istikrazlarla alınan avanslar
ve hizmet karşılığı olmıyarak çıkarılan Hazine bonoları miktar ve faizleri ve
itfa bedelleri kanunlarındaki hükümlere göre Sayıştayca kaydolunur İstikraz ve
avans sözleşmeleri hakkında bağıtlama tarihinden ve Hazine bonoları hakkında
imza ve ihraç tarihinden itibaren 3 ay içinde Sayıştaya bilgi verilir
Bu konudaki inceleme sonuçları uygunluk bildirimlerinde gösterilir
c) Kanunları gereğince mutemet ve mütaahhitlere verilen avanslarla açılan
krediler dahi Sayıştayca incelenir
SEKİZİNCİ BÖLÜM
Yargılama
Hesapların dairelerce incelenmesi:
Madde 56 - Daire başkanları dairelerine verilen hesap raporları hakkında
savcının yazılı düşüncesini alırlar
Savcılıktan gelen raporlar daire başkanlığınca düşüncesi bildirilmek üzere
üyelere verilir
Üyeler kendilerine verilen raporlar üzerine gerekli incelemeyi yapar Gerek-
tiğinde raporda ilişiksiz görülen kısımların da her cihetine bakılıp bakılmadı-
ğını araştırır ve düşüncelerini yazmak suretiyle raporları Daire Başkanlığına
geri verirler
Üyelerce, raporlar üzerinde yapılacak inceleme sırasında lüzum görüleni üye-
nin teklifi üzerine Daire Başkanlığınca hesabın her cihetine bakılıp bakılmadı-
ğının araştırılması için uzman denetçilerden birine verilir Uzman denetçi he-
sapta yeniden ilişikli hususlar görürse, usulü dairesinde sorumluların savunma-
sını alır ve yazacağı rapor, düşüncesi bildirilmek üzere savcılığa gönderilir
Savcılıktan gelen bu hesap dosyası Daire Başkanı tarafından tekrar üyeye veri-
lir
Hesapların yargılanması:
Madde 57 - Üyelerin yazılı düşüncesi üzerine dairece hesabın yargılanmasına
başlanır Yargılama sırasında lüzum görülürse savcı davet edilerek düşüncesi so-
rulur
Saymanın beraetine yeterli belgeler:
Madde 58 - Resmi daireler, mutemetlere veya istihkak sahiplerine posta veya
bankalar vasıtasiyle gönderilen paralarla mukadder kıymetli senet veya ayniyata
ait alındılar saymanın beraetine yeterlidir
Merkez veya diğer saymanlıklar adına harcama yapılmış ve bunlara ait para
yerine geçen evrak ve senetler yerlerine gönderilmişse merkez veya ilgili sayma-
nın bunların alındığını bildiren belgeleri Sayıştaya göndermesi ödemeyi yapan
saymanı beraet ettirir
Bu belgeler gönderilmediği takdirde bunların postaya verildiği sırada yapı-
*** tutanakların veya kaybolan evrakın resmi kayıtlarından alınacak onanmış ör-
nekleri dahi beraet için muteber sayılır Ancak bu evrak ve senetler kanun, ni-
zam ve kararlara uygun değilse saymanın bu kanuna göre olan sorumluluğu devam
eder
Posta idarelerine tutanaklariyle kıymetli posta paketi halinde teslim edilen
paralar gönderildiği yerde tamam olarak çıkmazsa idare ve adliyece yapılacak so-
ruşturmaya ve verilecek karara göre sorumluluk belli olur
Belge ibraz edilememesi:
Madde 59 - Zaruri sebeplerle asılları veya ikinci nüshaları ibraz veya tevdi
edilemiyen hallerde, hizmetin yapıldığını ve karşılığının hak sahibine verildi-
ğini gösteren evraka, belgeye ve mevcut kayıt ve delillere göre, savcının düşün-
cesi alındıktan sonra sorumluların beraet veya zimmetine hükmedilir
Olağanüstü hallerde belge ibraz edilememesi:
Madde 60 - Savaş, yangın, sel, deprem, idari ve askeri sebeplerle, tahliye
gibi olağanüstü haller dolayısiyle veya çalınma ya da mücbir sebeplerle kaybol-
duğu anlaşılan belge ve kayıtların bulunmasına ve gönderilmesine imkan bulunma-
dığı idare kurullarınca tutanakla onanırsa, sayman mevcut delillere göre yargı-
lanır
Ancak yukarda yazılı hallerin vukuunda, saymanın durumu derhal yazı ile üs-
tüne bildirmesi ve zimmetini ibra için 15 gün içinde bağlı olduğu bakanlık veya
daireye başvurması şarttır Bu takdirde saymanın beraeti veya sorumluluğu bakan-
lık veya dairesinin düşüncesi alınmak suretiyle Sayıştayca hükme bağlanır
Hüküm ve tutanaklar:
Madde 61 - (Değişik: 7/3/1985 - 3162/4 md )
Hesap ve işlemlerin yukarıdaki maddelere göre yargılanması sonunda beraet
veya tazmin hükmü verilir Bu hükümler dışında gerekli görülen hususların ilgili
mercilere bildirilmesi kararlaştırılabilir
Yargılama sırasında, mahkemelere veya yürütülen bir soruşturma için ilgili
idari mercilere verilmiş olması nedeniyle belgeleri bulunmayan hesap ve işlem-
lerle yargılama konusu olan bir işleme ilişkin bilgi ve belgelerin yeterli gö-
rülmemesi ve
kovuşturma veya soruşturma sonucunun beklenmesine gerek görülen hallerde, bu hu-
suslara ilişkin hesap ve işlemlerin yargılanması durdurularak, sayman hesabı
hakkındaki hükmün dışında bırakılabilir Hüküm dışı bırakılan miktarlara ilişkin
hesap ve işlemler, tamamlandıkları tarihten itibaren iki yıl içinde yargılanma-
dığı takdirde, 66 ncı madde hükmü uygulanır
Verilen hüküm ve kararların özeti, daire başkanı tarafından rapora yazılıp
imza edilir Ayrıca tutanak yapılması ve daire başkanı ile üyeleri tarafından
imza edilmesi lazımdır
İlamlar:
Madde 62 - İlam müsveddeleri mahkeme kurulu tarafından görülüp imza edildik-
ten sonra bundan gereği kadar ilam çıkarılır Bu ilamlardan ikişer nüshası daire
başkanı ve üyeler tarafından imza edildikten sonra imzalı nüshalardan birisi
dairede alıkonulup diğeri ve imzasız nüshaları hesap dosyası ile birlikte Birin-
ci Başkanlığa verilir Bu ilamlar Birinci Başkan veya tevkil edeceği kimseler
tarafından Sayıştay mührü ile mühürlenip imza edildikten sonra mahkeme kurulu
tarafından imzalı nüshası genel sekreterlikçe saklanır
İlamların bildirilmesi ve tavzihi:
Madde 63 - Sayıştay ilamlarının birer nüshası sorumlulara, birer nüshası so-
rumluların bağlı olduğu bakanlık veya daireye, iki nüshası da, bir nüshası ilgi-
li saymanlığa gönderilmek üzere, Maliye Bakanlığına ve bir nüshası da Savcılığa
usulüne göre tebliğ olunur
Sayıştay daireleri veya Temyiz Kurulundan verilen kararlar müphem ise taraf-
lardan her biri; tavzihini yahut iki tarafın adı ve soyadı ile sıfatı ve iddia-
ları sonucuna ilişkin yanlışlıklar ile hüküm fıkrasındaki hesap yanlışlıklarının
düzeltilmesini istiyebilirler
Tavzih veya düzeltme dilekçeleri karşı taraf sayısından bir nüsha fazlasiyle
verilir
Kararı vermiş olan daire veya Temyiz Kurulu işi inceler ve lüzum görürse di-
lekçenin bir nüshasını, tayin edeceği süre içerisinde cevap vermek üzere, diğer
tarafa tebliğ eder Cevap iki nüsha olarak verilir, bunlardan birisi tavzih veya
düzeltmeyi istiyen tarafa gönderilir
Görevli daire veya kurulun bu husustaki kararı taraflara tebliğ olunur
Tavzih, kararın yerine getirilmesine kadar istenebilir
İlamların infazı:
Madde 64 - Sayıştay ilamları kesinleştikten sonra 45 inci madde gereğince
yerine getirilir İlamların yerine getirilmesini izlemekten, ilamların gönderil-
diği dairelerin en büyük amiri sorumludur
İlamlarda gösterilen zimmet ve tazminlerde zimmetler vukuu tarihinden; taz-
minler ise hükmedildikleri tarihten itibaren faize tabi olarak, icra ve iflas
Kanunu hükümlerine göre tahsil olunur
Ancak, bu suretle eklenecek faizin tutarı, zimmet veya tazminine karar veri-
*** miktarın % 10 unu geçemez
Suç teşkil eden fiiller:
Madde 65 - Harcamadan önce vize için Sayıştaya gönderilmiş olan tahakkukat
belgelerinin ve harcamadan sonra sayman hesaplarının incelenmesi esnasında suç
teşkil eden bir fiile raslandığı takdirde, ilgili denetçi tarafından derhal de-
liller
tesbit edilerek durum, Birinci Başkanlığa bildirilir Birinci Başkanın görevlen-
direceği hesap mahkemesince kamu davası yönünden kovuşturma yapılmasına karar
verilmesi halinde de işlemli evrak veya hesabın bu kısmı, gereği yerine getiril-
mek üzere toplanan ilk delillerle birlikte sorumluların bağlı olduğu daireye ve-
ya Cumhuriyet Savcılığına verilir Genel mahkemelerce verilen hükümler, Sayışta-
yın, hesap ve işlemler yönünden denetimine ve hükmüne engel değildir Bu madde-
nin uygulanması ile ilgili hususlar yönetmeliğinde belirtilir
Hükmen onanma:
Madde 66 - Saymanların hesapları Sayıştaya noksansız verildiği tarihten iti-
baren iki yıl içinde yargılanamadığı takdirde hükmen onanmış sayılır
(Ek: 7/3/1985 - 3162/5 md ) Şu kadarki, sayman hesabını oluşturan cetveller-
le eki belgelerdeki maddi hata ve tutarsızlıklar nedeniyle hesabın hükme bağlan-
maya elverişli görülmediğinin daire kararıyla saptanması halinde, sayman hesabı-
nın verilme tarihi, hesabın tam ve doğru olarak düzenlendikten sonra Sayıştaya
geldiği tarihtir
Kanun Yolları
1 Temyiz
Temyiz mercii:
Madde 67 - Sayıştay dairelerince verilen ilamlar Sayıştay Temyiz Kurulunda
temyiz olunur Bu kurulca verilen kararlar kesindir
Temyiz sebepleri:
Madde 68 - Sayıştay dairelerinin ilamları;
a) Kanuna aykırılık,
b) Yetkiyi aşmak,
c) Yargılama usullerine riayet etmemek gibi sebeplerle 63 üncü maddede ya-
zılı ilgililer tarafından temyiz olunabilir
Temyiz süresi ilgiliye ilamın tebliğinden itibaren doksan gündür
Temyiz isteği:
Madde 69 - Temyiz isteği dilekçe ile yapılır Dilekçeye ilgililer tarafın-
dan itirazlarını ispat edecek belgeler bağlanır Temyiz evrakının suretleri kar-
şı tarafın sayısınca verilir
Temyiz dilekçesiyle buna bağlı evrak karşı tarafa tebliğ olunur Tebliğden
itibaren otuz gün içinde cevap verilebilir Bu cevaplar da temyiz edene tebliğ
olunur Temyiz eden de buna onbeş gün içinde cevap verebilir Bu cevaplar da
karşı tarafa tebliğ olunur Buna da onbeş gün içinde cevap verilebilir
Temyiz isteğinin karara bağlanması:
Madde 70 - Cevaplar alındıktan sonra veya taraflardan biri süresi içinde
karşılık vermediği takdirde temyiz incelenmesi yapılarak karara bağlanır
Temyiz dilekçesinin verileceği yerler:
Madde 71- Temyiz dilekçesi ve layihalar Sayıştay Başkanlığına verilir
Merkezde bulunmıyanlar, temyiz dilekçelerini, Sayıştaya gönderilmek üzere bulun-
dukları yerin en büyük mülkiye memuruna da verebilirler
İlgililer isterlerse evrakın alındığına dair kendilerine bir alındı veri-
lir
Mürafaa:
Madde 72 - Taraflar yazı ile isterler veya Temyiz Kurulu lüzum görürse
tarafları veya bir tarafı davet ederek savunmalarını dinler ve açıklama istiye-
bilir
Temyiz Kurulu kararı:
Madde 73 - Temyiz Kurulu temyiz olunan hükmü olduğu gibi veya düzelterek
tasdik eder, kaldırır ya da bozar Bozma halinde evrak yeniden karara bağlanmak
üzere o kararı veren daireye gönderilir
Daire ilk kararında diretir ve bu diretme üzerine temyiz olunarak tekrar
Temyiz Kurulunca bozma kararı verilirse daire bu karara uymak zorundadır
(Ek: 7/3/1985 - 3162/6 md ) Temyiz Kurulunun tazmin hükmünün kaldırılmasına
ilişkin kararları, temyiz konusu ilam maddesindeki bütün sorumluları kapsar
2 Yargılamanın iadesi
Yargılamanın iadesi sebepleri:
Madde 74 - Aşağıdaki sebepler üzerine savcı, hükümlü, hükümlünün bağlı oldu-
ğu bakanlık veya daire ya da Maliye Bakanlığı tarafından yargılanmanın iadesi
istenebileceği gibi Sayıştay dairelerince de doğrudan doğruya buna karar verile-
bilir Yargılamanın iadesi sebepleri şunlardır:
a) Hesapta maddi hata bulunması, noksan veya mükerrerlik olması,
b) İbraz edilen belgede sahtecilik bulunup da hükme etki yapmış olması,
c) İnceleme veya yargılama sırasında görülmiyen yanlış veya usulsüz bir iş-
lemin hükümden sonra meydana çıkmış olması,
ç) Hükme tesir edebilecek bazı belgelerin inceleme ve yargılama sırasında
bulunmayıp, hükümden sonra meydana çıkması,
d) Hükme esas tutulan bir ilamın bozulma suretiyle ortadan kalkmış olması,
e) Kesin hesepların incelenmesi sonunda Genel Kurulca, bütçe tertip ve mah-
subuna ilişkin daire kararlarının aksine karar verilmiş olması
(Değişik: 7/3/1985 - 3162/7 md ) Yargılamanın iadesi isteminde bulunma süre-
si ilamın tebliği tarihinden itibaren beş yıldır Bu süre, hükmen onanmış hesap-
larda hesabın onandığı tarihten başlar
Türkiye Büyük Millet Meclisinden kesinhesabın onanmış olması şahıs borçları-
ra etkili değildir (1)
Yargılamanın iadesi isteminin görüşülmesi:
|