Prof. Dr. Sinsi
|
Anayasa Kronolojisi
07 11 1982
Yeni anayasa için halkoylaması yapıldı
08 11 1982
Yeni anayasanın halkoylamasına katılanların %91,3’ünün verdiği “evet” oyuyla kabul edildiği açıklandı Kenan Evren, Cumhurbaşkanı seçildi
20 12 1982
Ölüm cezaları TBMM’de onaylanmayanların ömür boyu hapis yatmalarına ilişkin yasa önerisi Danışma Meclisi’nde kabul edilerek kesinleşti
21 12 1982
Danışma Meclisi Adalet Komisyonu laikliğe aykırı suçlara verilecek cezaları artırdı
1983
14 01 1983
Cumhurbaşkanı Kenan Evren’e İstanbul Üniversitesi’nde düzenlenen törenle fahri profesörlük ve İ Ü Hukuk Fakültesi’nin fahri hukuk doktorluğu ünvanları verildi
03 03 1983
Siyasi Partiler Kanunu Danışma Meclisi’nde kabul edildi
12 04 1983
Eski bayındırlık bakanlarından Şerafettin Elçi görevini kötüye kullandığı gerekçesiyle Yüce Divan tarafından 2 yıl 4 ay hapis cezasına çarptırıldı Elçi 10 aydan beri tutuklu bulunuyor
25 04 1983
Siyasi Partiler Kanunu Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi
29 04 1983
-Cumhurbaşkanı Kenan Evren genel seçimlerin 6 Kasım’da yapılacağını açıkladı
-Resmi Gazete’de yayımlanan içişleri bakanlığı tebliğine göre 292’si 10 yıl, 481’i 5 yıl olmak üzere toplam 723 kişi siyaset yasağı kapsamına alındı
16 05 1983
Demokrasiye geçişte ilk parti açıklandı: MDP (Milliyetçi Demokrasi Partisi)
20 05 1983
Büyük Türkiye Partisi (BTP), Anavatan Partisi (ANAP) ve Halkçı Parti (HP) İçişleri Bakanlığı’na başvurarak resmen siyasi yaşama başladılar
31 05 1983
Milli Güvenlik Konseyi’nin 79 numaralı kararıyla BTP (Büyük Türkiye Partisi) kapatıldı
01 06 1983
Cumhurbaşkanı Kenan Evren Çorum’da yaptığı konuşmada “Gerekirse seçimleri erteleriz” dedi
02 06 1983
MGK’nın 79 sayılı kararı ile kapatılan BTP’nin kurucularından Hüsamettin Cindoruk, Mehmet Gölhan ve eski siyasilerden Süleyman Demirel, İhsan Sabri Çağlayangil’in de bulunduğu 16 kişi Çanakkale Zincirbozan’da mecburi ikamete tabi tutuldular
06 06 1983
Sosyal Demokrasi Partisi (SODEP) kuruldu Genel başkanlığa Erdal İnönü seçildi
13 06 1983
Seçim Kanunu yürürlüğe girdi MGK adayları 12 gün içinde inceleyecek
15 06 1983
Anayasa Komisyonu Başkanı Prof Orhan Aldıkaçtı Danışma Meclisi üyeliğinden istifa etti
23 06 1983
-SODEP’in, Genel Başkan Erdal İnönü dahil, 21 kurucu üyesi MGK tarafından veto edildi
-Doğru Yol Partisi (DYP) kuruldu
19 07 1983
Refah Partisi (RP) kuruldu
26 07 1983
MGK’nın 99 sayılı kararına göre, 30 kurucu üyesi onaylanmayan parti seçime katılamayacak
14 08 1983
MDP, ANAP, HP, DYP ve SODEP seçime katılmak için gereken örgütlenme barajını aştı
17 08 1983
Milli Güvenlik Konseyi’nin yayımladığı 118 sayılı kararla Cumhurbaşkanı Evren’in gezi ve konuşmaları seçim yasağı kapsamına girmeyecek
24 08 1983
SODEP ve DYP örgütlenme barajını aşmalarına rağmen, MGK’nın 99 sayılı kararı uyarınca onaylanmış 30 kurucu üyeyi tamamlayamadıkları için 6 Kasım seçimlerine katılamıyor İki partinin veto edilenlerin yerine bildirdiği yeni kurucu üyelerle ilgili MGK incelemesinin sonucu 24 Ağustos saat 17 00’ye kadar Cumhuriyet Başsavcılığı’na ulaşmadı
02 09 1983
Seçime katılacak üç parti (MDP, ANAP, HP) milletvekili aday listelerini Yüksek Seçim Kurulu’na verdi
09 09 1983
YSK milletvekili adaylarıının isimlerini ilan etti Adaylar MGK tarafından inceleniyor
21 09 1983
MGK toplam 1683 milletvekili adayından 672’sini veto etti MDP’den 74, ANAP’tan 81, HP’den 89 adayın yanı sıra, 428 bağımsız aday veto edildi
29 09 1983
6 Kasım seçimlerine katılmayan partilerin yerel seçimlere de katılmamasını öngören yasa önerisi Anayasa Komisyonu’nca Anayasaya aykırı bulunarak reddedildi
30 09 1983
Milli Güvenlik Konseyi Çanakkale Zincirbozan’da zorunlu ikamete tabi tutulan 16 siyasinin serbest bırakılmasına karar verdi
04 10 1983
Kesin aday listeleri belli oldu MDP 396, ANAP 389, HP 384, bağımsızlar da 50 adayla seçime giriyor
13 10 1983
Danışma Meclisi’nin görevi sona erdi Milli Güvenlik Konseyi’nin 15 Ekim 1981 tarihli kararıyla 160 üyeden oluşan Danışma Meclisi yasama görevini 149 üye ile tamamladı
22 10 1983
6 Kasım seçimine katılacak üç partinin genel başkanları TV’de canlı yayımlanan açık oturuma katıldı Renksiz ve durgun geçen oturumda HP Genel Başkanı Calp ile ANAP Genel Başkanı Özal’ın köprü satışıyla ilgili tartışması dikkati çekti
04 11 1983
Cumhurbaşkanı Kenan Evren seçime iki gün kala, radyo ve TV’den yaptığı konuşmada ANAP genel başkanı Turgut Özal’ı suçladı ve vatandaşlardan “MGK icraatını sürdürecek bir yönetime” oy vermelerini istedi
06 11 1983
Genel seçimler yapıldı 19 milyon 670 bin seçmen içinde katılma oranı çok yüksekti Seçim olaysız ve sakin geçti Resmi olmayan sonuçlara göre ANAP seçimi kazandı HP ikinci, MDP üçüncü parti oldu
24 11 1983
-TBMM açıldı, 17 dönem milletvekilleri ant içerek göreve başladı
-Başbakan Bülend Ulusu istifasını Cumhurbaşkanı Kenan Evren’e sundu
04 12 1983
Meclis başkanlığına ANAP’lı Necmettin Karaduman seçildi
06 12 1983
TBMM Başkanlık Divanı oluştu Milli Güvenlik Konseyi yönetimi sona erdi MGK Cumhurbaşkanlığı Konseyi’ne dönüştü MGK çıkardığı son yasayla kendi dönemlerini kötüleyici ya da küçük düşürücü nitelikte her türlü yazılı ve sözlü beyanda bulunmayı yasakladı
07 12 1983
ANAP Genel Başkanı Turgut Özal hükümeti kurmakla görevlendirildi
12 12 1983
ANAP Genel Başkanı Turgut Özal Bakanlar Kurulu listesini Cumhurbaşkanı Kenan Evren’e sundu
13 12 1983
Cumhurbaşkanı Kenan Evren, Turgut Özal’ın sunduğu bakanlar kurulu listesini onayladı
14 12 1983
Özal’ın “Bakanlıklar Kararnamesi”yle 6 bakanlık birleştirilerek kaldırıldı Kaldırılan bakanlıkların bakanları devlet bakanlığına getirildiler Bakanlar Kurulu’nda devlet bakanı sayısı 7’yi geçmeyecek, devlet bakanlarından 2’si başbakan yardımcısı olabilecek
17 12 1983
Erdal İnönü yeniden SODEP genel başkanlığına seçildi
22 12 1983
HP Genel Başkanı Calp güven oylamasında “ret” oyu vereceklerini söyledi
24 12 1983
Özal hükümeti TBMM’den güvenoyu aldı
1984
05 01 1984
SODEP, DYP ve RP’nin de 25 Mart’ta yapılacak yerel seçime katılmalarını öngören yasa teklifi kabul edildi
18 01 1984
Tartışmalı “Mahalli İdareler ile Mahalle Muhtarlıkları ve İhtiyar Heyetleri Seçimi Hakkında Kanun” Resmi Gazetede yayımlandı
25 03 1984
Yerel seçimler yapıldı ANAP %42,5 oy oranı ile 54 ilde belediye başkanlığını aldı SODEP %23,4 oy oranı ile ikinci, DYP %13,2 oy oranı ile seçimlerden üçüncü parti olarak çıktı
25 04 1984
Cumhurbaşkanı Kenan Evren “Anayasayı kıyısından köşesinden çekiştirenler var” dedi
28 05 1984
Cumhurbaşkanı Kenan Evren Manisa’da yaptığı konuşmada, “Anayasada delik açtırmam” dedi
10 07 1984
TBMM Adalet Komisyonu, sağ görüşlü Mehmet Onur Mimar’ın idamında “kamu adına herhangi bir yarar olmadığı” görüşüne vararak, ilk kez bir ölüm cezasını reddetti
26 07 1984
Ege Üniversitesi öğretim üyesi Doç Nebahat Koru’nun derse başörtü ile girmesi “kıyafet kanunu” tartışmalarını alevlendirdi MDP İzmir Milletvekili Işılay Saygın ve bir grup kadın milletvekili olayı eleştirdi
05 08 1984
Ağrı’da genel seçimlerdeki sonucun iptal edilmesi üzerine yeniden yapılan seçimde ANAP kazandı
26 10 1984
Başbakan Turgut Özal Maliye ve Gümrük Bakanı Vural Arıkandan istifa etmesini istedi Vural Arıkan’ın istifayı reddedince Özal Cumhurbaşkanı’na başvurdu Evren, Arıkan’ı azletti
07 11 1984
Başbakan Turgut Özal hakkında ilk gensoru MDP tarafından verildi
08 11 1984
Başörtüsünü çıkarmayan Doç Nebahat Koru’nun üniversitedeki görevine son verildi
13 11 1984
Başbakan Turgut Özal hakkında MDP tarafından verilen gensoru reddedildi
1985
04 01 1985
Yolsuzluk yapmakla suçlanan Devlet Bakanı İsmail Özdağlar görevinden istifa etti
15 05 1985
TBMM, eski Devlet Bakanı İsmail Özdağlar’ı 311 oyla Yüce Divan’a gönderdi
13 06 1985
Anayasa mahkemesi yabancılara mülk satış yasasını iptal etti
02 07 1985
Genelkurmay Başkanlığı, 12 Eylül 1980’den bu yana sıkıyönetim askeri mahkemelerinin verdiği 32 ölüm cezasından 27’sinin yerine getirildiğini açıkladı
12 09 1985
Necmettin Karaduman yine TBMM Başkanı oldu
18 10 1985
Cumhurbaşkanı Kenan Evren “Prensiplerime uymayan bir Anayasa değişikliği olursa çeker giderim” dedi
19 10 1985
Erdal İnönü ve Aydın Güven Gürkan, Evren’e karşılık verdi: ‘Anayasa değişmeli!”
14 11 1985
Demokratik Sol Parti (DSP) kuruldu
1986
14 02 1986
Eski Devlet Bakanı İsmail Özdağlar, rüşvet aldığı iddiasıyla yargılandığı Yüce Divan’da “görevini kötüye kullandığı” gerekçesiyle 2 yıl hapse mahkûm edildi
24 02 1986
Yüce Divan tarafından 2 yıl hapis cezasına mahkûm edilen eski Devlet Bakanı İsmail Özdağlar milletvekilliğinden ve partisi ANAP’tan istifa etti
05 03 1986
Yüce Divan tarafından iki yıl hapse mahkûm edilen eski Devlet Bakanı İsmail Özdağlar’ın milletvekilliği TBMM Genel Kurulu’nda düşürüldü
12 03 1986
Eski Devlet Bakanı İsmail Özdağlar, 2 yıllık mahkûmiyetini çekmek üzere Ankara Merkez Cezaevi’ne kondu
27 03 1986
Ön seçim zorunluluğunu kaldıran Siyasi Parti ve Seçim Yasası değişiklikleri TBMM’de kabul edildi
02 04 1986
Eski siyasilerin konuşma yasağını kaldıran 2969 sayılı yasadaki değişiklikler TBMM Genel Kurulu’nda kabul edildi
08 04 1986
Meclis kürsüsünde kalp krizi geçiren MDP milletvekili Fevzi Fırat öldü
23 04 1986
Anayasa Mahkemesi’nce iptal edilen, yabancıların Türkiye’de mülk edinmesine olanak sağlayan yasa, TBMM’de kabul edildi
07 05 1986
Siyasi Partiler, 93 bağımsız milletvekilini kapmak için yarışa girdi MDP’nin kapanması, HP ile SODEP’in birleşmesi sonucunda milletvekili transferi kızıştı
15 05 1986
Transferlerle TBMM’de 20 milletvekilliğine sahip olan DYP grup kurdu
01 06 1986
Yeni kurulan 16 belediye başkanlığı seçiminden 10’unu ANAP, 3’ünü SHP, 2’sini RP, 1’ini bağımsız aday kazandı
28 07 1986
Orhan Onar Anayasa Mahkemesi başkanlığına seçildi
04 08 1986
Cumhurbaşkanlığı Konseyi üyesi Orgeneral Tahsin Şahinkaya, hakkındaki yolsuzluk iddiaları üzerine mal varlığını açıkladı
17 09 1986
Başbakan Özal başlangıçta önem vermedikleri ara seçimin artık bir “referandum”a dönüştüğünü söyledi
28 09 1986
11 seçim çevresinde milletvekili ara seçimi yapıldı ANAP’ın 6, DYP’nin 4, SHP’nin 1 milletvekili çıkardığı seçimlerde ANAP’ın oy oranı %32,1’e düşerken, DYP’nin oy oranı %23,5, SHP’nin oy oranı %22,7 oldu DYP ve SHP genel başkanları Meclis’e girdi
09 10 1986
Anayasa Mahkemesi, yabancıya mülk satışına izin veren yasal düzenlemeyi bir kez daha iptal etti
15 10 1986
Bakanlar Kurulu ve ANAP Başkanlık Divanı üyeleri, istediğinde yürürlüğe koyabilmesi için istifalarını Özal’a verdiler
25 11 1986
Cumhurbaşkanlığı Konseyi üyesi ve eski Hava KuvvetleriKomutanı Tahsin Şahinkaya'nın kendisine ve ailesine menfaat sağladığı yolundaki iddiaların araştırılması için SHP Milletvekili CüneytCanver ve arkadaşları tarafından Meclis araştırması açılmasını isteyen önerge, TBMM'de reddedildi
09 12 1986
İstanbul Hukuk Fakültesi dekanı ve 1982 Anayasasının mimarı Prof Orhan Aldıkaçtı, YÖK Başkanı İhsan Doğramacı tarafından görevinden alındı
26 12 1986
SHP’den istifa eden 20 milletvekili HP adında bir hülle partisi kurdu Ve sonra DSP ile birleştiler
29 12 1986
SHP’den ayrılanların DSP’ye geçmek için kurdukları HP kendini feshetti
30 12 1986
HP’yi fesheden milletvekillerinden 19’u DSP’ye geçti TBMM’de 24 milletvekili olan DSP de grup kurdu
1987
30 04 1987
TBMM'de grubu bulunan siyasi parti liderleri, BaşbakanTurgut Özal'ın Anayasa değişikliği önerilerine karşı ortak tavır takınılması ve güçbirliği yapılmasını kararlaştırdı SHP, DYP ve DSP Genel Başkanları yaptıkları «Ortak Strateji Belirleme» toplantısından sonra Cumhurbaşkanı Kenan Evren'i de Anayasa değişikliği konusunda Başbakan Turgut Özal'la vardığı «mutabakatın mahiyeti»hakkında açıklama yapmaya çağırdılar Toplantıdan sonra yapılan yazılı açıklamada, «Başbakan Turgut Özal'ın önerilerinin Anayasa Komisyonu'ndan önce Mecliste grubu bulunan partiler arasında görüşülmesi ve ortak bir çözüm yolu bulunması» istenerek, «üç liderinönümüzdeki günlerdeki gelişmelere göre ve gerektiğinde yenidenbiraraya gelebilecekleri» belirtildi
04 05 1987
Başbakan Turgut Özal, anayasa değişikliği önerisi konusundagörüşmek üzere Başbakanlık Konutu'na çağırdığı üç muhalefet partisi lideriyle ayrı ayrı yaptığı görüşmede, siyasi yasakların kaldırılması için yeni bir formül önerdi Başbakan, geçici 4 maddenin, anayasanın 175 maddesinin değiştirilmesine ilişkin öneriye eklenmesini ve yürürlük için referandum koşulunun sağlanmasını istedi
05 05 1987
Referandumda %60 koşulunun kalkması ve siyasi yasaklara radyo ve TV’den konuşma hakkı verilmesi durumunda, muhalefet partileri Anayasa’nın 175 maddesinin değiştirilmesine evet diyeceklerini açıkladı
14 05 1987
Anayasa değişikliği konusunda TBMM'de yapılan ilk görüşmede, Anayasa'nın 175 maddesini değiştiren, milletvekili sayısını 400'den 450'ye çıkaran ve geçici 4 maddeyi yürürlükten kaldıran anayasa değişikliği önerisi, 56'ya karşı 310 oyla kabul edildi 30 milletvekilinin katılmadığı oylamada ANAP, DYP ve DSP «evet», SHP ise «ret» oyu kullandı Seçmen yaşını 20'ye indiren madde ise 356 oyla kabul edildi
17 05 1987
Başbakan Turgut Özal ve 199 arkadaşı tarafından hazırlanan anayasa değişiklikleri, TBMM Genel Kurulu'nda 48 saat sonra yapılan ikinci tur görüşmelerde, 56 aleyhte oya karşı 315 evet oyuyla kabul edildi TBMM Genel Kurulu'nda kabul edilen anayasa değişikliklerine göre, seçimlerde ve halkoylamalarında 20 yaşına giren herkes oy kullanabilecek Anayasada yapılan bir diğer değişiklikle de 400 olan milletvekili sayısı 450'ye çıkarılıyor
22 05 1987
Siyasal partilerin seçimler öncesi radyo ve TV’den paralı görüntülü propaganda yapmaları konusunda ANAP iktidarınca çıkartılan iki yasa Anayasa Mahkemesi tarafından iptal edildi
07 06 1987
Yeni kurulan 86 beldede yapılan belediye başkanlığı seçimlerinde ANAP büyük bir başarı kazandı 88 bin geçerli oyun %45,05’ini alan ANAP 55, DYP 17, SHP 6, DSP ve RP 3’er belediye başkanlığı kazandı
03 07 1987
Anayasa Mahkemesi 233 muhalif kurucu üyenin DSP’den ihracının yasal olmadığına karar vererek ihraç işlemini iptal etti
18 08 1987
Yüksek Seçim Kurulu Demirel ve Ecevit’in televizyona çıkmasında yasal bir engel bulunmadığını açıkladı
20 08 1987
Yüksek Seçim Kurulu radyo ve TV’de siyasal partiler adına konuşacak kişilerin parti üyesi olmasına karar verince Demirel, Ecevit ve öteki yasaklı liderlere radyo ve TV yolu kapandı
01 09 1987
İstanbul Bakırköy’de konuşan Demirel, Başbakan Özal’ın referandum için “hayır” kampanyası başlatmasını eleştirerek, vatandaşlardan, anayasa ayıbı olan siyasal yasakların kaldırılmasını istedi
04 09 1987
Referanduma iki gün kala yurdun çeşitli yerlerinde konuşan siyasal yasaklı liderler Başbakan Özal’ı ikiyüzlülük ve demokrasi düşmanlığıyla suçladılar
06 09 1987
-Siyasal yasakların kaldırılmasına ilişkin Anayasa değişikliği için referandum yapıldı Türkiye genelinde seçmen sayısı: 25 760 968; kullanılan oy sayısı: 24 276 592; geçerli oy sayısı: 23 234 752; evet oyu sayısı: 11 672 75; evet oyu yüzdesi: 50 23; hayır oyu sayısı: 11 564 423; hayır oyu yüzdesi: 49 77 olarak belirlendi Referandum sonucunda 242 kişinin 10 yıllık, 477 kişinin ise 5yıllık siyasi yasakları kalkmış oldu
-Referandum bitiminde bir basın toplantısı düzenleyen Başbakan Özal ANAP Merkez Karar ve Yönetim Kurulu’nun erken seçim kararı aldığını açıkladı
10 09 1987
ANAP’ın 1 Kasım’da erken genel seçim yapılmasını öngören yasa önerisi TBMM’de 100’e karşı 264 oyla kabul edildi
16 09 1987
Anayasa gereği, seçimlerden önce görevlerinden çekilen içişleri, adalet ve ulaştırma bakanlarının yerlerine atanan bakanlar görevlerine başladı
02 10 1987
TBMM Başkanı Karaduman’ın 101 milletvekilinin erken seçim yasasının iptali için TBMM’yi olağanüstü toplantıya çağırma isteklerini reddetmesi bunalıma yol açtı İmzacı milletvekilleri bu kez, Karaduman’ın tutumu hakkında genel görüşme açılması için TBMM’yi olağanüstü toplantıya çağırma kararı aldı
09 10 1987
-Anayasa Mahkemesi, SHP'nin 3403 Sayılı Seçim Yasası'nın 6 maddesinin Anayasaya aykırılığı gerekçesiyle açtığı iptal davasını sonuçlandırdı İptali istenen 49 maddenin 2 fıkrasını değiştiren 1 madde, 8 maddenin 2 fıkrasını değiştiren 4 madde, 34 maddenin 2 fıkrasına eklenen cümle ile 9 ve 18 maddeleri, Anayasa Mahkemesi Başkanı ve 10 üyeden oluşan 11 kişilik mahkeme heyetinin 5 ret oyuna karşılık 6 kabul oyu ile Anayasaya uygun bulunurken, önseçimsiz aday belirlenmesini öngören 8 madde 6 ret oyuna karşılık 5 kabul oyu ile Anayasaya aykırı bulunarak iptal edildi
-Anayasa Mahkemesi'nin önseçimle ilgili maddeyi iptal etmesinden sonra 105 milletvekili, «Yorumladığımız gibi fevkalade birdurum hasıl olmuştur» diyerek TBMM'nin olağanüstü toplantıya çağrılması için 4 kez TBMM Başkanlığı'na başvurdu
14 10 1987
TBMM Başkanı Karaduman önergeleri birleştirerek meclisi 15 Ekim’de olağanüstü toplantıya çağırdı
16 10 1987
ANAP’ın erken seçim yasa önerisi, Özal’ın küskünlerin direncini kırmasıyla TBMM’nin olağanüstü toplantısında kabul edildi Seçimin 29 Kasım’da yapılmasını öngören yasa, ön seçimi partilerin içtüzüğüne bıraktı
29 11 1987
Erken genel seçimler yapıldı Oyların %36,29’unu alan ve 292 milletvekili çıkaran ANAP ikinci kez tek başına iktidar oldu Oyların %24,81’ini alan ve 99 milletvekili çıkaran SHP ana muhalefet partisi konumunu korurken, DYP üçüncü parti (%19,1’le 59 milletvekili) oldu DSP, MÇP, RP, IDP %10’luk barajı aşamazken Ecevit, Türkeş, Erbakan, Edibali parlamento dışında kaldı
14 12 1987
-TBMM Genel Kurulu 18 yasama dönemi Cumhurbaşkanı Evren’in konuşmasıyla açıldı
-Cumhurbaşkanı Evren istifasını sunan Özal’ı yeniden başbakan olarak görevlendirdi
21 12 1987
2 Özal hükümeti kuruldu Cumhuriyet döneminin 46 hükümeti olan ve z4 üyeden oluşan kabinede 1 Özal hükümetinden 9 bakan yer almazken, 11 yeni isim girdi, 11 bakan yer değiştirdi, 8 bakan yerini korudu
24 12 1987
ANAP Erzincan Milletvekili Yıldırım Akbulut TBMM’nin 15 başkanı seçildi
25 12 1987
2 Özal hükümetinin programı TBMM’de okundu
1988
06 01 1988
Başbakan Özal “Cumhurbaşkanını halk seçsin” dedi
14 01 1988
Başbakan Özal yerel seçimlerin erken yapılması için muhalefet partilerini anayasa değişikliği yapmaya çağırdı
02 03 1988
Anayasa Mahkemesi Başkanlığı’na Mahmut Çuhruk, başkanvekilliğine Yekta Güngör Özden seçildi
02 05 1988
Partiler anayasa değişikliği konusunda anlaştı
13 06 1988
SHP’nin başvurusu üzerine, yerel seçimlerin 5 yılda bir ekim ayında yapılmasını öngören bazı yasa maddeleri Anayasa Mahkemesi tarafından iptal edildi
11 07 1988
Anayasa Mahkemesi, yerel seçimlerin Ekim ayında Meclis kararıyla belirlenecek bir günde yapılmasını öngören yasayı iptal eden kararın gerekçesinde, yerel seçimlerin ancak 25 Mart 1989 tarihinde yapılabileceğini ifade etti
17 07 1988
Başbakan Turgut Özal, erken yerel seçim kararı aldıklarını ve Anayasa değişikliğini gerçekleştirmek amacıyla Meclis’i 2 Ağustos’ta toplantıya çağırdıklarını açıkladı
02 08 1988
TBMM yerel seçimleri görüşmek üzere olağanüstü toplandı
06 08 1988
Yerel seçimlerin bir yıla kadar öne alınmasını öngören anayasa değişikliği önerisi TBMM’de kabul edildi Cumhurbaşkanının değişikliği onaylaması halinde referandum yapılacağı açıklandı
07 08 1988
TBMM’de referandum, yerel seçim ve son genel seçimde %7’den fazla oy almış partilere hazine yardımı yapılmasına ilişkin yasalar kabul edildi Referandum yasasıyla beyaz renkli pusulanın “evet” kahverengi pusulanın “hayır” anlamına geleceği belirlendi
12 08 1988
Cumhurbaşkanının anayasa değişikliğini onaylamasından sonra referandumun 25 Eylül’de yapılacağı açıklandı
02 09 1988
Başbakan Özal referandumdan “evet” çıkarsa 1989’da cumhurbaşkanlığı için referanduma gidileceğini söyledi
18 09 1988
Başbakan Özal, radyo ve TV’den yaptığı açıklamada “Bu referandumdan çıkan sonuca göre başbakanlıktan ve politikadan çekileceğim” dedi
25 09 1988
Yerel seçimlerin bir yıl öne alınması konusunda yapılan referandumda %35 evet, %65 hayır oyu verildi Sonucu tatmin edici bulan Özal göreve devam edeceğini belirtti
22 10 1988
DYP lideri Demirel cumhurbaşkanını halkın seçmesini önerdi
22 12 1988
Anayasa Mahkemesi “Sözleşmeli Personel” kararnamesini iptal etti
1989
07 03 1989
Anayasa Mahkemesi öğrencilere türban izni veren yasayı iptal etti
26 03 1989
Yerel seçimler yapıldı Türkiye geneline SHP %28 2 oy oranı ile 39 ilin belediye başkanlıklarını kazanırken, ANAP %21 9 oy oranıyla ve iki belediye başkanlığıyla 3’üncü parti oldu RP, ilin belediye başkanlığını, MÇP ise üç ilin belediye başkanlıklarını aldı
29 03 1989
DYP Siirt Milletvekili Abdürrezzak Ceylan, ile ANAP Siirt Milletvekili İdris Arıkan arasında çıkan bir tartışma sonucu Meclis koridorlarında tabancasından çıkan tek kurşunla öldü
17 10 1989
Başbakan Turgut Özal, cumhurbaşkanlığına aday olduğunu açıkladı
20 10 1989
Muhalefet partilerinin katılmadığı Cumhurbaşkanlığı seçiminin ilkturunda adaylar gerekli çoğunluğu sağlayamadı Adaylardan BaşbakanTurgut Özal 247, ANAP Burdur Milletvekili Fethi Çelikbaş 18 oy aldı 17 oyboş çıkarken 3 oy geçersiz sayıldı
24 10 1989
Cumhurbaşkanlığı seçiminin ikinci turunda adaylar gerekli olan300 oyu alamadılar 284 milletvekilinin katıldığı oylamada adaylardanBaşbakan Turgut Özal 256 oy alırken, Fethi Çelikbaş 17 oy aldı 2 oygeçersiz sayılırken 9 oy boş çıktı
31 10 1989
Cumhurbaşkanlığı seçiminin muhafeletin katılmadığı 3’üncü tur oylamasında Turgut Özal, 263 oy alarak Türkiye Cumhuriyeti’nin 8’inci Cumhurbaşkanı oldu
08 11 1989
Anayasa Mahkemesi’nin “Türbanla derse girilemeyeceği”ni hükme bağlayan kararından sonra başlayan protesto gösterileri, Ankara’da düzenlenen eylemle kampanya görüntüsü almaya başladı
09 11 1989
Cumhurbaşkanı Turgut Özal, görevi eski Cumhurbaşkanı Kenan Evren’den devraldıktan iki saat sonra Başbakanlık görevini Meclis Başkanı Yıldırım Akbulut’a verdi
15 11 1989
Başbakan Yıldırım Akbulut hükümeti TBMM Genel Kurulu'nda güvenoyu aldı Güvenoylamasında 278 "evet", 95 "hayır" oyu kullanılırken, DYP ve 4 ANAP milletvekili oylamaya katılmadı
21 11 1989
TBMM Başkanlığı'na ANAP izmir Milletvekili Kaya Erdem seçildi Üçüncü turda Kaya Erdem 270 oy alırken, ANAP Malatya Milletvekili Metin Emiroğlu 94 oy aldı, 21 oy boş çıktı, bir oy da geçersiz sayıldı
1990
10 01 1990
Anayasa Mahkemesi, TCK’nın hayat kadınlarına tecavüzde ceza indirimi getiren hükmünün Anayasaya aykırı olmadığına karar verdi
12 03 1990
TBMM’de grubu bulunan siyasi partilerin liderleri 12 Eylül sonrası ilk kez TBMM Başkanı Kaya Erdem’in çağrısı üzerine bir araya geldiler
04 04 1990
Abdürrezak Ceylan’ı TBMM’de vurarak öldürmekle suçlanan ANAP Siirt Milletvekili İdris Arıkan, “dikkatsizlik” sonucu ölüme neden olduğu gerekçesiyle tahliye edildi
21 04 1990
Anayasa Mahkemesi, hükümetin çok sayıda kanun hükmünde kararname çıkartmasının parlamentonun işlerliğini engelleyebileceği uyarısını yaptı
12 08 1990
Muhalefet partilerinin çağrısı üzerine, Körfez krizinin görüşülmesi amacıyla olağanüstü toplanan TBMM Genel Kurulu'nda, muhalefetin genel görüşme isteği reddedildi TBMM, ülkeye yönelik bir saldırıda derhal karşılık vermek amacıyla hükümete savaş açma izni verdi
12 08 1990
TBMM, Bakanlar Kurulu’na, Türkiye’ye tecavüz durumunda buna derhal karşılık verilmesi amacıyla Türk Silahlı Kuvvetleri’ni kullanma ve savaş hali ilan “izni” verdi
19 08 1990
Yeni kurulan 13 ilçede yapılan belediye seçimlerinde ANAP 11 başkanlık kazanırken, İstanbul Bayrampaşa’yı DSP aldı
05 09 1990
TBMM’de yapılan gizli oturumda hükümete ülke dışına asker gönderme izni verildi
24 09 1990
Anayasa Mahkemesi, SHP’nin ülke dışına asker gönderme izninin iptaline ilişkin yaptığı başvuruyu reddetti
15 10 1990
SHP gölge kabine kurma kararı aldı
25 10 1990
Üniversitelerde türbanı serbest bırakan yasa tasarısı ANAP ve DYP oylarıyla TBMM’de kabul edildi
30 10 1990
Anayasa Mahkemesi Başkan Vekili Yekta Güngör Özden, türbana izin veren yasal düzenlemelerin geçersiz olduğunu söyledi
21 11 1990
******lere tecavüzde ceza indirimini öngören ve büyük tepki toplayan TCK’nın 438 maddesi kaldırıldı
22 12 1990
HEP’li Kenan Sönmez milletvekilliğinden istifa ederek “sine-i millete” döndü
1991
17 01 1991
Milli Güvenlik Kurulu, Cumhurbaşkanı Turgut Özal başkanlığında toplandı Cumhurbaşkanı Özal, toplantıdan sonra yaptığı açıklamada, Körfez'debaşlatılan harekatla ilgili kararlar alındığını bildirdi MGK Genel Sekreterliği'nden yapılan açıklamada, hükümete, "Türk Silahlı Kuvvetleri'nin hazırlık durumunu arttıracak ilave tedbirlerin ilanı ve Türk Silahlı Kuvvetleri'nin ve yabancı silahlı kuvvetlerin, süratle gelişen durumlarda BM Güvenlik Konseyi'nin 678 sayılı kararını da göz önüne alarak, kullanılması ile ilgili gerekli kararları alma" tavsiyesinde bulunulduğu bildirildi Cumhurbaşkanı Turgut Özal başkanlığında toplanan Bakanlar Kurulu, MGK'nın aldığı tavsiye kararını görüşerek, TBMM'den kapsamlı yetki isteminde bulunulmasını kararlaştırdı TBMM Genel Kurulu, Başkan Vekili Yılmaz Hocaıoğlu başkanlığında toplanarak, hükümetin ek yetki istemine ilişkin tezkeresini görüştü Yapılan oylama sonucu hükümetin ek yetki tezkeresi 250 oyla kabul edildi Gazetecilerin çeşitli sorularını yanrtlayan Devlet Bakanı ve Hükümet Sözcüsü Mehmet Yazar TBMM'nin hükümete verdiği yetkiye istinaden, zamanı ve gereği Genelkurmay Başkanlığı'nca tayin ve tesbit edilmek üzere, TBMM'den alınan kararın gereği için Genelkurmay Başkanlığı'na gerekli talimatın verilmesi kararlaştırılmıştır" dedi
25 01 1991
Bakanlar Kurulu, 2932 sayılı yasayı yürürlükten kaldıracak tasarıyı kabul etti Böylece “Kürtçe konuşmak ve şarkı söylemek” serbest olacak
31 01 1991
Bakanlar Kurulunda, TCK’nin 141, 142 ve 163’üncü maddelerinin, “cebir şartlarına bağlanarak” kaldırılmasına ve yerine bir “Terörle Mücadele Kanunu”nun hazırlanmasına karar verildi
12 04 1991
TBMM’de Terörle Mücadele Kanunu kabul edilerek TCK 141, 142 ve 163 maddeler kaldırıldı Cezaevlerinde bu maddelerden yatmakta olanlara koşullu af getirildi
08 05 1991
Anayasa Mahkemesi başkanlığına Yekta Güngör Özden seçildi
02 06 1991
Yeni kurulan 19 belde ile Muş Belediye Meclisi üyeliği için 53 bin seçmen sandık başına gitti ANAP, sekiz belediye başkanlığı kazanırken, 11 yerde seçimlere giren SHP dört; DYP üç; RP iki; MÇP bir beldeden başkan çıkarttı
16 06 1991
ANAP 3 Olağan Kongresi'nde genel başkan seçilemeyen Başbakan Yıldırım Akbulut, Cumhurbaşkanı Turgut Özal'a istifasını sundu Cumhurbaşkanı Turgut Özal, Akbulut hükümetinin istifasını kabul etti Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü Büyükelçi Kaya Toperi tarafından yapılan açıklamada, Cumhurbaşkanı Özal'ın istifayı kabul ettiği ancak, Anayasa'nın 109 maddesi gereği yeni Başbakan atanıncaya ve Bakanlar Kurulu oluşturuluncaya kadar, mevcut Bakanlar Kurulu'nun görevine devam etmesini istediği bildirildi
17 06 1991
Cumhurbaşkanı Turgut Özal, ANAP Genel Başkanı Mesut Yılmaz hükümeti kurmakla görevlendirdi
23 06 1991
48 hükümet, Mesut Yılmaz tarafından kuruldu
05 07 1991
Mesut Yılmaz hükümeti 153 ret oyuna karşı 265 kabul oyuyla güvenoyu aldı
22 07 1991
-Anayasa Mahkemesi Terörle Mücadele Yasası'nın sol görüşlü hükümlü ve tutukluları şartlı tahliye kapsamı dışında tutan geçici 4 maddesinin "a" ve "b" bendini iptal etti
-Anayasa Mahkemesi; Türkiye Birleşik Komünist Partisi'nin adında "komünist" sözcüğünün kullanıldığı, parti program ve tüzüğünün, Anayasa ile Siyasi Partiler Yasası'na aykırı olduğu gerekçeleriyle kapatılmasına karar verdi TBKP'nin tüm mal varlığı da Hazine'ye devredildi
18 10 1991
ANAP Genel Başkanı Mesut Yılmaz, seçim sonuçları ne olursa olsun Cumhurbaşkanı Turgut Özal’ın anayasal konuma çekileceğini söyledi
20 10 1991
Erken Genel Seçim yapıldı Toplam 29 milyon 833 bin 434 seçmenin, 111 bin 623 sandıkta oy kullandığı seçimde hiçbir parti tek başına iktidar olacak çoğunluğu sağlayamadı DYP: 178; ANAP:115; SHP: 88; RP:62; DSP: 7 milletvekilliği kazandı
21 10 1991
Mesut Yılmaz hükümeti istifa etti
06 11 1991
19’uncu dönem çalışmalarına başlayan TBMM’deki and içme töreni olaylı geçti HEP kökenli SHP Diyarbakır Milletvekili Hatip Dicle’nin, “Bu yemin metnini anayasa baskısı altında okuyorum” dedi, Leyla Zana da and içtikten sonra Kürtçe slogan attı
07 11 1991
Cumhurbaşkanı Turgut Özal, hükümeti kurma görevini DYP Genel Başkanı Süleyman Demirel’e verdi
16 11 1991
DYP Genel Başkan Yardımcısı Hüsamettin Cindoruk, 286 oyla TBMM Başkanı seçildi
19 11 1991
DYP-SHP Koalisyon hükümeti açıklandı SHP 32 bakanlıktan 12’sini aldı Yeni hükümette Başbakan Süleyman Demirel, Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Erdal İnönü
30 11 1991
DYP-SHP koalisyon hükümeti 164’e karşı 280 kabul oyuyla güvenoyu aldı
|