Yalan İşaretleri: Beden Dili

Yalan İşaretleri

Yalan söylerken insanların davranışlarında gözlenen farklılıklar çok sayıda araştırmaya konu olmuştur Bu araştırmalardan çıkan sonuçlar şöyle özetlenebilir:

1· Yalan söyleyen kişilerin elleriyle yaptıkları jestler azalmaktadır Normal ola*rak el jestleri ifadeyi güçlendirmek amacıyla yapılır Kişi büyük çoğunlukla ko*nuşulan kelimelerin anlamını artırmak için yaptığı el hareketlerinin farkında de*ğildir İnsan konuşurken elini salladığını bilir ancak ellerinin gerçekte ne yap*tığını bilmez Ellerinin bir şeyler yaptığını bilmek ancak ne yaptığını tam olarak bilme*mek kişiyi şüpheye düşürür ve böylece ellerin hareketleri azalır Belki de insan içinde yaşadığı çelişkiden ötürü ellerinin kendisini ele vereceğinden çekinir ve ellerini ya cebine sokar ya üzerine oturur veya bir eliyle diğerini tutar Bu kendi kendine temas zor zamanda anne elinin tutulması yerine geçerek iç gerginliği de hafifletir

2· Yalan söyleyen kişinin elini yüzüne götürme ve yüz çevresine değdirme sayısı artmaktadır Bir konuşma sırasında insan elini arada sırada yüzüne götürür Ancak kişinin samimi olmadığı bir görüşme sırasında bu jestin sayısında çok büyük ölçüde artış görülmektedir Elin yüze gitmesi sırasında yapılan hareketler çeneyi tutmak dudaklara bastırmak ağzı örtmek burna değmek yanağı ovuş*turmak gözün altını kaşımak kulak memesini çekmek ve saçla oynamaktır Bir yalan sırasında bütün bu jestlerin sayısında artış görülmekle beraber ağzı ört*mek ve burna değmek jestlerinde adeta patlama olur

İnsan yalan söylerken neden ağzını kapatır? Bunu tahmin etmek çok zor değildir İnsan ağzından çıkacak kelimeleri tutmak ve yaptığını örtmek ihtiyacındadır Elin ağzı örtmesi çeşitli biçimlerde olur Parmaklar dudakların üzerinde trampet çalabilir işaret parmağı üst dudak üzerinde durabilir veya el ağzın he*men yanında durabilir Çocuklar yalan söylerken elleriyle ağızlarını kapatırlar Hiç şüphesiz yetiş*kinler için elin ağza gitmesi kişinin yalan söylediği konusunda tek belirleyici hareket değildir Kişi söylediği konusunda tereddüt içindeyse hata yapmaktan korkuyorsa zaman kazanmak istiyorsa da eli ağız çevresinde olabilir Bu sebeple elin burna gitmesi ağzı örtmesine kıyasla daha gelişmiş ince ve soyutlanmış bir harekettir Ağızı örtmeye gelen el hemen yukarda bulunan burna uzanır ve böylece daha sembolik ve stilize bir hareket yapılmış olur Yalan söyleyen veya ağzından çıkanlar konusunda yeterince samimi olma*yan bir insanın elinin burnuna gitmesinin en önemli sebebi fizyolojiktir Çünkü yalan söylediği sırada bir iç gerginlik yaşayan insanın bedeninde birçok fizyolo*jik değişiklik olur Kan basıncının yükselmesi kalp vurum sayısının artması ter bezi faaliyetlerinin artması gibi yalan söylerken kaydedilen fizyolojik değişikliklerin yanı sıra burunda bir kaşınma duygusu yaşanır Coldoni'nin ünlü masalında yalan söyleyen Pinokyo'nun burnunun büyümesi sebepsiz değildir Yazar son derece önemli bir gerçeği yakalamış ve abar*tarak çocuk literatürüne geçirmiştir

3- Yalan söyleyen bir insamn konuşurken beden hareketlerinde bir artış olmak*tadır Yalan söylendiği zaman duyulan rahatsızlık ve huzursuzluk özellikle otu*rurken kişinin durumunda değişiklik yapmasına oturduğu koltukta öne-arkaya veya sağa-sola hareket ederek pozisyon değiştirmesine sebep olmaktadır Bu pozisyon değişikliğinin ardında büyük bir ihtimalle ''Keşke başka bir yerde olsaydım'' duygusu yatmaktadır Oturur durumda artan beden hareketleri televizyondaki açık oturum pa*nel veya sohbet türü programlarda sık sık görülmektedir Özellikle ''Kırmızı Kol*tuk'' programında birçok konuk kendilerini güç durumda bırakan sorularda koltuğun sınırlarını zorlayan hareketler ve koltuk üzerinde mini gezintiler yap*maktadır

4- Yalan söyleyen bir kişinin el jestleri azalırken el sallama hareketi artmak*tadır Belki de böylece kişi elini silkme biçiminde hafif hafif sallayarak sözleriyle ilgili sorumluluğun kendisine ait olmadığını anlatmak istemektedir

5- Yalan söyleyen bir insanın yüz ifadesi büyük çoğunlukla normale çok ya*kındır Bu alanda uzmanlaşmadan bir kişinin mimiklerine bakarak yalan söyle*diğini anlamak çok güçtür Yüz ifadesinde yalanı ele veren en önemli ipucu ki*şinin gözlerini sık sık konuştuğu kişiden kaçırmasıdır