Filozoflar// Yaşamlari Ve Savunduklari Düşünceleri

**Prof. Dr. Sinsi** · 10-09-2012

THALES

Bilimsel düşüncenin göreli olarak en arınmış biçimiyle ilkin Miletli Thales’de ortaya çıktığını görüyoruz

Thales, dar anlamıyla felsefe tarihinin başında bulunan düşünürdür

Onun için Yunan felsefesi- dolayısıyla da bu felsefeye dayanan Batı kültür çevresinin felsefesi – Thales ile başlatılır

Nitekim Aristoteles de, Metafizik’indeki sözü geçen felsefe tarihi taslağında,ilk filozof olarak Thales’i ele alır

Thales’in hayatı ve felsefesi üzerine bildiklerimiz hem az hem de pek güvenilir değil

Thebai’den İonia’ya gelmiş bir ailedenmiş

Ünlü Atinalı kanun koyucu Solon ile Lidya Kralı Kroisos’un çağdaşı

Aşağı- yukarı 625- 545 yılları arasında yaşamış olduğu sanılıyor

585 yılındaki güneş tutulmasını önceden hesaplayıp haber vermiş

Mısır’da bulunduğu söyleniyorsa da, pek belli değil

Yalnız Mısırlıların geometrisinden çok şey bildiği anlaşılıyor

Aristoteles’ten öğreniyoruz ki, Thales suyu,sıvı olanı, arkhe, yani her şeyin başı, kökü, ilkesi sayıyormuş

Onun felsefesinin özü bu imiş

Her şey sudan türer, yine suya döner

Düz bir tepsi gibi olan yer de su üstünde, sonsuz Okeanos’ta yüzer

Thales’in öğretisi, kolayca görülebileceği gibi, mythos ile büsbütün ilgisiz değil

Örneğin burada Okeanos sözü geçiyor

Yunan mitolojisinde Okeanos (Okyanus)tanrılar ile insanların babasıdır

Sonra Thales suya “tanrısal” diyormuş

Bu damythos’un etkisini göstermektedir

Öğretisine mythos böylesine karıştığına göre, Thales’e neden “felsefenin babası” deniyor? Onu “felsefenin babası”yapan, doğu görüşünü deneylere ve bu deneyleri düşünce ile işlemeye dayatmak istemesi, buna girişmesidir

Doğayı açıklamak için girişilen en eski denemelere – soyut olarak dile getirilmemiş olsa bile- belli bir düşünce kılavuzluk etmektedir; bu da: “ Hiç’ten hiçbir şey meydana gelmez” düşüncesidir (Aristoteles, bunu haklı olarak belirtiyor) Bundan dolayı kendisi meydana gelmemiş ve yok olmayacak olan bir varlığı her şeyin ilknedeni olarak kabul etmek gerekiyordu

Meydana gelmemiş ve yok olmayacak olan varlık da, kendi kendisiyle özdeş kalan, kalıcı olan bir ana maddedir,arkhe’dir

Thales’in göz önünde bulundurduğu da maddi bir varlık olan su’dur

Suya anamadde (arkhe) deniyor, her şey kendisinden oluştuğu için

Her şey sudan, bu anamaddeden çıktığı için de, ondan kurulmuştur

10-09-2012	#3
Prof. Dr. Sinsi	Filozoflar// Yaşamlari Ve Savunduklari Düşünceleri THALES Bilimsel düşüncenin göreli olarak en arınmış biçimiyle ilkin Miletli Thales’de ortaya çıktığını görüyoruz Thales, dar anlamıyla felsefe tarihinin başında bulunan düşünürdür Onun için Yunan felsefesi- dolayısıyla da bu felsefeye dayanan Batı kültür çevresinin felsefesi – Thales ile başlatılır Nitekim Aristoteles de, Metafizik’indeki sözü geçen felsefe tarihi taslağında,ilk filozof olarak Thales’i ele alır Thales’in hayatı ve felsefesi üzerine bildiklerimiz hem az hem de pek güvenilir değilThebai’den İonia’ya gelmiş bir ailedenmiş Ünlü Atinalı kanun koyucu Solon ile Lidya Kralı Kroisos’un çağdaşıAşağı- yukarı 625- 545 yılları arasında yaşamış olduğu sanılıyor585 yılındaki güneş tutulmasını önceden hesaplayıp haber vermişMısır’da bulunduğu söyleniyorsa da, pek belli değilYalnız Mısırlıların geometrisinden çok şey bildiği anlaşılıyorAristoteles’ten öğreniyoruz ki, Thales suyu,sıvı olanı, arkhe, yani her şeyin başı, kökü, ilkesi sayıyormuşOnun felsefesinin özü bu imiş Her şey sudan türer, yine suya dönerDüz bir tepsi gibi olan yer de su üstünde, sonsuz Okeanos’ta yüzer Thales’in öğretisi, kolayca görülebileceği gibi, mythos ile büsbütün ilgisiz değilÖrneğin burada Okeanos sözü geçiyor Yunan mitolojisinde Okeanos (Okyanus)tanrılar ile insanların babasıdırSonra Thales suya “tanrısal” diyormuş Bu damythos’un etkisini göstermektedir Öğretisine mythos böylesine karıştığına göre, Thales’e neden “felsefenin babası” deniyor? Onu “felsefenin babası”yapan, doğu görüşünü deneylere ve bu deneyleri düşünce ile işlemeye dayatmak istemesi, buna girişmesidir Doğayı açıklamak için girişilen en eski denemelere – soyut olarak dile getirilmemiş olsa bile- belli bir düşünce kılavuzluk etmektedir; bu da: “ Hiç’ten hiçbir şey meydana gelmez” düşüncesidir (Aristoteles, bunu haklı olarak belirtiyor) Bundan dolayı kendisi meydana gelmemiş ve yok olmayacak olan bir varlığı her şeyin ilknedeni olarak kabul etmek gerekiyordu Meydana gelmemiş ve yok olmayacak olan varlık da, kendi kendisiyle özdeş kalan, kalıcı olan bir ana maddedir,arkhe’dir Thales’in göz önünde bulundurduğu da maddi bir varlık olan su’durSuya anamadde (arkhe) deniyor, her şey kendisinden oluştuğu için Her şey sudan, bu anamaddeden çıktığı için de, ondan kurulmuştur