10-09-2012
|
#1
|
Prof. Dr. Sinsi
|
Beslenme İlişkileri - Etkileşim
I- OTOTROF BESLENME :
İnorganik maddelerden enerji kullanarak organik beturkforum netsin yapabilmektedir Bu şeturkforum netkilde beslenme yapan canlıturkforum netlara Ototrof (üretici) denir Ototrof canlılar Fotosentez yapanlar ve Kemosentez yaturkforum netpanlar olmak üzere iki grupta toplanırlar
A- FOTOSENTEZ YAPANLAR :
Bu beslenme biçiminde enerji kaynağı Güneşin ışık enerjisidir Klorofilli hücreler ışık enerjisini soğurup kimturkforum netyasal bağ enerjisine çevirerek, besin yapmada bu enerturkforum netjiyi kullanırlar Yeşil bitkiler, Mavi-yeşil algler ve Fotosenturkforum nettetik bakteriler bu şekilde kendi besinlerini yapabilen üreticilerdir
B- KEMOSENTEZ YAPANLAR :
İnorganik maddeleri oksitleyerek (yükseltgeyerek) kimyasal enerji sağlar Bu enerjiyi inorganik maddelerturkforum netden organik madde (besin) yapmada kullanırlar Sadece bir grup bakteri tarafından gerçekleştirilir Klorofilleri yokturkforum nettur
II HETEROTROF BESLENME :
Organik maddeyi (besin) hazır kullanabilmektir Bu şekilde beslenen canlılara heterotrof (tüketici) denir Besinleri alma biçimine göre üçe ayrılırlar
A- HOLOZOİK YAŞAM :
Besinlerini katı ve büyük moleküller şeklinde alırlar Sindirim, duyu organları, sinir ve kas sistemleri gelişmişturkforum nettir
Otobur (otçul) :
Bitkisel kaynaklı besinlerle beslenirturkforum netler Çekirge, Koyun, Keçi, Kirpi, İnek gibi
Etobur (etçil) :
Daha çok hayvansal besinlerle besturkforum netlenirler Köpek dişleri gelişmiştir Kemirgen ve kuş türleturkforum netrinin bazıları bu gruba örnektir
Etçil - otçul (karışık) :
Çoğunlukla omurgalıdırlar Hem kesici hem parçalaturkforum netyıcı dişleri vardır İnsan, bazı baturkforum netlıklar, bazı kuşlar bu gruba girer
B- SİMBİOSİS (BİRLİKTE) YAŞAM :
Bu grubu oluşturan canlılar ya birbirleri üzerinde ya da içinde yaşarlar Faydalı ya da zararlı birlikler oluştuturkforum netrurturkforum netlar
Kommensalizm :
Zararsız birliktir Birlikte yaşayan iki canlıdan biri yaturkforum netrar sağlarken diğerine yararı ve zararı olmaz Birliktelik zorunlu değildir İnsanın ağız ve bağırturkforum netsağındaki bazı bakturkforum netteriler, köpek balığının karın bölgesine tutunan balıklar
Mutualizm :
Karşılıklı yararlanma esasına dayanan birlikteliktir Biri diğerinin eksiğini tamamladığından birlikturkforum nettelik zorunturkforum netludur
Parazitlik :
İki canlıdan biri yarar sağlarken diğeri zaturkforum netrar görür Parazit canlılar sindirilmiş besinleri hazır aldıkturkforum netları için sindirim enzimleri körelmiştir Vücut içinde yaşaturkforum netyanlarına iç parazit denir Tenyalar bağırsak solucanı ve kurtları buna örnektir
Vücudun dışına yerleşen parazitlere dış parazit denir Bit, pire, kene dış parazittirler
C- SAPROFİT YAŞAM :
Sindirim sistemleri tam gelişmemiştir Bazıları besinturkforum netlerini ortamdan yarı sindirilmiş sıvılar halinde alırlar Bazıturkforum netları ise ortama salgıladıkları enzimleriyle kendi besinlerini kısmen sindirirler Bu işi yaparken organik artıkları bitki ve hayvan ölülerini parçalayarak birikmelerini önlerler Böylece doğadaki madde devrine katkıda bulunurlar Bazı bakteriler, maya, küf mantarları bu gruba girerler
III BÖCEKÇİL BİTKİLER :
Yağmur sularının topraktaki mineralleri ve madensel tuzları sürükleyerek yoksullaştırdığı tropikal bölgelerde yaşarlar Azot tuzlarını toprattan alamadıkları için böcekturkforum netlerin kitin tabakasını sindirerek azot gereksinimlerini karşılarlar Fotosentez yaparlar Irganım (nasti) hareketurkforum nettiyle böcekleri yakalayıp, hücre dışına salgıladıkları enturkforum netzimleriyle sindirirler Kapanlı, bezli ve borulu böcekçil bitkiler şeklinde gruplandırılırlar
Sonuç :
Doğada üretici - tüketici ve ayrıştırıcı (saprofit) canlıturkforum netlar arasında bir ilişki ağı olmalıdır
Bu üç canlı grubu arasındaki ilişki birbirlerinin oluşturkforum netturdukları ürünleri kullanmak şeklinde olur Fiziksel bir çevrede gerçekleşen ilişki ağı Ekosistem (yaşama birliği) olarak ifade edilir
|
|
|