Kürk Hayvanı Üretimi

Tilki

Tilki, her türlü kesim hane ve kuluçkahane artıklarını ve minkin tüketemediği kurumuş artık yemleri bile iyi değerlendirmesi nedeniyle, mink yetiştiren işletmelere yakın yerlerde yetiştirilmesi daha ekonomik olan bir hayvandır

Tilki, her iklim kuşağında yaşayabilir Genel olarak yavru verimi yüksek, yavrunun sütten kesim ağırlığı fazladır Hızlı ve devamlı büyüyen bir hayvan olup, genellikle boyu 75-100 cm kuyruk uzunluğu 30-40 cm?dir Çok çeşitli renk ve varyeteleri vardır

Tilki yılda bir doğum yapar Mavi tikinin üreme dönemi, ocak ayının ortalarından nisan ayının başına kadar ki dönem olup, gümüşi tilkinin ise, Şubatın 2 haftasıdır Tilkinin cinsel olgunluk yaşı 10 ay, gebelik süresi 52 gündür Doğum, Nisan-Mayıs aylarına rastlar Bir doğumda gümüşü tilki ortalama 4-5, mavi tilki 7-10 yavru verir Eylül ayına kadar, yavrular anayla birlikte kalırlar 8 haftalık yavru, eğer 18 kg ise sütten kesilip ayrı kafese alınır Kızgınlık dönemi Ocak-Nisan arasıdır ve bu dönemde bir erkek bir dişi, aynı kafese konur Hayvan 7 aylık olunca, gelişmiş tilki ağırlığına ulaşır ve 9-10 aylık çağda (Kasım-Aralık ayları) postu alınır Tilki 9-10 yıl döl verir Haziranın ilk günlerinden Ağustosa kadar tüy döker

Ülkemizde tilki yetiştiriciliği çok az düzeyde olup, pazara intikal eden tilki postları, genellikle Doğu Anadolu bölgesinde yabani halde yaşayan av hayvanlarından elde edilmektedir Bu postların kaliteli olanları yurt dışına satılmakta, diğerleri ise ülke içerisinde kürk imal edilerek pazarlamaktadır Ülkemizde av hayvanı olan tilkiden elde edilen postun sayısı kesin olarak bilinmemekle beraber, doğadaki tilki sayısının yıldan yıla azaldığı, hatta neslinin tükenmekte olduğu bir gerçektir

Mink ve tilki yetiştiriciliği, hava akımı olmayan, açık arazide sundurma tipli barınaklarda, özellikle serin bölgelerde yapılmalıdır

212 Üretim Tesisleri

Şinşilla yetiştiriciliği için havalandırılabilen, güneş ışığını doğrudan almayan, doğal aydınlık (güneş görebilen ), rutubeti fazla olmayan bir oda yeterlidir Bu görüşle, Türkiye?de üreticiler, genellikle evin küçük bir odasını, bodrum veya garaj gibi evin dışındaki mekanları, havalandırma ilavesi yaparak, bu amaçla kullanmaktadırlar Ancak bu alanlarda hava akımının olmamasına ve fare gibi kemirgenlerin girmemesine dikkat edilmelidir Mink ve tilki yetiştiriciliği, sundurma altına yerleştirilen kafeslerde; tavşan yetiştiriciliği, kapalı mekanlarda kafes içinde veya serbest olarak yapılmaktadır

213 Üretim Teknolojisi

Şinşilla

Ülkemizde, özellikle besleme ve sağlıkla ilgili uygulamalar yapılmaktadır Üreticiler, maliyetin artmaması amacıyla, hayvanların dövize endeksli rutin gereksinimi olan uygun yem, kum, taş, ot gibi maddeleri kullanmaktan kaçınmaktadırlar Bunları niteliksizlerini kullanarak verim ve kaliteyi düşürmektedirler Ayrıca, yeni aileler oluşturmak için dişi ve erkek hayvanların pedigri kartlarına dikkat etmemekte, rasgele hayvanları, hatta kardeş hayvanları bile çiftleştirmektedirler Bu gibi uygulamaların mutlaka önlenmesi gereklidir

Tavşan

Damızlık üniteler ile üretim üniteleri birbirinden ayrılmakla beraber, pazar sıkıntısı nedeniyle, tavşancılık Türkiye?de gerektiği gibi gelişmemiştir Tavukçuluk Araştırma Enstitüsü?nde et ve yün üretim amaçlı tavşan yetiştiriciliği yapılmakta, üniversitelerde ve araştırma merkezlerinde laboratuvar hayvanı olarak kullanılmaktadır Sekiz aylık yaştaki tavşanlardan alınan postlardan kürk elde edilebildiği halde, kaliteli kürk, aynı yaştaki Rex ve Saten tavşanlarından elde edilen postlardan yapılmaktadır

Mink-Tilki

Kesif yeme ilave olarak kullanılan taze et, balık, kuluçkahane artıklarının karışımlarından hazırlanan yem karmaları ile beslenmektedirler Üretim sonunda 9-10 aylık yaşa gelen mink ve tilkilerden post alınmakta, postlar işlendikten yani tabaklandıktan ve aprelendikten sonra kürk yapımında kullanılmaktadır

214Verim ve Üretim Miktarı

Şinşilla

Ülkemizde, ortalama hayvan başına 2-3 yavru verimine ulaşılmaktadır Ancak bakım ve besleme, sağlık, post çıkarma ve tabaklama-apreleme uygulamalarındaki hatalardan dolayı, postlar niteliksiz, dünya standartlarına ve kürk borsalarına uygun değildir

Tavşan

Günümüzde, ülkemizde et ve deney hayvanı olarak tavşan yetiştirilmektedir Son yıllarda yün amaçlı olarak Ankara tavşanı üretimine yönelik çalışmalar ağırlık kazanmıştır Ankara Tavukçuluk Araştırma Enstitüsü ve Erciyes Üniversitesi Veteriner Fakültesi, TÜBİTAK desteğiyle ortak çalışmalar yapmaktadırlar

22 Dış Ticaret Durumu

Mink, tavşan, tilki, astragan ve su samuruna ait 1996-1999 yılları arasındaki ithalat ve ihracat değerleri Tablo 1?de verilmiştir

Şinşilla

Şinşilla postlarının ham post olarak satılabilirliği, belli kaliteye ulaşılması koşuluyla yüksektir Özel firmalar tarafından, damızlık ve yavru şinşilla ithal edilmekte, ham post ihracatı yapılmaktadır Ancak doğru sayısal değerlendirme yapabilecek verilere ulaşılamamıştır

Mink-Tilki

Post ve kürk ithalatı yapılmaktadır Rakamsal değerlendirme yapılamamıştır

23 Stok Durumu

Özellikle şinşilla yetiştiriciliğinde, sadece özel firmalarla, bu firmaların denetimindeki üreticilerin elinde bulunan hayvanlar bilinmektedir Bu durumda bir stoktan bahsetmek mümkün değildir Mink, tilki ve tavşan yetiştiriciliğinde stok yoktur

24 Yurtiçi Tüketim

Şinşilla, astragan, mink, tilki ve tavşan kürklerinin yurtiçi tüketimine ait resmi kayıtlar bulunmamaktadır Tavşan ayrıca, laboratuvar ve et hayvanı olarak da değerlendirilmektedir

25 Fiyatlar

Sinşilla ile ilgili fiyatların oluşmasında, yani hayvan ve malzeme ithalatı ile post ve kürk ihracatında yurtdışı firmaların ve borsaların etkisi vardır Post satışlarında açık artırma sistemi uygulanmaktadır Hayvan alım fiyatları, alınan hayvanların kalitesine, cinsiyetine ve satıcı firmaya bağlı olarak değişmekte, malzemelerin fiyatları ise üretici ülkenin belirlediği fiyata, nakliye, vergi vs eklenerek döviz endeksli olarak oluşmaktadır Mink ve tilki kürkünün fiyatı arz-talep doğrultusunda yurtdışı piyasalarda belirlenmektedir Tavşanda fiyat, üreticiler tarafından yem ve bakım masrafı dikkate alınarak, değişen miktarlarda belirlenmektedir