Dünya Ülkelerinin Tanıtımı

**Prof. Dr. Sinsi** · 10-07-2012

Bosna i Herzegovina

Босна и Херцеговина
Bosna-Hersek

1878 yılında Bosna için kullanılan bayrak

Bosna-Hersek'in eski bayrağı (1992-1998)

Akdeniz kıyısındaki diğer şehirler gibi Bosna'da tarih sahnesindeki yerini Roma İmparatorluğu içerisinde almıştır

Roma İmparatorluğu'nun çöküşünden sonra Bosna'nın yönetimi 1200'lü yıllarda bağımsızlığını elde edene kadar çeşitli kereler el değiştirmiştir

Bağımsızlığını 260 yılı aşkın bir süre koruyan Bosna Krallığı bu süre boyunca Macarlar ve Sırplar'a karşı topraklarını savunmak zorunda kalmıştır

1463 yılında Osmanlı idaresi altına geçen Boşnaklar aynı zamanda Müslümanlığı da benimsemiştir

Müslümanlığı benimsemeyen Boşnakların dini vecibelerini yerine getirmesine izin veren Osmanlı idaresi Bosna topraklarında inşa ettiği yapılar ve camilerle aynı zamanda Boşnakların gelenekleri ile kültürüne de etki etmiştir

1878 yılına kadar devam edecek olan Osmanlı idaresi altındaki dönemde pek çok Boşnak Osmanlı idaresinde, devlet yönetiminde önemli görevlere getirilmiştir

Zayıflayan Osmanlı İmparatorluğu'nu parçalamaya karar veren müttefiklerin finansal sıkıntılar içerisindeki İstanbul'a baskısı sonucu Bosna'daki Osmanlı idaresi savaşılmadan, masa başında son bularak Avusturya-Macaristan İmparatorluğu'nun kontrolüne geçmiştir

1918 yılına kadar sürecek olan Avusturya-Macaristan İmparatorluğu idaresi altındaki dönemde ülke yeniden yapılandırılarak çökmekte olan Osmanlı İmparatorluğu idaresi altındaki dönemin sonlarında yaşadığı sıkıntılardan uzaklaşarak refaha kavuşacaktır

Bu gelişmelerin büyük Sırbistan kurulmasını amaçlayan Rusya'nın finansal desteği ile gerçekleştiği kuşkusuzdur

Bosna'daki Müslüman nufüsun Osmanlı idaresi altındaki diğer topraklara göçü ve onların terk ettiği yerlere Sırpların yerleşmesiyle Bosna'daki etnik yapının değişmesi bu dönemde yaşanmıştır

1918 - 1941 yılları arasındaki dönem Yugoslavya'nın iç karışıklıkları ve savaşla geçmiştir

1941 - 1945 yılları arasındaki İkinci Dünya Savaşı sırasında Naziler Yugoslavya'yı işgal ederek Slovenya'yı Almanya'ya, Hırvatistan'ı İtalya'ya ve Makedonya'yı Bulgaristan'a bağlayarak özellikle Yahudi ve çingenelere karşı bir etnik temizlik hareketine girişerek toplama kamplarında binlerce insanı öldürdüler

1945 - 1990 yılları arasındaki soğuk savaş döneminin 35 yıllı Tito'nın liderligi altında geçti

Bu dönemde Bosna - Hersek'in sınırları 1918 öncesi döndü ve Boşnak'lar kültürel kimliklerine yeniden kavuştular

Batı'nın desteği ile Yugoslavya'da savaşın izleri çabuk silindi

Batılı ülkeler Yugoslavya'yı sadece ekonomik değil aynı zamanda askeri ve siyasi alanda da destekledi

1970'li yıllarda Sovyet müdahelesi riski ile karşılaşıldığında Amerika Birleşik Devletleri Yugoslavya'yı savunmak için nükleer güce başvurabileceğini açıkladı

Soğuk savaşın son bulması ve sona eren komünist rejimle birlikte parçalanan Sovyetler Birliği'nden Yugoslavya'da etkilendi

1986 - 1992 yılları arasında yaşanan kanlı iç savaşların sonrasında Yugoslavya parçalandı

Aşırı milliyetçi Slobodan Miloshevich ve onun desteklediği militanlarca büyük Sırbistan'ı kurma hayalleri ile sistematik bir soykırım gerçekleştirildi

Bu dönemde 10

000'nin üzerinde Boşnak yaşamını kaybetti

Sırpların başta Sarayova olmak üzere kuşatma altında tuttuğu şehirleri bombalamasına, sniper ateşi ile masum sivilleri öldürmesine, başta aydınlar olmak üzere seçilmiş kişilerin toplama kamplarında öldürülmesi ile gerçekleştirilen etnik temizlik hareketine batılı ülkeler uzun süre gereken tepkiyi göstermeyerek soykırıma seyirci kaldı

Şubat 1992'de bağımsızlığını ilan eden Bosna - Hersek 7 Nisan 1992'de ABD ve diğer batılı ülkelerce tanındı ve 22 Mayıs 1992'de Birleşmiş Milletler'e yaptığı üyelik başvurusu kabul edildi

Bosna'daki savaş 1992 yılının ilkbaharında başladı

Bosna'nın kuzeyini hedef alan saldırıların amacı bu bölgelerden Boşnak ve Hırvatları uzaklaştırarak Sırp devletini kurmaktı

Sırpların bu saldırıları bölgedeki diğer etnik gruplar için tam bir felakete dönüştü

Kuşatma altındaki şehirler ve mülteci kamplarında pek çoğu öldürüldü ve işkenceye uğradı

Savaşın ilk aylarında doğudaki pek çok Boşnak şehri sırpların saldırıları sonucu kolayca düştü

Ancak şehri çeviren tepelerinde yardımıyla Srebrenizka saldırılara karşı kendisini başarıyla savundu

1993'te Birleşmiş Milletler 6 yerleşim birimini "güvenli bölge" ilan etti, Srebrenitsa'da bunlardan birisiydi

Amaç sınırları korunabilir hale getirerek barış için görüşülebilir bir zemin yaratmaktı

Yardımların güvenli bölgelere ulaştırılması gündeme gelince bu uygulama işgalci-saldırgan güçlerle Birleşmiş Milletler askerlerinin işbirliği yapmasını gerektirerek amacı ile tam bir tezat oluşturur hale geldi

Mayıs 1995'te Sırplar Sarayova'daki kuşatmayı şiddetlendirdi ve Nato Sırplara karşı hava saldırısı düzenlendi

Buna missilleme olarak Sırplar 6 güvenli bölgeyi bombalayarak 300 Birleşmiş Milletler askerini rehin aldı

Temmuz 1995'te general Mladic komutasındaki Sırp güçleri Srebrenizka'daki Hollandalı Birleşmiş Milletler güçlerini etkisiz hale getirerek şehri hedef aldı

Yaklaşık 25,000 Boşnak Sırp tehdidi üzerine şehri terk ederek bir başka güvenli bölge olan Potocari'ye ulaştı

5000 mültecinin kampa girmesinin ardından Hollandalı barış gücü askerleri kampın dolduğunu bildirerek kampın girişini kapattı

Bu olay, kampın yakınlarındaki yaklaşık 20,000 Boşnağın Sırpların ölüm tehdidine karşı savunmasız kalmasına yolaçtı

Sırplar bölgedeki Boşnakları tahliye etmeye başladığında Hollandalı birlikler müdahale bulunmadı, hatta işlemlerin düzgün bir şekilde gerçekleştirilmesi için organizasyonda yardımcı bile oldu

Kadın ve çocuklar ayrıldıktan sonra askerlik çağına gelmiş olan erkekler otobüslere bindirildikten sonra kampın yakınında kurşuna dizilerek öldürüldü

İkinci Dünya Savaşı'ndan sonraki bu en büyük soykırımda 10 - 15 bin Boşnak'ın katledildiği iddia edilmektedir

Kızılhaç yetkilileri bu olaylar sırasında 7

500 kişinin kaybolduğunu bildirmiştir

Srebrenitsa Katliamı'nın ardından o güne kata olaylara kayıtsız kalan batı kamuoyunda Sırplara karşı baskılar arttı ve 1995 yılı sonlarında savaş son buldu

Bosna-Hersek'in Konumu

Bosna-Hersek Haritası

MÖ 1 yy: Romalıların bugünkü B-H toprakları üzerinde hakimiyet kurması
476 : Roma İmparatorluğu’nun yıkılması ve bölgenin Ostrogotların ve daha sonra Bizans ’ın eline geçmesi
650 : Hırvat ve Sırpların Balkanlara göç etmeleri (Bazı kaynaklar Hırvat ve Sırpların bugünkü İran’dan Balkanlara göç ettiklerini iddia etmektedir)
1102 : Bölgenin Macar hakimiyetine geçmesi
1167-1180 : Bölgenin tekrar Bizans’ın kontrolüne geçmesi
1180-1204 : Ban Kulin’in hakimiyeti
1322-1353 : Ban Stephen Kotromanic’in egemenliği
1353-1391 : Kral Stephen Tvrtko’nun egemenliği
1366 : Osmanlıların Balkanlardaki ilk kazanımları
1382-1386 : Osmanlıların Bulgaristan, Arnavutluk ve Sırbistan’da toprak kazanımları
1389 : Kosova Meydan Savaşı
1463 : Bosna’nın Fatih Sultan Mehmet tarafından fethedilerek Rumeli Eyaletine bağlı bir sancak statüsüyle Osmanlı İmparatorluğu’na katılması
1483 : Osmanlıların Hersek’i fethi
1492 : Engizisyon zulmünden kaçan Yahudilerin Balkanlara ve özellikle Bosna’ya yerleşmeleri
1583 : Bosna’nın eyalet statüsü kazanması
1699 : Karlofça Antlaşması (Habsburg İmparatorluğu’nun Macaristan’ı ele geçirmesi)
1789 : Fransız ihtilali ve Avrupa’da milliyetçilik akımlarının güçlenmesi
1804 : Sırp soylularının Osmanlı yönetimine karşı ayaklanması
1807 : Sırp otonomisinin kabulü
1812 : Osmanlı yönetiminin Sırbistan üzerinde tekrar hakimiyet sağlaması
1875 : Bosna’da dini çekişmelerin başlaması
1878 : 93 Harbini takiben yapılan Berlin Antlaşması hükümleri uyarınca Bosna’nın Avusturya-Macaristan yönetimine bırakılması
1908 : Bosna’nın Avusturya tarafından ilhakı
1912-1913 : Balkan savaşları
1914 : Avusturya-Macaristan İmparatorluğu veliaht prensi Franz Ferdinand ve eşinin Sarayova’da Gavrilo Princip adlı bir Sırp milliyetçisi tarafından öldürülmesi ve I Dünya Savaşı ’nın başlaması
1918 : Bosna’nın I Dünya Savaşı sonrası kurulan Sırp-Hırvat-Sloven Krallığı ’nın bir parçası olması
1921 : Kral Alexander’in iktidarı ve ülke adının Yugoslavya (Güney Slavların Ülkesi) olarak değiştirilmesi
1929 : Yugoslavya’da çok partili demokrasiye geçme çabaları, ancak başarılı olunamaması
1941 : Bosna’nın Almanya tarafından ilan edilen “Bağımsız Hırvatistan”ın yönetimi altına girmesi Almanya’nın kontrolü altındaki Hırvat milliyetçisi Ustaşelerin yönetimi ele geçirmesi Partizan ve Çetniklerin (Sırp milliyetçisi) Almanya’ya ve Üstaşe yönetimine karşı direniş başlatmaları
1945 : Josip Broz Tito ’nun yeni Yugoslavya’yı kurması, İkinci Dünya Savaşı ’nın sonu
1948 : Tito ve Stalin arasındaki anlaşmazlık neticesinde Yugoslavya’nın Kominform’dan ihraç edilmesi
1974 : YFSC’de Müslümanlara etnik statü tanınması
1980 : Tito’nun ölümü
1990 : Slobodan Miloşeviç ’in Sırbistan Cumhurbaşkanlığı’na seçilmesi Milliyetçi Sırp hareketlerinin ateşlenmesi
1991 : Slovenya ve Hırvatistan’ın Yugoslavya’dan ayrılması, Belgrad tarafından kontrol edilen Yugoslav Ordusu’nun bu ülkelere saldırmasıBirleşmiş Milletler’ in eski Yugoslavya’ya silah ambargosu uygulaması
1992 : Referandum akabinde B-H’ in bağımsızlık ilan etmesi, buna karşılık Bosnalı Sırpların da Republika Srpska’ yı ilanı, ülke içi çatışmaların başlaması BM’nin Hırvatistan’daki çatışmaların Bosna-Hersek’e yayılmasını önlemek amacıyla UNPROFOR Karargahı’nı Sarayova’ ya yerleştirmesi Sırp-H
1993 : B-H’in etnik temeller çerçevesinde kantonlara ayrılmasını öngören Vance-Owen planı nın Bosnalı Sırplar tarafından reddedilmesi Boşnaklar ve Hırvatlar arasında çatışmaların başlaması NATO uçaklarının BM’nin uçuş yasağını uygulamaya koyması BM Güvenlik Konseyi’nin Boşnaklar için 6 güvenlikli bölge ilan etmesi
1994 : Hırvatlar ve Boşnakların, aralarındaki çatışmaları sona erdiren anlaşmayı imzalamaları NATO’nun Bosnalı Sırplara geri çekilmeleri hususunda ültimatomu 50 uçağın katılımı ile NATO’nun Bosna Sırp Yönetimi’nin askeri havaalanlarını bombalaması
1995 : Boşnak ve Hırvat güçlerinin Sırpların kontrolündeki Orta ve Doğu Bosna’da ilerlemeleri NATO’nun artan hava saldırıları sonucu tarafların ateşkesi kabulü

14 Aralık’ta Paris’te “Dayton Barış Antlaşması”nın imzalanması ve Bosna-Hersek Devletinin kurulması

BM Güvenlik Konseyi ’nin barış gücü faaliyetlerini NATO’ya devretmesi

Dayton Barış Antlaşması’nın askeri yönlerini uygulamak amacıyla NATO liderliğinde 60

000 kişilik IFOR ’un (Implementation Force) ülkeye yerleştirilmesi

1996 : IFOR’un yerini daha az personele sahip SFOR’un (Stabilization Force, halen 17700 kişi) alması Dayton Barış Antlaşması’nın sivil yönlerini uygulamakla yükümlü Yüksek Temsilcilik Ofisi ’nin (OHR-Office of High Representative) faaliyete geçmesi Bosna-Hersek’in ilk üçlü Başkanlık Konseyi üyelerinin seçimle göreve gelmesi: Aliya İzzetbegoviç (Boşnak üye), Kresimir Zubak (Hırvat üye), Momcilo krajisnik (Sırp üye)
1997 : 4 Şubat: Statüsü Dayton Barış Antlaşmasıyla düzenlenmemiş olan ihtilaflı Brcko Bölgesi’nin uluslar arası yönetime devredilmesi
1998 : 22 Haziran: Bosna-Hersek’in para birimi Konvertibl Mark (KM)’ın yürürlüğe girmesi
2001 : Eski Yugoslavya Uluslararası Ceza Mahkemesi tarafından aranan sanıklardan, Slobodan Miloseviç’in, Bosna-Hersek, Kosova ve Hırvatistan’daki suçlarla ilgili olarak yargılanmak üzere, Mahkemeye teslim edilmesi

10-07-2012	#19
Prof. Dr. Sinsi	Dünya Ülkelerinin Tanıtımı *Bosna i Herzegovina* *Босна и Херцеговина* Bosna-Hersek 1878 yılında Bosna için kullanılan bayrak Bosna-Hersek'in eski bayrağı (1992-1998) Akdeniz kıyısındaki diğer şehirler gibi Bosna'da tarih sahnesindeki yerini Roma İmparatorluğu içerisinde almıştır Roma İmparatorluğu'nun çöküşünden sonra Bosna'nın yönetimi 1200'lü yıllarda bağımsızlığını elde edene kadar çeşitli kereler el değiştirmiştir Bağımsızlığını 260 yılı aşkın bir süre koruyan Bosna Krallığı bu süre boyunca Macarlar ve Sırplar'a karşı topraklarını savunmak zorunda kalmıştır 1463 yılında Osmanlı idaresi altına geçen Boşnaklar aynı zamanda Müslümanlığı da benimsemiştir Müslümanlığı benimsemeyen Boşnakların dini vecibelerini yerine getirmesine izin veren Osmanlı idaresi Bosna topraklarında inşa ettiği yapılar ve camilerle aynı zamanda Boşnakların gelenekleri ile kültürüne de etki etmiştir 1878 yılına kadar devam edecek olan Osmanlı idaresi altındaki dönemde pek çok Boşnak Osmanlı idaresinde, devlet yönetiminde önemli görevlere getirilmiştir Zayıflayan Osmanlı İmparatorluğu'nu parçalamaya karar veren müttefiklerin finansal sıkıntılar içerisindeki İstanbul'a baskısı sonucu Bosna'daki Osmanlı idaresi savaşılmadan, masa başında son bularak Avusturya-Macaristan İmparatorluğu'nun kontrolüne geçmiştir 1918 yılına kadar sürecek olan Avusturya-Macaristan İmparatorluğu idaresi altındaki dönemde ülke yeniden yapılandırılarak çökmekte olan Osmanlı İmparatorluğu idaresi altındaki dönemin sonlarında yaşadığı sıkıntılardan uzaklaşarak refaha kavuşacaktır Bu gelişmelerin büyük Sırbistan kurulmasını amaçlayan Rusya'nın finansal desteği ile gerçekleştiği kuşkusuzdur Bosna'daki Müslüman nufüsun Osmanlı idaresi altındaki diğer topraklara göçü ve onların terk ettiği yerlere Sırpların yerleşmesiyle Bosna'daki etnik yapının değişmesi bu dönemde yaşanmıştır 1918 - 1941 yılları arasındaki dönem Yugoslavya'nın iç karışıklıkları ve savaşla geçmiştir 1941 - 1945 yılları arasındaki İkinci Dünya Savaşı sırasında Naziler Yugoslavya'yı işgal ederek Slovenya'yı Almanya'ya, Hırvatistan'ı İtalya'ya ve Makedonya'yı Bulgaristan'a bağlayarak özellikle Yahudi ve çingenelere karşı bir etnik temizlik hareketine girişerek toplama kamplarında binlerce insanı öldürdüler 1945 - 1990 yılları arasındaki soğuk savaş döneminin 35 yıllı Tito'nın liderligi altında geçti Bu dönemde Bosna - Hersek'in sınırları 1918 öncesi döndü ve Boşnak'lar kültürel kimliklerine yeniden kavuştular Batı'nın desteği ile Yugoslavya'da savaşın izleri çabuk silindi Batılı ülkeler Yugoslavya'yı sadece ekonomik değil aynı zamanda askeri ve siyasi alanda da destekledi 1970'li yıllarda Sovyet müdahelesi riski ile karşılaşıldığında Amerika Birleşik Devletleri Yugoslavya'yı savunmak için nükleer güce başvurabileceğini açıkladı Soğuk savaşın son bulması ve sona eren komünist rejimle birlikte parçalanan Sovyetler Birliği'nden Yugoslavya'da etkilendi 1986 - 1992 yılları arasında yaşanan kanlı iç savaşların sonrasında Yugoslavya parçalandı Aşırı milliyetçi Slobodan Miloshevich ve onun desteklediği militanlarca büyük Sırbistan'ı kurma hayalleri ile sistematik bir soykırım gerçekleştirildi Bu dönemde 10000'nin üzerinde Boşnak yaşamını kaybetti Sırpların başta Sarayova olmak üzere kuşatma altında tuttuğu şehirleri bombalamasına, sniper ateşi ile masum sivilleri öldürmesine, başta aydınlar olmak üzere seçilmiş kişilerin toplama kamplarında öldürülmesi ile gerçekleştirilen etnik temizlik hareketine batılı ülkeler uzun süre gereken tepkiyi göstermeyerek soykırıma seyirci kaldı Şubat 1992'de bağımsızlığını ilan eden Bosna - Hersek 7 Nisan 1992'de ABD ve diğer batılı ülkelerce tanındı ve 22 Mayıs 1992'de Birleşmiş Milletler'e yaptığı üyelik başvurusu kabul edildi Bosna'daki savaş 1992 yılının ilkbaharında başladı Bosna'nın kuzeyini hedef alan saldırıların amacı bu bölgelerden Boşnak ve Hırvatları uzaklaştırarak Sırp devletini kurmaktı Sırpların bu saldırıları bölgedeki diğer etnik gruplar için tam bir felakete dönüştü Kuşatma altındaki şehirler ve mülteci kamplarında pek çoğu öldürüldü ve işkenceye uğradı Savaşın ilk aylarında doğudaki pek çok Boşnak şehri sırpların saldırıları sonucu kolayca düştü Ancak şehri çeviren tepelerinde yardımıyla Srebrenizka saldırılara karşı kendisini başarıyla savundu 1993'te Birleşmiş Milletler 6 yerleşim birimini "güvenli bölge" ilan etti, Srebrenitsa'da bunlardan birisiydi Amaç sınırları korunabilir hale getirerek barış için görüşülebilir bir zemin yaratmaktı Yardımların güvenli bölgelere ulaştırılması gündeme gelince bu uygulama işgalci-saldırgan güçlerle Birleşmiş Milletler askerlerinin işbirliği yapmasını gerektirerek amacı ile tam bir tezat oluşturur hale geldi Mayıs 1995'te Sırplar Sarayova'daki kuşatmayı şiddetlendirdi ve Nato Sırplara karşı hava saldırısı düzenlendi Buna missilleme olarak Sırplar 6 güvenli bölgeyi bombalayarak 300 Birleşmiş Milletler askerini rehin aldı Temmuz 1995'te general Mladic komutasındaki Sırp güçleri Srebrenizka'daki Hollandalı Birleşmiş Milletler güçlerini etkisiz hale getirerek şehri hedef aldı Yaklaşık 25,000 Boşnak Sırp tehdidi üzerine şehri terk ederek bir başka güvenli bölge olan Potocari'ye ulaştı 5000 mültecinin kampa girmesinin ardından Hollandalı barış gücü askerleri kampın dolduğunu bildirerek kampın girişini kapattı Bu olay, kampın yakınlarındaki yaklaşık 20,000 Boşnağın Sırpların ölüm tehdidine karşı savunmasız kalmasına yolaçtı Sırplar bölgedeki Boşnakları tahliye etmeye başladığında Hollandalı birlikler müdahale bulunmadı, hatta işlemlerin düzgün bir şekilde gerçekleştirilmesi için organizasyonda yardımcı bile oldu Kadın ve çocuklar ayrıldıktan sonra askerlik çağına gelmiş olan erkekler otobüslere bindirildikten sonra kampın yakınında kurşuna dizilerek öldürüldü İkinci Dünya Savaşı'ndan sonraki bu en büyük soykırımda 10 - 15 bin Boşnak'ın katledildiği iddia edilmektedir Kızılhaç yetkilileri bu olaylar sırasında 7500 kişinin kaybolduğunu bildirmiştir Srebrenitsa Katliamı'nın ardından o güne kata olaylara kayıtsız kalan batı kamuoyunda Sırplara karşı baskılar arttı ve 1995 yılı sonlarında savaş son buldu Bosna-Hersek'in Konumu Bosna-Hersek Haritası Bosna-Hersek Haritası MÖ 1 yy: Romalıların bugünkü B-H toprakları üzerinde hakimiyet kurması 476 : Roma İmparatorluğu’nun yıkılması ve bölgenin Ostrogotların ve daha sonra Bizans ’ın eline geçmesi 650 : Hırvat ve Sırpların Balkanlara göç etmeleri (Bazı kaynaklar Hırvat ve Sırpların bugünkü İran’dan Balkanlara göç ettiklerini iddia etmektedir) 1102 : Bölgenin Macar hakimiyetine geçmesi 1167-1180 : Bölgenin tekrar Bizans’ın kontrolüne geçmesi 1180-1204 : Ban Kulin’in hakimiyeti 1322-1353 : Ban Stephen Kotromanic’in egemenliği 1353-1391 : Kral Stephen Tvrtko’nun egemenliği 1366 : Osmanlıların Balkanlardaki ilk kazanımları 1382-1386 : Osmanlıların Bulgaristan, Arnavutluk ve Sırbistan’da toprak kazanımları 1389 : Kosova Meydan Savaşı 1463 : Bosna’nın Fatih Sultan Mehmet tarafından fethedilerek Rumeli Eyaletine bağlı bir sancak statüsüyle Osmanlı İmparatorluğu’na katılması 1483 : Osmanlıların Hersek’i fethi 1492 : Engizisyon zulmünden kaçan Yahudilerin Balkanlara ve özellikle Bosna’ya yerleşmeleri 1583 : Bosna’nın eyalet statüsü kazanması 1699 : Karlofça Antlaşması (Habsburg İmparatorluğu’nun Macaristan’ı ele geçirmesi) 1789 : Fransız ihtilali ve Avrupa’da milliyetçilik akımlarının güçlenmesi 1804 : Sırp soylularının Osmanlı yönetimine karşı ayaklanması 1807 : Sırp otonomisinin kabulü 1812 : Osmanlı yönetiminin Sırbistan üzerinde tekrar hakimiyet sağlaması 1875 : Bosna’da dini çekişmelerin başlaması 1878 : 93 Harbini takiben yapılan Berlin Antlaşması hükümleri uyarınca Bosna’nın Avusturya-Macaristan yönetimine bırakılması 1908 : Bosna’nın Avusturya tarafından ilhakı 1912-1913 : Balkan savaşları 1914 : Avusturya-Macaristan İmparatorluğu veliaht prensi Franz Ferdinand ve eşinin Sarayova’da Gavrilo Princip adlı bir Sırp milliyetçisi tarafından öldürülmesi ve I Dünya Savaşı ’nın başlaması 1918 : Bosna’nın I Dünya Savaşı sonrası kurulan Sırp-Hırvat-Sloven Krallığı ’nın bir parçası olması 1921 : Kral Alexander’in iktidarı ve ülke adının Yugoslavya (Güney Slavların Ülkesi) olarak değiştirilmesi 1929 : Yugoslavya’da çok partili demokrasiye geçme çabaları, ancak başarılı olunamaması 1941 : Bosna’nın Almanya tarafından ilan edilen “Bağımsız Hırvatistan”ın yönetimi altına girmesi Almanya’nın kontrolü altındaki Hırvat milliyetçisi Ustaşelerin yönetimi ele geçirmesi Partizan ve Çetniklerin (Sırp milliyetçisi) Almanya’ya ve Üstaşe yönetimine karşı direniş başlatmaları 1945 : Josip Broz Tito ’nun yeni Yugoslavya’yı kurması, İkinci Dünya Savaşı ’nın sonu 1948 : Tito ve Stalin arasındaki anlaşmazlık neticesinde Yugoslavya’nın Kominform’dan ihraç edilmesi 1974 : YFSC’de Müslümanlara etnik statü tanınması 1980 : Tito’nun ölümü 1990 : Slobodan Miloşeviç ’in Sırbistan Cumhurbaşkanlığı’na seçilmesi Milliyetçi Sırp hareketlerinin ateşlenmesi 1991 : Slovenya ve Hırvatistan’ın Yugoslavya’dan ayrılması, Belgrad tarafından kontrol edilen Yugoslav Ordusu’nun bu ülkelere saldırmasıBirleşmiş Milletler’ in eski Yugoslavya’ya silah ambargosu uygulaması 1992 : Referandum akabinde B-H’ in bağımsızlık ilan etmesi, buna karşılık Bosnalı Sırpların da Republika Srpska’ yı ilanı, ülke içi çatışmaların başlaması BM’nin Hırvatistan’daki çatışmaların Bosna-Hersek’e yayılmasını önlemek amacıyla UNPROFOR Karargahı’nı Sarayova’ ya yerleştirmesi Sırp-H 1993 : B-H’in etnik temeller çerçevesinde kantonlara ayrılmasını öngören Vance-Owen planı nın Bosnalı Sırplar tarafından reddedilmesi Boşnaklar ve Hırvatlar arasında çatışmaların başlaması NATO uçaklarının BM’nin uçuş yasağını uygulamaya koyması BM Güvenlik Konseyi’nin Boşnaklar için 6 güvenlikli bölge ilan etmesi 1994 : Hırvatlar ve Boşnakların, aralarındaki çatışmaları sona erdiren anlaşmayı imzalamaları NATO’nun Bosnalı Sırplara geri çekilmeleri hususunda ültimatomu 50 uçağın katılımı ile NATO’nun Bosna Sırp Yönetimi’nin askeri havaalanlarını bombalaması 1995 : Boşnak ve Hırvat güçlerinin Sırpların kontrolündeki Orta ve Doğu Bosna’da ilerlemeleri NATO’nun artan hava saldırıları sonucu tarafların ateşkesi kabulü 14 Aralık’ta Paris’te “Dayton Barış Antlaşması”nın imzalanması ve Bosna-Hersek Devletinin kurulması BM Güvenlik Konseyi ’nin barış gücü faaliyetlerini NATO’ya devretmesi Dayton Barış Antlaşması’nın askeri yönlerini uygulamak amacıyla NATO liderliğinde 60000 kişilik IFOR ’un (Implementation Force) ülkeye yerleştirilmesi 1996 : IFOR’un yerini daha az personele sahip SFOR’un (Stabilization Force, halen 17700 kişi) alması Dayton Barış Antlaşması’nın sivil yönlerini uygulamakla yükümlü Yüksek Temsilcilik Ofisi ’nin (OHR-Office of High Representative) faaliyete geçmesi Bosna-Hersek’in ilk üçlü Başkanlık Konseyi üyelerinin seçimle göreve gelmesi: Aliya İzzetbegoviç (Boşnak üye), Kresimir Zubak (Hırvat üye), Momcilo krajisnik (Sırp üye) 1997 : 4 Şubat: Statüsü Dayton Barış Antlaşmasıyla düzenlenmemiş olan ihtilaflı Brcko Bölgesi’nin uluslar arası yönetime devredilmesi 1998 : 22 Haziran: Bosna-Hersek’in para birimi Konvertibl Mark (KM)’ın yürürlüğe girmesi 2001 : Eski Yugoslavya Uluslararası Ceza Mahkemesi tarafından aranan sanıklardan, Slobodan Miloseviç’in, Bosna-Hersek, Kosova ve Hırvatistan’daki suçlarla ilgili olarak yargılanmak üzere, Mahkemeye teslim edilmesi