10-06-2012
|
#1
|
Prof. Dr. Sinsi
|
Kültür Çeşitleri
Kültürel sınıflama yapılırken birçok farklı ölçütler alınmaktadır Başka bir deyişle, sosyal bilimciler inceleme alanlarına göre kültürü farklı biçimlerde sınıflamaktadır Tabii durum böyle olunca bu sosyal bilimcilerin sınıflamada temel aldıkları kıstaslar da farklı olabilmektedir
(1) Maddi ve Manevi Kültür
Toplumda insanlar çoğu zaman kültür denilince, sadece o toplumun bilim, sanat, ahlak, din, hukuk, gelenek, görenek, ideoloji ve inançları gibi kültürel öğelerini anlamaktadır Böyle bir anlayış yanlış olmamasına rağmen sadece eksiktir Çünkü her toplumun kendine ait olan bu kültürel öğelerinin yanında bir de o kültürün maddi öğeleri de mevcuttur Kültürü maddi ve manevi diye ikiye ayırmak mümkündür
(a)Maddi Kültür
Maddi kültürün temelini, insanın tabiata karşı yaptığı her şey oluşturur
(b)Manevi Kültür
Manevi kültürü, toplumların örf, adet, gelenek, görenek, ahlak kuralları,inanç ve ideolojileri oluşturur
(2) Genel Kültür ve Alt Kültür
Bu ayrım kültürün yaygınlık derecesine göre yapılmıştır Bu kıstasa göre kültürü,genel ve alt kültür olmak üzere iki gruba ayırmak mümkündür
(a)Genel Kültür
Genel kültür,her toplumun sahip olduğu ve sadece kendine has olan özellikleri içerir Belli bir toplumun paylaştığı ve benimsediği değerleri, inançları, davranış tarzları,yaptırım biçimleri, örf, adet, gelenek, görenekleri o toplumun genel kültürünü oluşturur
(b)Alt Kültür
Toplumların genel kültürü büyük bir sistem olarak birçok alt kültürel sistemi bünyesinde barındırmaktadır Alt kültür toplumun temel kültür unsurlarını paylaşan fakat bunun dışında kendini diğer gruplardan ayıran değer,norm ve yaşam biçimleri olan grupları kapsar Alt kültür grup kültürünün genel kültürden farklı olduğu anlamına gelmektedir
(3) Gerçek Kültür ve İdeal Kültür
Bu kültür sınıflaması, toplumda kültürel olarak belirlenen uyumsuzluk kriteri dikkate alınarak yapılmıştır Buna göre kültürü gerçek ve ideal olmak üzere iki gruba ayırabiliriz
(a)İdeal Kültür
İdeal kültür, toplumun birlik ve beraberliğini sağlayan norm ve değerlerin yalnızca kurallarda geçerli olmasıdır
(b)Gerçek Kültür
Gerçek kültür, toplumu bir arada tutan norm ve değerlerin pratikteki,günlük yaşamdaki uygulanışı ya da bulunuş şeklidir
İdeal ve gerçek kültür ayırımı, kültür içindeki bir farklılığı ifade etmektedir
(4)Postfigurativ, Cofigurative ve Prefigurative Kültür
Bu kültür ayırımı, öğrenme zamanına göre yapılmıştır Bu sınıflamaya göre üç çeşit kültür vardır
(a)Postfigurativ Kültür
Bu kültür biçimi sonradan öğrenilen kültürdür Yani insanların atalarından öğrendiği kültürdür Toplum üyeleri bu kültürü genellikle yavaş yavaş öğrenir Daha çok ilkel toplumlarda geçerli olan bir kültürdür
(b)Cofigurative Kültür
Cofigurative kültür, toplu yaşamda insanların birlikte olmaları sonucu öğrenilen bir kültür biçimidir Bu kültür biçiminde temel nokta, yaşlıların yeni nesil için örnek bir davranış modelleri oluşturmalarıdır
(b)Prefigurative Kültür
Bu kültür yaşlıların gençlerden öğrendiği kültür biçimidir Yaşlıların, gençlerin yarattığı kültürel değerleri benimsemesi yani yeni ve eski kültürün birleşmesidir
|
|
|