|
Prof. Dr. Sinsi
|
20. Yüzyıl Türkiye Tarihi Kronolojisi
Papa Türkiye'de (25 Temmuz 1967)
Papa 6 Paul Türkiye'yi ziyaret etti
Maçta kavga 40 Ölü (17 Eylül 1967)
Kayseri'de oynanan Sivasspor-Kayserispor maçında kavga çıktı 40 ölü, 300 yaralı var
Öğrenci Olayları (11-12-13 Haziran 1968)
Ankara ve İstanbul'da boykot ve çatışma olayları yoğunlaştı
6 Filo gösterileri (17 Temmuz 1968)
ABD 6 Filosunun İstanbul'a demirlemesi kanlı olaylara sebep oldu
Kommer'in Arabasının yakılması (6 Ocak 1968)
ABD büyükelçisi Robert Kommer'in arabası ODTÜ bahçesinde yakıldı
Kanlı Pazar (16 Şubat 1969)
İstanbul'da 6 Filoyu protesto eden gençlerin üzerine gericiler saldırdı 2 Ölü
Astronotlar Türkiye'de (Ekim 1969)
Aya ilk ayak basan Apollo mürettebatından Neil Armstrong, Edwin Aldrin ve Michael Collins Türkiye'yi ziyaret ettiler
Yavuz jilet oluyor (18 Aralık 1969)
Şanlı Yavuz zırhlısı sökülmek üzere MKE'ne satıldı
(1970-1979)
Boğaz Köprüsünün temeli atıldı (20 Şubat 1970)
İstanbul Boğaz Köprüsü'nün temeli atıldı
Arabesk doğuyor (1970)
Orhan Gencebay'ın "Bir Teselli Ver" plağı satış rekorları kırdı Köyden kente göçün müziği kabul edilen "Arabesk" akımı böylelikle doğmuş oluyordu
15-16 Haziran (15-16 Haziran 1970)
Sendikalar kanununu protesto eden DİSK'e bağlı işçilerle güvenlik kuvvetleri çatıştı Sıkıyönetim ilan edildi
U-2 Skandalı (21 Ekim 1970)
Sovyetlerle U-2 casus uçağı krizi yaşandı
"Dağlar Dağlar" (1971)
Barış Manço'nun "Dağlar Dağlar" parçası Türk Popunda yeni bir zirve yarattı Uzun süre listelerin başında kaldı
12 Mart Muhtırası (12 Mart 1971)
Türk Silahlı Kuvvetleri 12 Mart'ta muhtıra verdi Başbakan Demirel görevinden istifa etti 12 Mart'ta Türkiye'nin önemli dönemeç noktalarından biri olup, tarihe daha çok baskıları ve işkenceleriyle geçmiştir Ordu içindeki radikal subaylara karşı, statükocu subayların bir karşı-hamlesi olmuştur
Erim Kabinesi (26 Mart 1971)
Kocaeli milletvekili Nihat Erim başkanlığında "teknisyenler kabinesi" kuruldu
Elrom kaçırıldı (17 Mayıs 1971)
İsrail'in İstanbul Başkonsolosu Efraim Elrom, THKP-C militanlarınca kaçırıldı ve öldürüldü
Kızıldere Olayı (30 Mart 1971)
Deniz Gezmiş, Yusuf Aslan ve Hüseyin İnan'ın idamını engellemek isteyen THKP-C ve THKO militanları Ünye radar üssünde görevli üç İngiliz teknisyeni kaçırdı Tokat'ın Niksar ilçesi, Kızıldere köyünde güvenlik güçlerince kuşatıldılar Çatışma sonucu militanların biri hariç (Ertuğrul Kürkçü), hepsi öldürüldü
Yüksel Menderes intihar etti (8 Mart 1972)
Adnan Menderes'in oğullarından Yüksel Menderes intihar etti
"Gırgır" Dergisi (1972)
Oğuz Aral'ın yönetimindeki "Gırgır" dergisi Türk mizah dergiciliğinde bir patlama yaparak 500 Bin tiraja ulaştı
Denizler'in İdamı (6 Mayıs 1972)
Deniz Gezmiş, Yusuf Aslan ve Hüseyin İnan'ın idamlarının infazı Ankara Cebeci Sivil Cezaevi'nde uygulandı
Cemal Kamacı şampiyon (1 Ekim 1972)
Cemal Kamacı 63,5 kiloda Avrupa Boks Şampiyonu oldu
İsmet İnönü Öldü (25 Aralık 1972)
Kurtuluş Savaşı komutanlarından, eski Başbakan ve Cumhurbaşkanlarından ve CHP genel başkanlığı yapan İsmet İnönü öldü
Boğaz Köprüsü açıldı (26 Mart 1973)
Boğaz Köprüsü tamamlandı ve hizmete açıldı
1973 Seçimleri (14 Ekim 1973)
12 Mart dönemi sonrası ilk seçimler yapıldı CHP 185, AP 149, MSP 48, CGP 13, MHP 3, TBP 1 milletvekili çıkardılar Ardından CHP-MSP hükümeti kuruldu
CHP-MSP Koalisyonu (26 Ocak 1974)
12 Mart sonrasının ilk seçimli sivil hükümeti CHP-MSP koalisyonu kuruldu
Kıbrıs Barış Harekatı (20 Temmuz 1974)
Kıbrıs'ta darbeci Nikos Sampson'un hareketi sonucu oluşan fiili duruma karşı Türkiye adaya silahlı kuvvetlerini çıkarttı Böylelikle Türkiye ilk defa Cumhuriyet döneminde bir askeri harekata kalkışıyordu Ayrıca bölgesel bir güç olduğunun işaretlerini veriyordu
2 Kıbrıs Harekatı (14 Ağustos 1974)
Yapılan diplomatik görüşmeler netice vermeyince, Türk ordusu tekrar harekete geçti ve adada ilerlemesini sürdürdü
Yılmaz Güney savcı vurdu (14 Eylül 1974)
Türk Sinemasının "Çirkin Kral"ı Yılmaz Güney, Adana'nın Yumurtalık ilçesinde tartıştığı yargıç Sefa Mutlu'yu vurarak öldürdü
Sezen Aksu olayı (1975)
Popta o güne değin adı hiç duyulmamış bir isim göze çarptı 1975'in yılbaşı gecesi ilk kez TRT'ye çıkan Sezen Aksu "Kusura Bakma", "Yaşanmamış Yıllar" isimli parçalarıyla bir anda tanındı Ondan sonra "Minik Serçe" olarak popta kendi tarzını geliştirdi
Eurovizyon (1975)
O yıllarda oldukça önemli bir yarışma olan Eurovizyon'da Semiha Yankı "Seninle Bir Dakika" ile sonuncu oldu
MC Hükümetleri (31 Mart 1975)
Türk siyasi hayatına "Milliyetçi Cephe Hükümetleri" olarak geçecek olan ilk hükümet kuruldu Ondan sonra ülkede cepheleşme iyice artacak, Demirel 2 ayrı MC hükümeti daha kuracaktır MC hükümetlerinin belkemiğini AP, MSP, MHP ve CGP oluşturacaktır
Diyarbakır'da deprem (6 Eylül 1975)
Diyarbakır'ın, Lice, Kulp ve Hani ilçelerinde deprem 2384 kişi öldü, 8149 bina yıkıldı
Yahya Demirel'e tutuklama (28 Şubat 1976)
AP Genel Başkanı ve Başbakan Süleyman Demirel'in yeğeni Yahya Demirel hakkındaki yolsuzluk iddialarından dolayı tutuklandı
1 Mayıs Katliamı (1 Mayıs 1977)
DİSK'in Taksim meydanında düzenlediği 1 Mayıs İşçi Bayramı mitingine, toplantının bitimine doğru ateş açıldı 34 kişi öldü, yüzlerce kişi yaralandı Olay "sol gruplar çatıştı" diye gösterilse de, sonradan "Kontgerilla" ile izah edildi Bu olayla Türkiye'de sola yönelik kitle katliamlarının pimi çekilmiş oldu
Çiğli Olayı (29 Mayıs 1977)
CHP Genel Başkanı Bülent Ecevit'e İzmir-Çiğli havaalanında şüpheli suikast girişimi İstanbul Belediye Başkanı Ahmet İsvan ayağından yaralandı
CHP Birinci Parti (6 Haziran 1977)
Seçim sonuçları belli oldu CHP %414, AP %309 oy aldı
Sabahattin Savaşman Olayı (24 Aralık 1974)
MİT İstihbaratçısı Sabahattin Savaşman CİA adına casusluktan tutuklandı
2 MC iktidarı devrildi (31 Aralık 1977)
Türkiye Cumhuriyetinin tarihinde ilk defa bir hükümet, gensoru ile devrilmiş oldu
"Sürü" (1978)
Türk sinemasının başyapıtlarından kabul edilen Zeki Ökten'in yönettiği, Yılmaz Güney'in senaryosunu yazdığı, Tarık Akan, Melike Demirağ ve Tuncel Kurtiz'in rolleri paylaştığı "Sürü" gösterime girdi
Ecevit Kabinesi (2 Ocak 1978)
Bülent Ecevit, AP'den devşirdiği 11 Bakanla birlikte kabine kurdu
16 Mart Katliamı (16 Mart 1978)
İstanbul Üniversitesi önünde sol görüşlü öğrencilerin üzerine bomba atıldı 5 kişi öldü, 47 kişi yaralandı
Server Tanilli Felç (8 Nisan 1978)
Doç Server Tanilli evinin önünde uğradığı saldırı sonucu aldığı yaralar yüzünden felç oldu
Hamit Fendoğlu'na bomba (17 Nisan 1978)
Malatya Belediye Başkanı Hamit Fendoğlu evine gönderilen bombalı paketin patlaması sonucu öldürüldü
Bedrettin Cömert öldürüldü (11 Temmuz 1978)
Hacettepe Üniversitesi öğretim üyelerinden Doç Bedrettin Cömert öldürüldü
7 TİP'li katledildi (9 Ekim 1978)
Ankara'da 7 TİP üyesi öğrenci kaldıkları evde katledildiler Katillerin "ülkücü komandolar" olduğu bildirildi
Karafakioğlu öldürüldü (20 Ekim 1978)
İTÜ Elektrik Fakültesi Dekanı Bedri Karafakioğlu öldürüldü
Maraş Katliamı (23 Aralık 1978)
Kahramanmaraş ilimizde, karşılıklı olarak öldürülen kişilerin cenazeleri sonrası, muhtelif provakasyonlar tertiplenmiş, özellikle Alevilere yönelik kitle saldırıları düzenlenmiştir Kundaktaki bebekler dahil, 33 kişi ölmüş, yüzlerce kişi yaralanmış, evler, dükkanlar yakılmıştı
Abdi İpekçi öldürüldü (1 Şubat 1979)
Milliyet Gazetesi Genel Yayın Müdürü ve Başyazarı Abdi İpekçi öldürüldü
İpekçi'nin katili yakalandı (10 Temmuz 1979)
Abdi İpekçi'nin katili M Ali Ağca yakalandı
Cevat Yurdakul öldürüldü (28 Eylül 1979)
Adana Emniyet Müdürü Cevat Yurdakul ülkücü katillerce öldürüldü
Ağca Kaçırıldı (25 Kasım 1979)
Abdi İpekçi'nin katili Mehmet Ali Ağca cezaevinden kaçırıldı
Tütengil öldürüldü (7 Aralık 1979)
İktisat Fakültesi öğretim üyesi, demokrat kimliğiyle tanınan Prof Cavit Orhan Tütengil öldürüldü
(1980-1990)
Çağrı reddedildi (5 Ocak 1980)
AP genel başkanı Süleyman Demirel, CHP genel başkanı Bülent Ecevit'in teröre karşı işbirliği önerisini reddetti
Cumhurbaşkanı seçilemedi (23 Mart 1980)
Partiler bir isim üzerinde uzlaşamadığı için yapılan turlarda Cumhurbaşkanı seçilemedi
Raki Yakalandı (1 Nisan 1980)
Ünlü dolandırıcı "Raki" (Güney Zobu) yakalandı
Ümit Kaftancıoğlu öldürüldü (11 Nisan 1980)
Yazar, TRT Yapımcısı Ümit Kaftancıoğlu öldürüldü
Gün Sazak öldürüldü (28 Mayıs 1980)
MHP yöneticilerinden Gün Sazak öldürüldü
Çorum Katliamı (5 Temmuz 1980)
Çorum ateşler içinde 20 ölü, yüzlerce yaralı
Kemal Türkler öldürüldü (15 Temmuz 1980)
DİSK Genel Başkanı ve sendikacı Kemal Türkler evinin önünde öldürüldü
Nihat Erim öldürüldü (20 Temmuz 1980)
12 Mart döneminin Başbakanlarından Nihat Erim, Dragos'taki evinden çıkarken Dev-Sol militanlarınca öldürüldü
12 Eylül Harekatı (12 Eylül 1980)
Ülkedeki "anarşi ve terörü önlemek ve akan kanı durdurmak amacıyla" Türk Silahlı Kuvvetleri bir kez daha yönetime el koydu Tüm yurtta sıkıyönetim ilan edildi Genelkurmay başkanı Kenan Evren başkanlığında, Kara Kuvvetleri komutanı Orgeneral Nurettin Ersin, Hava Kuvvetleri komutanı Tahsin Şahinkaya, Deniz Kuvvetleri Komutanı Oramiral Nejat Tümer ve Jandarma Genel Komutanı Orgeneral Sedat Celasun'dan oluşan Milli Güvenlik Konseyi yürütmeyi eline aldı Siyasi parti liderleri "gözetim altına" alındı
Ulusu Başbakan (20 Eylül 1980)
Eski Deniz Kuvvetleri komutanı Oramiral Bülent Ulusu başkanlığında bir hükümet kuruldu
İdamlar başladı (7 Ekim 1980)
Balgat katliamı sanıklarından sağ eğilimli Mustafa Pehlivanoğlu ve Telsizler katliamı sanıklarından sol eğilimli Necdet Adalı idam edildiler
Ecevit'in istifası (30 Ekim 1980)
CHP Genel Başkanı Bülent Ecevit, konseyin siyasi partileri temelli kapatmak istemesinden dolayı CHP Genel Başkanlığından istifa etti
"Tatlıses" olayı (1980)
İnşaat işçiliğinden bir imparatorluğa yükselen İbrahim Tatlıses "Ayağında Kundura" ile kendini o yıl topluma tanıttı Arabeskte yeni bir dalgayı temsil eden Tatlıses, giderek yükselen bir grafikle "olay" haline geldi
Cahide Sonku öldü (18 Mart 1981)
Türk sinemasının ünlü kadın sanatçısı Cahide Sonku öldü
Danışma Meclisi (23 Ekim 1981)
Milli Güvenlik Konseyi'nin seçtiği 160 üyeden oluşan "Danışma Meclisi" faaliyete geçti
Turan Güneş öldü (10 Nisan 1982)
Eski Dışişleri Bakanlarından, CHP yöneticisi ProfTuran Güneş öldü
Banker Kastelli İsviçre'de (20 Haziran 1982)
Ardarda patlak veren bankerlik skandalları sonrası "Banker Kastelli" diye bilinen Cevher Özden ve eşi İsviçre'ye kaçtı
Esenboğa Baskını (8 Ağustos 1982)
Ermeni terör örgütü ASALA, Ankara Esenboğa Havaalanı'nı bastı (Bir terörist ölü, diğeri yaralı ele geçti 8 ölü 72 yaralı)
Anayasa Referandumu (7 Kasım 1982)
12 Eylül yönetimin hazırladığı Anayasa halk oyuna sunuldu Yüzde 915 evet oyuyla anayasa kabul edildi ve Kenan Evren'de otomatik olarak Cumhurbaşkanı seçilmiş oluyordu
Washington Otel Yangını (7 Mayıs 1983)
Laleli Washington Otel'de yangın çıktı 36 turist öldü 65 yaralı
Vetolar (23 Haziran 1983)
SODEP'in aralarında Erdal İnönü'nünde bulunduğu 21 kurucusu MGK vetosu yedi BTP ise kapatılmış ve yöneticileri Zincirbozan'a gönderilmişti Böylelikle seçimlere MGK'nın onayladığı Turgut Özal önderliğinde ANAP, Necdet Calp'in Halkçı Parti'si ve generallerin desteklediği Turgut Sunalp'in Milliyetçi Demokrasi Partisi katılabilecekti
|