Şengül Şirin
|
Doğu Hint Adaları, Doğu Hint Adaları Doğal Yapısı, Ekonomisi, Nüfusu, Tarihi
DOĞU HİNT ADALARI
Doğu Hint Adaları,Felemenkçe COSTINDIE,Fransızca INDES ORIENTALES,İngilizce EAST INDIES,İspanyolca INDIAS ORIENTALES,Asya anakarası ile Avustralya arasında,Ekvator"u çevreleyen yaklaşık 6 100 km'lik bir kuşak boyunca uzanan ve Malay Takımadalarına bağlı adaların büyük bölümünü oluşturan adalar Brunei,Endonezya,Malezya ve Papua Yeni Gine"nin yanı sıra Filipinler"in küçük bir kesimini kapsarAsya"dan Malakka Boğazı ve Güney Çin Denizi,Avustralya'dan ise Torres Boğazı ile ayrılırGrubu oluşturan adaların en büyükleri Borneo,Selebes ,Cava,Yeni Gine ve Sumatra'dırGeçmişte Hollanda Doğu Hint Adaları ( bugün Endonezya) ile eşanlamlı olarak kullanılan Doğu Hint Adaları terimi,zaman zaman bütün Malay Takımadalarını ya da Güneydoğu Asya ve Hindistan"ı da içine alan bölgeyi belirtmek için de kullanılmıştır
DOĞAL YAPI
Hint Okyanusu ile Büyük Okyanus arasında dev dalgakıranlar biçiminde uzanan Doğu Hint Adaları ,iki ayrı grup altında toplanabilirSumatra,Borneo,Cava ve Yeni Gine gibi adaların oluşturduğu birinci grup,bütünüyle ya da kısmen kıta sahanlıkları üstünde yer alırBuna karşılık batıda Bali ile Borneo ,doğu da da Aru ile Yeni Gine arasında kalan adalar ,sualtında kalmış dağ sıralarına bağlı tekil doruklardan oluşmuşturBüyük adalar Sulu,Selebes,Bauda,Maluku,Sunda,Cava,Flores ve Savu iç denizlerini kuşatır
Doğu Hint Adaları yapısal olarak üç bölüme ayrılırSuhda Sahanlığı ,Sahul Sahanlığı ve bu ikisi arasında yer alan tektonik oluşum alanıGüneydoğu Asya'nın bir uzantısını oluşturan Sunda Sahanlığı sığ denizlerle kaplıdırDeniz düzeyinin bugünkünden yaklaşık 100 m daha alçak olduğu son dörtbüyük buzul çağında bütünüyle açıkta olan bu platform üstünde büyük akarsular bulunuyorduKara köprüleri hayvanların ve ilk insanların bölge içinde göç etmesine olanak veriyorduYaklaşık 17 bin yıl önce buz katmanlarının erimesi ve platformun kısmen sular altında kalması sıradağlar ve yüksek kesimler ada ve yarımada biçimini aldıBu çekirdeğin kenarlarında birbirini izleyen kıvrımlaşmalar ve Mezozoyik ( ikinci) Zamandaki ( y225-65 milyon yıl önce) dağ oluşumları sonucunda bölgenin öteki yüzey şekilleri ortaya çıktıKarmaşık bir jeolojik geçmişe dayanan Sunda platformundaki aşınmış dağlar,yaşlı başkalaşım kayaçlarından oluşmuştur
Yeni Gine ve çevresindeki adalar da benzer özellikler taşıyan ve Avustralya'nın bir uzantısı olan Sahul Sahanlığının bir bölümünü oluştururBu iki kıta platformu arasında dağ ve ada zincirleri biçiminde sıralanan,kırılma ve kıvrılmalarla oluşmuş,genç ve dik dağ sistemleri uzanırBuradaki dağ oluşumu yakın bir döneme değin sürdüğünden sık sık depremler görülür
Doğu Hint Adalarının egemen yüzey şekli birer belkemiği gibi uzanan sıradağlardırMyanmar'dan ( Birmanya ) başlayarak Andaman ve Nicobar adalarını izleyen ana yay,Sumatra ,Cava ve Küçük Sunda Adalarındaki sıradağları oluşturduktan sonra kuzeyde Filipinler'e ,doğuda Yeni Gine'ye doğru kıvrılırÖteki yaylar Filipinler'den Selebes'e ve Borneo'ya uzanırSelebes'i parçalanmış yayların ve aradaki kırık havzaların oluşturduğu karmaşık bir bölge çevrelerSunda Sahanlığı bölgesinde dağ yamaçları yumuşak bir eğimle inerken ,tektonik oluşum alanında yükseltiler düzensiz ve engebeli bir yapı gösterirDağ kıvrımları boyunca dağınık bir biçimde sıralanmış 200'ü aşkın yanardağ bulunurbunların çoğu 3000 m'yi geçerEndonezya'daki 70 kadar yanardağ son 150 yıl içinde püskürmüştürDeprem merkezleri genellikle yanardağların yakınındaki derin denizlerin altındadırSumatra"nın batı kıyısı açıkları ile Makassar Boğazı ve Flores Denizinde büyük mercan resifleri bulunurKüçük Sunda Adalarında mercan adaları ve küçük resifler yaygındırBuna karşılık Sumatra,Malezya ,Cava ve Borneo arasındaki denizlere bakan kıyılarda mercanlara rastlanmazBirçok adada ırmaz ağızlarının denizsularının altından kalmasıyla oluşmuş geniş haliçler vardırSumatra"nın doğu,Borneo'nun batı ve güney,Yeni Gine'nin güneybatı kesimlerinde olduğu gibi,sığ kıyıların çoğunda geniş bataklık alanları uzanırBu adaların başka kıyılarında daha iyi akaçlanan ve verimli alüvyonlarla kaplı olan düzlükler de vardır
Akaçlama sisteminin enbelirgin özelliği kısa ve dik eğimli ırmaklardırKıta sahanlıkları üstündeki adalarda ırmakların aşındırarak taşıdığı topraklar geniş deltalar ve taşkın ovaları oluştururCava'da olduğu gibi ince volkanik topraklarla örtülü ırmak havzalarında aşınma çok daha yüksektirMalakka Boğazına bakan Sumatra kıyıları gibi korunaklı alanlarda delta oluşumu son derece hızlıdır
Kaynak;AnaBritannica cilt 10 frmsinsinet için derlenmiştir
__________________
Arkadaşlar, efendiler ve ey millet, iyi biliniz ki, Türkiye Cumhuriyeti şeyhler, dervişler, müritler, meczuplar memleketi olamaz En doğru, en hakiki tarikat, medeniyet tarikatıdır
|