Grafikler Nerelerde Kullanılır? Grafiklerin Kullanıldıkları Alanlar Nelerdir?

**Prof. Dr. Sinsi** · 09-11-2012

Günlük çubuk fiyat grafikleri, bugün en çok kullanılan fiyat grafiği cinsidir

Teknik analizciler yine de çubuk grafiklerinin yanında diğer grafikleri de kullanırlar

Bu grafiklerden burada inceleyeceğimiz iki tanesi, çizgi grafikleri ve nokta ve şekil (point&figure) grafikleridir

Şekil 3

1de standart bir çubuk grafiği yer alıyor

Şekil 3

1de her bir günün fiyat hareketi düşey bir çubuk ile gösterildiği için bu grafiği çubuk grafik diye adlandırıyoruz

Dikey çubuğun en üst noktası, hisse senedinin o gün içinde işlem gördüğü en yüksek fiyatı, dikey çizginin en alt noktası, hisse senedinin o gün içinde işlem gördüğü en düşük fiyatı ve dikey çizgi ile sağ taraftan kesişen yatay çizgi ise o günün kapanış fiyatını gösterir

Açılış fiyatı olan enstrümanlarda açılış fiyatı, dikey çizgi ile sol taraftan kesişen bir yatay çizgi ile gösterilir

Çubuk grafikler, dikey eksende fiyat ve yatay eksende zaman olmak üzere iki boyut taşırlar

Şekil 3

2de aynı hisse senedinin grafiğinin bir çizgi grafikteki görünüşü yer alıyor

Gün içinde oluşan fiyatlar içinde, kapanış fiyatı en önemli fiyat olduğu için bir bölüm teknik analizci, fiyat hareketinin daha geçerli bir ölçümünün bir çizgi grafikle (ya da kapanış fiyatlarıyla) yapılabileceğine inanır

Şekil 3

1 Adana Anın çubuk grafiği görülüyor

Her bir düşey çubuk bir günlük fiyat hareketini temsil ediyor

En çok kullanılan fiyatlar yüksek, düşük ve kapanış fiyatlarıdır

Düşey çubuğun en alt değeri, o günün en düşük işlem fiyatını, en yüksek değeri o günün en yüksek işlem fiyatını ve sağa doğru olan kısa yatay çubuk ise o günün kapanış fiyatını temsil eder

Şekil 3

2 Adana Anın aynı grafiğinin kapanış fiyatlarının değerleri birleştirilerek çizilmiş olan bir çizgi grafiği görülüyor

Bir üçüncü tip grafik olan nokta ve şekil grafiği de Şekil 3

3de görülüyor

Nokta ve şekil grafiğinin aynı fiyat hareketini daha sıkıştırılmış biçimde gösterdiği görülüyor

Şekildeki X sütunları yükselen fiyatları, O sütunları ise düşen fiyatları gösteriyor

Alım ve satım sinyalleri nokta ve şekil grafiklerinde, çubuk grafiklerinde olduğundan daha nettir

Şekil 3

3 Adana Anın Şekil 3

1 ve Şekil 3

2deki grafiklerinin nokta ve şekil grafiği olarak çizilmiş biçimi görülüyor

Nokta ve şekil grafiklerinde X sütunları yükselen fiyatları, O sütunları ise düşen fiyatları gösterir

Nokta ve şekil grafiklerinde alım ve satım sinyalleri daha belirgindir

Fiyat verilerinin nasıl sıkışmış olduğuna da dikkat edelim

GRAFİKLERİN ARİTMETİK VE LOGARİTMİK OLARAK ÇİZİMLERİ

Şekil 3

4 aritmetik ve logaritmik olarak çizilmiş olan 2 grafiği göstermektedir

Aritmetik ölçekli grafikte fiyat aralıkları eşit aralıklarla yer alırken, logaritmik ölçekli fiyat grafiğinde, fiyat arttıkça ölçekteki yüzde artışı küçülür

Şekil 3

4 Üst bölümde yer alan grafik doğrusal (lineer) ve alt bölümde yer alan grafik de logaritmik olarak çizilmiştir

Özellikle uzun dönemli grafik çalışmalarında logaritmik ölçekle çizilmiş olan grafiklerle yapılan incelemelerin daha yararlı olduğu düşünülür

İŞLEM HACMİ

Çubuk grafiklerinin kapsadığı önemli bir bilgi kaynağı da işlem hacmidir

İşlem hacmi, bir hisse senedinin gün içinde ne miktarda alınıp satıldığını gösterir

İşlem hacmi, bir çubuk grafikte, grafiğin en altında dikey çubuklarla gösterilir

HAFTALIK VE AYLIK ÇUBUK GRAFİKLERİ

Bir çubuk grafik herhangi bir zaman dilimi için de çizilebilir

Uzun dönemli trend analizleri için, haftalık ve aylık çubuk grafikleri kullanılmalıdır

Haftalık grafiklerde bir çubuk, bir hafta süre içindeki fiyat hareketini temsil eder

Aylık grafikte her bir çubuk, o ay içindeki fiyat hareketini gösterir

Haftalık ve aylık grafikler, daha uzun dönemli trend analizleri yapılabilmesi için fiyat hareketini sıkıştırırlar

(Bkz

Şekil 3

6, 3

7

)

Şekil 3

6 Haftalık işlem hacmi çubuklarıyla birlikte haftalık çubuk grafiğinin bir örneği görülüyor

Grafikteki her bir çubuk bir haftalık fiyat hareketini temsil ediyor

Grafiğin alt bölümünde de haftalık işlem hacmi çubukları görülüyor

Şekil 3

7 Aylık çubuk grafiğin bir örneği görülüyor

Grafikteki her bir çubuk bir aylık fiyat hareketini temsil ediyor

09-11-2012	#2
Prof. Dr. Sinsi	Grafikler Nerelerde Kullanılır? Grafiklerin Kullanıldıkları Alanlar Nelerdir? Günlük çubuk fiyat grafikleri, bugün en çok kullanılan fiyat grafiği cinsidir Teknik analizciler yine de çubuk grafiklerinin yanında diğer grafikleri de kullanırlar Bu grafiklerden burada inceleyeceğimiz iki tanesi, çizgi grafikleri ve nokta ve şekil (point&figure) grafikleridir Şekil 31de standart bir çubuk grafiği yer alıyor Şekil 31de her bir günün fiyat hareketi düşey bir çubuk ile gösterildiği için bu grafiği çubuk grafik diye adlandırıyoruz Dikey çubuğun en üst noktası, hisse senedinin o gün içinde işlem gördüğü en yüksek fiyatı, dikey çizginin en alt noktası, hisse senedinin o gün içinde işlem gördüğü en düşük fiyatı ve dikey çizgi ile sağ taraftan kesişen yatay çizgi ise o günün kapanış fiyatını gösterir Açılış fiyatı olan enstrümanlarda açılış fiyatı, dikey çizgi ile sol taraftan kesişen bir yatay çizgi ile gösterilir Çubuk grafikler, dikey eksende fiyat ve yatay eksende zaman olmak üzere iki boyut taşırlar Şekil 32de aynı hisse senedinin grafiğinin bir çizgi grafikteki görünüşü yer alıyor Gün içinde oluşan fiyatlar içinde, kapanış fiyatı en önemli fiyat olduğu için bir bölüm teknik analizci, fiyat hareketinin daha geçerli bir ölçümünün bir çizgi grafikle (ya da kapanış fiyatlarıyla) yapılabileceğine inanır Şekil 31 Adana Anın çubuk grafiği görülüyor Her bir düşey çubuk bir günlük fiyat hareketini temsil ediyor En çok kullanılan fiyatlar yüksek, düşük ve kapanış fiyatlarıdır Düşey çubuğun en alt değeri, o günün en düşük işlem fiyatını, en yüksek değeri o günün en yüksek işlem fiyatını ve sağa doğru olan kısa yatay çubuk ise o günün kapanış fiyatını temsil eder Şekil 32 Adana Anın aynı grafiğinin kapanış fiyatlarının değerleri birleştirilerek çizilmiş olan bir çizgi grafiği görülüyor Bir üçüncü tip grafik olan nokta ve şekil grafiği de Şekil 33de görülüyor Nokta ve şekil grafiğinin aynı fiyat hareketini daha sıkıştırılmış biçimde gösterdiği görülüyor Şekildeki X sütunları yükselen fiyatları, O sütunları ise düşen fiyatları gösteriyor Alım ve satım sinyalleri nokta ve şekil grafiklerinde, çubuk grafiklerinde olduğundan daha nettir Şekil 33 Adana Anın Şekil 31 ve Şekil 32deki grafiklerinin nokta ve şekil grafiği olarak çizilmiş biçimi görülüyor Nokta ve şekil grafiklerinde X sütunları yükselen fiyatları, O sütunları ise düşen fiyatları gösterir Nokta ve şekil grafiklerinde alım ve satım sinyalleri daha belirgindir Fiyat verilerinin nasıl sıkışmış olduğuna da dikkat edelim GRAFİKLERİN ARİTMETİK VE LOGARİTMİK OLARAK ÇİZİMLERİ Şekil 34 aritmetik ve logaritmik olarak çizilmiş olan 2 grafiği göstermektedir Aritmetik ölçekli grafikte fiyat aralıkları eşit aralıklarla yer alırken, logaritmik ölçekli fiyat grafiğinde, fiyat arttıkça ölçekteki yüzde artışı küçülür Şekil 34 Üst bölümde yer alan grafik doğrusal (lineer) ve alt bölümde yer alan grafik de logaritmik olarak çizilmiştir Özellikle uzun dönemli grafik çalışmalarında logaritmik ölçekle çizilmiş olan grafiklerle yapılan incelemelerin daha yararlı olduğu düşünülür İŞLEM HACMİ Çubuk grafiklerinin kapsadığı önemli bir bilgi kaynağı da işlem hacmidir İşlem hacmi, bir hisse senedinin gün içinde ne miktarda alınıp satıldığını gösterir İşlem hacmi, bir çubuk grafikte, grafiğin en altında dikey çubuklarla gösterilir HAFTALIK VE AYLIK ÇUBUK GRAFİKLERİ Bir çubuk grafik herhangi bir zaman dilimi için de çizilebilir Uzun dönemli trend analizleri için, haftalık ve aylık çubuk grafikleri kullanılmalıdır Haftalık grafiklerde bir çubuk, bir hafta süre içindeki fiyat hareketini temsil eder Aylık grafikte her bir çubuk, o ay içindeki fiyat hareketini gösterir Haftalık ve aylık grafikler, daha uzun dönemli trend analizleri yapılabilmesi için fiyat hareketini sıkıştırırlar (Bkz Şekil 36, 37) Şekil 36 Haftalık işlem hacmi çubuklarıyla birlikte haftalık çubuk grafiğinin bir örneği görülüyor Grafikteki her bir çubuk bir haftalık fiyat hareketini temsil ediyor Grafiğin alt bölümünde de haftalık işlem hacmi çubukları görülüyor Şekil 37 Aylık çubuk grafiğin bir örneği görülüyor Grafikteki her bir çubuk bir aylık fiyat hareketini temsil ediyor