Ata Sporlarımız Nelerdir Ata Sporlarımız Hakkında Bilgi

**Prof. Dr. Sinsi** · 09-11-2012

Okçuluk :Ok ve yayı elinize aldığınız an zaman içinde neredeyse 20 bin yıl öncesine uzanan bir yolculuğa çıkıyorsunuz demektir

Ok ve yay ilkel insan topluluklarının hayatta kalma mücadelesinde önemli bir rol üstlenmekteydi

Bazı araştırmacılar yayın ilk kez 15

000 yıl önce Afrika2da kullanıldığını düşünmektedirler

Bu süreyi 50

000 yıla kadar çıkaran yazarlar varsa da genel kabul gören düşünce bunun çok abartılı olduğudur

İslam geleneğine göre ok ve yay Cebrail tarafından Hz

Adem’e ekinlerini kargalara karşı koruyabilmesi için getirilmiştir

Ancak bilimsel veriler “İlk İnsan”ın daha ilkel silahlar kullanmış olduğunu ispatlamaktadır

Yayın ilk kez nerede ve ne zaman kullanıldığını belirlemek güçtür çünkü yayın ana malzemesi ağaçtır ve zamanın aşındırıcı etkisine karşı koyamamaktadır

Mağara duvarlarındaki resimler ipucu vermekten öteye geçmemektedir

Çünkü bu resimlerde arkası tüylerle donatılmış görülen okların atlatl adı verilen bir tür mızrak fırlatıcısına ait dartlar olması olasılığı yüksektir

Avrupa2da arkeolojik buluntu olarak kayda geçmiş en eski yaylar 1930da Almanya’nın kuzeyinde bulunmuş olan Stellmoor kalıntıları ve Danimarka’daki Holmegaards kalıntılarıdır

Bu iki buluntu sırasıyla 10

000 ve 8

000 yıl öncesine tarihlenmektedir

Holmegaards’da bulunan tipte yaylar başka arkeolojik buluntularda da ele geçmiş en genç kalıntılar 4

800 yıl öncesine tarihlendirilmiştir

Her iki yay da Taş Devri’ne ait silahlardır

Zaman içinde yay önemli bir savaş aracı haline gelmiştir

Ateşli silahlar yayın tahtını sarsana kadar av için de etkili ve aranan silah olma özelliğini korumuştur

Okçuluğun Spor Dalı Olarak GelişmesAteşli silahların gelişmesi ve yaygınlaşmasıyla yay hem Doğuda hem Batıda savaş alanlarından silinmiş ancak okçuluk zor ve eğlenceli bir spor dalı olarak varlığını korumuş günümüze kadar çeşitli kollardan gelişimini sürdürmüştür

Okçuluğun Batıda bir spor dalına dönüşmesi başlangıcı 16

yüzyıla dayanan bir süreçtir

İngiliz kralı VIII

Henry okçuluğun bir spor dalı olarak gelişmesi için girişimde bulunmuş ilk okçuluk derneği Guild of St

George 1537′de kralın emriyle kurulmuştur

Okçuluk ile ilgili bilginin korunması ve Ingilizler arasında okçuluğa ilginin arttırılması amacıyla 1545′de Roger Ascham tarafından Toxophillus adlı kitap yayınlanmıştır

1600′ler boyunca okçuluk dernekleri kurulmuş ve düzenledikleri turnuvalar ile okçuluk bir müsabaka sporu haline getirilmiştir

Kuzey Amerika2da ise ilk göçmenlerin gelmesi ile Eski Dünya2nın yay yapımı ve okçuluk ile ilgili bilgileri de bu yeni kıtaya taşınmıştır

Kısa zamanda hedef okçuluğu bu kıtada da sevilen bir uygulama haline gelmeye başlamış 1828′de United Bowmen of Philedelphia adıyla ilk okçuluk derneği kurulmuştur

Amerikan İç Savaşından sonra eski Konfederasyon askerlerinin ateşli silah bulundurmaları yasaklanınca yay bir av silahı olarak ön plana çıkmıştır

Maurice Thompson’ın The Witchery of Archery (Okçuluğun Büyüsü) adlı kitabı yazmasını takiben okçuluğa olan ilgi ülkede hızla büyümüş 1879′da National Archery Association (Milli Okçuluk Birliği) kurulmuş ve müsabakalar düzenlemeye başlamıştır

Field Archery (saha okçuluğu) denilen ve avlanma koşullarını simule eden bir tür hedef okçuluğunun ortaya çıkması ve yay ile avlanmanın giderek yaygınlaşmasıyla 1939′da National Field Archery Association (Milli Saha Okçuluğu Birliği) kurulmuştur1904′ten itibaren Olimpiyat Oyunlarında bayanlar müsabakaları da eklendi

Fotoğraf 1908′deki karşılaşmalarda çekilmiştir

Okçuluk Olimpiyatlara resmi olarak ilk kez 1900 Paris Olimpiyat Oyunları ile girmiştir

Bunu takiben 1904 St

Louis ve 1908 İngiltere Olimpiyatlarında yer alan okçuluk 1920′de Belçika’da düzenlenen Olimpiyatlara kadar bir daha görülmemiştir

Bundan sonraki 52 yıl boyunca ikinci bir ortadan kayboluş yaşanmıştır

Müsabakaya yönelik okçuluğu bir düzene oturtabilmek için Polonyalı okçular 1930′larda uluslararası bir oluşum meydana getirmenin peşine düşmüşler bu uğraşların sonunda Federation Internationale de Tir A LArc (Uluslararası Ok ve yay Federasyonu) bilinen kısaltmasıyla FITA kurulmuştur

FITA evrensel kurallar tespit etmiş ve Olimpiyat Oyunları dahil olmak üzere bir çok spor organizasyonunda yer alacak okçuluk disiplinleri geliştirmiştir

Okçuluk 1972′de tekrar Olimpiyat Oyunlarına dahil olmuştur

Ok ve yay tasarım ve imalatında kullanılan materyaldeki ve onu işleyen teknolojideki gelişmeler sonucunda yayın atış hassasiyeti hatırı sayılır derecede artmıştır

Bu da okçuluğa duyulan ilginin artmasına sebep olmuştur

Ancak bu gelişmeler okçuluğun modern materyal ve teknolojiye bağımlı hale gelmesine sebep olmuştur

Yine de primitif malzemeye dayalı geleneksel okçuluk uygulamaları sınırlı bir kitle tarafından sürdürülmüştür

Japonya Kore Moğolistan gibi ülkeler kültürlerinin birer parçası olan geleneksel okçuluk stillerini ve ilgili malzemenin yapılmasına yönelik bilgiyi korurlarken geleneksel okçuluğun önemli bir ayağı da ABD’nde ortaya çıkmıştır ve bütün dünyada hızla sempatizan bulmaktadır

Türk geleneksel okçuluğu ise maalesef tarihe karışmıştır ve bu konu ile ilgili bilginin korunması için acil entellektüel yardım ve çaba gerekmektedir

Konu tamamen öksüz ve yetim bırakılmamışsa da yapılan araştırma ve yayın çok azdır

Yeni nesillerin konuya ilgisi azdır ilgisi olanlar da maalesef yeterli bilgiye sahip değildir

Günümüzde yurdumuzda uygulanan okçuluk da stil malzeme ve bilgi açısından tamamen Batılıdır

09-11-2012	#8
Prof. Dr. Sinsi	Ata Sporlarımız Nelerdir Ata Sporlarımız Hakkında Bilgi Okçuluk :Ok ve yayı elinize aldığınız an zaman içinde neredeyse 20 bin yıl öncesine uzanan bir yolculuğa çıkıyorsunuz demektir Ok ve yay ilkel insan topluluklarının hayatta kalma mücadelesinde önemli bir rol üstlenmekteydi Bazı araştırmacılar yayın ilk kez 15000 yıl önce Afrika2da kullanıldığını düşünmektedirler Bu süreyi 50000 yıla kadar çıkaran yazarlar varsa da genel kabul gören düşünce bunun çok abartılı olduğudurİslam geleneğine göre ok ve yay Cebrail tarafından Hz Adem’e ekinlerini kargalara karşı koruyabilmesi için getirilmiştir Ancak bilimsel veriler “İlk İnsan”ın daha ilkel silahlar kullanmış olduğunu ispatlamaktadırYayın ilk kez nerede ve ne zaman kullanıldığını belirlemek güçtür çünkü yayın ana malzemesi ağaçtır ve zamanın aşındırıcı etkisine karşı koyamamaktadır Mağara duvarlarındaki resimler ipucu vermekten öteye geçmemektedir Çünkü bu resimlerde arkası tüylerle donatılmış görülen okların atlatl adı verilen bir tür mızrak fırlatıcısına ait dartlar olması olasılığı yüksektir Avrupa2da arkeolojik buluntu olarak kayda geçmiş en eski yaylar 1930da Almanya’nın kuzeyinde bulunmuş olan Stellmoor kalıntıları ve Danimarka’daki Holmegaards kalıntılarıdır Bu iki buluntu sırasıyla 10000 ve 8000 yıl öncesine tarihlenmektedir Holmegaards’da bulunan tipte yaylar başka arkeolojik buluntularda da ele geçmiş en genç kalıntılar 4800 yıl öncesine tarihlendirilmiştir Her iki yay da Taş Devri’ne ait silahlardırZaman içinde yay önemli bir savaş aracı haline gelmiştir Ateşli silahlar yayın tahtını sarsana kadar av için de etkili ve aranan silah olma özelliğini korumuşturOkçuluğun Spor Dalı Olarak GelişmesAteşli silahların gelişmesi ve yaygınlaşmasıyla yay hem Doğuda hem Batıda savaş alanlarından silinmiş ancak okçuluk zor ve eğlenceli bir spor dalı olarak varlığını korumuş günümüze kadar çeşitli kollardan gelişimini sürdürmüştürOkçuluğun Batıda bir spor dalına dönüşmesi başlangıcı 16 yüzyıla dayanan bir süreçtir İngiliz kralı VIII Henry okçuluğun bir spor dalı olarak gelişmesi için girişimde bulunmuş ilk okçuluk derneği Guild of St George 1537′de kralın emriyle kurulmuştur Okçuluk ile ilgili bilginin korunması ve Ingilizler arasında okçuluğa ilginin arttırılması amacıyla 1545′de Roger Ascham tarafından Toxophillus adlı kitap yayınlanmıştır 1600′ler boyunca okçuluk dernekleri kurulmuş ve düzenledikleri turnuvalar ile okçuluk bir müsabaka sporu haline getirilmiştirKuzey Amerika2da ise ilk göçmenlerin gelmesi ile Eski Dünya2nın yay yapımı ve okçuluk ile ilgili bilgileri de bu yeni kıtaya taşınmıştır Kısa zamanda hedef okçuluğu bu kıtada da sevilen bir uygulama haline gelmeye başlamış 1828′de United Bowmen of Philedelphia adıyla ilk okçuluk derneği kurulmuştur Amerikan İç Savaşından sonra eski Konfederasyon askerlerinin ateşli silah bulundurmaları yasaklanınca yay bir av silahı olarak ön plana çıkmıştır Maurice Thompson’ın The Witchery of Archery (Okçuluğun Büyüsü) adlı kitabı yazmasını takiben okçuluğa olan ilgi ülkede hızla büyümüş 1879′da National Archery Association (Milli Okçuluk Birliği) kurulmuş ve müsabakalar düzenlemeye başlamıştır Field Archery (saha okçuluğu) denilen ve avlanma koşullarını simule eden bir tür hedef okçuluğunun ortaya çıkması ve yay ile avlanmanın giderek yaygınlaşmasıyla 1939′da National Field Archery Association (Milli Saha Okçuluğu Birliği) kurulmuştur1904′ten itibaren Olimpiyat Oyunlarında bayanlar müsabakaları da eklendi Fotoğraf 1908′deki karşılaşmalarda çekilmiştirOkçuluk Olimpiyatlara resmi olarak ilk kez 1900 Paris Olimpiyat Oyunları ile girmiştir Bunu takiben 1904 St Louis ve 1908 İngiltere Olimpiyatlarında yer alan okçuluk 1920′de Belçika’da düzenlenen Olimpiyatlara kadar bir daha görülmemiştir Bundan sonraki 52 yıl boyunca ikinci bir ortadan kayboluş yaşanmıştırMüsabakaya yönelik okçuluğu bir düzene oturtabilmek için Polonyalı okçular 1930′larda uluslararası bir oluşum meydana getirmenin peşine düşmüşler bu uğraşların sonunda Federation Internationale de Tir A LArc (Uluslararası Ok ve yay Federasyonu) bilinen kısaltmasıyla FITA kurulmuştur FITA evrensel kurallar tespit etmiş ve Olimpiyat Oyunları dahil olmak üzere bir çok spor organizasyonunda yer alacak okçuluk disiplinleri geliştirmiştir Okçuluk 1972′de tekrar Olimpiyat Oyunlarına dahil olmuşturOk ve yay tasarım ve imalatında kullanılan materyaldeki ve onu işleyen teknolojideki gelişmeler sonucunda yayın atış hassasiyeti hatırı sayılır derecede artmıştır Bu da okçuluğa duyulan ilginin artmasına sebep olmuştur Ancak bu gelişmeler okçuluğun modern materyal ve teknolojiye bağımlı hale gelmesine sebep olmuştur Yine de primitif malzemeye dayalı geleneksel okçuluk uygulamaları sınırlı bir kitle tarafından sürdürülmüştür Japonya Kore Moğolistan gibi ülkeler kültürlerinin birer parçası olan geleneksel okçuluk stillerini ve ilgili malzemenin yapılmasına yönelik bilgiyi korurlarken geleneksel okçuluğun önemli bir ayağı da ABD’nde ortaya çıkmıştır ve bütün dünyada hızla sempatizan bulmaktadırTürk geleneksel okçuluğu ise maalesef tarihe karışmıştır ve bu konu ile ilgili bilginin korunması için acil entellektüel yardım ve çaba gerekmektedir Konu tamamen öksüz ve yetim bırakılmamışsa da yapılan araştırma ve yayın çok azdır Yeni nesillerin konuya ilgisi azdır ilgisi olanlar da maalesef yeterli bilgiye sahip değildir Günümüzde yurdumuzda uygulanan okçuluk da stil malzeme ve bilgi açısından tamamen Batılıdır