Mezhepler Arasindaki Farklılığın Sebepleri Nelerdir?

**Prof. Dr. Sinsi** · 09-11-2012

Mezhepler Arasindaki Farklılığın Sebepleri Nelerdir?
Mezhepler Arasindaki Farklılığın Sebepleri Nelerdir?

Sadece fer-i meselelerde olan farkliligin bazi sebeplerini su sekilde siralamak mümkündür:A

Ayetlerden kaynaklanan farkliliklar:

Bazi ayetlerde kelimelerin mecazi veya hakiki manada kullanilip kullanilmadiginin farkli anlasilmasi
Bir kelimenin birden fazla manaya gelmesi
Ayette bir tahsisin olmamasi Yani yapilacak ise bir sinirlamanin getirilmemesi
Emir ve nehiy ifadelerinin gerçek manada kullanilip kullanilmadigi hususu
Ayetlerdeki meselelerin net bir sekilde ortaya konmamasinin hikmeti kullarin akillarini kullanmaya tesvik için olabilecegi gibi Rabbimizin kullarina karsi kesin ve zorlayici bir çizgi çizmek yerine biraz esneklik birakmak suretiyle rahmet ve merhametli olusu da olabilir

B

Hadislerden kaynaklanan farkliliklar:

Lügatten kaynaklanan farkli anlayislar Arapça'nin çok ince bir lisan olmasi hasebiyle bir kelimenin bir harekesi manayi degistirir Bir hadis birkaç okuyus sekliyle rivayet edildiginde imamlarin bunlardan birini tercih etmesi farka yol açar
Mana ile rivayet caiz oldugu için bazi hadisler tami tamina Peygamberimizin agzindan çiktigi sekliyle degil de mana ile rivayet edilmistir Ancak ravilerin ayni manaya geldigi düsüncesiyle önem vermedigi bir kelime bazan ayni hadisten farkli hükümlerin çikmasina sebep olmustur
Imamlarin hadisleri anlamada birbirinden farkli olmasi Bu, ya hadisin çok manaya gelmesinden ya da imamlarin anlayis seviyesinin farkliligindan kaynaklanir
Ayni meselede farkli iki hadisin bulunmasi ve imamlarin bunlari degerlendirerek bir hüküm çikarmasi
Imamlarin hadis bilgisinin farkli farkli olusu
Peygamberimizin davranislarinin farkli anlasilmasi
Hadiste kastedilen mananin anlasilmamasi
Hadisin sahihligini tesbitteki metotlarin farkli olusu ve zayif hadisle amel edilip edilemeyecegi konusundaki görüs ayriliklari
Bunlarin yaninda örf ve adetin fetvalarin verilisindeki tesiri, sahabe sözlerine itibar edip etmeme ve degi$ik fetva metodlari farkli görüslerin olusmasina neden olmustur

09-11-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	Mezhepler Arasindaki Farklılığın Sebepleri Nelerdir? Mezhepler Arasindaki Farklılığın Sebepleri Nelerdir? Mezhepler Arasindaki Farklılığın Sebepleri Nelerdir? Sadece fer-i meselelerde olan farkliligin bazi sebeplerini su sekilde siralamak mümkündür:A Ayetlerden kaynaklanan farkliliklar: Bazi ayetlerde kelimelerin mecazi veya hakiki manada kullanilip kullanilmadiginin farkli anlasilmasi Bir kelimenin birden fazla manaya gelmesi Ayette bir tahsisin olmamasi Yani yapilacak ise bir sinirlamanin getirilmemesi Emir ve nehiy ifadelerinin gerçek manada kullanilip kullanilmadigi hususu Ayetlerdeki meselelerin net bir sekilde ortaya konmamasinin hikmeti kullarin akillarini kullanmaya tesvik için olabilecegi gibi Rabbimizin kullarina karsi kesin ve zorlayici bir çizgi çizmek yerine biraz esneklik birakmak suretiyle rahmet ve merhametli olusu da olabilir B Hadislerden kaynaklanan farkliliklar: Lügatten kaynaklanan farkli anlayislar Arapça'nin çok ince bir lisan olmasi hasebiyle bir kelimenin bir harekesi manayi degistirir Bir hadis birkaç okuyus sekliyle rivayet edildiginde imamlarin bunlardan birini tercih etmesi farka yol açar Mana ile rivayet caiz oldugu için bazi hadisler tami tamina Peygamberimizin agzindan çiktigi sekliyle degil de mana ile rivayet edilmistir Ancak ravilerin ayni manaya geldigi düsüncesiyle önem vermedigi bir kelime bazan ayni hadisten farkli hükümlerin çikmasina sebep olmustur Imamlarin hadisleri anlamada birbirinden farkli olmasi Bu, ya hadisin çok manaya gelmesinden ya da imamlarin anlayis seviyesinin farkliligindan kaynaklanir Ayni meselede farkli iki hadisin bulunmasi ve imamlarin bunlari degerlendirerek bir hüküm çikarmasi Imamlarin hadis bilgisinin farkli farkli olusu Peygamberimizin davranislarinin farkli anlasilmasi Hadiste kastedilen mananin anlasilmamasi Hadisin sahihligini tesbitteki metotlarin farkli olusu ve zayif hadisle amel edilip edilemeyecegi konusundaki görüs ayriliklari Bunlarin yaninda örf ve adetin fetvalarin verilisindeki tesiri, sahabe sözlerine itibar edip etmeme ve degi$ik fetva metodlari farkli görüslerin olusmasina neden olmustur