09-11-2012
|
#2
|
Prof. Dr. Sinsi
|
Ünsüz Benzeşmesi Nedir? Ünsüz Benzeşmesine Örnekler Nelerdir?
Türkçe kelimelerde tonlu (sedalı) ünsüzler (b, c, d, g, ğ, j, l, m, n, r, v, y, z) tonlu ünsüzlerle; tonsuz (sedasız) ünsüzler (ç, f, h, k, p, s, ş, t) tonsuz ünsüzlerle yan yana gelebilir Buna ünsüz uyumu veya ünsüz benzeşmesi denir Örnek: aş-çı, at-kı, iş-çi, taş-tan, Türk-çe
Sert Ünsüzlerin Benzeşmesi (Sertleşme):
Sert ünsüzlerle biten sözcüklere “c,d,g” ünsüzleriyle başlayan ek getirilirken ekin ilk harfi sertleşerek “ç,t,k” ye döner Bu duruma ünsüz benzeşmesi (ünsüz sertleşmesi) adı verilir
simit-çi (-ci) şaş-kın (-gin) ağaç-ta (-de) 1945′te(-de) sınıf-ça (-ce) as-kı (-gi) sabah-tı (-di) 1974′ten (-den)
Bu kural, hem yazıda hem konuşmada geçerlidir Bileşik sözcüklerde bu kural olmayabilir:
♦ Akdeniz, beşgen… 
|
|
|