Beydeba - Beydeba Kimdir? Beydeba Eserleri - Beydeba Masalları - Beydeba Hikayeleri

**Prof. Dr. Sinsi** · 09-11-2012

Bir Varmış Bir Yokmuş
Masalcı mavi kanatlı bir kuştur,dünyayı taşır kanatlarında Vaktin birinde Hindistan ülkesinde Debleşem Şah adında bir hükümdar yaşardı
Halkı ve ülkesi için çalışmayı çok severdi
Gecesini gündüzüne katardı
Bu yüzden ülkesi geliştikçe gelişmiştiHalkı da oldukça mutluydu
Debleşem’in ilginç bir özelliği vardıÇok çalışmanın yanısıra eğlenceden de çok hoşlanırdı
Günlerden bir gün bir eğlence kurulduYediler,içtilerSofrada kuş sütü bile vardı
Çalgıcılar türlü çalgılar çaldılar, söyledilerPadişah eğlence bittikten sonra bazı bilgin ve düşünürleri huzuruna çağırttıOnlarla söyleşmek istedi
Konu cömertliğin yararlarıydı
Bilginler ve düşünürler eliaçık olmak gerektiğini savundular
Bu konuda çok ileri gittilerO denli övdüler ki cömerdi,padişah Debleşem heyecanlandı, bütün hazinelerinin kapısını açtırdı
Ne varsa hazinesinden halka dağıttı
Yoksullar zengin olduzenginler daha da zenginleştiler
Ülkede bir tek yoksul kalmadı
Padişah Debleşem o gece bir rüya gördü
Düşünde nur yüzlü bir ihtiyar Debleşem’e şöyle diyordu:
- Ey yüce padişah! Hazineni Allah yolunda halka dağıttınBundan Allah çok hoşnut kaldıVe seni ödüllendirecekSabah kalkar kalkmaz atına binDoğuya doğru gitOrada seni bir hazine bekliyorDünyanın bütün hazinelerinden daha büyük bir armağandır bu sana
Debleşem Şah sabah uyanır uyanmaz yola düştü
Doğuya doğru yol almağa başladı
Günlerce at sürdü
Sonunda yüce bir dağa kavuştuDağın eteğinde karanlık mı karanlık bir mağara gördüÖnünde güleç yüzlü, ak sakallı bir ihtiyar oturuyordu
Debleşem, ihtiyarın yanına gittiHalini hatırını sorduGönlünü sevindirdiİhtiyar da Padişah’a derin, anlamlı sözler söyledi
Tatlı bir söyleşi başladı aralarında
Debleşem Şah, hazineyi unutmuştuAyrılmak üzereyken Yaşlı Bilge, Padişah’a seslendi:
- Padişahım! Bu mağaranın etrafında eşsiz bir hazine gizliBenim dünya malında gözüm yokAdamlarınıza emredin, hazineyi buldurun
Debleşem, ihtiyar bilgenin bu sözleri üzerine rüyasını anlattı
İhtiyar Bilge’nin sözünü ettiği hazine, Debleşem’e düşünde vadedilen hazineydi
Derhal adamlarına haber gönderdiGeldiler, aramaya başladılar gömüyü
Dört bir yandan kazıya başlandıGünlerce sürdü kazıSonuçta altın , gümüş ve türlü mücevherlerden oluşan eşsiz bir hazine ortaya çıkarıldı
En çok mücevher, mahzendeydi
Mahzende ayrıca, değerli taşlarla süslü bir sandık da bulunmuştuSandığın çelikten bir kilidi vardıUsta bir çilingir getirildi, sandık açıldıMahfaza içinde bir hokka çıktıHokkayı Padişah Debleşem’e verdilerPadişah hokkayı açtıİçinden beyaz renkte ipek bir levha çıktıLevhada ibranice yazılar vardıPadişah İbranice bilmiyordu,yazıda neler olduğunu ancak bir çevirmen bulunduktan sonra anlayabildilerTercüman levhadaki yazının anlamını şöyle özetledi:
“Ben, Hükümdar Hoşing Cihadar’ımBu hazineyi Hindistanlı büyük hükümdar Debleşem Ray için gömdürdümOna hazineye sahip olacağı düşünde bildirilecekHazineyle birlikte ona bir de vasiyet bırakıyorumBu öğütleri dikkatle okusunMücevherlere kalbini bağlamasın
Dünyada herşey gelip geçicidirÜzerinde fena damgası olan hiçbir şeye bağlanmamak gerekir
Bir gün insanı bırakır giderO bizi bırakmadan biz kalbimizden onu söküp atmalıyız
Bu vasiyetteki gerçeklere bağlananlar dünya durdukça saygıyla anılırlar”
Vasiyetname ondört bölümden oluşuyorduDebleşem ve çevresindekiler çevirmenin okuduklarını ilgiyle dinliyorlardı
Birinci Bölüm
Bir padişah kendisine bağlı kimselerden birini çok fazla sevebilirOna çok güvenebilirBunu gören bazı kişiler rahatsız olabilirlerPadişahın o adama olan yakınlığını kıskanırlarSevgisini çok görürlerVe o kişiyi padişaha kötülerlerOnun hakkında çeşitli yalanlar uydururlarBöyle bir durumda padişah söylenenlere inanmamalıdırKişiliğini iyi tanıdığı, kendisine yakın hissettiği o damı korumalıdır
İkinci Bölüm
Bir padişah kötü niyetli insanlardan uzak durmalıdırYalancılarla düşüp kalkmamalıdırİki yüzlüleri huzuruna almamalıdırİnsanları birbirine düşürenlere fırsat vermemelidirÇünkü bu huyları olan insanlar ortalığı karıştırmak için fırsat kollarlarYönetimde haksızlık yapılmasına neden olurlar
Üçüncü Bölüm
Bir padişahın çevresindeki adamlarının içi ile dışı bir olmalıdırBirbirlerini gerçekten sevmelidirSaymalıdırYoksa devlet yönetimi aksarToplumun huzur için gerekli kararlar çıkmaz
Dördüncü Bölüm
Bir padişahın, düşmanı yüzüne güldüğünde dikkatli olmalıdırBundan dolayı kendisini gurura kaptırmamalıdırDaima uyanık bulunmalıdırEski düşman her zaman dost olmayabilir
Beşinci Bölüm
Öyle şeyler vardır ki korunması elde edilmesinden daha güçtürBu yüzden kazanılan bir şeyin korunmasına daha çok önem verilmelidirÖnem verilmezse elden çıkar, gider
Altıncı Bölüm
Yöneticiler, devlet işlerinde aceleci olmamalıdırKarar verirken çok dikkatli davranmalıdırUzun süre düşünmeli, fakat çabuk karar verilmelidir
Yedinci Bölüm
Bir padişahın düşmanları birbirleriyle anlaşabilirPadişaha karşı ortak hareket edebilirlerBu durumda Padişah onlardan biriyle anlaşma yoluna gidebilirOna güleryüz gösterebilirBu ona karşı açalmak değildirDüşmana karşı düşmanla anlaşmaktır
Sekizinci Bölüm
Bir padişah kendisine kin besleyenlere karşı çok dikkatli olmalıdırOnlara güvenmemelidirKin, girdiği kalpten kolay kolay çıkmaz
Dokuzuncu Bölüm
Bir padişahın belki de en önemli özelliği acıma duygusuna sahip olmasıdırAdaletle davranmalıdırYönettiği insanların önemsiz küçük suçlarını affetmelidirGüleryüzle davranması, suçlunun onu bir daha işlememesini sağlayabilir
Onuncu Bölüm
Bir kimsenin suçu olmadığı halde onu cezalandırmak doğru değildirGerçek bir yönetici başkasını zarara sokmak için cezalandırma yoluna gitmezAncak, başkalarına zarar veren bir suçluyu cezalandırır
Onbirinci Bölüm
Bir padişah kendisine yakışmayan basit işlerle uğraşmamalıdırBoş ve sonuçsuz işlere girmemelidir
Onikinci Bölüm
Padişah, daima alçakgönüllü olmalıdırİnsanlara karşı kendini beğenmişçesine davranmak doğru değildirHele başkalarını küçük görmek bir yöneticiye hiç yakışmaz
Onüçüncü Bölüm
Hükümdara bağlı kişiler güvenilir olmalıdırBir yöneticinin çevresine kötü kişler toplanırsa ülkesinin yararına iş yapılmazÇıkarları için birbirleriyle kavga ederlerKötülüklerin ardı arkası gelmezSonuçta ülke çok güçsüz düşer
Ondördüncü Bölüm
Ümitsizlik ve karamsarlık bir hükümdar için çok zararlıdırÇünkü o , birçok konuda halkına örnek olmak zorundadırHükümdar kararlı olmalıdırDoğru bildiği yoldan ayrılmamalıdır
Tercüman okumayı sürdürdü
Padişah Debleşem ilgiyle dinliyordu
Vasiyet, dinleyenleri çok etkilemişti
Yazıyı çeviren adam, bu öğütlerin eki olduğunu söylediOnu da dilimize çevir dediler
Tercüman vasiyetin ekini de okudu
- Bu öğütleri daha iyi anlatmak için ondört tane öykü vardırEğer hükümdar Debleşem onları da öğrenmek istiyorsa Serendip Dağı’na gitmelidir
Debleşem Şah:
- Çok ilginç, dedi
Derin bir düşünceye daldıÖğütler kendisini çok etkilemiştiMağaradan çıkan hazinenin hepsini halka dağıttıKendisine hiçbir şey kalmamıştı
Serendip Dağı’nı düşünüyordu
Levhada yazılanların ne anlama geldiğini tam olarak kavramayı çok istiyorduO hikayeler…Onları mutlaka öğrenmeliydi
Yola çıkmak istediğini açıkladı
Bu konuda vezirlerinin düşüncelerini öğrenmek istedi
Onları çağırttı
Düşüncelerini sorduVezirler, bu konuda karar verebilmek için bir gün süre istediler
Padişah izin verdi
Ertesi gün vezirler tekrar huzura geldilerBaşvezir söz aldı:
- Padişahım! dedi, vasiyetteki öğütleri daha iyi anlamak güzel bir şeyBunun içinde Serendip Dağı’na yolculuk yapmanız gerekecekÇileli bir yolculuk olacak buDoğrusu gönlümüz razı değil
Vezir konuşurken Padişah ‘ın zihninde hep Serendip Dağı vardıO öyküleri öğrenmek istiyordu
Başvezir ilginç bir öneride bulundu:
- Eğer uygun görürseniz,İki Güvercin hikayesini size anlatayımKonuyla ilgisi olduğunu sanıyorum
Padişah, vezire öyküyü anlatması için izin verdi
Başvezir iki güvercin hikayesini anlatmaya başladı

09-11-2012	#8
Prof. Dr. Sinsi	Beydeba - Beydeba Kimdir? Beydeba Eserleri - Beydeba Masalları - Beydeba Hikayeleri Bir Varmış Bir Yokmuş *Masalcı mavi kanatlı bir kuştur,dünyayı taşır kanatlarında* Vaktin birinde Hindistan ülkesinde Debleşem Şah adında bir hükümdar yaşardı Halkı ve ülkesi için çalışmayı çok severdi Gecesini gündüzüne katardı Bu yüzden ülkesi geliştikçe gelişmiştiHalkı da oldukça mutluydu Debleşem’in ilginç bir özelliği vardıÇok çalışmanın yanısıra eğlenceden de çok hoşlanırdı Günlerden bir gün bir eğlence kurulduYediler,içtilerSofrada kuş sütü bile vardı Çalgıcılar türlü çalgılar çaldılar, söyledilerPadişah eğlence bittikten sonra bazı bilgin ve düşünürleri huzuruna çağırttıOnlarla söyleşmek istedi Konu cömertliğin yararlarıydı Bilginler ve düşünürler eliaçık olmak gerektiğini savundular Bu konuda çok ileri gittilerO denli övdüler ki cömerdi,padişah Debleşem heyecanlandı, bütün hazinelerinin kapısını açtırdı Ne varsa hazinesinden halka dağıttı Yoksullar zengin olduzenginler daha da zenginleştiler Ülkede bir tek yoksul kalmadı Padişah Debleşem o gece bir rüya gördü Düşünde nur yüzlü bir ihtiyar Debleşem’e şöyle diyordu: - Ey yüce padişah! Hazineni Allah yolunda halka dağıttınBundan Allah çok hoşnut kaldıVe seni ödüllendirecekSabah kalkar kalkmaz atına binDoğuya doğru gitOrada seni bir hazine bekliyorDünyanın bütün hazinelerinden daha büyük bir armağandır bu sana Debleşem Şah sabah uyanır uyanmaz yola düştü Doğuya doğru yol almağa başladı Günlerce at sürdü Sonunda yüce bir dağa kavuştuDağın eteğinde karanlık mı karanlık bir mağara gördüÖnünde güleç yüzlü, ak sakallı bir ihtiyar oturuyordu Debleşem, ihtiyarın yanına gittiHalini hatırını sorduGönlünü sevindirdiİhtiyar da Padişah’a derin, anlamlı sözler söyledi Tatlı bir söyleşi başladı aralarında Debleşem Şah, hazineyi unutmuştuAyrılmak üzereyken Yaşlı Bilge, Padişah’a seslendi: - Padişahım! Bu mağaranın etrafında eşsiz bir hazine gizliBenim dünya malında gözüm yokAdamlarınıza emredin, hazineyi buldurun Debleşem, ihtiyar bilgenin bu sözleri üzerine rüyasını anlattı İhtiyar Bilge’nin sözünü ettiği hazine, Debleşem’e düşünde vadedilen hazineydi Derhal adamlarına haber gönderdiGeldiler, aramaya başladılar gömüyü Dört bir yandan kazıya başlandıGünlerce sürdü kazıSonuçta altın , gümüş ve türlü mücevherlerden oluşan eşsiz bir hazine ortaya çıkarıldı En çok mücevher, mahzendeydi Mahzende ayrıca, değerli taşlarla süslü bir sandık da bulunmuştuSandığın çelikten bir kilidi vardıUsta bir çilingir getirildi, sandık açıldıMahfaza içinde bir hokka çıktıHokkayı Padişah Debleşem’e verdilerPadişah hokkayı açtıİçinden beyaz renkte ipek bir levha çıktıLevhada ibranice yazılar vardıPadişah İbranice bilmiyordu,yazıda neler olduğunu ancak bir çevirmen bulunduktan sonra anlayabildilerTercüman levhadaki yazının anlamını şöyle özetledi: “Ben, Hükümdar Hoşing Cihadar’ımBu hazineyi Hindistanlı büyük hükümdar Debleşem Ray için gömdürdümOna hazineye sahip olacağı düşünde bildirilecekHazineyle birlikte ona bir de vasiyet bırakıyorumBu öğütleri dikkatle okusunMücevherlere kalbini bağlamasın Dünyada herşey gelip geçicidirÜzerinde fena damgası olan hiçbir şeye bağlanmamak gerekir Bir gün insanı bırakır giderO bizi bırakmadan biz kalbimizden onu söküp atmalıyız Bu vasiyetteki gerçeklere bağlananlar dünya durdukça saygıyla anılırlar” Vasiyetname ondört bölümden oluşuyorduDebleşem ve çevresindekiler çevirmenin okuduklarını ilgiyle dinliyorlardı Birinci Bölüm Bir padişah kendisine bağlı kimselerden birini çok fazla sevebilirOna çok güvenebilirBunu gören bazı kişiler rahatsız olabilirlerPadişahın o adama olan yakınlığını kıskanırlarSevgisini çok görürlerVe o kişiyi padişaha kötülerlerOnun hakkında çeşitli yalanlar uydururlarBöyle bir durumda padişah söylenenlere inanmamalıdırKişiliğini iyi tanıdığı, kendisine yakın hissettiği o damı korumalıdır İkinci Bölüm Bir padişah kötü niyetli insanlardan uzak durmalıdırYalancılarla düşüp kalkmamalıdırİki yüzlüleri huzuruna almamalıdırİnsanları birbirine düşürenlere fırsat vermemelidirÇünkü bu huyları olan insanlar ortalığı karıştırmak için fırsat kollarlarYönetimde haksızlık yapılmasına neden olurlar Üçüncü Bölüm Bir padişahın çevresindeki adamlarının içi ile dışı bir olmalıdırBirbirlerini gerçekten sevmelidirSaymalıdırYoksa devlet yönetimi aksarToplumun huzur için gerekli kararlar çıkmaz Dördüncü Bölüm Bir padişahın, düşmanı yüzüne güldüğünde dikkatli olmalıdırBundan dolayı kendisini gurura kaptırmamalıdırDaima uyanık bulunmalıdırEski düşman her zaman dost olmayabilir Beşinci Bölüm Öyle şeyler vardır ki korunması elde edilmesinden daha güçtürBu yüzden kazanılan bir şeyin korunmasına daha çok önem verilmelidirÖnem verilmezse elden çıkar, gider Altıncı Bölüm Yöneticiler, devlet işlerinde aceleci olmamalıdırKarar verirken çok dikkatli davranmalıdırUzun süre düşünmeli, fakat çabuk karar verilmelidir Yedinci Bölüm Bir padişahın düşmanları birbirleriyle anlaşabilirPadişaha karşı ortak hareket edebilirlerBu durumda Padişah onlardan biriyle anlaşma yoluna gidebilirOna güleryüz gösterebilirBu ona karşı açalmak değildirDüşmana karşı düşmanla anlaşmaktır Sekizinci Bölüm Bir padişah kendisine kin besleyenlere karşı çok dikkatli olmalıdırOnlara güvenmemelidirKin, girdiği kalpten kolay kolay çıkmaz Dokuzuncu Bölüm Bir padişahın belki de en önemli özelliği acıma duygusuna sahip olmasıdırAdaletle davranmalıdırYönettiği insanların önemsiz küçük suçlarını affetmelidirGüleryüzle davranması, suçlunun onu bir daha işlememesini sağlayabilir Onuncu Bölüm Bir kimsenin suçu olmadığı halde onu cezalandırmak doğru değildirGerçek bir yönetici başkasını zarara sokmak için cezalandırma yoluna gitmezAncak, başkalarına zarar veren bir suçluyu cezalandırır Onbirinci Bölüm Bir padişah kendisine yakışmayan basit işlerle uğraşmamalıdırBoş ve sonuçsuz işlere girmemelidir Onikinci Bölüm Padişah, daima alçakgönüllü olmalıdırİnsanlara karşı kendini beğenmişçesine davranmak doğru değildirHele başkalarını küçük görmek bir yöneticiye hiç yakışmaz Onüçüncü Bölüm Hükümdara bağlı kişiler güvenilir olmalıdırBir yöneticinin çevresine kötü kişler toplanırsa ülkesinin yararına iş yapılmazÇıkarları için birbirleriyle kavga ederlerKötülüklerin ardı arkası gelmezSonuçta ülke çok güçsüz düşer Ondördüncü Bölüm Ümitsizlik ve karamsarlık bir hükümdar için çok zararlıdırÇünkü o , birçok konuda halkına örnek olmak zorundadırHükümdar kararlı olmalıdırDoğru bildiği yoldan ayrılmamalıdır Tercüman okumayı sürdürdü Padişah Debleşem ilgiyle dinliyordu Vasiyet, dinleyenleri çok etkilemişti Yazıyı çeviren adam, bu öğütlerin eki olduğunu söylediOnu da dilimize çevir dediler Tercüman vasiyetin ekini de okudu - Bu öğütleri daha iyi anlatmak için ondört tane öykü vardırEğer hükümdar Debleşem onları da öğrenmek istiyorsa Serendip Dağı’na gitmelidir Debleşem Şah: - Çok ilginç, dedi Derin bir düşünceye daldıÖğütler kendisini çok etkilemiştiMağaradan çıkan hazinenin hepsini halka dağıttıKendisine hiçbir şey kalmamıştı Serendip Dağı’nı düşünüyordu Levhada yazılanların ne anlama geldiğini tam olarak kavramayı çok istiyorduO hikayeler…Onları mutlaka öğrenmeliydi Yola çıkmak istediğini açıkladı Bu konuda vezirlerinin düşüncelerini öğrenmek istedi Onları çağırttı Düşüncelerini sorduVezirler, bu konuda karar verebilmek için bir gün süre istediler Padişah izin verdi Ertesi gün vezirler tekrar huzura geldilerBaşvezir söz aldı: - Padişahım! dedi, vasiyetteki öğütleri daha iyi anlamak güzel bir şeyBunun içinde Serendip Dağı’na yolculuk yapmanız gerekecekÇileli bir yolculuk olacak buDoğrusu gönlümüz razı değil Vezir konuşurken Padişah ‘ın zihninde hep Serendip Dağı vardıO öyküleri öğrenmek istiyordu Başvezir ilginç bir öneride bulundu: - Eğer uygun görürseniz,İki Güvercin hikayesini size anlatayımKonuyla ilgisi olduğunu sanıyorum Padişah, vezire öyküyü anlatması için izin verdi Başvezir iki güvercin hikayesini anlatmaya başladı