Saç Hastalıklarında Bilinen Klasik Tedavi Şekilleri

**Prof. Dr. Sinsi** · 09-11-2012

Saç Hastalıklarında Bilinen Klasik Tedavi Şekilleri

Saç Hastalıklarında Bilinen Klasik Tedavi Şekilleri

Saçlı deride kepeklenme, kaşıntı ve dökülmesi olan hastalar iyi sorgulanmalıdır, hastalığın durumuna göre

çeşitli tetkikler yapılmalı, patolif durum ortadan kaldırılmalıdır

Bunun dışında tedavide genelde lokal iritonlar,

lokal korti kosteroidler, intralezyonel ve diğer tedavi yöntemleri ile iyi sonuçlar elde etmek mümkündür

Tedavinin geç kaldığı taktirde dönüşümü

olmayan kellikler ve sakarlar oluşabilir

Saç dökülmesi, insanoğlunun en eski ve en önemli güzellik sorunlarından biridir ve deri hastalıkları

uzmanlarına başvuru nedenleri arasında önemli yer tutar

Tıbbi olarak saç dökülmesi, saç köklerini tam
olarak yıkıma uğratarak; iz bırakan, yani saçın yeniden çıkma şansı olmayan dökülmeler ve iz bırakmayan
dökülmeler olarak ikiye ayrılabilir

Halk arasında tanınan, iz bırakmayan dökülmelerdir

İz bırakanlar;
yanıklar, kellik hastalığı ve daha az tanınan, çok sık görülmeyen bir grup deri
hastalığıdır ve çoğu kez saçlı deri içerisinde bölgesel dökülme alanları şeklinde görülür

İz bırakmayan dökülmelerde ise; dökülme nedeni ortadan kaldırılabilirse saçların tekrar çıkma şansı yüksektir

Bunların arasında en iyi tanınanı, erkekler için neredeyse kader olarak kabul edilen doğal dökülmedir
(fizyolojik veya androjenik dökülme)

Bu dökülme tipinde kalıtımın önemli payı olmakla birlikte etkileyen
diğer faktörler pek bilinmemektedir

En çok üzerinde durulan ve tartışılan konu, erkeklik hormonlarının
(androjen) etkileridir

Bir şekilde bilinmeyen bir mekanizmayla etkileri olabilecek gibi görünmekle birlikte,
doğrudan bu hormonun fazlalığına bağlı değildir

Erkeklik hormonlarının kel erkeklerde fazla olduğu varsayımı
uzun süre gündemde kalmış ve en güçlü savunucuları da kel kafalı erkekler olmuşlardır

Bu kişilerde erkeklik
hormonlarında fazlalık saptanamamış olmakla birlikte, kadınlık hormonları (östrojen) verildiğinde veya erkeklik
hormonlarının etkisini azaltılıp, ilşevlerini
engelleyen ilaçlar verildiğinde gerçekten saçlarda yeniden çıkmalar olabilmektedir; fakat bununla birlikte göğüs
ve kalça büyümesi gibi bazı kadınsı özelliklerin oluşması da müessesenin hediyesi olarak gelen kaçınılmaz
bir sonuçtur

Günümüzde ilaç araştırıcılarının en önemli araştırma konularından biri, promosyonlarından
arındırılmış bir saç ilacıdır

Saçların yağlı ve kepekli olmasının da saç dökülmesi üzerinde etkili olduğu
düşüncesi çok uzun zamandan beri vardır ve neredeyse her on yılda bir, etkiliyor - etiklemiyor
şeklinde gündeme gelmektedir

Son zamanlarda güneş ışınlarının da saç dökücü etkisinden söz edilir olmuştur

Psikolojik faktörlerin etkisi ise
çok açık değildir

Erkek tipi dökülmede, seyrelme alnın iki yanı ve tepenin arka kısmından başlar ve yavaş yavaş
ilerleyerek aradaki saçlar dökülmezler

Bu tip dökülmelerde kesin bir çözüm bulma olanağı yoktur

Dökülme
ağız yoluyla alınan bazı ilaçlar ve dıştan uygulanan bazı ilaç veya kozmetiklerle yavaşlatılabilir

Kadınların saç dökülmelerinde ise çok farklı bir durum vardır

Kadınlarda, cinsiyet özellikleri nedeniyle
erkeklerdeki
gibi doğal kabul edilen ve kaçınılmaz dökülmeler yoktur

Erkeklerdekine benzer bir dökülme söz konusu ise,
muhakkak altında bir neden aramak gerekir

Kadınlarda sık karşılaştığımız sorunlardan birisi
''yalancı dökülmelerdir''

Bu hastalar, genellikle bize avuç avuç, topak topak, ''lavabo lavabo ve küvet küvet''
saç dökülmesinden yakınarak gelirler

Bunlar arasında gerçek saç dökülmesi olanlar çok fazla değildir

Çünkü tanımlanan dökülmeler saç yıkama ve
fırçalama sırasında olan dökülmelerdir, yani dökülme aşamasında olan saçların doğal dökülmesidir; yerlerine
yenileri gelecektir

Daha önceki derslerimizde (özür dilerim! sohbetlerimizde) bu konudan söz etmiştik

Bir tutam saç alınarak bunların incelenmesiyle (trikogram) gerçek saç dökülmesi olup olmadığına karar
verilebilir

Bazen saçların aniden son faza geçmeleri görülebilir ki,bunlar çok özel hastalık durumları
veya ilaç yan etkilerine bağlı olarak seyrek görülen olaylardır

Gerçek dökülmenin bir başka belirtisi de saçlarda seyrelme görülmesidir

Seyrelmenin genel veya belirli bir

bölgede olması da yol göstericidir

Özellikle tepede, erkek tipi dökülmeye benzer seyrelme varsa, bu hormonal
bir bozukluğun işareti olabilir ve bulgular bu yönde araştırılmalıdır

Beraberinde adet görme (menstrüasyon)
bozuklukları, kıllanma artışı görülüyorsa bu hormonal bozukluk olasılığını arttıran bir durumdur

Bir başka önemli neden kansızlığın bazı şekilleri, özellikle demir eksikliği anemisidir

Doğum yaptıktan

3 - 4 ay kadar sonra başlayan ve tam nedeni anlaşılamamış bir özel dökülme şekli daha vardır ve 6 ay kadar
sonra düzelir

Uzun süren çok sıkı zayıflama rejimleri de saç dökülmelerine neden olabilir

Bu neden erkekler
için de geçerlidir, fakat gerek erkeklerde doğal dökülme nedeniyle gözden kaçması, gerekse kadınların fazla
diyet sever olmaları nedeniyle, kadınlardaki saç dökülme nedenleri arasında yer almaktadır

Kadınlarda saç

dökülmesine neden olan üçüncü önemli etken ise psikolojik nedenlerdir

Özellikle dertli olmanın meziyet sayıldığı ülkemizde, dert ve sıkıntı bolluğu bu nedeni biraz daha ön plana

çıkartmakta ve olayı daha romantik bir hale getirmektedir

Üstelik bu dökülen saçlar, eşlerin ve çocukların yoluna
süpürge edilmiş saçlar olduğu için durum daha da vahimleşmektedir

Psikolojik neden aslında erkekler için de
geçerli olması gereken bir nedendir; fakat erkeklik gururu böyle şeylere izin vermez

Erkekler güçlüdür, sağlamdır,
ağlamaz, açık vermez, bağırlarına taş basarak sıkıntılara erkekçe göğüs gerer

Hem kadınlarda hem erkeklerde geçerli olan bazı saç dökülme nedenleri de vardır, fakat bunlar daha

seyrek görülürler ve neden ortadan kalkınca durum düzelir

Bu tip dökülmelerde, genellikle saçlı derinin her
tarafında eşit oranda seyrelmeler görülür

Başta kanser ilaçları olmak üzere bazı ilaçlar ve kimyasal maddeler, tifo gibi yüksek ateşli, ağır seyreden ve
uzun süren hastalıklar, tiroid bezinin guatr gibi hastalıkları böyle dökülmelere neden olabilir

İz bırakmayan,
parçalı dökülmelerin en önemlisi elade-alopecia areata'' adı verilen ve kesin nedeni belli olmayan hastalıktır

ALOPESİ hastalığı nedir?

Halk arasında, mantarlara bağlı olan ''kellik'' hastalığı ile karıştırılarak ''saçkıran'' veya ''saçkesen''

gibi adlarla anılmaktadır

Bu hastalığın adı ALOPESİ dir

Akşam saçlı yatılıp, sabah saçsız kalkma diye tanımlanabilecek bir şekilde ani dökülme olur

Başlangıç genellikle 1 - 2 cm

çapında kılsız, parlak bir alan şeklindedir, bazen yavaş bir yayılma da görülebilir

Genellikle tedavi

edilmese bile 3 - 6 ayda

kendiliğinden iyileşir (sirke veya sarımsak sürülmese de iyileşebilir)

Ender olarak, hızla ilerleyen ve tüm saçı, hatta kaş, kirpik ve vücut tüylerini de döken daha şiddetli

türleri de görülebilir

En çok

üzerinde durulan nedenler, psikolojik gerginlik ve sıkıntılardandır

Bununla karışabilecek bir hastalık da,

saçlı derinin yüzeysel

mantar hastalıklarıdır

Bunlarda da parçalı dökülmeler vardır, fakat üzerindeki kepekler ve kırık saçlar

sayesinde ayıt edilir

Psikolojik nedenlere bağlı saç koparmalar, saçları sürekli gererek toplamalar da önceleri geçici, zamanla kalıcı dökülmelere
neden olabilir

09-11-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	Saç Hastalıklarında Bilinen Klasik Tedavi Şekilleri Saç Hastalıklarında Bilinen Klasik Tedavi Şekilleri Saç Hastalıklarında Bilinen Klasik Tedavi Şekilleri Saçlı deride kepeklenme, kaşıntı ve dökülmesi olan hastalar iyi sorgulanmalıdır, hastalığın durumuna göre çeşitli tetkikler yapılmalı, patolif durum ortadan kaldırılmalıdır Bunun dışında tedavide genelde lokal iritonlar, lokal korti kosteroidler, intralezyonel ve diğer tedavi yöntemleri ile iyi sonuçlar elde etmek mümkündür Tedavinin geç kaldığı taktirde dönüşümü olmayan kellikler ve sakarlar oluşabilir Saç dökülmesi, insanoğlunun en eski ve en önemli güzellik sorunlarından biridir ve deri hastalıkları uzmanlarına başvuru nedenleri arasında önemli yer tutar Tıbbi olarak saç dökülmesi, saç köklerini tam olarak yıkıma uğratarak; iz bırakan, yani saçın yeniden çıkma şansı olmayan dökülmeler ve iz bırakmayan dökülmeler olarak ikiye ayrılabilir Halk arasında tanınan, iz bırakmayan dökülmelerdir İz bırakanlar; yanıklar, kellik hastalığı ve daha az tanınan, çok sık görülmeyen bir grup deri hastalığıdır ve çoğu kez saçlı deri içerisinde bölgesel dökülme alanları şeklinde görülür İz bırakmayan dökülmelerde ise; dökülme nedeni ortadan kaldırılabilirse saçların tekrar çıkma şansı yüksektir Bunların arasında en iyi tanınanı, erkekler için neredeyse kader olarak kabul edilen doğal dökülmedir (fizyolojik veya androjenik dökülme) Bu dökülme tipinde kalıtımın önemli payı olmakla birlikte etkileyen diğer faktörler pek bilinmemektedir En çok üzerinde durulan ve tartışılan konu, erkeklik hormonlarının (androjen) etkileridir Bir şekilde bilinmeyen bir mekanizmayla etkileri olabilecek gibi görünmekle birlikte, doğrudan bu hormonun fazlalığına bağlı değildir Erkeklik hormonlarının kel erkeklerde fazla olduğu varsayımı uzun süre gündemde kalmış ve en güçlü savunucuları da kel kafalı erkekler olmuşlardır Bu kişilerde erkeklik hormonlarında fazlalık saptanamamış olmakla birlikte, kadınlık hormonları (östrojen) verildiğinde veya erkeklik hormonlarının etkisini azaltılıp, ilşevlerini engelleyen ilaçlar verildiğinde gerçekten saçlarda yeniden çıkmalar olabilmektedir; fakat bununla birlikte göğüs ve kalça büyümesi gibi bazı kadınsı özelliklerin oluşması da müessesenin hediyesi olarak gelen kaçınılmaz bir sonuçtur Günümüzde ilaç araştırıcılarının en önemli araştırma konularından biri, promosyonlarından arındırılmış bir saç ilacıdır Saçların yağlı ve kepekli olmasının da saç dökülmesi üzerinde etkili olduğu düşüncesi çok uzun zamandan beri vardır ve neredeyse her on yılda bir, etkiliyor - etiklemiyor şeklinde gündeme gelmektedir Son zamanlarda güneş ışınlarının da saç dökücü etkisinden söz edilir olmuştur Psikolojik faktörlerin etkisi ise çok açık değildir Erkek tipi dökülmede, seyrelme alnın iki yanı ve tepenin arka kısmından başlar ve yavaş yavaş ilerleyerek aradaki saçlar dökülmezler Bu tip dökülmelerde kesin bir çözüm bulma olanağı yoktur Dökülme ağız yoluyla alınan bazı ilaçlar ve dıştan uygulanan bazı ilaç veya kozmetiklerle yavaşlatılabilir Kadınların saç dökülmelerinde ise çok farklı bir durum vardır Kadınlarda, cinsiyet özellikleri nedeniyle erkeklerdeki gibi doğal kabul edilen ve kaçınılmaz dökülmeler yoktur Erkeklerdekine benzer bir dökülme söz konusu ise, muhakkak altında bir neden aramak gerekir Kadınlarda sık karşılaştığımız sorunlardan birisi ''yalancı dökülmelerdir'' Bu hastalar, genellikle bize avuç avuç, topak topak, ''lavabo lavabo ve küvet küvet'' saç dökülmesinden yakınarak gelirler Bunlar arasında gerçek saç dökülmesi olanlar çok fazla değildir Çünkü tanımlanan dökülmeler saç yıkama ve fırçalama sırasında olan dökülmelerdir, yani dökülme aşamasında olan saçların doğal dökülmesidir; yerlerine yenileri gelecektir Daha önceki derslerimizde (özür dilerim! sohbetlerimizde) bu konudan söz etmiştik Bir tutam saç alınarak bunların incelenmesiyle (trikogram) gerçek saç dökülmesi olup olmadığına karar verilebilir Bazen saçların aniden son faza geçmeleri görülebilir ki,bunlar çok özel hastalık durumları veya ilaç yan etkilerine bağlı olarak seyrek görülen olaylardır Gerçek dökülmenin bir başka belirtisi de saçlarda seyrelme görülmesidir Seyrelmenin genel veya belirli bir bölgede olması da yol göstericidir Özellikle tepede, erkek tipi dökülmeye benzer seyrelme varsa, bu hormonal bir bozukluğun işareti olabilir ve bulgular bu yönde araştırılmalıdır Beraberinde adet görme (menstrüasyon) bozuklukları, kıllanma artışı görülüyorsa bu hormonal bozukluk olasılığını arttıran bir durumdur Bir başka önemli neden kansızlığın bazı şekilleri, özellikle demir eksikliği anemisidir Doğum yaptıktan 3 - 4 ay kadar sonra başlayan ve tam nedeni anlaşılamamış bir özel dökülme şekli daha vardır ve 6 ay kadar sonra düzelir Uzun süren çok sıkı zayıflama rejimleri de saç dökülmelerine neden olabilir Bu neden erkekler için de geçerlidir, fakat gerek erkeklerde doğal dökülme nedeniyle gözden kaçması, gerekse kadınların fazla diyet sever olmaları nedeniyle, kadınlardaki saç dökülme nedenleri arasında yer almaktadır Kadınlarda saç dökülmesine neden olan üçüncü önemli etken ise psikolojik nedenlerdir Özellikle dertli olmanın meziyet sayıldığı ülkemizde, dert ve sıkıntı bolluğu bu nedeni biraz daha ön plana çıkartmakta ve olayı daha romantik bir hale getirmektedir Üstelik bu dökülen saçlar, eşlerin ve çocukların yoluna süpürge edilmiş saçlar olduğu için durum daha da vahimleşmektedir Psikolojik neden aslında erkekler için de geçerli olması gereken bir nedendir; fakat erkeklik gururu böyle şeylere izin vermez Erkekler güçlüdür, sağlamdır, ağlamaz, açık vermez, bağırlarına taş basarak sıkıntılara erkekçe göğüs gerer Hem kadınlarda hem erkeklerde geçerli olan bazı saç dökülme nedenleri de vardır, fakat bunlar daha seyrek görülürler ve neden ortadan kalkınca durum düzelir Bu tip dökülmelerde, genellikle saçlı derinin her tarafında eşit oranda seyrelmeler görülür Başta kanser ilaçları olmak üzere bazı ilaçlar ve kimyasal maddeler, tifo gibi yüksek ateşli, ağır seyreden ve uzun süren hastalıklar, tiroid bezinin guatr gibi hastalıkları böyle dökülmelere neden olabilir İz bırakmayan, parçalı dökülmelerin en önemlisi elade-alopecia areata'' adı verilen ve kesin nedeni belli olmayan hastalıktır ALOPESİ hastalığı nedir? Halk arasında, mantarlara bağlı olan ''kellik'' hastalığı ile karıştırılarak ''saçkıran'' veya ''saçkesen'' gibi adlarla anılmaktadır Bu hastalığın adı ALOPESİ dir Akşam saçlı yatılıp, sabah saçsız kalkma diye tanımlanabilecek bir şekilde ani dökülme olur Başlangıç genellikle 1 - 2 cm çapında kılsız, parlak bir alan şeklindedir, bazen yavaş bir yayılma da görülebilir Genellikle tedavi edilmese bile 3 - 6 ayda kendiliğinden iyileşir (sirke veya sarımsak sürülmese de iyileşebilir) Ender olarak, hızla ilerleyen ve tüm saçı, hatta kaş, kirpik ve vücut tüylerini de döken daha şiddetli türleri de görülebilir En çok üzerinde durulan nedenler, psikolojik gerginlik ve sıkıntılardandır Bununla karışabilecek bir hastalık da, saçlı derinin yüzeysel mantar hastalıklarıdır Bunlarda da parçalı dökülmeler vardır, fakat üzerindeki kepekler ve kırık saçlar sayesinde ayıt edilir Psikolojik nedenlere bağlı saç koparmalar, saçları sürekli gererek toplamalar da önceleri geçici, zamanla kalıcı dökülmelere neden olabilir