Geçmişten Günümüze İletişim Araçları Nelerdir? Geçmişten Günümüze Haberleşme Araçları

**Prof. Dr. Sinsi** · 09-11-2012

Günümüzden geleceğe Telekomünikasyon alanında yaşanacak olan değişimi ve gelişimi değerlendirmek için kısaca dünden bugüne nereye gelmişiz, KISACA;
M

Ö

IV bin

yy – M

S

IV

yy

Mısır’da Hiyoroglif adı verilen, insan, hayvan, eşya şekilleri ve sembollerdan oluşan yazı sisteminin kullanılmaya başlaması(taş üzerine anıt yazılar)

M

Ö

XVIII

yy – M

S

VIII

yy

Papirus bitkisinin Mısırlılar tarafından kağıt olarak kullanılması

M

Ö

XIV

yy

Bilinen ilk alfabenin kullanılması(seramik, ahşap, papirus üzerine)
1436

Matbaa’nın icadı, Gütenberg

Tipografi basım yönteminin bütünü, ana kalıpların yapımı, dökümevlerinin kurulması, metinlerin dizilmesi ve el baskısıyle basım Gütenberg tarafından gerçekleştirildi

1727

Türkiye’de ilk defa matbaa’nın kuruluşu

Türkiye’de basım işlerinin Türkçe’ye uygulanması, III

Ahmed’in sarayında aslen Macar asıllı olan Kolozsvar’lı İbrahim Müteferrika sayesinde oldu

Kendisini Yirmisekiz Çelebizade Said Efendi ve Sadrazam Nevşehirli İbrahim Paşa da destekledi

Şeyhülislam Abdullah Efendi’nin fetvasından ve III

Ahmed’in fermanından sonra, Darüttıbaa denilen basımevi, Sultanselim’de, İbrahim Müteferrika’nın konağında kuruldu

Dizgiye 1727 Aralığında başlandı

Ocak 1729’da ilk Türkçe kitap basıldı(Vankulu Mehmet Efendi’nin, Cevheri’nin Sıhah adlı arapça sözlüğünün türkçe tercümesi olan Kitab-ı Lugat-ı Vankulu)

1820

Danimarkalı bilimadamı Oersted elektromanyetik akımı keşfetti

Bu buluş günümüzde kullanılan modern iletişim araçlarının çalışma prensiplerinin temeli olmuştur

1827

Fotoğrafçılığın keşfi, Nicephore Niepce

O yıllarda bir tek manzara resmi için, Yuda bitümü sürülmüş duyar tabakaya tam sekiz saat poz vermek gerekiyordu

1840

Bilinen ilk pulun kullanılmaya başlanması
1840 yılında, İngiltere’de posta arabaları mahalleleri dolaşır, boru çalarak vatandaşları mektupların almaya çağırırdı

Postacı, zarflardan isimleri okur, ismi okunan kişi de ücretini ödeyip mektubunu alırdı

İngiltere Parlamentosu Lordlar Kamarası Vekili Sir Rowland Hill, Dolaşırken postacının adını okuduğu bir genç kızın arabaya yaklaştığını, kendisine gelen zarfı eline alıp baktıktan sonra postacıya iade ettiğini gördü

Kızın posta ücretini ödeyecek parası olmadığını anlayan Hill, posta ücretini ödeyerek zarfı kıza uzattı

Bunun üzerene kız, Hill’e dönerek şöyle dedi: “Boşuna zahmet ettiniz

Ben öğreneceğimi zaten öğrenmiştim

Mektup, askerdeki kardeşimden geliyor

Yoksul olduğumuz için askere gitmeden önce aramızda kararlaştırdık

Birbirimize yazdığımız mektupların zarfına bir çarpı işareti koyacaktık

Çarpı işareti sağlıklı olduğumuz ve bir sıkıntımızın olmadığı anlamına gelecekti

” Hill, o gün, bu olayı parlamentoda konu etti ve parlamento, posta ücretini mektubu alanın değil, gönderenin ödemesine, ödemenin yapıldığı belirtilmesi için zarfın üzerine bir kağıt yapıştırılmasına karar verdi

İngiliz James Chalmer’ın denemeleri pula son biçimini verdi (1834-1838), Chalmers’ın bu buluşu, birçok tartışmalardan sonra, Rowland Hill’in teklifi üzerine 1840’tan itibaren İngiltere’de kullanılmaya başlandı (10 Ocak’ta bütün İngiltere toprakları üzerinde tek ücret uygulaması başladı; 6 Mayıs’ta da ilk posta pulu olan 1 penny’lik siyah pul çıkarıldı)

1840 yılında satışa sunulan, 1 penny değerindeki pulun üzerinde, dönemin kraliçesi Victoria’nın portresi yer alıyordu

1843

Elektriğin işaret iletiminde kullanılması Morse’ın çalışmalarıyle 1843’te gerçekleşti

Elektromıknatısla çalışan ilk telgraf patenti Morse tarafından alındı

Telgraf sistemi Telekomünikasyon alanında kullanılmış en eski sistemdir

Halkların tarihinde ne kadar eskiye gidilirse gidilsin, işaretlere(gündüz duman, gece ateş veya tamtam) dayanan bazı ilkel haberleşme metodlarına daima rastlanır

Telgrafın icadı Telekomünikasyon alanındaki en önemli dönüm noktalarından biridir

1863

Türkiye’de ilk posta pulunun kullanılması

Türkiye’de bir sivil haberleşme Kurumu kurulmasına yönelik ilk girişim, Sultan II

Mahmut döneminde oldu

Tarihe “Tuğralı Pullar” olarak geçen ilk Türk pullarının üzerinde ise sultan Abdülaziz’in imzasını temsil eden tuğra bulunuyordu

Sultan II

Mahmut, bir kararname yayınlayarak, halkın haberleşme ihtiyacını karşılayacak bir haberleşme teşkilatı kurulması emretti ve 1840 yılında Posta Nezareti kuruldu

İlk posta Kanunu, 16 Kasım 1840 tarihinde yürürlüğe girdi

1863 yılında, Sultan Abdülaziz döneminde, Posta Nazırı Agah Efendi hükümete posta pulu basılmasını teklif etti

Komisyon da posta pulu kullanılmasını onayladı

İlk Türk pulu, 13 ocak 1863’te satışa sunuldu

1867

İlk pratik daktilo makinasının icadı, Cristofer Sholes
Yazıyla iletişimde devrimin başlangıcı sayılabilir

1876

Telefonun icadı, Graham Bell

Şehir içi bir telefon şebekesi Avrupa’da ilk defa Paris’te 1879 yılında kuruldu

Türkiye’de ise ilk telefon 1908’de Meşrutiyet’in ilanından sonra kullanıldı

Bölge Santrallarının kurulması için bir İngiliz firmasıyle anlaşmaya varıldı ve Beyoğlu,
Istanbul ve Kadıköy Santralleri 1911’de işletmeye açıldı

09-11-2012	#2
Prof. Dr. Sinsi	Geçmişten Günümüze İletişim Araçları Nelerdir? Geçmişten Günümüze Haberleşme Araçları Günümüzden geleceğe Telekomünikasyon alanında yaşanacak olan değişimi ve gelişimi değerlendirmek için kısaca dünden bugüne nereye gelmişiz, KISACA; MÖ IV binyy – MS IVyyMısır’da Hiyoroglif adı verilen, insan, hayvan, eşya şekilleri ve sembollerdan oluşan yazı sisteminin kullanılmaya başlaması(taş üzerine anıt yazılar) MÖ XVIIIyy – MS VIIIyy Papirus bitkisinin Mısırlılar tarafından kağıt olarak kullanılması MÖ XIV yy Bilinen ilk alfabenin kullanılması(seramik, ahşap, papirus üzerine) 1436 Matbaa’nın icadı, Gütenberg Tipografi basım yönteminin bütünü, ana kalıpların yapımı, dökümevlerinin kurulması, metinlerin dizilmesi ve el baskısıyle basım Gütenberg tarafından gerçekleştirildi 1727 Türkiye’de ilk defa matbaa’nın kuruluşu Türkiye’de basım işlerinin Türkçe’ye uygulanması, III Ahmed’in sarayında aslen Macar asıllı olan Kolozsvar’lı İbrahim Müteferrika sayesinde oldu Kendisini Yirmisekiz Çelebizade Said Efendi ve Sadrazam Nevşehirli İbrahim Paşa da destekledi Şeyhülislam Abdullah Efendi’nin fetvasından ve IIIAhmed’in fermanından sonra, Darüttıbaa denilen basımevi, Sultanselim’de, İbrahim Müteferrika’nın konağında kurulduDizgiye 1727 Aralığında başlandı Ocak 1729’da ilk Türkçe kitap basıldı(Vankulu Mehmet Efendi’nin, Cevheri’nin Sıhah adlı arapça sözlüğünün türkçe tercümesi olan Kitab-ı Lugat-ı Vankulu) 1820 Danimarkalı bilimadamı Oersted elektromanyetik akımı keşfetti Bu buluş günümüzde kullanılan modern iletişim araçlarının çalışma prensiplerinin temeli olmuştur 1827 Fotoğrafçılığın keşfi, Nicephore Niepce O yıllarda bir tek manzara resmi için, Yuda bitümü sürülmüş duyar tabakaya tam sekiz saat poz vermek gerekiyordu 1840 Bilinen ilk pulun kullanılmaya başlanması 1840 yılında, İngiltere’de posta arabaları mahalleleri dolaşır, boru çalarak vatandaşları mektupların almaya çağırırdı Postacı, zarflardan isimleri okur, ismi okunan kişi de ücretini ödeyip mektubunu alırdı İngiltere Parlamentosu Lordlar Kamarası Vekili Sir Rowland Hill, Dolaşırken postacının adını okuduğu bir genç kızın arabaya yaklaştığını, kendisine gelen zarfı eline alıp baktıktan sonra postacıya iade ettiğini gördü Kızın posta ücretini ödeyecek parası olmadığını anlayan Hill, posta ücretini ödeyerek zarfı kıza uzattı Bunun üzerene kız, Hill’e dönerek şöyle dedi: “Boşuna zahmet ettiniz Ben öğreneceğimi zaten öğrenmiştim Mektup, askerdeki kardeşimden geliyor Yoksul olduğumuz için askere gitmeden önce aramızda kararlaştırdık Birbirimize yazdığımız mektupların zarfına bir çarpı işareti koyacaktık Çarpı işareti sağlıklı olduğumuz ve bir sıkıntımızın olmadığı anlamına gelecekti” Hill, o gün, bu olayı parlamentoda konu etti ve parlamento, posta ücretini mektubu alanın değil, gönderenin ödemesine, ödemenin yapıldığı belirtilmesi için zarfın üzerine bir kağıt yapıştırılmasına karar verdi İngiliz James Chalmer’ın denemeleri pula son biçimini verdi (1834-1838), Chalmers’ın bu buluşu, birçok tartışmalardan sonra, Rowland Hill’in teklifi üzerine 1840’tan itibaren İngiltere’de kullanılmaya başlandı (10 Ocak’ta bütün İngiltere toprakları üzerinde tek ücret uygulaması başladı; 6 Mayıs’ta da ilk posta pulu olan 1 penny’lik siyah pul çıkarıldı) 1840 yılında satışa sunulan, 1 penny değerindeki pulun üzerinde, dönemin kraliçesi Victoria’nın portresi yer alıyordu 1843 Elektriğin işaret iletiminde kullanılması Morse’ın çalışmalarıyle 1843’te gerçekleşti Elektromıknatısla çalışan ilk telgraf patenti Morse tarafından alındı Telgraf sistemi Telekomünikasyon alanında kullanılmış en eski sistemdir Halkların tarihinde ne kadar eskiye gidilirse gidilsin, işaretlere(gündüz duman, gece ateş veya tamtam) dayanan bazı ilkel haberleşme metodlarına daima rastlanır Telgrafın icadı Telekomünikasyon alanındaki en önemli dönüm noktalarından biridir 1863 Türkiye’de ilk posta pulunun kullanılması Türkiye’de bir sivil haberleşme Kurumu kurulmasına yönelik ilk girişim, Sultan II Mahmut döneminde oldu Tarihe “Tuğralı Pullar” olarak geçen ilk Türk pullarının üzerinde ise sultan Abdülaziz’in imzasını temsil eden tuğra bulunuyordu Sultan II Mahmut, bir kararname yayınlayarak, halkın haberleşme ihtiyacını karşılayacak bir haberleşme teşkilatı kurulması emretti ve 1840 yılında Posta Nezareti kuruldu İlk posta Kanunu, 16 Kasım 1840 tarihinde yürürlüğe girdi 1863 yılında, Sultan Abdülaziz döneminde, Posta Nazırı Agah Efendi hükümete posta pulu basılmasını teklif etti Komisyon da posta pulu kullanılmasını onayladı İlk Türk pulu, 13 ocak 1863’te satışa sunuldu 1867 İlk pratik daktilo makinasının icadı, Cristofer Sholes Yazıyla iletişimde devrimin başlangıcı sayılabilir 1876 Telefonun icadı, Graham Bell Şehir içi bir telefon şebekesi Avrupa’da ilk defa Paris’te 1879 yılında kuruldu Türkiye’de ise ilk telefon 1908’de Meşrutiyet’in ilanından sonra kullanıldı Bölge Santrallarının kurulması için bir İngiliz firmasıyle anlaşmaya varıldı ve Beyoğlu, Istanbul ve Kadıköy Santralleri 1911’de işletmeye açıldı