Doğada Bulunan Temel Kuvvetler

Doğada Bulunan Temel Kuvvetler
Doğada Bulunan Temel Kuvvetler

İdris amcası Dursun ile maç izlemektedir Kaleci Onur'un yaptığı kale atışı sonrası top hızla yükselir, sonra alçalır ve kaleye yakın bir yere düşer Amcası İdris'ten bu durumu açıklamasını ister İdris Onur topa vurduğu için topun ilk önce yükseldiğin, bir süre sonra da topun altının boş olduğu için yere doğru düştüğünü söyler Amcası gülerek İdris'e topun yukarısının da boş olduğunu, neden sürekli yukarı gitmediğini sorar İdris'in kafası çok karışmıştır Çok şaşırmıştır İdris'in bu şaşkınlığını giderip kafasında oluşan soru işaretini gidermeye çalışalım

Daha önce kuvveti temas gerektiren ve temas gerektirmeyen olarak ikiye ayırmıştıkTemas gerektiren kuvvetlerde etki eden ile etkilenen arasında mutlaka bir fiziksel temas olması gerekir Kalecinin topa vurması itme kuvvetidir

Temas gerektirmeyen kuvvetler sizce neler olabilir? Bu kuvvetlerin oluşumu nasıl açıklanailir?
Temas olmadanda itme ve çekme kuvvetleri olabilşr mi? Bu etkiler cisimlerin şeklini değiştirir mi? Benzer şekilde bu etkiler cisimlerin hareketini etkiler mi? Merak ettiniz mi?
Çevremizdeki olyları incelediğimizde bunlardan hangilerinin temas gerektiren , hangilerinin temas gerektirmeyen kuvvetler olduğunu belirleyebilir misiniz?

Onur'un kaleci atışını yaptıkltan sonra yükselen futbol topunun bir süre sonra yere düşmesi gibi elimizden bıraktımız bir cisim ile daldan düşen elmanında yere düştüğünün gözlemlemişsinizdir Bu cisimlerin serbest bırakıldıklarında oldukları yerde durmayıp neden yere düştüklerini hiç merak ettiniz mi? Duran cisimlerin hareket edebilmesi için bir kuvvet gerektiğini bildiğimize göre sizce bu cisimleri hareket ettiren kuvvet nedir?

Günlük yaşantımızda bir çok kuvvet çeşidi ile karşılaşmaktayız Bu kuvvetlere sürtünme kuvveti, elektrostatik kuvvetler, manyetik kuvvetler gibi örnekler verilebilir Tüm bu kuvvetler büyük boyutlarda yani makroskobik boyutlardaki cisimlerin birbirleri ile etkileşiminde gözlemlenmektedir Örneğin yolda yürüdüğümüz zaman ayaklarımız ile yer arasındaki sürtünme kuvveti hareketimize yardımcı olur Makroskobik boyutlarda yer alan kuvvetleri temel olarak iki gruba dahil edebiliriz

Kütle çekim kuvveti
Elektromanyetik kuvvet

Bu kuvvetlerin yanı sıra çok küçük boyutlarda yani mikroskobik dünyada yer alan kuvvetler de vardır

Zayıf nükleer kuvvetler
Şiddetli nükleer kuvvetler

Yani tüm dünyada dört temel kuvvet yer almaktadır

Kütle çekim kuvveti
Elektromanyetik kuvvet
Zayıf nükleer kuvvetler
Şiddetli nükleer kuvvetler

Doğada bazı kuvvetlerin temas gerektiren bazı kuvvetlerin temas gerektirmeyen kuvvetler olduğunu biliyoruz Elmanın yere düşmesi ve serbest bıraktığımız bir cismin yerinde durmayıp yere düşmeside bu kuvvetlerden temas gerektirmeyen kuvvetlerin sonucudur Bu kuvvet kütle çekim kuvveti olarak adlandırılır Yukarıya doğru atılan cismin bir süre sonra yere düşmesine, dalından kopan elmanın yere düşmesine sebep olan bu kuvvettir Bu kuvveti cisme yer küre uygular Aynı şekilde cisimde yerküreye kuvvet uygular Yerkürenin cisme uyguladğı bu kuvvete cismin ağırlığı denir

Kütle Çekim Kuvveti
Issac Newton evrende yer alan tüm cisimlerin birbirlerini belirli ölçülerde çektiğini keşfetmiştir Cisimlerin kütleleri nedeniyle aralarında oluşan bu çekim kuvvetine kütle çekim kuvveti adı verilmektedir



Yukarıdaki şekilde yer alan m1 ve m2 kütleli cisimlerin birbirinden r uzaklığında oldukları durumu düşünelim Bu durumda cisimler arasında oluşan kütle çekim kuvveti aşağıdaki formül ile bulunur

Burada G kütle çekim sabiti olup değeri

'dir
Kütle çekim kuvvetleri doğada bulunan en zayıf kuvvet çeşididir Yerçekimi kuvveti bir kütle çekim kuvvetidir
Günlük Hayatta kütle çekim kuvvetinin etkilerini, yer çekimi dışında nerde veya nerelerde eya hangi olaylarda gözlemleyebiliriz?
Sizce ayda yerçekimi var mıdır?
Dünyada yerçekimi olmasaydı sonuçları ne olurdu hiç düşündünüz mü?