|
Prof. Dr. Sinsi
|
Ülkemizde Çıkarılan Madenler Nelerdir? Türkiye'de Çıkarılan Madenler Nasıl İşlenir
DEMİR
Yıllık üretimi 5 milyon tona yakındır Dünyada 8 sıradayız İhraç ürünlerimizdendir Karabük, Karadeniz Ereğli’si, İskenderun Yukarı Fırat (Divriği, Hekimhan, Hasançelebi, Çetinkaya), Asıl Ege (Edremit, Torbalı), Marmara (Eymir, Çamdağı), Doğu Karadeniz (Fundacık), Hatay (Amanos Dağları)
BAKIR Elektrik-Elektronik Sanayisinin hammaddesidir Samsun, Ergani, Murgul Artvin (Murgul), Kastamonu (Küre), Diyarbakır (Ergani-Rezerv ve kalitesi üstündür), Elazığ (Maden)
KROM Volkanik olaylar sonucunda oluşmuştur Demirin sertleşmesinde ve çelik üretiminde kullanılır Türkiye krom üretiminde en zengin ülkelerdendir İhracatımızda önemli yer tutar
Antalya, Elazığ
Menteşe yöresi, Fethiye Marmaris- Dalaman Havzası; Kütahya- Bursa arası, Kahramanmaraş, Kayseri, Sivas,Elazığ, Guleman
BOR Jet-Roket yakıtı olara, Kimya ve ilaç sanayisinde , fiberglas izolasyon maddelerinde, cam, porselen, deterjan vb yapımında kullanılır Dünya rezervlerinin yarıdan fazlası Türkiye’dedir Önemli bir kısmı ihraç edilir
Bandırma, Seyitgazi
Balıkesir(Susurluk), Bursa (MKemal Paşa), Kütahya (Emet), Eskişehir (seyitgazi)
BOKSİT (ALÜMİNYUM) Alüminyum ham maddesidir Alüminyum uçak ve otomobil sanayi ile daha bir çok alanda kullanılır
Seydişehir
Konya,Seydişehir ve Akseki
CİVA Ülkemiz civa madenince oldukça zengindir Bazı elektrikli araç yapımında ve eczacılıkta kullanır Bir kısmı ihraç edilir Konya-Sarayönü Ödemiş-Halıköy Karaburun
İzmir (Ödemiş- Çeşme) Konya (Sarayönü)
MERMER
İnşaat sektöründe kullanır Afyon, Bandırma, İstanbul Afyon, Bursa, Bandırma, Gemlik, Marmara adaları
ZIMPARA TAŞI Aşındırıcı madde olarak kullanılır Metamorfik kayadır Zımpara kağıdı yapılır Bir kısmı ihraç edilir Metallerin parlatılmasında kullanılır
İzmir
İzmir, Aydın,Muğla
TUZ
1,5 milyon ton üretimi vardır Deniz, göl ile toprak altındaki kaya tuzu yataklarından elde edilir İzmir ve Tuz gölü başta olmak üzere çıkarıldığı yerlerde işlenir
İzmir- Çamaltı tuzlası, Tuz Gölü, Kırşehir, Nevşehir, Yozgat, Çankırı, Erzurum, Kars, Kağızman
KURŞUN ÇİNKO Paslanmaz metal üretiminde, silâh sanayinde, akümülatör imalatında kullanılır
Elazığ-Keban
Elazığ-Keban
VOLFRAM Çok sert bir maddedir Elektrik- elektronik, çelik, kimya, sanayisinde kullanılır
Bursa Bursa-Uludağ, Kırıkkale- Keskin, Elazığ –Keban
BORAKS Metallerin temizlenmesinde, porselenlerin süslenmesinde kullanılır Yıllık üretimi 40 bin ton kadardır Yoğunlaşmış borik asittir
Bandırma
Güney Marmara, Kütahya Emet,Eskişehir-Seyitgazi
MANGANEZ Demirin çeliğe dönüştürülmesinde kullanılır Artvin-Borçka Ereğli, Denizli (Uluköy), Ankara (Çayırlı), Artvin (Borçka)
LÜLETAŞI Biblo, pipo gibi süs eşyası yapımında kullanılır Eskişehir Eskişehir
OLTUTAŞI Siyah renklidir Süs eşyası yapımında kullanılır Organik tortul grubuna girer
Erzurum
Erzurum-Oltu
KÜKÜRT Bağ ve bahçelerde böceklere karşı kullanılır Keçiborlu Isparta-Keçiborlu
ENERJİ KAYNAKLARI GENEL BİLGİLER İŞLENDİĞİ YERLER ÇIKARILDIĞI YERLER
LİNYİT Evlerde yakacak olarak kullanılır Termik santrallerde elektrik enerjisi üretiminde kullanılır Dünyada 12 sıradayız Termik santrallerimiz: Afşin-Elbistan, Yatağan, Tunçbilek, Soma, Seyitömer, Ankara Çayırhan Türkiye’de 58 yerde bulunmuştur Kütahya (Tavşanlı, Tunçbilek, Değirmisaz, Seyitömer), Manisa (Soma), Amasya (Çeltek), Kahramanmaraş (Elbistan), Ankara (Çayırhan), Erzurum (Aşkale), Muğla (Yatağan)
MADEN KÖMÜRÜ (TAŞKÖMÜRÜ) Rezervi 1 milyar tondan fazladır Demir-çelik ve kimya sanayisinde enerji kaynağıdır Tüketimi karşılamak için ithal edilir
Ereğli, Karabük, İskenderun Demir-Çelik tesisleri
Batı Karadeniz bölümünde Zonguldak-Ereğli ile Kastamonu-İnebolu arasındaki havzada çıkartılır
DOĞALGAZ Trakya’da ki çeşitli fabrikalarda kullanılır Dış ülkelerden edilenler ise Ankara ve İstanbul’da ısıtma ve ulaşımda kullanılır
Trakya’da Hamitabat Doğalgaz santrallerinde işlenir
Trakya- Hamitabat, Mardin-Çamurlu
PETROL
Üretim tüketimi karşıla-yamıyor, bu nedenle ithal edilir Batman, Aliağa (İzmir), İpraş (İzmit), Ataş (Mersin), Orta Anadolu (Kırıkkale) rafinerilerinde işlenir
Raman, Batman, Garzan, Ulaşlı, Ulusu Diyarbakır, Kurtalan, Adıyaman, Siirt
JEOTERMAL Magmaya yakın suların ısınarak yüzeye çıkması sonucu oluşur Daha çok genç volkanik alanlar ve fay hatlarında görülür
Denizli Sarayköy’de termik santrali vardır
Denizli-Sarayköy, İzmir-Balçova, Aydın, Afyon- Göcek, Ankara-Kızılcahamam
HİDROELEKTRİK Akarsuların enerji potansi-yelinden faydalanarak enerji elde etmektir Doğu Anadolu’da akarsuların gücü fazladır Avrupa’da Rusya ve Norveç’ten sonra 3sıradayız
Sanayide, madencilikte ve konutlarda kullanılır
Keban (Elazığ), Atatürk, Hirfanlı, Hasan Uğurlu barajları
GÜNEŞ ENERJİSİ Bu enerjiden faydalanmak için Güneşi görme süresi ve ısısı önemlidir Su sıtma tesislerinde ve elektronik aletlerde kullanılır Güneş ışınları
TÜRKİYE’DE SANAYİ TESİSLERİ
TESİSLER
BULUNDUĞU YERLER
BESİN SANAYİ UN Fabrikaları İç Anadolu ve Marmara olmak üzere her bölgede vardır
Şeker Fabrikaları Alpulu, Uşak, Kütahya, Afyon, Erzurum, Malatya, Eskişehir, Kastamonu, Van, Konya
Yağ Fabrikaları Ege, Marmara ve Akdeniz bölgeleri (Adana, Antalya, İzmir, Edremit, Ayvalık, Edirne)
Sigara Fabrikaları İstanbul, İzmir, Samsun, Adana, Malatya, Bitlis, Tokat, Akhisar, Torbalı, Gaziantep
Konservecilik İstanbul, Bursa, İzmir, Tokat,Amasya
DOKUMA SANAYİ Pamuklu Dokuma İstanbul,Adana,Kayseri,Na zilli,Malatya,Denizli,İzm ir,Manisa,Gantep,Bursa, Antalya
İpekli Dokuma Bursa, Gemlik, İstanbul
Yünlü Dokuma İstanbul, Hereke, Bursa, Bünyan (Kayseri), Siirt, Kocaeli, Tekirdağ
MAKİNE KİMYA SANAYİ Petro-Kimya İzmir(Aliağa), Mersin(Ataş), İzmit(İpraş), Batman, Kırıkkale(Ortadoğu)
Vagon Adapazarı, Eskişehir
Gemi İzmit, İstanbul
Otomotiv İstanbul, Bursa, İzmit, İzmir, Ankara, Eskişehir, GAntep, Adapazarı, Adana
MADEN SANAYİ Demir-Çelik Karabük, Ereğli, İskenderun, Sivas, Kırıkkale
Bakır Samsun, Ergani, Murgul, Amasya
Krom Antalya, Elazığ
Bor Bandırma
Taşa-Toprağa Dayalı Sanayi Seramik-Porselen İstanbul, Çanakkale, Kütahya
Çimento Tarsus, Bartın, İstanbul, İzmir, Isparta, Eskişehir, Çanakkale, Kütahya, Adana, Mardin
ORMAN SANAYİ Mobilya İzmir (Karabağlar), Ankara (Siteler), İstanbul, Bursa (İnegöl)
Kereste Bolu,Kastamonu,Sinop, Balıkesir, Adapazarı, Antalya, Muğla, Isparta, Burdur, Düzce
Kağıt İzmit, Çaycuma (Zonguldak), Aksu (Giresun), Dalaman(Muğla), Balıkesir, Yalova
|