Eş Anlamlı (Anlamdaş) Sözcükler - Kelimelerin Eş Anlamları Eş Anlamlılar Hangileridir

**Prof. Dr. Sinsi** · 09-11-2012

Eş Anlamlı (Anlamdaş) Sözcükler - Kelimelerin Eş Anlamları Eş Anlamlılar Hangileridir
Eş Anlamlı (Anlamdaş) Sözcükler - Kelimelerin Eş Anlamları Eş Anlamlılar Hangileridir

Eş Anlamlı Sözcükler (Eş Anlamlı Kelimeler)

Aynı varlık ya da kavramı karşılayan farklı sözcüklere “eş anlamlı sözcükler” denir

Eş anlamlı sözcüklerin yazılışla*rı farklı, anlamları ise aynıdır

Eşanlamlı sözcükler aynı kavra*mı karşılar, birbirinin yerine kullanılabilir; aralarında hiçbir anlam farkı yoktur

Genellikle bir dile başka dillerden gelen sözcükler ile o dilin kendi söz varlığında*ki sözcükler arasında eş anlamlılık görülür

Örneğin;

ev-konut,
imtihan-sınav,
mektep-okul,
hürriyet-özgürlük,
bellek-hafıza,
cevap-yanıt,
kıla-vuz-rehber,
amaç-gaye-hedef-maksat,
kaybetmek-yitirmek

sözcükleri aynı anlamda kullanıldığında eş* anlamlıdır

Ancak bir sözcüğün başka bir sözcükle eşanlamlı olup olmadığını cümledeki kullanımına göre belirlemek da*ha doğru olur

Örneğin “kara” sözcüğünün eş anlam*lısı “siyah"tır

Ancak;

“Onun gibi kara gün dostu adam az bulu*nur”

cümlesinde “kara” sözcüğünün eş anlamlısı “si*yah” değil, “kötü”dür

“Bu soruların tıpkısını geçen yılki sınavda da sor*muşlar”
“Bu kalem, benim masamdakinin aynısıydı”

Bu cümlelerde geçen “tıpkısı” ve “aynısı” sözcükleri aynı anlamdadır

“Odasındaki el dokuması, değerli halıları toplamış”
“Kıymetli eşyalarını ayrı bir kutuya yerleştirmiş”

Bu cümlelerde geçen “değerli” ve “kıymetli” sözcük*leri Eş Anlamlı kelimelerdir

“O eskiden güçlü bir çocuktu”
“Pehlivanlardan kısa boylu olanı daha kuvvetliydi”

Bu cümlelerde geçen “güçlü” ve “kuvvetli” sözcükle*ri anlamdaş sözcüklerdir

Eşanlamlılık farklı sözcüklerin aynı anlama gelmesiyle olabileceği gibi, aynı sözcüğün farklı cümlelerde aynı anlama gelmesiyle de olabilir

Örneğin “batmak” söz*cüğünü farklı cümlelerde kullanalım:
I

Ülkenin en ünlü turizm şirketi batmış

II

Çamurda oynayan çocuğun üstü başı batmış

III

Onun bu sözleri bana battı

IV

Kayıklardan biri gölün bu bölümünde batmış

V

Okyanusta çarpışan gemiler batmış

“Batmak” sözcüğü I cümlede “iflas etmek”, II cüm*lede “kirlenmek”, III cümlede, “dokunmak, rahatsız etmek” anlamında kullanılmıştır IV ve V cümlede ise “bir sıvının üstündeyken içine gömülmek” anlamın*da kullanılmıştır O halde bu cümlelerde “batmak” sözcüğünün sadece IV ve V cümledeki kullanımları anlamdaş sözcüklerdir

09-11-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	Eş Anlamlı (Anlamdaş) Sözcükler - Kelimelerin Eş Anlamları Eş Anlamlılar Hangileridir Eş Anlamlı (Anlamdaş) Sözcükler - Kelimelerin Eş Anlamları Eş Anlamlılar Hangileridir Eş Anlamlı (Anlamdaş) Sözcükler - Kelimelerin Eş Anlamları Eş Anlamlılar Hangileridir Eş Anlamlı Sözcükler (Eş Anlamlı Kelimeler) Aynı varlık ya da kavramı karşılayan farklı sözcüklere “eş anlamlı sözcükler” denir Eş anlamlı sözcüklerin yazılışları farklı, anlamları ise aynıdır Eşanlamlı sözcükler aynı kavramı karşılar, birbirinin yerine kullanılabilir; aralarında hiçbir anlam farkı yoktur Genellikle bir dile başka dillerden gelen sözcükler ile o dilin kendi söz varlığındaki sözcükler arasında eş anlamlılık görülür Örneğin; ev-konut, imtihan-sınav, mektep-okul, hürriyet-özgürlük, bellek-hafıza, cevap-yanıt, kıla-vuz-rehber, amaç-gaye-hedef-maksat, kaybetmek-yitirmek sözcükleri aynı anlamda kullanıldığında eş anlamlıdır Ancak bir sözcüğün başka bir sözcükle eşanlamlı olup olmadığını cümledeki kullanımına göre belirlemek daha doğru olur Örneğin “kara” sözcüğünün eş anlamlısı “siyah"tır Ancak; “Onun gibi kara gün dostu adam az bulunur” cümlesinde “kara” sözcüğünün eş anlamlısı “siyah” değil, “kötü”dür *“Bu soruların tıpkısını geçen yılki sınavda da sormuşlar” “Bu kalem, benim masamdakinin aynısıydı” Bu cümlelerde geçen “tıpkısı” ve “aynısı” sözcükleri aynı anlamdadır “Odasındaki el dokuması, değerli halıları toplamış” “Kıymetli eşyalarını ayrı bir kutuya yerleştirmiş”** Bu cümlelerde geçen “değerli” ve “kıymetli” sözcükleri Eş Anlamlı kelimelerdir “O eskiden güçlü bir çocuktu”* “Pehlivanlardan kısa boylu olanı daha kuvvetliydi” Bu cümlelerde geçen “güçlü” ve “kuvvetli” sözcükleri anlamdaş sözcüklerdir Eşanlamlılık farklı sözcüklerin aynı anlama gelmesiyle olabileceği gibi, aynı sözcüğün farklı cümlelerde aynı anlama gelmesiyle de olabilir Örneğin “batmak” sözcüğünü farklı cümlelerde kullanalım: I Ülkenin en ünlü turizm şirketi batmış II Çamurda oynayan çocuğun üstü başı batmış III Onun bu sözleri bana battı IV Kayıklardan biri gölün bu bölümünde batmış V Okyanusta çarpışan gemiler batmış “Batmak” sözcüğü I cümlede “iflas etmek”, II cümlede “kirlenmek”, III cümlede, “dokunmak, rahatsız etmek” anlamında kullanılmıştır IV ve V cümlede ise “bir sıvının üstündeyken içine gömülmek” anlamında kullanılmıştır O halde bu cümlelerde “batmak” sözcüğünün sadece IV ve V cümledeki kullanımları anlamdaş sözcüklerdir