Elementlerden İyonik Bağlı Bileşiklerin Nasıl Oluştuğunu Gösteren Şema Örneği

**Prof. Dr. Sinsi** · 09-11-2012

Elementlerden İyonik Bağlı Bileşiklerin Nasıl Oluştuğunu Gösteren Şema Örneği
Elementlerden İyonik Bağlı Bileşiklerin Nasıl Oluştuğunu Gösteren Şema Örneği

İYONİK BAĞ

Bir metal bir ametalle etkileştiği zaman elektronlar metal atomundan ametal atomuna aktarılır ve bunun sonucunda bir iyonik(veya elektrovalent) bileşik meydana gelir

Atomlardan elektron kaybıyla oluşan pozitif iyonlara katyon denir

Atomların elektron kazanarak oluşturdukları negatif iyonlar da anyon olarak isimlendirilir

Bu iyonlar bir araya getirildiklerinde bir kristal oluşturmak üzere birbirlerini çekerler

A gruplarındaki elementlerin bileşikleri çoğu kez elementlerin simgeleri ile birlikte değerlik elektronlarını gösteren noktalar kullanılarak ifade edilir

Değerlik elektronları baş grup(A grubu) elementlerinin kimyasal tepkimelerinde kullanılan elektronlardır

Örnek olarak bir sodyum atomu ile bir klor atomu arasındaki tepkimeyi ele alalım

(Şekil 1)

Sodyum 1A grubunda olup sadece bir değerlik elektronuna sahiptir

Klor atomu ise 7A grubunun bir üyesi olduğundan 7 değerlik elektronuna sahiptir

Bu iki atom arasındaki tepkimede sodyum atomu 1 elektron kaybeder

Sodyum atomunun kaybetmiş olduğu elektron klor atomu tarafından kazanılır

Sodyum çekirdeği 11 proton (11+ yük) ve sodyum iyonu da yalnız 10 elektron (bir elektron kaybetmiş oluyor) içerdiğinden sodyum atomunun bir elektron kaybetmesiyle 1+ yüklü sodyum iyonu oluşur

Diğer taraftanklor çekirdeği 17 proton (17+ yük) ve klor iyonu da 18 elektron (bir elektron kazanılmış oluyor) içerdiğinden klor atomunun bir elektron kazanmasıyla da 1- yüklü bir klorür iyonu meydana gelir

Şekil 1 : İyonik Bağ

Bu tepkimede sodyum tarafından kaybedilen elektronların toplam sayısı klor tarafından kazanılan elektronların toplam sayısına eşit olmalıdır

Böylece oluşan sodyum iyonlarının sayısı ile meydana gelen klorür iyonlarının sayısı aynı olduğundan NaCl formülü bileşikte bulunan iyonların en basit oranını (1:1) verir

Bu iyonlar bir kristal oluşturmak üzere birbirini çekerler

Sodyum klorür kristalinde bir iyonun tümüyle diğer bir iyona ait olduğu söylenemez

Aksine kristal yapıda her bir sodyum iyonu altı klorür iyonu ile her bir klorür iyonu da altı sodyum iyonu ile çevrilmiştir

Kristal içerisinde iyonların bu şekilde düzenlenmesiyle benzer yüklü iyonların birbirlerini itmeleri zıt yüklü iyonların birbirlerini çekmeleri tarafından bastırıldığı için net çekim kristalibir arada tutar

09-11-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	Elementlerden İyonik Bağlı Bileşiklerin Nasıl Oluştuğunu Gösteren Şema Örneği Elementlerden İyonik Bağlı Bileşiklerin Nasıl Oluştuğunu Gösteren Şema Örneği Elementlerden İyonik Bağlı Bileşiklerin Nasıl Oluştuğunu Gösteren Şema Örneği İYONİK BAĞ Bir metal bir ametalle etkileştiği zaman elektronlar metal atomundan ametal atomuna aktarılır ve bunun sonucunda bir iyonik(veya elektrovalent) bileşik meydana gelir Atomlardan elektron kaybıyla oluşan pozitif iyonlara katyon denir Atomların elektron kazanarak oluşturdukları negatif iyonlar da anyon olarak isimlendirilir Bu iyonlar bir araya getirildiklerinde bir kristal oluşturmak üzere birbirlerini çekerler A gruplarındaki elementlerin bileşikleri çoğu kez elementlerin simgeleri ile birlikte değerlik elektronlarını gösteren noktalar kullanılarak ifade edilir Değerlik elektronları baş grup(A grubu) elementlerinin kimyasal tepkimelerinde kullanılan elektronlardır Örnek olarak bir sodyum atomu ile bir klor atomu arasındaki tepkimeyi ele alalım (Şekil 1) Sodyum 1A grubunda olup sadece bir değerlik elektronuna sahiptir Klor atomu ise 7A grubunun bir üyesi olduğundan 7 değerlik elektronuna sahiptir Bu iki atom arasındaki tepkimede sodyum atomu 1 elektron kaybeder Sodyum atomunun kaybetmiş olduğu elektron klor atomu tarafından kazanılır Sodyum çekirdeği 11 proton (11+ yük) ve sodyum iyonu da yalnız 10 elektron (bir elektron kaybetmiş oluyor) içerdiğinden sodyum atomunun bir elektron kaybetmesiyle 1+ yüklü sodyum iyonu oluşur Diğer taraftanklor çekirdeği 17 proton (17+ yük) ve klor iyonu da 18 elektron (bir elektron kazanılmış oluyor) içerdiğinden klor atomunun bir elektron kazanmasıyla da 1- yüklü bir klorür iyonu meydana gelir Şekil 1 : İyonik Bağ Bu tepkimede sodyum tarafından kaybedilen elektronların toplam sayısı klor tarafından kazanılan elektronların toplam sayısına eşit olmalıdır Böylece oluşan sodyum iyonlarının sayısı ile meydana gelen klorür iyonlarının sayısı aynı olduğundan NaCl formülü bileşikte bulunan iyonların en basit oranını (1:1) verirBu iyonlar bir kristal oluşturmak üzere birbirini çekerler Sodyum klorür kristalinde bir iyonun tümüyle diğer bir iyona ait olduğu söylenemez Aksine kristal yapıda her bir sodyum iyonu altı klorür iyonu ile her bir klorür iyonu da altı sodyum iyonu ile çevrilmiştir Kristal içerisinde iyonların bu şekilde düzenlenmesiyle benzer yüklü iyonların birbirlerini itmeleri zıt yüklü iyonların birbirlerini çekmeleri tarafından bastırıldığı için net çekim kristalibir arada tutar