Erezyonun Tanımı - Erezyon Çeşitleri - Erezyon Tipleri

**Prof. Dr. Sinsi** · 09-11-2012

Erezyonun Tanımı - Erezyon Çeşitleri - Erezyon Tipleri
Erezyonun Tanımı - Erezyon Çeşitleri - Erezyon Tipleri

Toprağın yağmur suları ile veya rüzgarlarla aşınması ve taşınmasıdır

Daha açık ifade ile yağmur tanelerinin çıplak toprağa çarptığında kopardığı parçacıkları beraberinde aşağılara taşıması veya şiddetli esen rüzgarlarla çıplak arazilerdeki ince toprak tanelerinin sürüklenmesi olayıdır

Erozyon, toprak-su-bitki arasındaki doğal dengenin bozulması sonucu ortaya çıkar

Yurdumuzun üzerinde bulunduğu coğrafi enlemlerdeki iklim özellikleri, topografyası, jeolojik ve toprak yapısı içerisinde insanlarımızın doğal dengeye yaptığı olumsuz etkiler; yanlış arazi kullanımı, aşırı otlatma, ormanlarımızın tahrip edilmesi gibi olaylar erozyonu hızlandırmaktadır

Erozyon oluş bakımından iki çeşittir:
1

Yağmurlar sonucu meydana gelen erozyon
2

Rüzgarlar sonucu meydana gelen erozyon

Erezyonun Derecelendirilmesi
Bütün Dünya ülkeleri arazi üzerinde yapılmış olan gözlem ve ölçülere dayalı olarak 4 dereceli bir sınıflandırmayı kabul etmişlerdir

1

Derece: Hiç veya hafif erozyon
2

Derece: Orta şiddetli erozyon
3

Derece: Şiddetli erozyon
4

Derece: Çok şiddetli erozyon(rüzgar erozyonu ve derin çatlakların oluştuğu)

Yağmur sonucu meydana gelen erozyon tipi:
Eyim yönünden duyarlı olan arazilere şiddetli yağmur taneciklerinin çarpması ile beraber herhangi bir yere tutunamayan toprak zerreciklerinin eğim yönünde kayması sonucu taşınmasına denir

Ülkemizdeki erozyon oluşumunun %92’ini oluşturmaktadır

• Dikkate alınmayacak kadar az olacağı gibi bir kenti tamamen altında bırakan bir çığ kadarda büyük olabilir

• Tarım toprakları verimsiz topraklar tarafından verimsizleştirilir

• Yağmur sularıyla beraber tonlarca kum barajlara boşalır ve barajın ömrünü maksimum 100-150 yıl arasında olmasın sağlar
• Yılda 1milyar 400 bin ton toprak bu yolla iş görmez hale geliyor

Otomobili, kömürü, çimentoyu v

s

ithal edebilirsiniz ama toprağı ithal edemezsiniz

Rüzgarlar sonucu meydan gelen erozyon tipi:
Toprak taneciklerinin rüzgarın kuvvetiyle bulunduğu yerden başka bir yere taşınması olayıdır

Ülkemizde çok büyük bir paya sahip ol masada var olan erozyonun %8 ini oluşturur

ÇAY KAŞIĞINDAKİ ŞEKER ÖRNEĞİ
Rüzgar sonucu oluşan erozyon başlıca çöl dediğimiz tamamen çıplak arazilerde hat safhadadır

Çöl Nedir
• Yaşamsal özelliğini yitirmiş çorak alanlar

• Ekonomik değerleri kalmayan arazi

SEBEPLERİ:
• Aşırı sıcak
• Toprağın aşınıp taşınması
• Toprakta suyun tutulmasını sağlayacak olan bitki örtüsünün yok edilmesi

Çölleşmeyi Hızlandıran Etmenler
• Bitki örtüsünün tahribi
1

Orman yangınları
2

Yerleşim alanları
3

Yol gibi yapılar
4

Ufak bir oluşumda olsa madan ocakları
• Aşırı duyarsızlık

Çöllerdeki Erezyon
Çöllerde rüzgar sonucu meydana gelen erozyon % 98lik bir kısmı meydana getirmektedir

• Çöllere Güneş ışınları dik geldiği için aşırı sıcak bölgelerdir

(max

60C )bu bölgelerdeki günlük sıcaklık farkı çok büyük olduğu için rüzgar oluşumu çok fazladır

Tamamen çoraklaşmış bu arazilerde meydana gelen rüzgarlar rüzgar erozyonuna sebep olmaktadır

Çöldeki 150 ton ağırlığındaki bir kum tepesi 24 saat içinde 5metre işeri geri oynamaktadır

Bunun sonucunda da çöllerin haritası yapılamamaktadır

Keşke tarım arazilerimizi amaçları dışında kullanmasaydık

keşke sanayi tesisleri ve yerleşim için uygun bölgeleri seçseydik
keşke çarpık kentleşmeye dur deseydik

keşke verimli tarım alanlarını,ormanlarımızı ve meralarımızı korusaydık

Artık daha keşke dememek için

alıntı

09-11-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	Erezyonun Tanımı - Erezyon Çeşitleri - Erezyon Tipleri Erezyonun Tanımı - Erezyon Çeşitleri - Erezyon Tipleri Erezyonun Tanımı - Erezyon Çeşitleri - Erezyon Tipleri Toprağın yağmur suları ile veya rüzgarlarla aşınması ve taşınmasıdır Daha açık ifade ile yağmur tanelerinin çıplak toprağa çarptığında kopardığı parçacıkları beraberinde aşağılara taşıması veya şiddetli esen rüzgarlarla çıplak arazilerdeki ince toprak tanelerinin sürüklenmesi olayıdır Erozyon, toprak-su-bitki arasındaki doğal dengenin bozulması sonucu ortaya çıkar Yurdumuzun üzerinde bulunduğu coğrafi enlemlerdeki iklim özellikleri, topografyası, jeolojik ve toprak yapısı içerisinde insanlarımızın doğal dengeye yaptığı olumsuz etkiler; yanlış arazi kullanımı, aşırı otlatma, ormanlarımızın tahrip edilmesi gibi olaylar erozyonu hızlandırmaktadır Erozyon oluş bakımından iki çeşittir: 1Yağmurlar sonucu meydana gelen erozyon 2Rüzgarlar sonucu meydana gelen erozyon Erezyonun Derecelendirilmesi Bütün Dünya ülkeleri arazi üzerinde yapılmış olan gözlem ve ölçülere dayalı olarak 4 dereceli bir sınıflandırmayı kabul etmişlerdir 1Derece: Hiç veya hafif erozyon 2Derece: Orta şiddetli erozyon 3Derece: Şiddetli erozyon 4Derece: Çok şiddetli erozyon(rüzgar erozyonu ve derin çatlakların oluştuğu) Yağmur sonucu meydana gelen erozyon tipi: Eyim yönünden duyarlı olan arazilere şiddetli yağmur taneciklerinin çarpması ile beraber herhangi bir yere tutunamayan toprak zerreciklerinin eğim yönünde kayması sonucu taşınmasına denirÜlkemizdeki erozyon oluşumunun %92’ini oluşturmaktadır • Dikkate alınmayacak kadar az olacağı gibi bir kenti tamamen altında bırakan bir çığ kadarda büyük olabilir • Tarım toprakları verimsiz topraklar tarafından verimsizleştirilir • Yağmur sularıyla beraber tonlarca kum barajlara boşalır ve barajın ömrünü maksimum 100-150 yıl arasında olmasın sağlar • Yılda 1milyar 400 bin ton toprak bu yolla iş görmez hale geliyor Otomobili, kömürü, çimentoyu vs ithal edebilirsiniz ama toprağı ithal edemezsiniz Rüzgarlar sonucu meydan gelen erozyon tipi: Toprak taneciklerinin rüzgarın kuvvetiyle bulunduğu yerden başka bir yere taşınması olayıdır Ülkemizde çok büyük bir paya sahip ol masada var olan erozyonun %8 ini oluşturur ÇAY KAŞIĞINDAKİ ŞEKER ÖRNEĞİ Rüzgar sonucu oluşan erozyon başlıca çöl dediğimiz tamamen çıplak arazilerde hat safhadadır Çöl Nedir • Yaşamsal özelliğini yitirmiş çorak alanlar • Ekonomik değerleri kalmayan arazi SEBEPLERİ: • Aşırı sıcak • Toprağın aşınıp taşınması • Toprakta suyun tutulmasını sağlayacak olan bitki örtüsünün yok edilmesi Çölleşmeyi Hızlandıran Etmenler • Bitki örtüsünün tahribi 1 Orman yangınları 2 Yerleşim alanları 3 Yol gibi yapılar 4 Ufak bir oluşumda olsa madan ocakları • Aşırı duyarsızlık Çöllerdeki Erezyon Çöllerde rüzgar sonucu meydana gelen erozyon % 98lik bir kısmı meydana getirmektedir • Çöllere Güneş ışınları dik geldiği için aşırı sıcak bölgelerdir(max60C )bu bölgelerdeki günlük sıcaklık farkı çok büyük olduğu için rüzgar oluşumu çok fazladır Tamamen çoraklaşmış bu arazilerde meydana gelen rüzgarlar rüzgar erozyonuna sebep olmaktadırÇöldeki 150 ton ağırlığındaki bir kum tepesi 24 saat içinde 5metre işeri geri oynamaktadırBunun sonucunda da çöllerin haritası yapılamamaktadır Keşke tarım arazilerimizi amaçları dışında kullanmasaydık keşke sanayi tesisleri ve yerleşim için uygun bölgeleri seçseydik keşke çarpık kentleşmeye dur deseydik keşke verimli tarım alanlarını,ormanlarımızı ve meralarımızı korusaydık Artık daha keşke dememek için alıntı