Şengül Şirin
|
Cevap : Dolmabahçe Sarayı
Ana yapının üçüncü bölümü Harem-i Hümayun"dur Harem,denize paralel yapı kütlesinde Muayede Salonu"nun doğusundaki kanadı ve bunun sonundaki denize dik uzanan kanadı kaplar Denize bakan kanadın planı oldukça karmaşıktır Denize dik kanatta ise odalar iki uzun cephe boyunca,dizilmiş ortak mekanlar ,çifte koridorlar,merdivenler ve aydınlık boşlukları ortaya alınarak oldukça düzenli bir plan oluşturulmuştur Kenarlardaki odalar arasında 10 tane de özel daire yer alır Bu özel daireler ,koridordan geçilen bir antre çevresindeki servis hacimleriyle üçer odadan oluşur her biri kendi içinde iki katlı olarak düzenlendiği için de hepsinin ayrı birer merdiveni vardır

Rıhtım boyunca uzanan 284 m uzunluğundaki ana yapının cephesi simetrik olarak düzenlenmiştir Ortada çift sıra pencereleriyle Muayede Salonu ktlesi yükselir Soldaki ( batı ) Mabeyn ve sağdaki ( doğu) Harem kanatları ise yatay etkinin vurgulandığı kütlelerdir Bunlar da iki katlı olmakla birlikte ,saçak kornişleri Muayede Salonu"nun iki katı arasındaki silme ile aynı hizadadır Her iki kanat da yer yer geri çekilip yer yer dışarı taşırılarak deniz cephesine hareketlilik getirilmiştir Duvarlar ayrıca yeni -klasik ,ampir,barok üsluplara öztü sütun ve pilastrlarla,çeşitli korniş bezemeleriyle,kıvrıkdal örgeli kabartmalarla zenginleştirilmiştir bütün bu bezeme öğeleri o kadar iç içe kullanılmıştır ki ,sarayı yapılırken gezen Fransız yazar The-oplihe Gautier ,onu hiçbir belirli mimarlık üslubu içine yerleştirmenin olanağı bulunmadığını yazmıştır
Yapı,dolgu arazide yer aldığı için,zemine çakılmış büyük ahşap kazıklardan bir temel üstüne oturtulmuştur Beden duvarları,taş,bölme duvarları tuğla,döşemeleri ahşap kirişlemedir 45 000 M2"yi bulan kullanım alanında 285 oda,46 salon yer alır Ahşap çatı,bütün yapıyı dolanan süslü bir saçak parapet duvarı arkasında gizlenmiş ,üstü kurşun kaplanmıştır
Abdülmecid"den başlayarak ,II Abdülhamid dışında bütün osmanlı padişahlarının sürekli ya da zaman zaman oturduğu Dolmabahçe Sarayı,birçok önemli tarihsel olaya da sahne olmuştur İlk Osmanlı Heyet-i Mebusan-ı burada açılmış (1877) ,Abdülaziz Avusturya-Macaristan imparatoru Franz Joseph"i ( 1870),II Abdülhamid Rus grandükü Nikolay"ı,(1878) Alman imparatoru II Wlhelm"i ( 1889) burada konuk etmiştir Cumhuriyet"ten sonra da ilk Türk Dil Kurultayı (1932-1934-1936)ve 2 Türk Tarih Kurultayı ( 1937)burada toplanmış Türkiye"yi ziyaret eden Yugoslav kralı I Aleksandar (1933),İngiliz kralı VIII Edward (1936) Yunan kralı I Paulos (1953) ABD başkanı George Bush (1991) Dolmabahçe sarayında ağırlanmıştır Atatürk de hastalığının son dönemlerini burada geçirmiş ve denize bakan 71 No"lu odada ölmüştür Cenazesi,Ankara"ya götürülmeden önce halkın ziyaret etmesi için Muayede Salonunda kurulan bir katafalka konmuştur
Bugün TBMM"in Milli Saraylar Daire Başkanlığına bağlı olan Dolmabahçe Sarayı,duvar ve tavan resimleri ,parke döşeme kaplamaları,şömineleri ,bezemeli merdivenleri gibi yapının parçası olan öğelerden başka,barındırdığı çok değerli eşla ile de zengin bir müzedir Kristal avize ve şamdanlar,Yıldız,Avrupa,Çin ve Japon porseleni vazolar,saatler,aralarında Ayvazovski,Zonaro,Fromentine,Boulanger,Gerome gibi Avrupalı ve Şeker Ahmed Paşa,Osman Hamdi Bey,Avni Lifij gibi yerli ressamların yapıtlarının da bulunduğu 600"e yakın tablo Hereke"de kurulan fabrikada özel olarak saray için dokunmuş ve 4 500 m2"ye yakın yer kaplayan halılar bunların başlıcalarıdır Sarayın Veiaht Dairesi de 1937"den beri İstanbul Devlet Resim ve Heykel Müzesi olarak kullanılmaktadır

Kaynak;AnaBritannica cilt 10 frmsinsi net için derlenmiştir
__________________
Arkadaşlar, efendiler ve ey millet, iyi biliniz ki, Türkiye Cumhuriyeti şeyhler, dervişler, müritler, meczuplar memleketi olamaz En doğru, en hakiki tarikat, medeniyet tarikatıdır
|