Prof. Dr. Sinsi
|
Asitlerin Özellikleri - Asitlerin Özellikleri Nelerdir? Asitlerin Özellikleri Nedir?
Sulu çözeltilerinde (H+)verebilen bileşiklere asit adı verilir Günlük yaşantımızda kullandığımız turşu, salça, sirke, yoğurt, kola, elma, limon ve süt gibi besin maddelerinin yapısında bir miktar asit bulunur Bazı önemli asitlerin adları ve kimyasal formülleri şöyledir
Asidin adı - kimyasal formülü
Hidroklorik asit - HCI
Nitrik asit - HNO3
Sülfürik asit - H2SO4
Asetik asit - CH3COOH
Formik asit - HCOOH
Fosforik asit - H3PO4
Karbonik asit - H2CO3
Asitlerin bazı özelliklerini aşağıdaki deneylerle anlatmaya çalışalım
Deney
Asitlerin elektrik akımını iletmesi
Araç ve gereçler: Sülfürik asit, su, 2 adet bakır elektrot, bağlantı kabloları, beherglas, 1,5 voltluk ampul, duy ve güç kaynağı
Deneyin yapılışı: Beherglasa 100 ml su koyunuz suyun üzerine yavaş ve dikkatli davranarak 10cm3 kadar sülfürik asit dökünüz Bir cam çubukla karıştırarak çözelti haline getiriniz 2 tane bakır elektrotu birbirlerine temas etmeyecek şekilde çözeltiye batırınız Bağlantı kablolarını bağlayarak deney düzeneğini meydana getiriniz güç kaynağını açarak deneyi gözleyiniz
Gözlem ve sorular: Ampul yanıyor mu? Güç kaynağının voltajını arttırarak deneyiniz Elektrotları çözeltiden çıkartarak deneyi sürdürünüz Ampulün yanıp yanmadığını gözleyiniz
Sonuç: Elektrotlar, çözeltiden çıkarıldığı zaman devredeki ampul yanmamaktadır Çözelti içinde iken yanmaktadır Bu olay, asit çözeltilerinin elektrik akımını ilettiğini gösterir
Asitlerin Genel Özellikleri
1 Sulu çözeltilerinde (H+) iyonu verir
2 Mavi turnusol kağıdını etki ederek kırmızıya dönüştürür
3 Sulu çözeltileri elektrik akımını iletir
4 Seyreltik çözeltilerinin tadı ekşidir Örneğin:elmada malik asit, limonda sitrik asit  gibi
5 Metallere etki ederek hidrojen gazı çıkarırlar Metallere etki ederek onların yapılarını bozar
6 Maddeler üzerinde yakıcı etkileri vardır Örneğin ;karıncada formik asit bulunur Karınca ısırdığı zaman yakıcı etki yapar
18-01-2010 #3 (mesaj-linki)
Misafir
asitlerin özelliklerini daha açıklayıcı bir şekilde yazarsanı sevinirim
19-01-2010 #4 (mesaj-linki)
_KleopatrA_
Misafir adlı kullanıcıdan alıntı
asitlerin özelliklerini daha açıklayıcı bir şekilde yazarsanı sevinirim
Sulu çözeltilerinde (H+)verebilen bileşiklere asit adı verilir Günlük yaşantımızda kullandığımız turşu, salça, sirke, yoğurt, kola, elma, limon ve süt gibi besin maddelerinin yapısında bir miktar asit bulunur Bazı önemli asitlerin adları ve kimyasal formülleri şöyledir
Asidin adı - kimyasal formülü
Hidroklorik asit - HCI
Nitrik asit - HNO3
Sülfürik asit - H2SO4
Asetik asit - CH3COOH
Formik asit - HCOOH
Fosforik asit - H3PO4
Karbonik asit - H2CO3
Asitlerin bazı özelliklerini aşağıdaki deneylerle anlatmaya çalışalım
Deney
Asitlerin elektrik akımını iletmesi
Araç ve gereçler: Sülfürik asit, su, 2 adet bakır elektrot, bağlantı kabloları, beherglas, 1,5 voltluk ampul, duy ve güç kaynağı
Deneyin yapılışı: Beherglasa 100 ml su koyunuz suyun üzerine yavaş ve dikkatli davranarak 10cm3 kadar sülfürik asit dökünüz Bir cam çubukla karıştırarak çözelti haline getiriniz 2 tane bakır elektrotu birbirlerine temas etmeyecek şekilde çözeltiye batırınız Bağlantı kablolarını bağlayarak deney düzeneğini meydana getiriniz güç kaynağını açarak deneyi gözleyiniz
Gözlem ve sorular: Ampul yanıyor mu? Güç kaynağının voltajını arttırarak deneyiniz Elektrotları çözeltiden çıkartarak deneyi sürdürünüz Ampulün yanıp yanmadığını gözleyiniz
Sonuç: Elektrotlar, çözeltiden çıkarıldığı zaman devredeki ampul yanmamaktadır Çözelti içinde iken yanmaktadır Bu olay, asit çözeltilerinin elektrik akımını ilettiğini gösterir
Asitlerin Genel Özellikleri
1 Sulu çözeltilerinde (H+) iyonu verir
2 Mavi turnusol kağıdını etki ederek kırmızıya dönüştürür
3 Sulu çözeltileri elektrik akımını iletir
4 Seyreltik çözeltilerinin tadı ekşidir Örneğin:elmada malik asit, limonda sitrik asit  gibi
5 Metallere etki ederek hidrojen gazı çıkarırlar Metallere etki ederek onların yapılarını bozar
6 Maddeler üzerinde yakıcı etkileri vardır Örneğin ;karıncada formik asit bulunur Karınca ısırdığı zaman yakıcı etki yapar
Alıntı:
Asitler, suyla hidrojen iyonları üreten hidrojen bileşimleridir Hidrojen iyonları çözeltiyi asidik yapar Asitler mavi turnusol kağıdına kırmızı renk verir Eski Türkçe'de hamız, ve bazı kaynaklarda da ekşit denir
Gıdaların çoğu asit içerir Limonda sitrik asit, sirkede ise asetik asit bulunur Farklı asitler, limona, sirkeye, ekşi elmaya ve şerbete keskin tadını verir Aküler, sülfürik asit; midedeki sindirim sıvıları, hidroklorik asit içerir Asitler, suda eridiğinde hidrojen iyonları (H+) üreten madde çözeltileridir Asit maddelerin çoğu, saf katılar, sıvılar ya da gazlar olarak bulunsa da, sadece suda eridiğinde asit gibi tepki verir
Asit tepkimeleri
Asitler, gösterge adı verilen özel bir boya eklenerek tespit edilmektedir Örneğin, turnusol kağıdı asidik çözeltilerde maviden kırmızıya dönen bir gösterge boyası içerir Asitlerin çoğu, çinko ve magnezyum gibi metallerle karıştığında, hidrojen gazı üretir Diğer bir test ise, asidi sodyum bikarbonatla (NaHCO3) karıştırarak uygulanır
Asitler
Asitler, çözeltiye hidrojen iyonu bırakan bileşiklerdir Bütün asitler hidrojen (H+) içerir Genelde;
1- Ekşi bir tada sahiptirler 2- İndikatörlerin rengini değiştirirler (Asitler litmus kağıdını kırmızıya çevirirler) 3- Bazlarla tepkimeye girdiklerinde tuz ve su oluştururlar Bundan başka çok çeşitlilik gösteren başka özellikleri de bulunur Bu spesifik özellikler, anyon muhtevası ve ayrılmamış molekülerden dolayı olur Çeşitli asitlerin molekülleri, çözeltiye farklı miktarda serbest Hidrojen bırakma eğilimindedirler
Asit türleri
Asitler başlıca iki grupta toplanabilirler:
İnorganik asitler
Minerallerden ve metal olmayan maddelerden yapılan asitlere, inorganik asitler adı verilir Yaygın inorganik asitler arasında, sülfürik asit (H2SO4), hidrojen klorür (HCl), nitrik asit(HNO3) ve fosforik asit (H3PO4) yer alır Endüstri her yıl bu asitlerden milyonlarca üretir Bunlar plastik, lif, gübre, boya kimyasallarının yapımında kullanılır Konsantre inorganik asitler çok aşındırıcıdır Cilde zarar verebilir ve diğer metallerin içinde hızla eriyebilirler Hidroflorik asit (HF), camın yapısını bozarken diğer inorganik asitler cam için tehlikeli değildir
Organik asitler
Bitkiler ve insanlar, organik asitler adı verilen çeşitli asidik karbon bileşimleri üretir Bunların çoğu zararsızdır; meyveler ve diğer yiyeceklere tat verir
Organik asitler yapıları karbon iskeletine dayalı asitlerdir Formik, asetik, propiyonik, bütirik, fumarik, sorbik, sitrik ve malik asit gibi asitler ve bunların tuzları başlıca organik asitlerdir
Doğada saf olarak bitkisel ve hayvansal organizmada bulunabilirler ve ayrıca doğal yollardan elde edilebilirler Hayvan vücudunda kullanılıp, metabolize olduktan sonra karbondioksit ve suya okside olurlar
Dolayısıyla canlı organizma için herhangi bir sağlık sorunu ya da bir risk oluşturabilecek hiçbir kalıntı bırakmazlar
Bu özellikleri nedeniyle organik asitler,kâr büyütme faktörlerinin hayvan beslemede kullanımının yasaklanmasından sonra antibiyotiklerin yerini alabilecek çok güçlü bir alternatif olması nedeniyle günümüzde büyük bir popülarite kazanmışlardır
Asitlerin özellikleri
Periyodik cetvelde sağdan sola gidildikçe asidik özellikler artar
Sulu çözeltileri elektirik akımını iletir
PH cetvelinde 0 - 7 arasındadır
Mavi turnusol kağıdının rengini kırmızıya çevirirler
Metallerle tepkimeye girerek tuz+su çıkartırlar
Suda çözündükleri zamanki iyonlaşma miktarlarına göre:
Kuvvetli (tamamen iyonlaşan)asitler (örn:HCl)
Zayıf (tamamen iyonlaşamayan) asitler (örn:CH3COOH) olmak üzere ikiye ayrılırlar
Asit hastalıgı nitro karbon denilen maddeden oluşur
Elektrolitler grubunun bir üyesidir
Tatları ekşidir
Asitlerin sulu çözeltileri suda iyonlar oluştururlar İyonlaşmış sıvılara elektrolit denir Bu sıvılar elektrik akımını iletirler ÖRNEK; Akü suyu
Asitlerin suya verdiği bu özelliğinden faydalanılarak kimyasal piller (otomobil aküsü… vs) yapılır
Turnusol kağıdı asit ve bazlara duyarlı bir maddeden yapılmıştır, Asitler turnusol kağıdının rengini kırmızıya çevirirler Seyreltik çözeltilerin tatları ekşidir
Asitler katı, sıvı yada gaz halinde olabilirler, Asitlerin sulu çözeltileri yakıcı ve aşındırıcı özelliğe sahiptir İnsan midesinde sindirim HCI (hidroklorik asit) sayesinde oluşur İnsan midesindeki asit suya karışık haldedir, midedeki ortalama asitlik pH 2 olarak bilinir ve pH 2 oranında HCI her tür yiyeceği, hatta metal bir jileti parçalayabilecek güçtedir
Asitler, karşıt maddeleri olan bazlarla birleşerek tuz ve su oluştururlar Bu olaya nötrleşme denir Nötrleşen maddelerde pH değeri 7 olur Asit ve bazlarin karışımında tuz ve su oluşumu aşağıdaki denklemlerde verilmiştir
ASİT + BAZ TUZ + SU Hidroklorik asit + Sodyum Hidroksit Sodyum klorür + Su HCI + NaOH NaCl + H20
Bazı asitler ve bulundukları yerler
Formik Asit : Karıncada bulunan asittir
Asetik asit : Sirkelerde bulunan asittir
Malik Asit : Elmada bulunur
Laktik Asit : Yoğurtta bulunan asittir
Sitrik Asit : Limonda bulunur
Tartarik Asit: Üzümde bulunur
Bütirik Asit : Tereyağında bulunur
Karbonik Asit: Gazozda bulunur
Oleik Asit : Zeytinyağında bulunur
Nitrik Asit : Kezzapta bulunur
Asetilsalisilik asit : Aspirinde bulunur
Akrilik asit : Bazı boyalarda bulunur
|