Dandanakan Savaşı Dandanakan Savaşı Hkkında Dandanakan Savaşı Bilgi Dandanakan Savaşı

**Prof. Dr. Sinsi** · 09-10-2012

Dandanakan Savaşı Dandanakan Savaşı Hkkında Dandanakan Savaşı Bilgi Dandanakan Savaşı Tanımı
Sultan Mes'ud, Selçuklularin artik kendi devleti için ne kadar büyük bir tehlike olduiunu anlamii ve onlar üzerine sefere çikmiiti

Nihayet Sultan Mes'ud ilk iki savaita Selçuklulari mailup ettti (1039)

Ancak bu Gazneliler için Selçuklulari tamamiyle itaat altina alabilecek kesin bir zafer deiildi

Bu bakimdan Selçuklulara barii teklif edildi

Selçuklular tarafinda da kabul edilen bu teklife göre; Gazneli ordusu Herat'a gidecek, Nesa, Baverd, Fevare iehir ve hududlari Selçuklulara teslim edilecek, Selçuklular ele geçirmii olduklari Niiabur, Serahs ve Merv'i tahliye edeceklerdi

iki tarafin da bu geçici bariii kabul etmelerinin sebebi, dinlenmek ve yeniden savaia hazirlanmakti

Selçuklular barii iartlarina uymadiklari gibi, Gazneli topraklarina yeniden akinlara bailadilar

Sultan Mes'ud tekrar Selçuklulara karii harekete geçti

Selçuklular ile Gazneliler arasinda devam eden savailarin en büyüiü ve önemlisi Merv civarindaki Dandanakan kalesi yakininda oldu

Selçuklular, Sultan Mes'ud idaresindeki ordu kariisinda kesin sonucu alarak Gaznelileri hezimete uirattilar (24 Mayis 1040)

Dandanakan savaiini kazandiktan sonra Selçuklu Beyleri toplanarak Tuirul Bey'i "Horasan Emiri" ilan ettiler

Artik Horasan'da tamamen baiimsiz bir devlet kuruyorlar ve büyük bir imparatorluk için ilk adimlarini atiyorlardi

Ayrica devrin adeti gereiince civardaki hükümdarlara zaferlerini bildiren "fetih-nameler" gönderdiler

Selçuklu reisleri ayni ay içinde Merv iehrinde toplanan Kurultay'da bir araya gelerek mühim kararlar aldilar

Bu toplantida alinan kararlardan birisiyle Abbasi Halifesi Kaim bi-Emrillah'a sadik olduklarini ve Horasan'da adaleti tesis edeceklerini bildirdiler

Bundan sonra Selçuklular hakim olduklari ve ayrica ilerde ele geçirmeyi tasarladiklari ülkeleri yine eski Türk geleneii gereiince bölüitüler

Bu bölüimeye göre; Tuirul Bey "sultan" sifati ile Niiabur'u alarak batiya Irak tarafina gidecekti

Çairi Bey'e "Melik" unvani ile merkez Merv olmak üzere Ceyhun ile Gazne arasindaki bölge, Musa Yabgu'ya, Büst, Herat ve Sistan havalisi verildi

hanedana mensup iehzadeler de birer bölgenin zabti ile görevlendirilmiilerdi

Selçuklular bu esas üzerine fetihlere giriitiler ve bu sür'atle gerçekleitirdiler

Çairi Bey Gaznelilere karii baiarili savailar yaparak, onlari Horasan'dan tamamen uzaklaitirdi

Bir Gazneli ordusunu mailup ederek Belh iehrini ele geçirdi (1040 yili sonbahari)

Tuirul Bey ile beraber Harezm'e yürüdüler ve ezeli düimanlari iah Melik'i mailup ederek, geçmiite uiradiklari baskinin acisini çikardilar ve Harezm ülkesini Selçuklu Devleti'ne bailadilar (1043)

Daha sonra Çairi Bey oilu Alp Arslan'in yardimi ile baiarisini sürdürdü ve Karahanlilari mailup etti

Ele geçirdiii bölgelerde Selçuklu hakimiyetinin taninmasi ve buralara Karahanlilarin saldirmamalari iarti ile baiarili bir anlaima yapti (1050)

Çairi Bey ayrica Gazneliler sultani ibrahim ile de Hindikui dailari arada sinir olmak üzere anlaiti (1059)

iki devlet arasindaki bu anlaima yarim asir kadar devam etmiitir

Selçuklu Devleti'nin kuruluiunda büyük rolü olan Çairi Bey, yetmii yaiinda Serahs iehrinde öldü (1060)

Ailenin en büyüiü Musa Yabgu, Dandanakan savaiindan sonra Herat'i zabtetti (1040)

O Sistan bölgesini idaresi altinda bulunduruyor ve daha çok Herat'da oturuyordu

Ancak onun hanedanin öteki üyeleri kadar baiarili olmadiii anlaiiliyor

Nitekim 1064 yilinda Sultan Alp Arslan'a isyan etti

Neticede Herat kalesinde yakalanarak Alp Arslan'in yanina götürüldü ve böylece siyasi hayati sona erdi

09-10-2012	#2
Prof. Dr. Sinsi	Dandanakan Savaşı Dandanakan Savaşı Hkkında Dandanakan Savaşı Bilgi Dandanakan Savaşı Dandanakan Savaşı Dandanakan Savaşı Hkkında Dandanakan Savaşı Bilgi Dandanakan Savaşı Tanımı Sultan Mes'ud, Selçuklularin artik kendi devleti için ne kadar büyük bir tehlike olduiunu anlamii ve onlar üzerine sefere çikmiiti Nihayet Sultan Mes'ud ilk iki savaita Selçuklulari mailup ettti (1039) Ancak bu Gazneliler için Selçuklulari tamamiyle itaat altina alabilecek kesin bir zafer deiildi Bu bakimdan Selçuklulara barii teklif edildi Selçuklular tarafinda da kabul edilen bu teklife göre; Gazneli ordusu Herat'a gidecek, Nesa, Baverd, Fevare iehir ve hududlari Selçuklulara teslim edilecek, Selçuklular ele geçirmii olduklari Niiabur, Serahs ve Merv'i tahliye edeceklerdi iki tarafin da bu geçici bariii kabul etmelerinin sebebi, dinlenmek ve yeniden savaia hazirlanmakti Selçuklular barii iartlarina uymadiklari gibi, Gazneli topraklarina yeniden akinlara bailadilar Sultan Mes'ud tekrar Selçuklulara karii harekete geçti Selçuklular ile Gazneliler arasinda devam eden savailarin en büyüiü ve önemlisi Merv civarindaki Dandanakan kalesi yakininda oldu Selçuklular, Sultan Mes'ud idaresindeki ordu kariisinda kesin sonucu alarak Gaznelileri hezimete uirattilar (24 Mayis 1040) Dandanakan savaiini kazandiktan sonra Selçuklu Beyleri toplanarak Tuirul Bey'i "Horasan Emiri" ilan ettiler Artik Horasan'da tamamen baiimsiz bir devlet kuruyorlar ve büyük bir imparatorluk için ilk adimlarini atiyorlardi Ayrica devrin adeti gereiince civardaki hükümdarlara zaferlerini bildiren "fetih-nameler" gönderdiler Selçuklu reisleri ayni ay içinde Merv iehrinde toplanan Kurultay'da bir araya gelerek mühim kararlar aldilar Bu toplantida alinan kararlardan birisiyle Abbasi Halifesi Kaim bi-Emrillah'a sadik olduklarini ve Horasan'da adaleti tesis edeceklerini bildirdiler Bundan sonra Selçuklular hakim olduklari ve ayrica ilerde ele geçirmeyi tasarladiklari ülkeleri yine eski Türk geleneii gereiince bölüitüler Bu bölüimeye göre; Tuirul Bey "sultan" sifati ile Niiabur'u alarak batiya Irak tarafina gidecekti Çairi Bey'e "Melik" unvani ile merkez Merv olmak üzere Ceyhun ile Gazne arasindaki bölge, Musa Yabgu'ya, Büst, Herat ve Sistan havalisi verildi hanedana mensup iehzadeler de birer bölgenin zabti ile görevlendirilmiilerdi Selçuklular bu esas üzerine fetihlere giriitiler ve bu sür'atle gerçekleitirdiler Çairi Bey Gaznelilere karii baiarili savailar yaparak, onlari Horasan'dan tamamen uzaklaitirdi Bir Gazneli ordusunu mailup ederek Belh iehrini ele geçirdi (1040 yili sonbahari) Tuirul Bey ile beraber Harezm'e yürüdüler ve ezeli düimanlari iah Melik'i mailup ederek, geçmiite uiradiklari baskinin acisini çikardilar ve Harezm ülkesini Selçuklu Devleti'ne bailadilar (1043) Daha sonra Çairi Bey oilu Alp Arslan'in yardimi ile baiarisini sürdürdü ve Karahanlilari mailup etti Ele geçirdiii bölgelerde Selçuklu hakimiyetinin taninmasi ve buralara Karahanlilarin saldirmamalari iarti ile baiarili bir anlaima yapti (1050) Çairi Bey ayrica Gazneliler sultani ibrahim ile de Hindikui dailari arada sinir olmak üzere anlaiti (1059) iki devlet arasindaki bu anlaima yarim asir kadar devam etmiitir Selçuklu Devleti'nin kuruluiunda büyük rolü olan Çairi Bey, yetmii yaiinda Serahs iehrinde öldü (1060) Ailenin en büyüiü Musa Yabgu, Dandanakan savaiindan sonra Herat'i zabtetti (1040) O Sistan bölgesini idaresi altinda bulunduruyor ve daha çok Herat'da oturuyordu Ancak onun hanedanin öteki üyeleri kadar baiarili olmadiii anlaiiliyor Nitekim 1064 yilinda Sultan Alp Arslan'a isyan etti Neticede Herat kalesinde yakalanarak Alp Arslan'in yanina götürüldü ve böylece siyasi hayati sona erdi