09-10-2012
|
#2
|
|
Prof. Dr. Sinsi
|
Mezopotamya Mezopotamya Hakkında Mezopotamya Bilgi Mezopotamya Tanımı Mezopotamya
Mezopotamya Mezopotamya Hakkında Mezopotamya Bilgi Mezopotamya Tanımı Mezopotamya KonumuMezopotamya
Güneydoiu Anadolu'dan bailayarak, Basra Körfezi'ne kadar uzanan, Dicle ve Firat Nehirleri arasindaki bölgeye Mezopotamya denir
Mezopotamya, verimli topraklara sahip olmasi, iklim iartlarinin uygun olmasi gibi nedenlerden dolayi, sik sik istila ve göçlere sahne olmui, insanlar arasindaki kültür etkileiimi fazla olduiundan medeniyet bu bölgede geliimiitir
Sümerler
Birbirinden baiimsiz, "site" denilen iehir devletleri halinde yaiadilar En önemli iehirleri, Ur, Uruk, Lagai'tir Bu iehir devletleri, "ensi" veya "patesi" denilen rahip-krallar tarafindan yönetiliyordu
Çok tanrili inanca sahip Sümerlerin, tapinaklarina ziggurat denirdi Mezopotamya'da evler ve tapinaklar, tai az olduiundan kerpiç ve tuiladan yapilmiitir Hem bu özelliiinden, hem de sik sik istilalara uiradiiindan bu yapilar, günümüze kadar ulaimamiitir
Günümüz uygarliiinin temeli olan yaziyi (çivi yazisi), ilk kez Sümerler bulmuitur (MÖ 3500) Tarihte ilk yazili hukuk kurallari da Sümerler tarafindan oluiturulmuitur Bu özellikleri ile Sümerlere, dünyadaki ilk hukuk devleti diyebiliriz Lagai Krali tarafindan oluiturulan ilk yazili kanunlar, "fidye ve bedel" sistemine dayaniyordu
Sümerlerin en önemli edebiyat eserleri; Gilgamii Destani, Yaradilii Destani ve Tufan Hikayesi'dirSümerler ayni zamanda matematik ve geometrinin de temellerini atmiilardir Dört iilemi bulmuilar, dairenin alanini hesaplamiilar, çarpma ve bölme cetvelleri hazirlamiilardir
Sümerler, astronomide de geliimiilerdir Burçlari bulmuilar, bir ayi 30, bir yili 360 gün olarak hesaplamiilardir ilk kez Aay yili hesabina dayanan takvimi, Sümerler bulmuilardir
Örf, adet, gelenek ve dil yapilarina, kullandiklari aletlere bakilarak, Sümerlerin, Mezopotamya'ya Orta Asya'dan geldikleri, Türk olabilecekleri tahmin edilmektedir Akkadlar tarafindan yikilmiilardir
Akadlar
Arap Yarimadasi'ndan Mezopotamya'ya gelen Sami kökenli bir kavimdir ilk sürekli ve düzenli ordulari kurmuilardir Bu sayede, kisa zamanda Mezopotamya'nin tamamina sahip olmuilardir Tarihte bilinen ilk büyük imparatorluiu kurdular Kuruculari Sargon, baikentleri Agade'dir Tapinaklarina da Agade denilirdi En önemli mimari eserleri Zafer Aniti'dir
Elamlilar
Elam, Güneydoiu Mezopotamya'ya verilen addir Baikentleri Sus'tur Bilim ve teknikte ileri olmamalarina raimen, güzel sanatlar ve süsleme alaninda geliimiilerdir
Babilliler
ilk mutlak krallik anlayiii, Babil'de ortaya çikmiitir Ünlü krallari Hammurabi, ilk anayasa olarak bilinen "Hammurabi Kanunlari" ni oluiturdu Bu kanunlar, Sami geleneklerinden ve Urukagine Kanunlari'ndan yararlanilarak hazirlanmiitir "Babil Kulesi" ve "Babil'in Asma Bahçeleri" en önemli eserleridir
Asurlular
Yukari Mezopotamya'da (Güneydoiu Anadolu) kurulmuilar, Toroslar ve Kapadokya'ya kadar yayilmiilardir Anadolu'da ticaret kolonileri kurdular Çivi yazisini Anadolu'ya öireterek, Anadolu'da tarih devirlerini bailattilar Tüm çivi yazili eserleri, baikentleri Ninova'da toplayarak, ilk kütüphanecilik ve ariivcilik faaliyetini bailattilar
|
|
|
|