|
Prof. Dr. Sinsi
|
Osmanlıca Sözlük (M Harfi)-Osmanlıca Sözlük (M Harfi)İle İlgili Kelimeler...
RE: Osmanlıca Sözlük (M Harfi) MUHAYYEB Yoksun bırakılmış, mahrum kılınmış
MUHAYYEBEN Mahrum ederek Yoksun bırakarak
MUHAYYEL Tahayyül edilmiş Hayâl olarak düşünülmüş Zihinde tasarlanmış
MUHAYYELAT (Muhayyele C) Hayâl edilmiş olan şeyler Muhayyel olan şeyler
MUHAYYEM (Hayme den) Çadırı kurulmuş ordugâh * Kurulmuş çadır * Çadırda yatan insan Kamp yeri
MUHAYYEMGÂH f Ordu çadırlarının kurulduğu yer Ordugâh
MUHAYYER (Hayr dan) Seçilmesi serbest olan Seçmece Beğenmece
MUHAYYİB Yoksun bırakan, mahrum kılan
MUHAYYİBÂNE f Mahrum ve yoksun bırakırcasına
MUHAYYİL Tahayyül eden Hayal kuran Zihinde olmayacak şeyleri düşünen
MUHAYYİLE Kuvve-i hayâliye Hayâl kurma merkezi Zihinde bulunan hayal kuvveti
MUHAYYİR Hayret veren Hayrette bırakan Şaşkınlık veren
MUHAYYİR-ÜL UKUL Akıllara hayret veren Akılları şaşırtan, akılları durduran
MUHAYYİR İlmî şeyler arasında seçim yaparak beğenmeyi serbest eden Muhayyer kılan
MUHAZAH Mukabele olmak, karşılık olmak
MUHAZANE Çocuklara şaşırtıp sevindirecek şeyler söylemek
MUHAZARA Yemiş olmadan henüz ham iken satmak
MUHAZARA (C: Muhazarât) (Huzur dan) Hatırda tutulan şeyler * Tarihi ve edebi fıkra ve hikâyeler anlatma * Konferans verme
MUHAZARÂT (Muhazara C) Akılda tutulan faydalı bilgiler veya hikâyeler
MUHAZAT Aynı hizâda bulunmak, karşı durmak, karşı olmak
MUHAZAT-I NİSA Fık: Kadınlarla erkeklerin namazda aynı hizada aynı safta beraber durmaları (ki, bazı şartlar müvacehesinde namazı ifsad eden bir haldir)
MUHAZAT Yüz yüze gelme, karşılaşma
MUHAZELE Hakirlik, aşağılık, rezillik
MUHAZERE Birbirini korkutmak * İhtiraz etmek * Uyanık olmak
MUHAZÎ (Hiza dan) Birbirinin karşısında ve bir hizada bulunan Paralel
MUHAZREB Katı bükülmüş ip
MUHAZZA Birbirini tahrik edip bir işe kandırmak
MUHAZZAB Boyanmış, tahzib olunmuş
MUHAZZAR Yeşile boyanmış Yeşil renk ile renklendirilmiş
MUHAZZİ' Saman ve ot kesmekte kullanılan bir çeşit ziraat makinesi
MUHAZZİL Alçaklık ve bayağılık içinde bırakan Tahzil eden
MUHAZZİLÂNE f Alçaklık ve bayağılıkla
MUHAZZİL Korkutucu
MUHAZZİR Tahzir eden Sakındıran Çekindiren
MUHBİR Haber veren Haberci Haber toplayan * Birisinin fenâlığını alâkadar makama haber veren Jurnalcı
MUHBİR-İ SÂDIK Peygamberimiz Hz Muhammed'in (ASM) bir ismi Diğer Peygamberlere de denebilir Çünkü hepsi sâdık, sağlam, doğru haberleri insanlara ulaştırmışlar, kendilerine bildirilenleri aynen bildirmişler, insanları doğruluğa, felâha, hakka, hakikata, imana dâvet etmişlerdir
MUHBİT Alçak gönüllü, mütevazi Mütezellil
MUHCEN Kısa boylu ve suyu az olan bir bitki çeşidi
MUHDA' (MIHDA') Kiler
MUHDAR (Muhzar) Hazırlanmış * Amellerinin sâhifelerini müşâhede etmiş olarak
MUHDEC İçine esvap koydukları küçük ev, kiler * Azâsı noksan olan
MUHDES İhdas edilmiş Sonradan meydana gelmiş, eskiden olmayan * İlm-i Hâlde: Şer'î temizliği gitmiş, abdest veya guslü lâzım gelmiş olan
MUHDÎ (Bak: Mühdi)
MUHDİS Hâdiseye sebeb olan İhdas eden Yeni bir şey ortaya çıkaran
MUHEYH Beyincik
MUHFES Seri, hızlı
MUHH (C: Mihâh) İlik * Beyin * Cevher, madde
MUHH Yumurtanın sarısı * Eskiyip köhne olmak
MUHIKK (Muhik) Haklı Hakkı yerine getiren Haklı olan
MUHIKKANE f Haklı olarak Haklı olmak suretiyle İhkak-ı hak etmek suretiyle
MUHİBB Seven Muhabbet eden Dost Hayrı isteyen
MUHİBBAN f (Muhibbin) Dostlar Muhabbet edenler Sevilenler Sevgi besleyenler Bir kimsenin taraflıları
MUHİBBANE f Severek Dostça Dosta yakışır surette
MUHİBBE Kadın sevgili Kadın dost
MUHİBBÎ Muhibb ile alâkalı * Kanuni'nin nazımda kullandığı mahlâs
MUHÎF (Muhife) Korkunç Korkutucu
MUHÎL İhâle eden Havâle eden * Fık: Borcunu başkası ödemesi için havâle eden kimse Başkasının borcuna nakleden
MUHÎLÎ Hilekârlık Sahtekârlık Hile
MUHİLL (Halel den) İhlâl eden Bozan Sakatlayan Karıştıran
MUHİLL-İ ÂSÂYİŞ Asâyişi ihlâl eden Güvenliği bozan
MUHİLL-İ NÂMUS Nâmusa zarar veren, nâmusa dokunan
MUHİN Zayıflatan, hor ve hakir eden İhanet eden
MUHÎS Zindan
MUHİSS (Hiss den) Hissettiren, duyuran
MUHİŞ Korkutan, korku veren
MUHİT İhata eden Etrafını kuşatan, çeviren * Etraf Çevre * Büyük deniz Okyanus * Mc: Büyük âlim
MUHİT-İ ARZ Dünyanın çevresi
MUHİT-İ DÂİRE Mat: Daire çevresi Çember
MUHİT-İ NİGÂH Göz çevresi
MUHİTAT (Muhit C) Çevreler, muhitler
MUHKEM Sağlam Metin Sıkı sıkıya Kuvvetli Tahkim edilmiş Sağlamlaştırılmış * Fık: Tefsir edilenlerden daha kuvvetli olan söz İhtimalli olmayan söz
MUHKEMAT Muhkem olanlar Sağlam ve kuvvetli olanlar * İçinde hüküm bulunan ve mânası açık olanlar
MUHKEMAT-I KUR'ANİYYE Mânası açık ve te'vile ihtiyacı olmayan âyetler Başka bir mânaya ihtimali olmayıp sarih emir ve nehiyleri müştemil olan âyetler Bu âyetler mensuh veya anlaşılmayan şekilde müteşabih ve muhtemel olmayıp muhkem ve mübeyyin olmakla aslâ te'vile muhtaç olmazlar Bâzı şeylerin haram olması veya enbiya kıssaları (Ekasis-i enbiya) gibi
MUHKEM KAZİYE Huk: Kat'i ve sağlam bozulmaz hüküm Mahkemenin en sonunda vermiş olduğu kararlar Temyiz mahkemesince tetkik ve tasdik edildikten sonra veyahut temyiz müddeti geçen bir mahkeme kararının, mevzuunu teşkil eden hâdise hakkında, kat'i bir karine ve delil ve kanunen değişmez bir hüküm olarak kabul edilmesi (Bak: Kaziye-i muhkeme)
MUHKİM Kuvvetleştiren, sağlam kılan, ihkâm eden
MUHLA Ot biçecek âlet, orak * Nalbantların tırnak yonacak âleti
MUHLED Saçı ve sakalı geç ağaran kişi
MUHLES İhlâsı dâimi olan Devâmlı hâlis olan
MUHLES Orta yaşlı kimse
MUHLEVLAK Düz kaypak nesne
MUHLİK (Bak: Mühlik)
MUHLİS Saç ve sakalına kır düşmüş olan kimse
MUHLİS Hâlis olan İhlâsı kazanmak için gayret gösteren, samimi ve itikadı doğru olan Her hâli içten ve riyâsız olan Katıksız
MUHLİSÂNE f Hâlisâne Samimi olarak Dostlukla Riyâsızlıkla
MUHLİSEN Hâlis olarak Muhlis olarak
MUHMEL Tüylü ve saçaklı nesne
MUHMİD Ateşin alevini bastıran
MUHNAK (C: Mehânik) Zayıflamış davar
MUHNİK (Hank dan) Boğucu, boğan
MUHNİS Birine verdiği sözü geri alan
MUHNİS Yumuşak kimse; yâni şiddeti ve katılığı olmayan Mülâyim
MUHRAZA (C: Mehârız) Çöğen koyacak kap
MUHREC (Huruc dan) Dışarı çıkarılmış, ihrâc olunmuş * Bir şeyin sureti çıkarılmış
MUHRENBIK Başını eğip tınmayan, sükut eden, susan ve fırsat bulduğu gibi fevri söyleyen kimse
MUHRENŞİM Azametli, kibirli kimse * Zayıf ve rengi değişmiş kişi
MUHRENZİM Gadaplı, hışımlı, kızgın
MUHREZ Kazanılmış, elde edilmiş * Sudaki balık, av hayvanları vs gibi, kimsenin malı olmayıp herkesçe faydalanılan bir şeyin ele geçirilmesi
MUHRİB Harp gemisi Torpidoları avlayan ve hızla giden bir nevi harp gemisi
MUHRİB Tahribeden Yıkan Muharrib Harâb eden
MUHRİBÎN (Muhrib C) Muhribler Yıkıp yok edenler Harâb edenler
MUHRİCE Çıkrıkçı
MUHRİK Yakan Yakıcı * Çok acıtan İhrak eden
MUHRİK-DEM f Nefesi yakıcı olan Âşık
MUHRİZ (İhraz dan) Elde eden, kendi payına alan, kazanan
MUHSAN Fık: Akıl Büluğ İslâmiyet Hürriyet Nikâh-ı sahih ile teehhül vasıflarını câmi olan kimse
MUHSANAT (Muhsana C) Muhsan olan kadınlar
MUHSANE Muhsan olan kadın Temiz ve namuslu kadın
MUHSAR (Bak: İhsar)
MUHSIN Kale gibi mahfuz ve sağlam olan Kendini haramdan saklayan
MUHSÎ Sayı sayan
MUHSİN İhsan eden, iyilik eden Kerim Cömert * Allah'ı görür gibi O'na ibadet eden
MUHSİNÎN (Muhsin C) Muhsinler
MUHTAC İhtiyacı olan Akşam evinde yiyeceğini bulamayacak derecede fakir olan Bir şey kendine lâzım olan kimse Bir eksiğini tamamlamak isteyen Fakir
MUHTAC-I TA'RİF Tarif edip anlatmağa muhtaç
MUHTACÎN (Muhtac C) Muhtaç kimseler İhtiyaç sâhibleri Fakirler, yoksullar
MUHTACİYET İhtiyaç sahibi olmak Muhtaçlık, fakirlik, sefalet, yoksulluk
MUHTAL (Hile den) Hilekâr, dalavereci, hileci
MUHTAL Mütekebbir Kibirli
MUHTALE Hileci ve dalavereci kadın
MUHTAN Kendisine hıyanet edilen kimse * Hâin Hıyanet eden
MUHTAR İhtiyar eden Seçilmiş olan * Hareketinde serbest olan İstediğini yapmakta serbest olan Hür * Köyde veya şehrin mahallesinde seçimle o semtin idâre ve hükümet işlerini üzerine alan kimse * Peygamberimiz Hz Muhammed'in (ASM) bir ism-i şerifi
MUHTARİYET Muhtarlık Kendi kendine hareket edebilme İhtiyar ve iradesi kendi elinde olma
MUHTASAR Az Kısa Uzun olmayan * Tekellüfsüz * İhtisar edilmiş Kısaltılmış
MUHTASARAN Kısa olarak Muhtasar olarak Kısaltılmış tarzda
MUHTASID (Hasad dan) Ekinci, çiftçi İhtisâd eden, ekin biçen
MUHTASIM Düşmanlık yapan Adavet eden Husumet eden
MUHTASIRA Kısaltma Hülâsa
MUHTASS (C: Muhtassin) (Husus dan) Bir şeye veya bir kimseye ait olan
MUHTASSAN Ençok, bilhassa Daha ziyâde
MUHTASSÎN (Muhtass C) (Husus dan) Bir şeye mahsus olanlar, bir kimseye ait olan şeyler
MUHTATİB Nikâhla isteyen
MUHTATİF Göz kamaştıran * Kapıp götüren
MUHTAZAR Hazırlanmış * Ölüme hazır
MUHTAZI' Boyun eğen Tevâzu yapan Alçak gönüllülük gösteren
MUHTAZIÂNE f Alçak gönüllülükle Tevâzu ve mahviyetle Boyun eğerek
MUHTAZIB Renklenen, boyanan
MUHTAZIR Can çekişen
MUHTAZIRANE Can çekişiyormuşcasına
MUHTEBA Dizlerini yere dikip ellerini dizlerine kavuşturup oturan; dizlerini iple bağlayıp oturan kimse
MUHTEBER Tecrübe ve imtihan eden, deneyen
MUHTEBES (Habsden) Hapsedilmiş
MUHTEBIT Gece vakti dilenen
MUHTEBİL Delirmiş olan
MUHTEBİR Yoklayan, deneyen, tecrübe eden * Sağlam haberi olan İyice bilen
MUHTEBİRÂNE f Yoklar ve denercesine Tecrübe eder tarzda
MUHTEBİS Zorla alan
MUHTECİB Hicablanmış Perdeli Örtülü Örtülmüş Saklanan Gizlenen
MUHTED (Hadd dan) Hiddetlenmiş, kızmış * Keskin Keskinleşmiş
MUHTEDİ' Hilekâr Dolandırıcı
MUHTEDİÂNE f Hile ve dalaverecilikle
MUHTEFÎ Gizlenen Saklı, gizli * İftira eden
MUHTEFİD Seri kesici olan
MUHTEKİR Hakir ve hor gören Aşağı ve adi kabul eden İhtikar eden
MUHTEKİR İhtikâr yapan Vurguncu, ihtiyaç mallarını kıymeti artsın da satayım diye saklayan Halkın zararına çalışarak malı saklayan (Bak: İhtikâr)
MUHTEKİRÂNE f Vurgunculukla, ihtikârcılıkla
MUHTEKİR Yardımcı
MUHTEKİRÎN (Muhtekir C) İhtikâr edenler Vurguncular
MUHTELEF Uyuşmamış Birbirine uymamış İhtilâf olunmuş
|