|
Prof. Dr. Sinsi
|
Osmanlıca Sözlük (Z Harfi) Kelimeler...
RE: Osmanlıca Sözlük (Z Harfi) ZULM (Zulüm) Haksızlık * Eziyet, işkence * Bir hakkı kendi yerinden başka bir yere koymak( $ sırrınca: Dostların hataları, hizmetimizde bir nevi zulüm hükmüne geçtiği için, çabuk çarpılıyor Şefkatli tokat yer, aklı varsa intibaha gelir Düşman ise, hizmet-i Kur'âniyeye zıddiyeti, mümânaati, dalâlet hesabına geçer Bilerek veya bilmiyerek hizmetimize tecavüzü, zendeka hesabına geçer Küfür devam ettiği için, onlar ekseriyetle çabuk tokat yemiyorlar Nasılki küçük kabahatleri işliyenlerin, nâhiyelerde cezaları verilir Büyük kabahatleri de büyük mahkemelere gönderilir Öyle de: Ehl-i imanın ve has dostların hükmen küçük hataları, çabuk onları temizlemek için kısmen dünyada ve sür'aten verilir Ehl-i dalâletin cinayetleri, o kadar büyüktür ki: Kısacık hayat-ı dünyeviyeye cezaları sığışmadığından, muktezâ-yı adalet olarak Alem-i Beka'daki Mahkeme-i Kübrâ'ya havale edildiği için, ekseriyetle burada cezaya çarpılmıyorlarİşte Hadis-i Şerifte $ mezkûr hakikata dahi işaret ediyor Yâni: Dünyada şu mü'min, kısmen kusuratından cezasını gördüğü için dünya onun hakkında bir dâr-ı cezadır Dünya, onların saadetli âhiretlerine nisbeten bir zindan ve cehennemdir Ve kâfirler, madem Cehennem'den çıkmıyacaklar Hasenatlarının mükâfatlarını kısmen dünyada gördükleri ve büyük seyyiatları te'hir edildiği cihetle, onların âhiretine nisbeten dünya, cennetleridir Yoksa mü'min bu dünyada dahi kâfirden manen ve hakikat nokta-i nazarında çok ziyade mes'uddur Âdeta mü'minin imanı, mü'minin ruhunda bir cennet-i maneviye hükmüne geçiyor; kâfirin küfrü, kâfirin mahiyetinde manevî bir cehennemi ateşlendiriyor L)
ZULM-Ü MÜTEHACCİR Taş haline gelmiş, zulüm (Bak: Sanemperest)
ZULMANÎ Karanlık Karanlıkla alâkalı Karanlıklı ve karanlık gaflet uykusunda olan
ZULMAT (Zulümât - Zulemât) (Zulmet C) Karanlıklar Kara gün * Dinsizlik ve zulüm devri
ZULMEN Haksızlıkla, zulüm yaparak
ZULMET Karanlık * Mc: Sıkıntı
ZULMET-İ MÜNEVVERE Efkâr-ı hâzırada cehl-i basiti, cehl-i mürekkebe kalbeden en mühim sebep Meçhul bir şeye parlak bir isim takmakla anladım zannetmek ve izah olundu zannetmektir Manyetizma, telepati, kuvve-i mıknatısıyye ve elektrik gibi isimleri takmakla o hârika hâdiseler izah olunmuş olamazlar
ZULMET-İ MÜZEVVER Dedikodu, fitneden hâsıl olan azab ve mânevi karanlık
ZULMET-ÂLUD Karanlıklı Karışık ve sıkıntılı
ZULMET-EFZÂ (Zulmet-fezâ) Karanlığı artıran
ZU'LUB (C: Zeâlib) Bez parçası
ZULUF (Zılf C) Koyun, keçi, inek gibi hayvanların çatal tırnakları
ZU'LUK Bir ot cinsi
ZULUL Gün geçirmek * İşi gece yapmak * (Zıll C) Gölgeler
ZULÜMAT (Bak: Zulmât)
ZU'M (Zuum) Bâtıl zan Şübhe Yanlış zan
ZU'MİYYÂT Bâtıl, yanlış zanlarla alâkalı şeyler
ZUMNE Müzmin illet, zamanla yerleşmiş olan hastalık
ZU'MUM Yorulmak
ZUN Put, sanem
ZUNBUB İncik önünde olan kuru kemik
ZUNUN (Zann C) Zanlar şübheler
ZUR (Zor) f Kuvvet, güç
ZUR Yalan Asılsız Uydurma
ZU'R Korku, havf
ZURAFA (Zarif C) Zarifler Zarif, hoş, tatlı ve nâzik konuşan, kibâr ve nâzik hareket eden kimseler
ZURAR Keskin bir taş
ZURBA f Zorba Bir işi zorla yaptıran * Kuvvetli, güçlü
ZURBAYÂNE f Zorbalıkla, zorbacasına
ZURBAZ (Bak: Zorbaz)
ZURHANE f Spor salonu
ZURK Yonca içinde biten yaban otu
ZURKÂR f Zorlayan
ZURMEND f Güçlü, kuvvetli
ZURU' (Zar' C) İnek ve benzeri hayvanların memeleri
ZURUB Kısa boylu, şişman ve etli kimse
ZURUF (Zarf C) Zarflar Kablar
ZU'RUR Yaramaz huylu kişi * Kızılcık yemişi
ZUTT Zencilerden bir kabile
ZUYUC Meyletmek, yönelmek, eğilmek
ZUYUF (Zayf C) Misafirler Geçici olarak duranlar
ZÛ-ZENEB Kuyruklu Kuyruğu olan
ZÜ- "Sâhip, mâlik" mânasına gelir ve birleşik kelimeler yapılır
ZÜ-L CELAL Celal sâhibi
ZÜAF Tez, acele, hızlı seri
ZÜAF Ağu Zehir
ZÜBAB(E) Sinek
ZÜBAB Şom Şer, kötülük Kovmak, uzaklaştırmak
ZÜBAD Bir ot cinsi
ZÜBALE Mum Kandil fitili
ZÜBANA Yılan boynuzu * Akrebin kuyruğu ucundaki dikeni
ZÜBBAD Değersiz şey * Kaymak
ZÜBD Tereyağı, kaymak
ZÜBDE (C: Zübüd) Netice, sonuç, hülâsa * Bir şeyin en mühim kısmı * Kaymak * Her nesnenin iyisi ve hâlisi
ZÜBDE-İ KEMÂL Kemâlin en ileri derecesi
ZÜBDE-İ MAKAL Sözün özü
ZÜBDÎ Tereyağıyla ilgili, tereyağına ait Tereyağlı cisimler
ZÜBED (Zebed C) Köpükler * (Zübde C) Özler, özetler, zübdeler, neticeler
ZÜBEH Bir ot
ZÜBEYR (Zübür den) Yazılı küçük şey
ZÜBEYR BİN AVVAM (RA) Sahabe-i Kiramdan ve Aşere-i Mübeşşeredendir Erkeklerin beşincisi olarak onbeş yaşında iken İslâmiyeti kabul etti Resül-ü Ekrem Aleyhissalâtü Vesselâm'ı muhafaza için ilk kılıç çekenlerdendir Bütün gazalarda bulunup çok yara aldı Mısır'ın Fethinde bulundu Çok zengin olduğu hâlde bütün varını İslâmiyete fedâ etti Namaz kılarken şehid edildi (Hi: 67) Namazını Hz Ali (Radıyallahü anh) kıldırdı
ZÜBRE (C: Züber) Büyük demir parçası (Örs mânasına da gelir)
ZÜBUL Sararıp solma Buruşma * Pejmürdelik
ZÜBUL-YAFTE f Gübrelenip kuvvetlenmiş olan
ZÜBUR (Zibr C) Mektuplar Kitaplar
ZÜBÜR (Zebur C) Kitaplar Mektuplar
ZÜBYE (C: Zübâ) Tepe
ZÜCAC(E) Cam, şişe, sırça
ZÜCACÎ Camcı, şişeci, sırçacı
ZÜCACİYYE Cam veya sırçadan yapılı kaplar
ZÜCAL Oyuncu güvercin
ZÜCC (C: Zicce-Zicâc) Süngü arkasının demiri * Dirsek kenarı * Ok demiri
ZÜCLE (C: Zücül) İnsanlardan bir taife
ZÜCUR (Zecr C) Yasak etmeler, mâni olmalar, önlemeler Zorlamalar Eziyetler Kovmalar
ZÜFF (Züfâf) : Az, kalil
ZÜFFE Bölük, zümre
ZÜFR Ulu kişi, seyyid
ZÜFRE (C: Zeferât) Kükremek Gürlemek * Nefesi içeri çekip göğsünü öttürmek * Gam, tasa * Atın orta yeri
ZÜFYAN Rüzgârın şiddetle esip sürüp götürmesi
ZÜHA' Miktar
ZÜHAL Satürn Gezegeni
ZÜHAR Zorla içi geçmek * şiddetle teneffüs etmek
ZÜHBAN (Zühub) (Zeheb C) Altınlar
ZÜHD Dünyaya rağbet etmemek Nefsâni zevk ve arzudan kendini çekerek ibâdete vermek
ZÜHD-Ü KALB Kalben dünyaya değil, Allah rızasına müteveccih olmak Kalbin dünya alâkalarından kesilmesi
ZÜHDÎ Zühde ait ve müteallik Zühde dair
ZÜHDİYYE Fls: Çilecilik Eziyet ve sıkıntılara katlanarak mânevi terakki sahibi olmağa çalışmak
ZÜHEYR Küçük çiçek Çiçekcik
ZÜHLUK (C: Zehâlik) Semiz,besili, şişman
ZÜHM İçyağı
ZÜHME (C: Zühem) Çirkin koku * Kedinin kuyruğu altında toplanan misk
ZÜHRE Çoban yıldızı Sabah yıldızı Târık Venüs Kervan kıran Çulpan Güneşten ikinci derecede uzak olan ve sair seyyarelerden daha parlak olan yıldızlar * Berraklık, safilik
ZÜHREVÎ Frengi ve bel soğukluğu gibi hastalıklar
ZÜHRUF (Bak: Zuhruf) Yaldızlı zinet
ZÜHUB (Zeheb C) Altınlar
|